living lab for life skills

LIVING LAB FOR LIFE
SKILLS
“Stadskanaal in Beweging”
Jorg Andrée, November 2016
Stichting Sporteducatie
Hanzehogeschool Groningen, Value 050
Stichting Sporteducatie
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING ...............................................................1
Floorball Academie Nederland .....................................................2
Living Lab Life Skills……………………………………………………………………………4
Sporteducatie concept ................................................................6
Stappenplan……………………………………………………………………………………….8
Inleiding
Noord- en Oost-Groningen staan voor een groot aantal complexe
opgaven. Delen van het gebied behoren tot de top krimpregio’s van
Nederland, een hoge mate van obesitas, werkeloosheid en een deel
van het gebied wordt getroffen door aardbevingen. Onderzoek heeft
aangetoond dat dit zorgt voor een forse aanslag op de leefbaarheid
(Bulder, 2016).
Het Living Lab for Life Skills (Innovatie Werkplaats) zal vanuit
verschillende actoren deze vraagstukken aanpakken.
De samenwerking tussen Floorball Academie Noord, het
Kenniscentrum Noorderruimte, Sportstudies (Hanzehogeschool
Groningen), VNO-NCW, Onderwijsgroep Noord en de HANNN zal
binnen verschillende actoren zijn, waardoor er interdisciplinair
gewerkt gaat worden, waarbij sport(educatie) de driver is om in
‘beweging’ te komen.
Sport is niet meer weg te denken in de huidige maatschappij. Het is
een onderdeel van onze samenleving geworden, dat enorm in
ontwikkeling is. Van alle kanten wordt er getrokken aan het ‘merk’
sport en wordt het gezien als een krachtig middel en doel.
De motieven, die kinderen (en ouderen) hebben om aan sport te
doen, verschillen. Juist deze verschillen in motieven om deel te
nemen aan de sportmaatschappij en de persoonlijke ontwikkeling
van een kind, vraagt een aanpak op maat.
Binnen het Living Lab for Life Skills staat het kind (de burger)
centraal en creëren we een ‘leer-experience’, die hierbij aansluit.
Door de kinderen eigenaar te maken van hun eigen ‘leefstijl’ en ze
hier verantwoordelijkheid in te geven, dragen wij bij aan een
proces, waarbij het kind zich een (school) leven lang kan
ontwikkelen.
Sport, Ondernemerschap, Vitaliteit en Technologie zijn de
thema’s die we met elkaar verbinden om in de regio Noord- en
Stichting Sporteducatie
Oost- Groningen mensen in ‘beweging’ te brengen en zal bijdragen
aan een actieve leer- en leefstijl.
Stichting Sporteducatie is penvoerder van dit plan en
faciliteert het project, zodat Floorball Academie Noord dit
kan realiseren.
Floorball Academie Nederland
Floorball Academie Nederland is een professionele, marktgerichte
organisatie, die inspeelt op de behoeften van de mens van jong tot
oud. Wij stimuleren en ontwikkelen kwalitatieve producten en
diensten, die bijdragen aan een ‘leven lang genieten van Floorball’.
Door het aangaan van samenwerkingsverbanden met verschillende
partners (Living Lab) creëren we kennisdeling, die zorgt voor een
dynamische en vernieuwende (sport)ontwikkeling.
Floorball Academie Nederland wil het noorden, westen en zuiden
van Nederland inspireren en stimuleren om op een
verantwoordelijke manier Floorball te spelen.
De sport Floorball krijgt mensen in beweging en zal bijdragen aan
een actieve leer- en leefstijl. Wij willen mensen doen inzien, dat zij
verantwoordelijk zijn voor de keuzes die ze maken.
Door mensen zelfbewust, zelfstandig, verantwoordelijk en
betrokken te houden bij de sport, dragen wij bij aan een proces,
waarbij het kind zich een leven lang kan ontwikkelen. Alle
acties die wij ondernemen dragen bij aan het realiseren van onze
‘brand purpose’:
“Wij brengen mensen in beweging en creëren
persoonlijk ondernemerschap”.
Het doel is om jongeren eigenaar te maken van hun beweeggedrag
middels sport en een rol te geven (ondernemerschap) binnen het
opzetten van schoolsportclubs, evenementen en andere activiteiten.
2
Samen willen we realiseren, dat jongeren meer betrokken raken bij
activiteiten in de wijk/community.
Hierdoor stimuleren we, dat de jongeren (en hun ouders) inzicht
krijgen in wat sport kan betekenen voor hun leer-leefstijl. Om dit
tot een succes te maken zullen de verschillende partijen samen
werken met de FAN om vanuit een talent- en ontwikkelgerichte
opvatting het beste uit de doelgroep te halen.
De ouders willen we in een vroeg stadium betrekken bij dit initiatief,
waardoor er binding ontstaat met de sport, het sportende kind, de
schoolsportclub en de (scholen)competitie.
De begeleiders van deze projecten hebben als doel om kinderen
‘eigenaar’ te maken van deze initiatieven. De kinderen moeten
ervaren, dat zij de verantwoordelijkheid hebben om deze
activiteiten draaiende te houden. Zo leren kinderen omgaan met
complexe taken/problemen en hier keuzes in te maken.
De afdeling Noord zal dit project vormgeven en uitvoeren, waarbij
de sport Floorball de startactiviteit is.
Floorball
Van jong tot oud wordt Floorball, ook wel bekend als Unihockey,
over alle continenten gespeeld verspreid over 65 landen. Binnen het
onderwijs in Groningen heeft deze sport zijn krachten laten zien.
Floorball (is inmiddels landelijk de derde schoolsport in Nederland)
heeft bewezen, dat het ideale kenmerken bezit om dit binnen de
Nederlandse sportcultuur en het sport- bewegingsonderwijs aan te
bieden:
3

