politieke_democratie

Cyberpolitiek en Digitale Democratie
─ Grondslagen van InternetSociologie ─
dr. Albert Benschop
Universiteit van Amsterdam
www.sociosite.net
www.sociosite.org
Windows - Gerda Maas - foto: Sharon Smallwood
InternetSociologie
6 maart 2013
Amsterdam
Programma
 Internet als politieke arena
– Wat kan internet bijdragen aan de verrijking van democratische
procedures en de politieke cultuur.
 Politieke functies
– Propaganda, rekrutering, fondsenwerving, kadervorming, mobilisatie
 Niveaus van politieke participatie
– Informeren, discussieren, activiteiten, besluitvorming
Internet en politieke democratie
Wat internet kan bijdragen aan de verrijking van
democratische procedures en de politieke cultuur?
 Romantisch-optimisme versus democratisch potentieel
 Kern = revolutionering van informatie- en communicatiesystemen
– Nieuwe synchrone en asynchrone vormen van internetcommunicatie
– Oprekken van de grenzen van directe democratie?
 Via goed georganiseerde internetfora kunnen burgers veel directer
en actiever opereren in proces van meningsvorming.
 Via goed beveiligde peilingen en stemmingen kunnen burgers veel
directer betrokken worden bij de politieke besluitvorming van hun
lokaal, regionaal of nationaal bestuur.
Internet als nieuwe mega-agora?
De Griekse Agora:
marktplaats en hart van de polis in Hellas
Directe Democratie: Ideaal en Grenzen
 Ideaal van een democratische agora
– Iedereen kan op het dorpsplein meepraten en meebeslissen over alles wat
zo’n kleinschalig samenlevingsverband aangaat.
 In complexe samenleving kunnen burgers niet over alles direct
meebeslissen. Directe democratie is daarin onwerkbaar.
 Burgers laten zich vertegenwoordigen door gekozen beroepspolitici die namens hen de beslissingen nemen.
 Kloof tussen burger en ‘de politiek’.
Grenzen van directe democratie
1. Gebrek aan ruimte


Hoeveel burgers gaan er in een zaal of op een plein?
Hoever moet je reizen om de vergadering bij te wonen?
2. Gebrek aan tijd


Hoeveel tijd kost het om vergaderingen bij te wonen?
Privileges voor welgestelden: ondernemers en nieuwe
vrijgestelden
3. Gebrek aan deskundigheid


