Van harte welkom! - Martini Ziekenhuis

24 september 2015
Van harte welkom!
Programma
20.00: Welkom
Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie
20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen?
Mw. A. Lubbert-Verberkmoes, cardioloog
20.40: Mijn eigen verhaal
21.00: Pauze met koffie, invullen vragenbriefjes
21.15: Beantwoording vragen door het forum, discussie
21.40: Afsluiting
Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,
cardioloog
Het vrouwenhart.
Is er verschil tussen mannen en vrouwen?
Goede Nieuws
Sterfte aan HVZ in Nederland 2012
Sterfte aan hart en vaatziekten in Nederland 2012
Gender verschillen bij ACS: Prognose
• N=384.878
• Mortality in AMI
vrouwen
mannen
Hart en Vaatziekten bij vrouwen! Is het echt
zo lastig?
• Er sterven meer vrouwen dan mannen aan HVZ in
Nederland!
• Hebben vrouwen andere klachten?
• Is diagnostiek hetzelfde voor mannen en vrouwen?
• Waarom patient en dokters delay
• Is aderverkalking anders bij vrouwen?
• Worden vrouwen minder goed behandeld?
• Wat is er aan te doen; wat zijn risicofactoren
Presentatie van klachten
• Bij vrouwen anders dan bij mannen
• Wetenschappelijk Onderzoek werd vroeger met
name bij mannen verricht!
Presentatie
Atypische klachten, wel POB/druk
– Vaker in rust, tijdens slaap, bij stress
– Kortademig moeheid misselijkheid
– Vertraging bij patiënte:
• Interpretatie van klachten
• Onderschatting van eigen risico op HVZ
Presentatie
Delay bij huisarts en specialist vanwege
1) Atypische anamnese en
2) Alternatieve verklaringen van patiënte
3) Onderschatting van het risico
Diagnostiek is moeizamer
• ECG minder sensitief en minder specifiek
• Ergometrie: specificiteit en positief voorspellende waarde van
inspanningstest zijn significant lager bij vrouwen dan
mannen (71% v 93% en 76% v 95%), met name op
middelbare leeftijd
• Scans geven stralingsbelasting, terughoudendheid bij
jongere (pre-menopausale) vrouwen.
• Andere lab resultaten: Vaker troponine negatief
Waarom zijn de klachten anders?
Waarom zijn testuitslagen anders?
• Het is toch dezelfde ziekte !?
Genderverschillen bij ACS (infarcten):
Er is andere adervervetting
Meer niet obstructieve ziekte (NSTEMI + UA), diffuus
aangetaste kransvaten zonder ernstige vernauwing
Bij acuut infarct (STEMI), vaker 1 bloedvat aangedaan
Filmpje over adervervetting/verkalking
Youtube film Hart & Vaat Ziekten
• Filmpje
Behandeling vaker medicamenteus bij
diffuse afwijkingen
• Er valt niets te dotteren of opereren
• Afwijkingen worden ook vaker gemist door diffuse
karakter
Wat valt er preventief aan te doen?
Onafhankelijke Risicofactoren voor HVZ bij
vrouwen
Leeftijd >55 , (maar hormonen helpen niet)
Positieve Familie anamnese (man < 55 of vrouw < 65)
Hoge bloeddruk
Dyslipidemia: hoog LDL en/of laag HDL
Roken
Suikerziekte (diabetes mellitus)
Perifeer vaatlijden (perifeer vaatlijden, cerebrovasculair,
and aortaziekte).