Leidt tot snel intensief bewegen

Is ideaal voor diverse doelgroepen

Heeft een hoge mate van ontwikkelingswaarde

Heeft weinig spelbelemmerende spelregels

heeft een zeer hoge ‘kijk- en belevingswaarde’.

Kortom, Floorball is:

Snel

Dynamisch

Intensief

Snel te spelen

Veilig
Living Lab (innovatiewerkplaats)
Een Living Lab, ook wel een innovatie werkplaats genoemd,
kenmerkt zich doordat de beroepspraktijk, het onderwijs en
onderzoek, samenwerken aan een maatschappelijk vraagstuk.
Deze werelden zijn gëintegreerd en werken intensief samen,
waarvan de oplossing vraagt om co-creatie, die de grenzen van
structuren, disciplines en leren overstijgt (Cremers, 2016).
Innovaties komen voort uit een interdisciplinaire aanpak, waarin
verschillende disciplines en de verschillende perspectieven van de
partijen worden geïntegreerd. Dat is wat het Living Lab Life Skills
gaat realiseren.
De kracht van het Living Lab Life Skills zit in de wisselwerking en
samenwerking tussen de betrokken partijen, en het met elkaar
verkennen van de vraagstukken, die spelen in deze regio.
Daarbij maken we gebruik van de diversiteit, talent en de
verschillen binnen deze samenwerking.
Naast het inzetten van ervaringen, expertises en vaardigheden,
werken we vooral met authentieke professionals. Steeds handelen
zij hierbij vanuit de kernwaarden: ondernemerschap, individuele
ontplooiing en impact willen realiseren.
4
WAAROM LIVING LAB for LIFE SKILLS?
In de Living Labs komen twee doelen bij elkaar: het scholen van
jonge vitale en ondernemende professionals en het bijdragen aan
de oplossing van problemen en uitdagingen in de beroepspraktijk en
de maatschappij (regio Noord- en Oost Groningen).
Alle deelnemers leren en creëren nieuwe kennis, doordat ze vanuit
verschillende achtergronden en perspectieven samenwerken aan
complexe maatschappelijke vraagstellingen.
De kinderen gaan in verschillende locaties de Living Labs
vormgeven, onderhouden en verder ontwikkelen. Zij zullen begeleid
worden door hbo studenten en betrokken partijen uit de
beroepspraktijk.
Thema’s als ondernemerschap (nieuwsgierigheid en samenwerken),
vitaliteit en technologie versterken dit concept en zullen dan ook
vervlochten zijn om de maatschappelijke vraagstukken op te
pakken en nieuwe kansen te kunnen creëren.
5
SPORTEDUCATIE CONCEPT
Binnen het Living Lab for Life skills werken we vanuit het
‘Sporteducatie’ concept. De sportles moet een feest zijn waarbij je
toewerkt naar een gezamenlijke afsluiting (evenement). Dit vraagt
om betekenisvol leren en sporten. Ontwikkelen van zaken die je
nodig hebt om tijdens het evenement goed te kunnen presteren.
Het sporteducatie concept verbindt dit aan seizoen gebonden
activiteiten, waar leerlingen aansluitend een aantal lessen als team
met elkaar spelen. Uit onderzoek is gebleken dat leerlingen pas na
meerdere lessen binnen school aan een sport beginnen. Met de
lessen is het de bedoeling dat zij in die aantal weken als team
vooruitgang boeken en daarom ook individuele en gezamenlijke
doelen stellen.
Binnen dit concept hebben we aandacht voor ‘eigenaarschap’ van
het kind en versterken we de life skills (ondernemerschap,
zelfregulerend vermogen, nieuwsgierigheid en samenwerken) van
jongeren, die ze nodig hebben om zo om te kunnen gaan met een
snel veranderende wereld.
Wij zijn van mening dat het concept Sporteducatie een bijdrage
levert aan een vitale maatschappij en een ondernemende economie
doordat we het concept verbinden met andere thema’s. Deze
interdisciplinaire aanpak zorgt voor co-creatie waardoor de grenzen
van structuren, disciplines en leren overstijgen.
Een aanpak gericht op preventie is hierbij essentieel, waarbij de
gezamenlijke inzet van maatschappelijke partners en overheid
onmisbaar is. De kinderen zijn de werknemers van de toekomst.
Het is van groot belang dat zij goed zijn voorbereid als zij de
arbeidsmarkt betreden. Preventie is het sleutelwoord. Preventie is
aandacht besteden aan onderwerpen die (nog) geen risico zijn.
Door aandacht te hebben voor een thema als vitaliteit in relatie tot
sport&bewegen, zullen kinderen beter voorbereid zijn, en zijn beter
in staat bewuste keuzes te maken.
Preventie in de brede zin van
het woord heeft een positief effect op het welbevinden, de kwaliteit
van leven, het aantal (gezonde) levensjaren en andere
6
gezondheidsmaten. Bij preventie speelt de eigen
verantwoordelijkheid van mensen een grote rol. Daarom is het van
belang dat het sporteducatie concept breed kan worden ingezet om
kinderen bewust te maken van de wijze waarop zij hun vitaliteit
kunnen verbeteren en daardoor beter in staat zijn hun werk uit te
voeren.
In provincie Groningen gaan we dit schooljaar starten met
Sporteducatie projecten, waarbij het doel is om leerlingen van het
basisonderwijs t/m het MBO in aanraking te laten komen met deze
methodiek.
Er zal een leerlijn ontstaan, waarbij alle deelnemers betrokken zijn.
Elke doelgroep werkt toe naar zijn eigen eindevenement. Dit zal
georganiseerd en begeleid worden door een oudere
leeftijdscategorie (bv voortgezet onderwijs organiseert voor het
basisonderwijs) en zal begeleid worden door o.a. studenten van de
ALO, Hanzehogeschool Groningen.
Daarnaast gaan we investeren in bedrijvensport en passen we
hetzelfde concept toe. Met elkaar toewerken naar een
eindevenement, gezamenlijke verantwoordelijkheid en in aanraking
komen met het thema vitaliteit. In Groningen werken we o.a.
samen met Martini Business Club, De Gouden Driehoek
(Menterwolde), de Exportclubs van Groningen, Friesland en Drenthe
van de KVK, Van der Valk Zuidbroek en Stichting Sport&Zaken.
7
Stappenplan
1. Onderwijzend personeel van BO t/m MBO bijscholen in
het Sporteducatie concept behorend bij:

