Preventie van schade naar aanleiding van agressie William Bertrand [email protected] Programma Introductie Feiten en cijfers aard, omvang en gevolgen Effectieve aanpak agressie en geweld Ontwikkelingen Overheid 2 Wat is agressie? Iedere vorm van gedrag dat gericht is op het teweegbrengen van onlustgevoelens bij de medewerkers van een organisatie, dan wel op het doelbewust toebrengen van schade. Het gedrag kan gepaard gaan met geweld of geweldsdreiging. De agressie staat in relatie tot de functie of het functioneren van de organisatie waartegen het gericht is. Let op! Beleving van medewerkers verschilt Let op! De organisatie moet een norm stellen 3 Vormen van agressie Verbale agressie Schelden, schreeuwen, beledigen Bedreiging Intimidatie Fysiek geweld Beetpakken, duwen, spugen enz. 4 Feiten cijfers Feiten enen cijfers –Bron: Internetspiegel 2009 Persoonlijk te maken gehad met een of meerdere vormen van agressie en geweld: • • • • 66% Handhaving en toezicht (fysieke agressie 16%) 46% Bestuur 50% Buitendienst overig 66% Publieksdiensten • • • • 67% Verbale agressie 19% Bedreiging en intimidatie 14% Discriminatie 7% Fysiek geweld 5 Feiten cijfers (2) Feiten enen cijfers –Bron: Internetspiegel 2009 Agressie neemt toe met de stedelijkheid • • • Verbaal (13% meer) Bedreiging/intimidatie (11% meer) Discriminatie (15% meer) 50% van de gemeentehandhavers bedreigd • 15% werkplezier verminderd • 5% vermijding contact met daders, locaties, gebieden • 19% van bouwinspecteurs geeft aan vaker contact met agressor te vermijden 10% psychische stoornis & 20% drugs gerelateerd 6 Agressie tegen bestuurders –(& Volksvertegenwoordigers) Gijzeling wethouder gemeente Almelo Ruiten ingegooid burgemeester gem. Meerssen Brand gesticht woning burgemeester Urk Raadslid Nederweert mishandeld door burger 2007 59 % van de burgemeesters 41 % van de raadsleden. 2008 69 % van de burgemeesters en wethouders 49 % van de gemeenteraadsleden Gevolgen van agressie Emotionele belasting, psychische gevolgen Kwaliteit van dienstverlening Gevolgschade, verzuim, verlet, fysieke schade Integriteit publieke taak 8 Antwoord op agressie Integrale aanpak Beleid Visie en uitgangspunten Relatie met kwaliteit van dienstverlening Doelen Verantwoordelijkheden Preventie Risico's inventariseren en maatregelen treffen Huisregels en gedragsregels 9 Integrale aanpak van agressie Adequaat reageren Escalatie voorkomen Handelingsinstructies (training) Afhandeling Opvang en nazorg Melden en registreren, acties/sancties, aangifte Schade verhalen, evaluatie 10 Voorbeelden Emotie of agressie? Acceptabel of onacceptabel? Emotie mag Irritatie, klagen, kritiek Agressie mag niet Eenduidigheid is van belang 11 Visie en uitgangspunten Wij accepteren geen agressie tegen medewerkers, leidinggevenden, raadsleden en bestuurders Wij hanteren een duidelijke norm die voor iedereen gelijk is Emotie mag, agressie niet Goed omgaan met emoties voorkomt agressie De veiligheid van onze medewerkers staat voorop Agressie mag niet lonen 12 Visie en uitgangspunten Wij vangen onze medewerkers op Wij ondernemen binnen 48 uur actie naar de agressor Wij registreren agressie en geweld De organisatie doet altijd aangifte van bedreiging en fysiek geweld Wij verhalen altijd de schade op de veroorzaker 13 Preventie van agressie Wat kan de medewerker doen om escalatie naar agressie te voorkomen? Wat kan de organisatie doen om aanleidingen voor agressie zoveel mogelijk te voorkomen 14 Richtlijnen bij agressie Verbale agressie Grens stellen Bedreiging Grens stellen Gesprek beëindigen, alarmeren Fysiek geweld Afstand Eigen vergroten veiligheid, alarmeren 15 Succesvolle aanpak Draagvlak bestuur Visie en beleid vertalen naar praktijk Betrekken medewerkers en leidinggevenden Normenkader vaststellen Rol leidinggevende; integraal verantwoordelijk Vergroten meldingsbereidheid Laat zien dat maatregelen genomen worden Radarvertige.nl [email protected]