INFORMATIEFICHE ‘Onderwijs Slim Organiseren’ Doelstelling Onderwijsinstellingen worden uitgedaagd door een turbulente omgeving: leerlingen zijn mondiger geworden, de technologie evolueert schrikwekkend snel en onze kennis is snel verouderd, de maatschappelijke context is complex geworden (een multiculturele samenleving, vergrijzing, migratie,…), kennisoverdracht wordt verdrongen door competentieontwikkeling, jongeren worden gestimuleerd om te leren in een mondiale leeromgeving, … Heel wat onderwijsinstellingen willen hierop een antwoord geven door hun organisatie anders en slimmer te organiseren. In de slimme school zijn ‘autonome’ en vaste teams de bouwstenen: leraren en andere schoolmedewerkers werken samen om voor een community van leerlingen vier kernopdrachten te vervullen, over de leerjaren en de vakken heen. De vier kernopdrachten - kwalificeren van jongeren talenten ontwikkelen en regisseren in de brede school verhogen van het leervermogen door het wegwerken van leerhindernissen betrekken van alle belanghebbenden in een goede leer- en leefgemeenschap: welbevinden en betrokkenheid. Autonome en vaste teams Het werken in het team geeft goesting, men vindt er professionele en persoonlijke ondersteuning, autonomie en eigenaarschap. De teams willen al hun belanghebbenden stimuleren om continu mee te denken aan proactief en flexibel onderwijs. Heel wat vragen duiken hierbij op: Hoe krijgen wij medewerkers die met heel veel goesting en passie samenwerken aan een gedragen visie? Hoe kunnen wij teams bouwen van schoolmedewerkers die rond het kind samenwerken? Hoe kunnen wij meten of de teams hierin resultaten behalen? Hoe kunnen wij de collegialiteit van het team waarborgen? Hoe kunnen wij de competenties van het team op peil houden en geborgd krijgen? Hoe kunnen wij de verantwoordelijkheden van het team transparant maken? Hoe kunnen wij het teamwerk waarderen? Hoe vermijden wij eilanden? Hoe kunnen de teams hun werking steeds continu verbeteren? Hoe structureren wij ons overleg intern en extern met onze belanghebbenden? Hoe onderhouden de teams relaties met ouders, inspectie, bedrijven, ….? We willen in een lerend netwerk een vier- tot zestal onderwijsinstellingen begeleiden naar een slimme en flexibele organisatie met betrokken en autonome teams. Om organisaties te begeleiden naar zelfsturing heeft Flanders Synergy samen met de pedagogische begeleidingsdiensten een concept ontwikkeld. INFORMATIEFICHE Waartoe willen wij ons inspannen? Visie ontwikkelen: de visie van de school wordt gedragen door al de belanghebbenden. De schoolcultuur: is resultaatgericht, open, innovatief en gebaseerd op vertrouwen. Teams: de school is slim en flexibel georganiseerd met kindgeörienteerde en visiegedreven teams waarin iedere medewerker zijn ‘nest’ vindt. De regelcapaciteit (het vermogen om het werk zelfstandig te kunnen regelen) wordt naar de teams gebracht. De sleutelcompetenties van de medewerkers zijn in kaart gebracht en worden in elk team geborgd. Systemen: medewerkers beschikken over en/of ontwikkelen eigen instrumenten die de teamwerking ondersteunen. Leiderschap: het leiderschap ondersteunt de visie en het resultaatgericht werken in team. Doelgroep Het project richt zich tot onderwijsinstellingen die slagkrachtig willen werken in een turbulente omgeving Aanpak en actieplan Wij voorzien een kick-off, 8 groepssessies en 8 individuele sessies die gespreid zijn over twee schooljaren. Kick-off met het lerend netwerk gedurende een 2 daags residentieel opstartseminarie De deelnemers aan het lerend netwerk leren elkaar kennen. Tevens worden ze ondergedompeld in de principes van onderwijs slim organiseren en het geïntegreerd aanpakken van veranderingsprocessen (strategie, processen, organisatie, mensen, cultuur en systemen). De concrete planning van de expeditie wordt in kaart gebracht samen met alle deelnemers. 