Realiseren en implementeren van de zeer toegankelijke en
intensieve sport Floorball/Unihockey.

Zelfverantwoordelijkheid ontwikkelen bij de leerlingen voor je
(sport-)keuzes

Realiseren van ontbrekende faciliteiten voor de
sportbeoefening, bv.
o opzetten van een schoolsportclub,
o een vereniging of aansluiting bij andere
verenigingen/omni-club (ondernemerschap).
Mede doordat de schoolpleinen zijn omgebouwd tot “Beweegcourts”
voor activiteiten tijdens de pauzes, maar ook voor naschooltijd,
waardoor de ouders mede actief kunnen zijn.
2. informatiebijeenkomsten georganiseerd met betrekking
tot het totaal concept Living Lab Life Skills:
Aanleren van gezond bewegen en ondernemen via de lijn:

basisonderwijs (incl. naschoolse activiteiten)

voortgezet onderwijs (incl. naschoolse activiteiten en
realisatie van meewerken aan begeleiding van BO jeugd in het
ontwikkelen van gezond bewegen via Maatschappelijke
stages).
8
3. de geraliseerde naschoolse activiteit omzetten naar
duurzame activiteiten in vereniging en/of buurtsport.
4. Talantontwikkeling opzetten via de Topsport Talenten
scholen richting Talentschool “Zuidbroek”. (Up-grading
Van Der Valk Sport Complex is noodzakelijk)
Voor realisatie van voornoemde plannen wordt het sportcentrum
van het Van Der Valk complex in Zuidbroek geoptimaliseerd tot een
unieke (sport)accommodatie waar “state of the art” materiaal
aanwezig is op het gebied van technologie, vitaliteit en
mogelijkheden voor ondernemerschap.
Hier kunnen dan zowel de bijeenkomsten worden georganiseerd
zoals naschoolse activiteiten, scholentoernooien, sporttoernooien in
verschillende sporten, workshops verzorgen,
bedrijvensportactiviteiten en -toernooien, bijvoorbeeld gekoppeld
aan bedrijven-ontwikkelingsbijeenkomsten.
Door de opzet via het onderwijs, de verenigingen en de successen
binnen de bedrijvensport zal er veel mogelijk zijn in het organiseren
van sporttoernooien, maar ook in regionale en landelijke en zelfs
Europese kampioenschappen (Eems Dollard Regio).
5. Opzetten en vormgeven van Living Labs waar de
kinderen leren om maatschappelijke vraagstukken op te
pakken, evenementen te organiseren en om met en van
elkaar te leren.
9