HOUSING FIRST IN ANTWERPEN Doelgroep en selectie deelnemers HF Antwerpen bepaalde voor hun project volgende doelgroep: • Geschiedenis dakloosheid: 1 jaar chronisch of 3 jaar herhaaldelijk dakloos • Mensen met een duurzaam verblijfsrecht • Combinatie van problematieken (psychiatrische, psychische en maatschappelijke problemen) • 18+ • Alleenstaanden en koppels • Middelengebruik is geen tegenindicatie tenzij dit zodanig acuut is dat opname vereist is of het wonen té zeer ondermijnt De instroom verloopt via laagdrempelige werkingen, vooral vanuit het Antwerpse CAW. Voorbeelden hiervan zijn nachtopvang centrum De Biekorf, Inloopcentrum De Vaart, of het Outreach team. Voorts melden sociale centra van het OCMW tevens cliënten aan. Het HF team brengt deze organisaties op de hoogte als er een woning beschikbaar is. De organisaties gaan vervolgens op zoek naar geschikte HF-bewoners binnen hun werking. De hulpverlener stelt aan de potentiële kandidaat het project voor. Als er interesse is, vullen hulpverlener en kandidaat- bewoner samen het aanmeldingsformulier in en nemen contact op met het HF team. Vervolgens vindt een gesprek plaats met de cliënt en worden de verwachtingen afgestemd met de werking van Housing First. Na dit gesprek en een intern overleg, deelt het team de cliënt mee of hij het appartement kan betrekken en wanneer de begeleiding van start gaat. Kandidaat bewoners moeten voldoen aan de eerder vermelde doelgroepkenmerken. Vervolgens is hun woonmotivatie van belang. Kandidaten moeten gemotiveerd zijn voor de woonst en de bijhorende begeleiding. Bij het verdelen van de woningen houdt het team van Housing First ook rekening met ligging en toegankelijkheid van de woning om huurder en woning zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. De uiteindelijke beslissing gebeurt door de medewerkers van Housing First en de betrokken hulpverlener. Soort huisvesting Momenteel worden er 151 personen gehuisvest in 142 woningen. Bij het grootste deel van de woningen, gaat het om sociale woningen (via renovatieleegstand, versnelde toewijs en huren buiten sociaal huurstelsel). Er worden ook andere woningen ingezet in Antwerpen: - Gebruik van renovatieleegstand in sociale huisvesting: 4 appartementen Sociale woningen via versnelde toewijs: 5 appartementen Sociaal Verhuurkantoor: 2 appartementen Huren buiten het sociaal huurstelsel: 2 appartementen Patrimonium van steden en gemeenten: 1 transitwoning Samenstelling team Dankzij de financiering van de Nationale Loterij, kunnen er in het Antwerps project drie medewerkers tewerkgesteld worden. Het gaat om twee voltijdse begeleiders en een coördinator van 0.2 VTE, met CAW Antwerpen als werkgever. Geboden begeleiding Het Antwerpse Housing First project is in handen van de Stad en van het OCMW. De uitvoering ervan gebeurt door CAW Antwerpen3. De medewerkers van het HF team staan vooreerst in voor de opstart en de realisatie van het project. Ze treden ook op als sociale huisbaas: ze zorgen voor de aanmelding, het huurcontract en het contact met andere organisaties. Het HF team is de directe contactpersoon met de huisvester (Stad, SHM, SVK). Bij problemen wil het team kort op de bal spelen en actie ondernemen met huisvester en buurt. In dit proces is er ruimte voor falen en bijleren. Ze doen tevens de woonondersteuning wanneer de HF-bewoner in zijn woning trekt. Hiernaast doen ze de caseregie, ze organiseren de ronde tafel gesprekken rond elke HF-bewoner. Voor de integrale begeleiding van de HF-bewoners is er in het begin van het woontraject een samenwerking in duo met de aanmeldende organisatie. Na verloop van tijd neemt de rol van de medewerker uit de aanmeldende organisatie af. 1 Cijfer op 24/12/2015. Twee personen werden niet bij dit cijfer gerekend: Eén persoon verliet Housing First en ging samenwonen met zijn vriendin. Iemand anders verliet het project owv zijn psychische gezondheid. 