8 Groepssessies in een lerend netwerk De projectgroep “slim organiseren” van de 4 tot 6 onderwijsinstellingen en -ondersteuners komt gedurende het project 8 maal samen in een lerend netwerk. Ze worden begeleid door een senior consultant in de innovatieve arbeidsorganisatie, die vergezeld wordt van minstens één pedagogisch adviseur van de betrokken koepel(s). Tevens leren ze van elkaars ervaringen in het creëren van een slimme en flexibele organisatie op basis van resultaatsgedreven en leerlinggeoriënteerde teams. Samen worden scenario’s en tools ontwikkeld en uitgewerkt die kunnen gebruikt worden om de teams te creëren, te implementeren en beter te doen functioneren. Dit lerende netwerk is m.a.w. - een ontmoetingsplaats voor gelijkgestemden - waarbij uitwisseling van kennis en ervaring en het aftoetsen van de eigen manier van werken centraal staan en dit onder begeleiding van een ervaren consultant - in een open, vertrouwelijke en eerlijke omgeving. Het traject van onze expeditie is als volgt: de slimme onderwijsorganisatie leert de principes van slim organiseren kennen de slimme onderwijsorganisatie kan antwoord geven op drie vragen: waarom bestaan we, waarvoor staan we, naar waar gaan we? De slimme organisatie werkt aan visieontwikkeling en visiebepaling de organisatie is slim ontworpen waarbij de teams de bouwstenen zijn INFORMATIEFICHE de slimme organisatie start teams op en ieder team onderschrijft zijn teamcharter de slimme organisatie onderzoekt de (school)cultuur en heeft inzicht in hoe die moet gestretcht worden de slimme organisatie ontwikkelt en stelt tools ter beschikking om de teams te ondersteunen de slimme organisatie begeleidt de teams in de verschillende fasen van de teamontwikkeling de slimme organisatie heeft ‘leiders’ die resultaatgedreven teams coachen 8 Individuele sessies op maat van de onderwijsinstelling De consultant begeleidt (samen met een pedagogisch adviseur) sessies in de school/de onderwijsondersteuner zelf. Samen met de medewerkers wordt de strategie van de onderwijsorganisatie opgebouwd en krijgt de organisatie vorm. We voorzien 8 individuele sessies op maat van iedere organisatie. De inzichten die worden opgedaan in de groepsessies worden geconcretiseerd met de medewerkers van de organisatie. Er is een waaier van mogelijkheden: begeleiding, intervisie, opstarten team, klantenarena’s, ‘zot-zijnsessies’, workshops, rondetafelgesprekken, waarbij vooral aandacht wordt gegeven aan het vertalen van de inzichten naar de praktijk. Praktisch De kick-off (tweedaagse) met de verschillende groepen van 4-6 onderwijsinstellingen vindt plaats in het najaar van 2014/voorjaar van 2015. Per deelnemende onderwijsinstelling bedraagt de kostprijs 2100 euro1 per schooljaar, de duurtijd van het project is 2 schooljaren. (Jaarlijks individueel lidmaatschap van 200 euro1 is verplicht.) Dit project wordt mee gefinancierd door het IWT en de Vlaamse Overheid. De lerende netwerken worden geflankeerd door wetenschappelijk onderzoek. Interesse? Laat het ons weten door het aanmeldingsformulier in te vullen. We komen graag bij u langs voor een persoonlijk intake-gesprek. Meer info bij: 1 exclusief BTW Tom Van Acker, senior consultant innovatieve arbeidsorganisatie – [email protected] Mariet Vrancken, senior consultant innovatieve arbeidsorganisatie – [email protected]