Lex Burdorf - Participatie, vrijwilligerswerk en gezondheid

Centre for Effective Public Health
In the larger Rotterdam area
Doelstelling:
Terugdringen van gezondheidsachterstanden in
Rotterdam en de regio door ophelderen van
persoonlijke en omgevingsdeterminanten en
het ontwikkelen en invoeren van ‘tailored’ en
‘targeted’ interventies.
Partners:
* GGD Rotterdam-Rijnmond
* GGD Zuid-Holland Zuid & GGD Zeeland
* Rotterdam en 18 gemeenten
* adviesraad: gemeenten, RIVM,
Voedingscentrum, Hogeschool
Rotterdam, etc
The Triumph of Zephyr and Flora
Museo del Settecento Veneziano, Ca' Rezzonico, Venice
Centre for Effective Public Health In the larger Rotterdam area
Hoe willen we de volksgezondheid verbeteren?
Praktijk
Onderzoek
Vakterm: BOP-pen
Beleid
Participatie, vrijwilligerswerk en gezondheid
Prof Dr Lex Burdorf
Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg
Coordinator academische werkplaats CEPHIR
Verschillen in ervaren gezondheid naar arbeidsparticipatie
Schuring et al 2009 (Gezondheidsenquete 2003, Rotterdam)
Invloed van arbeidsparticipatie op gezondheid
Studie-opzet (Rotterdam)
Meting 1
(maand 1)
N = 1829
RB
werk
Meting 2
(maand 7)
N = 965
Doelgroep: Uitkeringsgerechtigden direct verwezen naar re-integratiebedrijf
Deelname
Start (n=1829, 66%): 70% schriftelijke vragenlijst en 30% interviews
Follow-up (n=965, 53%): 79% schriftelijke vragenlijst en 21% interviews
Kenmerken
•
Leeftijd
39 jaar (sd 9.6)
•
Man
49%
•
Lage opleiding
57%
•
Niet-Nederlandse afkomst
75%
•
> 5 jaar bijstandsuitkering
43%
Gestart met re-integratie activiteit
30%
Gestart in betaalde baan
5%
(binnen 6 maanden !)
 Het starten met betaalde arbeid verbetert alle dimensies van ervaren
gezondheid binnen zes maanden
Waarom heeft betaald werk zo’n positieve invloed ?
*
*
*
Medici en gezondheidswetenschappers:
fysieke en geestelijke stimulatie (fysiologie)
gezonder gedrag (biologie)
psychologen:
vitamine theorie: ontplooiing, ontwikkeling, contact
minder stress
sociologen:
verhoogde sociale status
inkomen en bijbehorende materiële omstandigheden
Bartley, JECH 1994 !
Heeft vrijwilligerswerk een positieve invloed op de gezondheid?
CBS. Vrijwilligerswerk in
Nederland 7 mei 2015
Minstens één keer per jaar
Participatie onder langdurig werklozen in Rotterdam
Nooit (%)
< 2 x per maand
≥ 2 x per maand
Contact met buren
25
59
17
Contacten in de wijk
30
56
14
Een dagje/avondje uit
50
42
8
Culturele activiteit
55
41
4
Sport
61
32
8
Groepsactiviteit
85
11
4
Informele zorg
57
36
7
Vrijwilligerswerk
69
26
4
Betaalde arbeid
87
6 (<12 uur / week)
7 (>12uur / week)
Sociale contacten
Recreatieve participatie
Participatie
Betere ervaren
gezondheid
Angst- en depressieve
klachten
Contact met buren
2.01 (1.25-3.25)
0.46 (0.26-0.80)
Contacten in de wijk
1.68 (1.08-2.62)
0.53 (0.31-0.89)
Een dagje/avondje uit
1.39 (0.94-2.07)
0.39 (0.23-0.65)
Culturele activiteit
1.84 (1.22-2.78)
0.27 (0.15-0.48)
Sport
1.89 (1.26-2.85)
0.42 (0.24-0.72)
Groepsactiviteit
0.80 (0.46-1.41)
0.75 (0.35-1.60)
Informele zorg
1.61 (1.08-2.41)
0.58 (0.35-0.96)
Vrijwilligerswerk
1.05 (0.69-1.61)
0.58 (0.33-1.03)
Betaalde arbeid (<12 u/wk)
1.74 (0.76-3.99)
0.27 (0.06-1.19)
Betaalde arbeid (>12 u/wk)
2.41 (1.07-5.45)
0.25 (0.40-1.46)
Sociale contacten
Recreatieve participatie
Participatie
Heeft sociale participatie een effect op de gezondheid ?
Thoits et al. J Health Soc Behav 2001;42:115-31
*
*
Vrijwilligerswerk heeft positief effect op ervaren gezondheid,
depressie, welzijn, geluk, zelf-waardering en controle over eigen
leven
Personen in betere gezondheid en met meer persoonlijke
capaciteiten verrichten vaker vrijwilligerswerk
Conclusie:
Selectie- en causatieprocessen zijn beide aanwezig en
moeilijk uit elkaar te halen
Do positive, healthy people actively
seek out volunteer opportunities, or do
organizations actively recruit individuals
of these types (or both)?
Heeft sociale participatie een effect op de gezondheid ?
Piliavin et al. J Health Soc Behav 2007;48:450-64
*
Vrijwilligerswerk in verenigingen heeft positief effect op ervaren
gezondheid en welzijn
MAAR:
- observationele (longitudinale) studie
- geen correctie voor causatie (slechtere gezondheid  minder
vrijwilligerswerk)
- zeer kleine effecten
Heeft sociale participatie een effect op de gezondheid ?
17 cohort studies:
positieve effecten op mentale gezondheid,
plezier in het leven, algemeen welbevinden
5 experimenten:beperkte bewijskracht
(30 min tot 15 hrs/week)
Wanneer kan sociale participatie effect hebben op gezondheid?
*
Medici en gezondheidswetenschappers:
fysieke en geestelijke stimulatie (trainings-fysiologie)
gezonder gedrag (biologie)
 trainings-fysiologie: hoge intensiteit, uren per week !
 biologie: uren per week !
*
psychologen:
vitamine theorie: ontplooiing, ontwikkeling, contact
minder stress
 vitamine theorie: hoge intensiteit, uren per week, uitdagend !
 minder stress: voldoende ondersteuning
Wanneer kan sociale participatie effect hebben op gezondheid?
*
sociologen:
verhoogde sociale status
inkomen en bijbehorende materiële omstandigheden
 belangrijkheid van vrijwilligerswerk
 niet van toepassing
Participatie, vrijwilligerswerk en gezondheid:
Afhaalboodschappen
*
slechtere gezondheid hangt sterk samen met geringere sociale
participatie
(selectie-mechanisme)
*
sociale participatie is in specifieke groepen met veel
gezondheidsproblemen erg laag
*
we weten niet goed of sociale participatie positieve effecten heeft op
de gezondheid