3/20/2011 5:15:00 AM Ontwikkelingsperiode: Midden adolescentie Psychosexuele ontwikkelingstheorie Freud: Raf bevindt zich in de laatste ontwikkelingsfase, de genitale. Deze wordt gekenmerkt door een heropleving van de driftmatigheden in het Es. In tegenstelling tot de fallische fase worden de intense gevoelens nu gericht naar buitenstaanders, bijvoorbeeld een liefje. Psychosociale ontwikkelingstheorie Erikson: Volgens de ontwikkelingstheorie van Erikon situeert Raf zich in de adolescentie waar het kernconflict identiteit versus identiteitsverwarring centraal staat. Deze fase wordt gekenmerkt door het rebelleren ten opzichte van gezagshebbende (voornamelijk ouders), de groepsidentiteit, en experimenteel gedrag. De uitdaging in deze fase is het construeren van een identiteit. Raf zit volop in de identiteitscrisis, dat trouwens noodzakelijk is om te kunnen groeien als persoon en zo te ontdekken wat zijn unieke capaciteiten en vaardigheden zijn, en om op deze manier de fase succesvol te kunnen afsluiten wat resulteert in het bekomen van een eigen duidelijke identiteit. Raf vertoont dysfunctionele gedragingen: hij neemt allerhande afwijkende rollen op zoals bijvoorbeeld zijn recente metamorfose van rocker naar reggae en van ‘straight-edger’ naar softdrugsgebruiker. Ook zijn bekommernis naar wat anderen van hem denken is duidelijk merkbaar, zo zweert hij het gebruik van CD’s af omdat zijn vrienden dat toch maar fake vinden. Erikson omschrijft dit probleem als contradicties en spanningen naar aanleiding van drie belangrijke ragen ivm de identiteit, respectievelijk ‘Hoe ervaren anderen mij?’ Ook de door Marcia vermelde ‘Synthetic Identity’ is in beperkte mate zichtbaar, zo heeft hij een reeds aanwezige, voorgedrukte identiteit overgenomen: de dreadlocks. Cognitieve ontwikkelingstheorie Piaget: Piaget plaatst Raf in het formeel-operationeel ontwikkelingsstadium. Vanaf dit stadium leert men werken met abstracte inhouden om logische denkstrategieën toe te passen, een bekend voorbeeld hiervan is de intrede van het vak algebra of taalbegrippen zoals ‘relatief’. Een ander kenmerk is het in staat zijn tot formeel-logisch denken waarbij men, los van de inhoud van de redenering, de correctheid van de redenering kan beoordelen op basis van het formele aspect van diezelfde redenering. De adolescent kan dus vanaf dit punt overweg met hypothesen en deductief redeneren waarbij ze, in tegenstelling tot lagere schoolkinderen, meerdere verklaringen trachten te zoeken en indien nodig hun redenering bijsturen. Ook het propositioneel denken breidt uit, adolescenten kunnen loshangende veronderstellingen op elkaar betrekken zodat ze tot nieuwe inzichten en conclusies komen. Tot slot maken ze ook meer en meer gebruik van combinatorisch denken waarbij ze nagaan of ze bepaalde zaken niet over het hoofd zien tijdens het oplossen van een probleem. Gevolgen formeel denken: Één van de meest merkbare gevolgen is de steeds kritischer houding van de adolescent. Zo begint hij alles in vraag te stellen en richt hij zijn kritiek voornamelijk op de ouders, in dit geval voornamelijk op de vader. De jongere volgt niet meer blindelings de waarden & normen die verworven zijn via het oedipuscomplex en ontdekt in de buitenwereld dat er ook nog andere meningen dan de reeds gekende zijn. Ook het vinden van hiaten in vroeger gedeelde meningen is voer voor vele discussies. Tot slot merken we opnieuw het egocentrisme op, nu in de vorm van het intellectueel egocentrisme. Eigen ideeën worden gepresenteerd als DE waarheid (eigen-ik centraal) en bekijkt men de wereld puur uit eigen gezichtspunt. Het niet aanvaarden van kritiek en het snel zelf leveren van kritiek is hier een voorbeeld van. In de tekst vind je daarvan de volgende zaken terug: Vooral Raf’s vader raakt voortdurend met hem in de clinch. Op alle uitspraken van zijn pa heeft Raf onmiddellijk een reeks vlijmscherpe tegenargumenten klaar. Meer en meer raakt Raf geërgerd door de in zijn ogen bekrompen en kleinburgerlijke redeneringen die hij bij zijn vader aantreft Affectieve & Sociale ontwikkeling: Veranderde relaties met ouders en leeftijdsgenoten: Een belangrijk thema binnen relaties is het verwerven van autonomie, adolescenten willen meer en meer controle krijgen over hun eigen leven en hun leeftijdsgenoten krijgen een prominentere plaats in hun bestaan. Sociale vergelijking is hierbij een belangrijk motief. De jongeren zoeken bewust naar gesprekspartners die hetzelfde proces meemaken, het krijgen van steun en het reflecteren van gedachten en meningen speelt een belangrijke rol. De relatie met de ouders daarentegen loopt niet meer van een leien dakje. De jongeren vinden dat hun ouders te veel zagen en de ouders van hun kant zijn verwonderd over het vreemde gedrag die hun kind stelt. Zo spreekt men in de cursus over een nieuwe separatie- en individuatiefase. In de tekst vind je daarvan de volgende zaken terug: Zijn ouders weten niet goed wat ze moeten denken van al die plotse gedaanteverwisselingen? Wat zal de volgende stap zijn? Geen wonder dat hij steeds meer tijd spendeert in de jeugdbeweging en steeds minder thuis is. Hypothesen / Eigen mening: In de tekst merken we dat de relatie tussen Raf en zijn vader aan het verzuren is, voornamelijk door de vele discussies die gevoerd worden over dagdagelijkse dingen. Je kan stellen dat, zoals ook vermeld in de cursus, de vader van Raf de kritiek te persoonlijk opvat en daardoor het conflict niet uit de weg gaat. Bijkomend zorgt dat er volgens mij ook voor dat er in de toekomst bepaalde zaken verzwegen zullen worden naar de vader toe, zoals bijvoorbeeld het ontdekken van softdrugs in Raf zijn zakken. Misschien is het geen slecht idee om te streven naar een iets opener gesprekscultuur binnen het gezin zodat Raf het gevoel krijgt dat ook zijn mening belangrijk is, wat zijn zelfstandigheid enkel maar te goede kan komen, en ook de ouders kunnen op deze manier hun visie verruimen door een nauwer contact te creëren met de leefwereld van Raf. 3/20/2011 5:15:00 AM 3/20/2011 5:15:00 AM