1 NEDERLAND ALS PLURIFORME SAMENLEVING VRAGEN blz. 116 1. Cultuur slaat op de aangeleerde kenmerken van een groep of samenleving, terwijl natuur datgene is wat aangeboren is. 2. Aangeboren: hoe snel en hoe erg je boos wordt, is onderdeel van je karakter. Aangeleerd: hoe je met je boosheid omgaat, leer je tijdens je opvoeding en als je met andere mensen omgaat. 3. Dat we eten, wordt bepaald door de natuur. Een baby weet direct dat hij melk moet drinken. Wat en hoe we eten, wordt bepaald door de cultuur. Zo hebben wij bijvoorbeeld aardappelen leren eten en mes en vork leren gebruiken. Chinezen eten veel rijst en gebruiken daarbij stokjes. 4. Eigen uitwerking leerling. a. Enkele voorbeelden: fietsen, oranje kleding van supporters bij wedstrijden van het Nederlands elftal, schaatsen en Elfstedentocht, ontbijtkoek eten en een haring happen, snert, drop, pindakaas, patatje oorlog, klagen over het weer, inspraak en democratie belangrijk vinden. b. Enkele voorbeelden: hamburgers, Coca-Cola, barbecue, vrijheidsbeeld, de Amerikaanse vlag en het volkslied, trots zijn op het vaderland, onafhankelijkheidsdag, ijshockey, basketball, American football, de ‘Amerikaanse droom’, rechtvaardiging van grote inkomensverschillen, recht van burgers om wapens te bezitten. 5. Bij het woord ‘multicultureel’ denk je al snel aan het verschil tussen allochtonen en autochtonen. Met het begrip ‘pluriform’ wordt bedoeld dat er veel verschillende cultuurgroepen met hun eigen cultuurkenmerken naast elkaar leven. Denk bijvoorbeeld aan jeugdculturen, religieuze subculturen, de homo- en lesbo-beweging, groepen die zich bezig houden met gezonde voeding en meditatie, enzovoort. Pluriform is dus breder dan multicultureel. 6. Mensen kunnen WEL tot twee subculturen tegelijk behoren, omdat de ene subcultuur de andere niet uit hoeft te sluiten. Iemand kan bijvoorbeeld tegelijkertijd een milieuactivist zijn, van Turkse afkomst zijn, lid zijn van de fanclub van Feyenoord en graag naar een bepaalde discotheek gaan. Vraag aan enkele leerlingen tot welke subculturen zij behoren. Zijn er opvallende overeenkomsten of verschillen? 7. Een subcultuur wijkt af van de dominante cultuur, maar verzet zich hier niet tegen. Een tegencultuur wijkt ook af van de dominante cultuur, maar verzet zich hier juist wel tegen. 12. WELKE CULTUUR? blz. 117 Ajax-supporters in Rotterdam. Ajax-supporters in Amsterdam. Automobilisten in de file bij Utrecht. Achterhoekers in Nederland. Donateurs van Amnesty International. Graffitispuiters. Fans van de band Normaal. Krakers in Groningen. Nederlandssprekenden in Vlaanderen. Carnavalsvierders in Eindhoven. Koerden in Turkije. Skinheads in Nederland. Hell’s Angels in Groningen. tegencultuur dominante cultuur dominante cultuur subcultuur subcultuur tegencultuur subcultuur Ook een beetje tegencultuur, want zij zetten zich (in het verleden) graag af tegen de Randstad en de politiek vanwege de strenge agrarische regelgeving. tegencultuur Er zijn ook ‘legale’ krakers, die zich niet verzetten bij ontruimingen. Zij vormen een subcultuur. dominante cultuur dominante cultuur tegencultuur De Koerden vechten voor een eigen staat. tegencultuur subcultuur + tegencultuur Hell’s Angels verzetten zich niet tegen de dominante cultuur en vormen in die zin een subcultuur. Zij werden echter verdacht van het structureel plegen van strafbare feiten zoals drugshandel en geweld; op dat moment werden zij als een tegencultuur gezien. De rechter oordeelde in een aantal zaken echter dat de club niet als een criminele organisatie mag worden beschouwd. 13. NIEUWE CULTUURGROEP blz. 118 a. Emo’s zijn verwant met: - gothics, vanwege de voorkeur voor de kleur zwart en het ‘introverte’ karakter. - punk, vanwege het geverfde haar en de politieke statements (op hun T-shirt). b. Voorbeeld van een antwoord: De Russische samenleving: - worstelt nog met een communistisch verleden waarin de vrijheid van allerlei groepen beperkt was. - heeft problemen met pluriformiteit (ook hier: op basis van het communistische verleden). - is bang voor veranderingen. - biedt jongeren weinig mogelijkheden om zich te onderscheiden.