handout pres[1].

Handel tijdens de Romeinse tijd
In de eerste eeuwen van het Romeinse Rijk was er niet zoveel handel gedreven. Het was
gebaseerd op agricultuur op kleinschalig niveau, tussen de burgers van de directe omgeving.
Er was sprake van ruilhandel in de landbouwgoederen en er werd van alles zelf
geproduceerd ( autarkie).
Met de groei van het Romeinse Rijk, werd een munt ingevoerd ( nieuwe betaalmiddel) wat
maakte de handel makkelijker. De Romeinen introduceerden nog een vaste systeem voor
maten en gewichten en er was regelmatig gecontroleerd of alle weegschalen en
maatstokken gelijk over het hele rijk waren. Er ontstonden de markten in de steden met in
het centrum de voornaamste openbare gebouwen. Tussen de burgers bleef de ruilhandel
nog steeds bestaan.
In de veroverde gebieden waren de grote bedrijven ingezet met de slaven als de
arbeidskracht die heel goedkoop was. Zonder slaven konden die bedrijven niet bestaan en je
kon een slaaf op de slavenmarkt kopen.
Pax romana staat voor Romeinse vrede. Deze vrede gelde door het hele Romeinse rijk. Van
heel west europa tot noord Afrika en een deel van het midden oosten. Deze vrede was
belangrijk voor de Romeinse handel omdat:
1. Er goede wegen kwamen
2. Rovers en plunderaars worden aangepakt
3. Anders dan tijdens oorlogstijd
Ook de handel over zee werd makkelijker. De schepen werden groter en piraten werden
hard aangepakt.
Het Pax romana heeft 200 jaar geduurd, door een sterk en mobiel leger.
Producten die men onder andere verhandelde waren uitheemse dieren en terra cotta.
De Romeinen hebben invloed gehad op latere volken, bijvoorbeeld door (water)wegen en de
munt. De wegen en waterwegen werden gedurende de Pax Romana verbeterd. Er kwamen
bij de wegen ook relaisstations bij kijken, waar met kon pauzeren. Er werden vuurtorens
langs de kust geplaatst, kanalen gegraven en rovers en piraten werden harder aangepakt.
De Romeinen hebben gedurende de pax romana hun achterstand op de Grieken qua
scheepvaart ingehaald. De Romeinen hebben een munt ingevoerd en daardoor in een groot
deel van Europa de naturalia-economie verdreven. Volken zoals de Grieken, die al een eigen
munteenheid hadden, bleven die ook gebruiken naast de Romeinse munt. De munt werd ook
gebruikt als propagandamiddel, door het gezicht van de leider op de munt te zetten werd die
in het hele rijk bekender. Het grootste verschil tussen de Romeinen en de Grieken is dat het
Griekse rijk uit allemaal kleine staatjes bestond en het Romeinse rijk één geheel was.
De meeste handel werd gedreven op markten, vooral in goederen uit de directe omgeving.
Binnen het Rijk bestond een goede veiligheid, waardoor de handel tussen producten uit
andere delen van het Romeinse rijk floreerde. Stedelijke nederzettingen groeiden uit tot
stadjes, en dankten hun bestaan hoofdzakelijk aan een strategische ligging, bijvoorbeeld op
een kruispunt van wegen. Zo heb je bijvoorbeeld Heerlen, dit ligt op het kruispunt van de
weg van Boulogne, naar Keulen, met de weg van Xanten naar Aken. Heerlen was toentertijd
een welvarend stadje.
De steden zijn erg planmatig aangelegd, met de belangrijkste gebouwen in het centrum. De
curia, stadhuis, capitolium, de hoofdtempel, basilica, de markthal en het forum, het
marktplein.
De Romeinen handelden eigenlijk niet met dit gebied, totdat Gaius Julius Caesar aan de
macht kwam. Hij veroverde Gallië. Over de Gallische oorlog heeft Caesar een boek
geschreven namelijk: de commentarii de bello gallico. Hierin beschrijft hij wat er veroverd
was, bv Aquitanië, Gallië Cisalpina en Transalpina. Hij was geen voorstander van de handel
in luxegoederen met deze gebieden, dit valt te concluderen uit een quote uit zijn boek: De
rivier de Garunna scheidt de Galliërs van de Aquitaniërs, de Matrona en de Sequana
(scheiden hen) van de Belgen. Van hen allemaal zijn de Belgen de dappersten, omdat ze het
verst verwijderd zijn van de cultuur en de beschaving van de provincia, omdat er slechts zeer
zelden kooplui tot bij hen reizen en die dingen invoeren, die bijdragen tot het verwijven van
de geesten.
Na de slag bij Castellum Flevum in het jaar 28, lieten de Romeinen en de Friezen elkaar
links liggen totdat ze halverwege de 2e eeuw weer begonnen te handelen. De Romeinen
hadden grote behoefte aan veeteelt producten, en de Friezen kochten dan luxeproducten als
wijn, brons, glas etc. De handel stokte in de 3e eeuw toen de Romeinen hun militaire
aanwezigheid opgaven.