2 In één woning woont een koppel. 3 Dit is één van de tien Vlaamse Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW), een organisatie die er is voor iedereen maar zich ook specifiek richt tot mensen die zeer kwetsbaar zijn. Dit doen ze in tal van werkingen zoals: vluchthuizen, crisisopvangcentra, slachtofferhulp. Het aanbod van CAW Antwerpen naar dak- en thuislozen toe bestaat onder andere uit nachtopvang, inloopcentra, opvangcentra, woonbegeleidingsteams. Het Antwerps HF team biedt niet alleen begeleiding op het gebied van wonen, maar ook op andere levensdomeinen. Zo kunnen ze financiële ondersteuning bieden en kunnen ze onder andere het budgetbeheer, budgetbegeleiding en/of schuldbemiddeling op zich nemen. Ook op gezondheidsvlak kunnen ze de bewoners ondersteuning bieden. Ze staan de deelnemers van het project bij bij operaties en controles en regelen het administratieve en financiële deel bij bijvoorbeeld tandprothesen. Het team biedt tevens ondersteuning en begeleiding rond verslavingsproblematieken. Bij het zoeken naar een dagbesteding kunnen de bewoners eveneens een beroep doen op de expertise van het HF team, evenals bij aspecten rond sociale contacten. Samenwerkingen en partnerorganisaties De praktische en organisatorische uitwerking van het project (het zoeken van woningen, communicatie met de HF coördinatie in Brussel) gebeurt door een medewerkster van Stad Antwerpen in samenwerking met de coördinator en de twee HF begeleiders vanuit CAW Antwerpen. Het HF project heeft tevens een stuurgroep die enkele keren per jaar samenkomt. Deze bestaat naast de medewerkers van het project tevens uit vertegenwoordigers uit CAW Antwerpen (Woonbegeleiding Linkeroever, Outreach, beleidsmedewerkster wonen de dienst Samen Leven van de Stad Antwerpen (Woonregie) en OCMW Antwerpen. Het Antwerpse HF team werkt nauw samen met Woonbegeleiding Linkeroever van CAW Antwerpen gezien de jarenlange expertise in woonbegeleiding in deze regio. Daarnaast bouwt het HF-team aan een netwerk met begeleiders uit volgende Antwerpse organisaties en lokale projecten. CAW Antwerpen Binnen CAW Antwerpen vindt er een nauwe samenwerking plaats tussen de aanmeldende diensten en het HF team. De aanmeldende dienst biedt vaak nog ondersteuning tijdens de periode na intrek. Bovendien blijven de inloopcentra waar de cliënt gekend is, hun deuren openzetten voor een gesprek, maaltijd of sociaal contact. Indien nodig vindt er overleg plaats tussen het HF team en de werking waar de cliënt reeds geruime tijd aanwezig was. We werken ook samen met het Zorgteam voor laagdrempelige medische zorgen. SaRa Het HF team werkt samen met het ambulante team SaRa, een gemeenschapsgerichte geestelijke gezondheidszorg in de regio Antwerpen. SaRa is beschikbaar voor consultatie bij zwaardere psychiatrische problematieken. Buurtregie Linkeroever Het HF team wil betrokken zijn met wat leeft in de buurt. Het organiseerde daarom een infomoment voor de buurtbewoners die vragen hebben bij het project. Voorts heeft het aansluiting gezocht bij de buurtregie zodat het op de hoogte is van wat er leeft. Sociale huisvestingsmaatschappij Woonhaven Bij klachten uit de buurt van reguliere sociale huurders brengt Woonhaven het HF team op de hoogte die bekijkt met de sociale dienst van Woonhaven welke stappen ondernomen kunnen worden om dit te ondervangen. OCMW Antwerpen De samenwerking met OCMW Antwerpen is voornamelijk een expertise uitwisseling rond begeleiding van chronisch dakloze mensen met een multipele problematiek.