Utilisme: Peter Singer

Ethiek
Waarden & normen kritisch bekeken
Welkom!
Huishoudelijke mededelingen
12 Maart: Christine Korgaard
Essay
• p. 112
• Max. 1000 woorden met centrale ethische vraag.
• Laat mij voor 25 maart via [email protected]
weten of je een essay wilt schrijven.
• Vermeld naam + geboortedatum!!
Terugblik
•
Wat weten jullie nog van voor de vakantie?
•
Inleiding
Susan Wolf & de motivatie tot handelen
Alasdair MacIntyre & Deugdethiek
•
Vragen?
Peter Singer;
moderne held of duivel?
• Huidige ethiek = achterhaald
• Oplossing = nieuw utilisme
• Dierenleed
• Euthanasie bij jong en oud
• Armoede
• Milieu
Utilisme: Peter Singer (1946)
1975
1979
1994
Huidige ethiek is achterhaald
- Medische ontwikkelingen
- Globalisering
Medische ontwikkelingen
Nieuw dilemma: leven of niet-lijden
1.
2.
3.
3 onderschreven, maar tegenstrijdige stellingen
Abortus na 24 weken is moreel toegestaan als de vrucht
ernstige afwijkingen vertoond.
Er is geen moreel verschil tussen het beëindigen van een
leven in of uit de buik. (Mits even oud en zelfde
afwijkingen.)
Het is onjuist om actief het leven te beëindigen van een
pasgeborene (24 weken na conceptie) met ernstige
afwijkingen.
David Hume
“Als het leven een last is, kan niemand bestrijden dat
zelfdoding in overeenstemming is met ons eigen belang
en de plicht is tegenover onszelf.”
1711-1776
Globalisering
Help je naaste!
Gedachte-experiment
Peter Singer
‘Rechtvaardiging voor discriminatie om
geografische redenen lijkt onmogelijk.’
Oplossing: nieuw utilisme
- Consequenties gemeten in pijn & geluk
- Consequenties voor alle betrokkenen
Gevolgethiek
Handel met als doel:
het maximaliseren van het totale geluk.
Bentham en Mill
Rond 1800.
Vreemde wensen?
-Gelijke rechten voor vrouwen
-Arme studenten mogen studeren
-Voor dierenrechten
-Voor legalisatie van homoseksualiteit
-Voor aparte rechtspraak van kinderen
-Tegen de doodstraf
- Mummificatie
Bentham 1748-1832
Gedachte-experiment
In Zuid-Afrika zijn twee Zulu-mannen vermoord.
Het is duidelijk dat het om een racistische moord
gaat. Als de regering niemand arresteert breken er
helse rellen uit.
Moeten er onschuldige mensen opgepakt worden
om erger te voorkomen?
Kritiek op utilisme
- Het leven gaat niet om genot
- Geen rekening met waarden als rechtvaardigheid!
- Telt de intentie niet mee?
- Hoe bereken je wat goed is?
- Het biedt geen heldere regels.
- Het is Goddeloos!
Weerlegging kritiek
• Verschillende soorten geluk
• Nut van bescherming individu
• Bentham geeft tips berekening
• Genuanceerd & rationeel
•Als er een goede God bestaat zou hij
voor het utilisme kiezen.
Mill 1806-1873
Het utilisme van Peter Singer
- Preferentie i.p.v. geluk
- Ons handelen heeft een grote reikwijdte
- Pijn is slecht ongeacht wie het heeft.
- Niet alleen mensen voelen pijn
- We zijn verantwoordelijk voor wat we kunnen
voorkomen
Peter Singer & Dierenleed
http://youtu.be/g7-bPJbM2d4
Wat is een mens?
Wat is een dier?
Wat is het verschil tussen mens en dier?
Soort-isme
- Lijden van dieren is even belangrijk als lijden van mensen.
- Dieren kunnen lijden.
Hebben dieren andere verlangens?
Een persoon is ‘een redelijk wezen dat kan nadenken en
in staat is zichzelf als zichzelf te zien, als dat zelfde
denkende wezen op verschillende tijdstippen en
plaatsen’
John Locke (1632-1704)
Wanneer heeft een individu belang bij zijn/haar leven?
- Het vermogen om ervaringen te hebben;
- Om relaties met anderen aan te gaan;
- Om bewust te kiezen om te blijven leven
Euthanasie bij jong en oud
Ook mensen hebben recht op euthanasie.
Wat is leven?
Wanneer heeft een individu belang bij zijn/haar leven?
- Het vermogen om ervaringen te hebben;
- Om relaties met anderen aan te gaan;
- Om bewust te kiezen om te blijven leven
John Stuart Mill
‘Een beschaafde samenleving mag alleen dan
machtsmiddelen inzetten tegen wie dan ook, om te
voorkomen dat anderen kwaad wordt gedaan.’
Het leven is geen plicht.
Is er een verschil tussen actieve en passieve euthanasie?
Nee, de consequenties zijn hetzelfde!
Armoede bestrijding
Is er een moreel verschil tussen het leven van een kind
in de straat en een kind in China?
Lever 1% van je bruto
inkomen in en red levens.
Tip: Tedx.com & Ted.com
Milieu
Dient de menselijke behoeften.
Gelijke weging toekomstige generaties.
Ethiek
Waarden & normen kritisch bekeken
Tot ziens!