Bijkomende risicofactoren
• Obesitas
• Zittend leven
• Metabool syndroom (centrale obesitas, glucose
intolerantie, HT, laag HDL, verhoogde triglyceriden)
Leeftijd
• Jaarlijks risico op dood door CHD of Myocardinfarct
in Hers trial
• 2763 postmenopauzale vrouwen
• Geen risicofactoren:
• 5 of meer risicofactoren:
1.3%
8.7%
Erfelijkheid
Hypertensie = Hoge Bloeddruk
Hoge bloeddruk
• Stijvere vaten
• Bevordert aderverkalking
– Maakt vaatwand gevoeliger voor cholesterol
• Verhoogt risico herseninfarct en andere HVZ
• < 60 jaar : mannen vaker hypertensie dan vrouwen
• > 60 jaar: vrouwen hebben vaker hypertensie
– Oorzaak? Hormonen, leeftijd, overgewicht, minder
beweging
– Tevens vaker hoog cholesterol. Stijvere vaten door
verandering vaatwand
% Hypertensie
• Bij vrouwen
Hypertensie
• 70-80% vrouwen boven de 70 jaar !
• Premenopausaal: hypertensie is geassocieerd met
een tot 10 keer verhoogde kans op dood door
kransvatlijden / infarct
Cholesterol: LDL slecht en HDL goed
• Hoog LDL geeft meer adervervetting/verkalking
• Laag HDL is slechter bij vrouwen dan mannen
• Totaal cholesterol >8 risico 4x zo hoog op HVZ
Roken
Roken
• Nicotine jaagt het lichaam op, versnelt de hartslag,
vernauwt de bloedvaten en verhoogt de bloeddruk
• Koolmonoxide verdringt zuurstofmoleculen en
veroorzaakt een zuurstoftekort
• Diverse deeltjes uit tabak beschadigingen de
vaatwand (endotheel) en laten het bloed sneller
stollen
Diabetes mellitus (Suikerziekte)
Finse studie DM type II zonder Hartvaatziekten
Zelfde risico op infarct als niet-diabeten met infarct!!
Hoogste risico bij Diabeten met eerder infarct
Laagste risico non-diabeten zonder eerder infarct (45%4%)
Onafhankelijk van andere RF
Risico bij vrouwen > mannen
Diabetes Mellitus en gender
• Meta analyse 450.000 pt DMII
• RR fataal HVZ
• Vrouwen 3.3
• Mannen 2.1
• Gedeeltelijk door meer risicofactoren bij vrouwen
Obesitas
Obesitas
Grotere kans op Diabetes Mellitus type II
Grotere kans op hypertensie
BMI > 32: 4 keer hogere kans op HVZ (tov gezonde BMI)
10 jaars risico op dood door HVZ
Preventie
•
•
•
•
•
Niet roken
Gezond gewicht nastreven
Veel bewegen
Cholesterol verlagen
Hoge bloeddruk en suikerziekte behandelen
Minder medicatie dan mannen, waarom?
• Mogelijk ervaren vrouwen meer bijwerkingen
• Mogelijk meer angst voor bijwerkingen
• Meer comorbiditeit (ziektes) door oudere leeftijd,
mogelijk al meer medicatie (polyfarmacie)
Hart en Vaatziekten bij vrouwen! Is het echt
zo lastig?
•
•
•
•
•
Ja, symptomen zijn anders
Onderzoeksresultaten zijn minder duidelijk
Andere vorm van aderverkalking
Diagnose juist bij jongere vrouwen lastiger
Behandeling is moelijker, vrouwen krijgen minder
vaak juiste medicatie, vaker bijwerkingen
• Hogere leeftijd en meer aandoeningen tegelijk
• Preventie is belangrijk!
Dress Red Day 29 september
•
•
•
•
Aandacht voor vrouwencardiologie
Meer onderzoek nodig bij vrouwen
Nieuwe Leerstoel vrouwencardiologie
Gender werkgroep NVVC
De Hart&Vaatgroep heeft u “hart”nodig!
Heeft u zin om ons mee te helpen met bijvoorbeeld:
- het organiseren van een Hart & Vaatcafé …of
- het meehelpen met het opzetten van andere
activiteiten ….of
- de rol van penningmeester te vervullen…
Loop dan vanavond nog even langs onze informatiestand om eens vrijblijvend kennis te maken!
Donderdag 26 november
Hartfalen
Graag opgeven bij de Hart&Vaatgroep:
Mail: [email protected] of
Tel: 06 -16363468
Graag tot 26 november!