Niemand is op elk gebied inhoudelijk deskundig
Iedereen is in staat tot democratische controle
Kansen
 Vergroten van transparantie [Mingus, Mats ]
 Burgers kunnen gemakkelijk contact met elkaar
maken [Wessel]  zelforganisatie
 Verkleinen afstand overheid & burgers [Mingus , Benjamin]
 Kathedraal vs Bazaar-model bij open source software
[Jakko]
 Beppe Grillo in Italie [Talitha + Léonie]
 Opbouwen van verborgen netwerk [Nasim + Amin]
Risico’s
 Is het wenselijk om iedereen te laten meebeslissen?
[Anne + Eduard, Benjamin]
 Verlammende werking op democratie: grote bekken
[Mats]
 Kakofonie van mensen die elkaar niet begrijpen [Mingus]
 Machtscentrum vervaagt [Wessel]
 Hacken van elektronische verkiezingen [Anne + Eduard]
 Voorbeeld Iran: verbod op virtuele zelforganisatie
[Nasim + Amin]
 Voorbeeld Turkije & YouTube [Hessel, Thomas, Sela]
Politieke functies
 Publiciteit & Propaganda: doelstellingen, programma
 Rekrutering: werven van nieuwe aanhangers
 Fondsenwerving
 Kadervorming
– Training en scholing
– Socialisering en disciplinering
 Interne communicatie
 Mobilisatie en actiecoördinatie
Klassieke en Moderne Actie
Model van Hydepark
versus
het model van de digital natives
2009- Barack Obama’s internet
Internet als sleutel tot succes
 Fondsenwerving: donateurs geen ‘rich guys’  80% van donaties van
online donateurs (meestal minder dan 100 $); gewone mensen die vaak
meerdere malen geld geven. ‘Collaborative fund-raising’
 Kadermobilisatie: 2 á 3 miljoen mensen participeerden online in de
campagne; giga aantal vrijwilligers die via internet werden gecoördineerd;
bijv. telefoonnummers om te bellen.
 Vermogen om sociale netwerk-sites (MySpace, Facebook) te benutten.
 Wapenrace tussen ontwikkelaars van politieke campagne-sites.
Conclusie: Obama dankt overwinning aan internet
Internet bevoordeelt buitenstaanders en geeft hen de
mogelijkheid om online snel de achterban te
mobiliseren en geld te werven.
BBC-News : Phil Noble
4:55
Wo_Men behind computers
Joe Rospars
Strateeg achter de internetgerichte campagne van de Democratische kandidaat
Howard Dean in 2004.
Chris Hughes
Eén van de oprichters van de sociale netwerksite Facebook, speelde sleutelrol bij
opzetten van myBarackObama.com
– Site is Facebook-variant voor Obama-supporters
– 1,5 miljoen bezoekers voor de verkiezingsnacht
Handboek voor campagnevoeren in de 21e eeuw
 Via websites en online applicaties lanceerden vrijwilligers 150.000 evenementen.
 Supporters organiseerden zich in meer dan 35.000 actiegroepen en organisaties.
 Campagneteam ontwikkelt online tools die het de vrijwilligers mogelijk maken om
elkaar te ontmoeten, evenementen te organiseren of hun tijd te investeren in de
campagne.
 Meeste werk wordt door de vrijwilligers gedaan: uurtje vanuit je luie stoel opbellen.
 Stimuleren van ‘long tail’: micro-campagnes  sneeuwbal effect Empowerment.
“Je kunt hier en nu iets doen, waar je ook bent en op elk tijdstip.”
InternetCampagne
[12:57]
Interview met Jascha Franklin-Hodge van Blue State Digital, de makers van de Obama’s internetcampagne..
Chris
Hughes
Obama Girl
 Ongevraagde maar zeer effectieve steun van individuen
 Amber Lee Ettinger [1982], de “Obama Girl”  Internet Famous
 “I Got a Crush … On Obama” [juni 2007]
– de YouTube hit van 2007: 13,5 miljoen keer bekeken [nu 24,3 miljoen]
– 2 x zoveel als elke andere officiële video
 Andere video’s:
 “Hillary! Stop the attacks! Love, Obama Girl” [maart 2008].
 “Obama Girl + Obama Duet! ” [januari 2009]
Niveaus van politieke participatie
Discussie
Informatie
- Nieuwe manieren van informeren
- Beter, sneller, goedkoper
Besluitvorming
- Directe en representatieve democratie
- Opiniepeilingen en referenda
- Stemmen via internet
- Nieuwe communicatievormen
- Gelijke toegangsmogelijkheden
- Diverse communicatierollen
Activiteiten
- Politieke menings- en wilsvorming
- Voorbereiden van besluitvorming
- Deskundigheid
Somber-kritische gedachten
 Internettechnologie biedt enorm democratisch
potentieel. Maar….
– Internet is geen belichaming van delibererende
democratie in actie.
– Internet faciliteert ook ongeëvenaarde controle van
de overheid over individuele burgers: digitale
dictatuur [Evgeny Morozov].
 Het eens zo gevierde globale netwerk lijkt
tegenwoordig steeds meer op een verzameling
van natie-staat netwerken [Goldsmith/Wu].
Lokalisering en Regionalisering van internet
1. Taal
 Geen Lingua Franca Internettica: English all the way
 Toenemend multilingualisme
2. Cultuur, Klimaat
 Lokale culturele en klimatologische variaties vertalen zich in
verschillende voorkeuren en verwachtingen
 ‘Zoning’ van entertainment
3. Tijdzones
 Globalisering van arbeidsmarkt
4. Economische competitie
 Balkanisering van sociale netwerken
5. Politieke staatsbelangen:
 Technologische vorm van Koude Oorlog
 Handhaven Law & Order
 Politieke repressie: controle over informatie
Tijdszones
gemeten volgens de standaard van de Coordinated Universal Time (UTC)
op de nulmeridiaan
Web 2.0 en Politiek
 Openheid: decentraal, niet-hiërarchisch karakter.
 Nieuwe, meer actieve rollen van gebruikers: geen
passieve consumenten, maar actieve burgers.
 Maximale exploitatie van de ‘user contributed value’:
benutten van de eigen bijdragen van bezoekers van
een website en/of gebruikers van een webdienst.
 Netwerken zijn drijvende kracht
– Technologisch  diensten en informatie zijn steeds vaker
en complexer aan elkaar gekoppeld.
– Sociaal:  virtuele gemeenschappen
Web 2.0 als nieuw publiek domein
Freedom to Connect
 “The internet has become the public space of the
21e century - the world's town square, class
room, market place, coffee house and night club.”
 “In addition to being a public space, the internet is also
a channel for private communication and there must be
a way to protect confidential communications.”
 “The best answer to offensive speech is more speech.
People can and should speak out against intolerance
and hatred.”
•Minister van Buitenlandse Zaken
•Hillary Clinton- 15.2.11
Twitter geeft de massa tanden
 Twitter heeft de online wereld veranderd. Twitter was
de gangmaker bij de transitie naar het realtime web:
de motor bij het ontstaan van een internet waarop
alles en iedereen overal en altijd met elkaar in contact
staat.
 Heeft enorme invloed op alle facetten van de samenleving, van zaken doen tot politiek, van media tot
gezondheidszorg.
 Natuurlijk was Twitter niet alleen en speelden de
YouTubes, de Facebooks, de Flickrs en wie al niet
meer ook een grote rol, maar een andere vorm van
communicatie en informatie begon bij Twitter.
Staatsrepressie in statistiek
Egypte zet deksel op internet om communicatie en zelforganisatie van opstandelingen te verstoren.
Facebook revolutie in Egypte?
Is Facebook machtiger dan het zwaard?
Facebook bedankt….