hier de Nieuwsbrief EMVI

Heijltjes Nieuwsbrief
februari 2016
EMVI: wassen neus of kwaliteitsgarantie?
Toepassing van het EMVI-criterium in aanbestedingsprocedures wordt door de overheid
al jarenlang gestimuleerd. De overheid probeert hiermee de verhouding tussen prijs en
kwaliteit voor overheidsopdrachten te verbeteren. EMVI is zelfs het standaard
gunningscriterium geworden. Het is echter de vraag of het EMVI-criterium in de praktijk
daadwerkelijk garant staat voor een goede kwaliteit.
Casus
Onlangs heeft de Commissie van Aanbestedingsexperts een advies gepubliceerd waarin
duidelijkheid wordt gecreëerd over de prijs-kwaliteit verhouding in relatie tot het EMVIcriterium. In een nationale niet-openbare aanbestedingsprocedure voor de bouw van een
dorpsaccommodatie was EMVI het gunningscriterium. De toepassing van het EMVIcriterium werd in de Gunningsleidraad als volgt uitgewerkt. De inschrijvers konden
maximaal 1000 punten scoren waarvan 800 voor de prijs en 200 voor diverse kwalitatieve
criteria. Voor de kwalitatieve criteria moesten de geselecteerden minstens 80 punten
halen.
Y was een van de geselecteerden. Het werk werd uiteindelijk aan B gegund en Y is met
haar inschrijving als tweede geëindigd. Uit de gunningsbeslissing bleek dat Y veruit de
meeste punten had behaald voor de kwalitatieve criteria (140) en voor haar inschrijfsom
718 punten had gekregen. B scoorde voor de kwalitatieve criteria slechts 80 punten, maar
scoorde maximaal (800) met haar inschrijfsom.
Klacht Y: grenswaarde te laag
Y klaagde bij de Commissie van Aanbestedingsexperts over de uitkomst van de
aanbesteding en maakte onder andere bezwaar tegen de wijze waarop het
gunningscriterium is toegepast. Y meende dat de aanbestedende dienst zonder nadere
motivering feitelijk de laagste prijs als criterium had gehanteerd en niet de economisch
meest voordelige inschrijving. Y heeft haar stelling als volgt uitgelegd:
Een inschrijver kan een minimaal plan van aanpak indienen dat net voldoet aan het
vereiste van 80 punten. Met de laagste prijs heeft hij dan 880 punten.
Een opvolgend inschrijver die de maximale score haalt op kwaliteit (200) moet dan nog
minstens 680 punten scoren op prijs om gelijk te komen met de eerste inschrijver. In dit
geval betekende dat dat de opvolgend inschrijver al zou verliezen bij een prijsverschil van
slechts 7,5%.
Y trok hieruit de conclusie dat de waardering van de kwalitatieve aspecten van de
inschrijvingen geen significante invloed had op de beoordeling van de inschrijvingen. Pas
bij een prijsverschil van minder dan 7,5% (de zogeheten 'grenswaarde') kon de kwaliteit
van de inschrijving invloed hebben. Volgens Y werd zodoende feitelijk puur op laagste
prijs gegund.
Oordeel Commissie van Aanbestedingsexperts
De Commissie stelde vast dat een aanbestedende dienst die kiest voor het
gunningscriterium EMVI in beginsel de mogelijkheid heeft om aan het criterium prijs meer
gewicht toe te kennen dan aan de kwalitatieve criteria. Die mogelijkheid is echter wel
begrensd. Hanteren van het EMVI-criterium is niet toegestaan als de beoordeling feitelijk
neerkomt op gunning op basis van de laagste prijs. Hiervan is volgens de Commissie
sprake wanneer inschrijvers - alle omstandigheden van het geval meewegende - mogen
verwachten dat de waardering van de kwalitatieve aspecten van de inschrijvingen - naast
het aspect prijs - geen significante invloed heeft op de rangorde.
De Commissie heeft bovenstaand criterium vervolgens toegepast op deze concrete
aanbesteding en geconcludeerd dat de aanbestedende dienst met een grenswaarde van
7,5% weliswaar aan de lage kant zit, maar dat in dit specifieke geval niet kan worden
geoordeeld dat de inschrijvers mochten verwachten dat de kwalitatieve aspecten van de
inschrijvingen geen significante invloed op de rangorde van inschrijvingen zouden
hebben. De klacht van Y wordt afgewezen.
De Commissie adviseert de aanbesteder wel om in het vervolg zekerheidshalve een
grenswaarde te hanteren die niet lager is dan 10 %, of - als toch een lagere grenswaarde
wordt gehanteerd - in de aankondiging te motiveren waarom daarvoor wordt gekozen.
Conclusie
De uitspraak van de Commissie toont aan dat het EMVI-criterium niet garant staat voor
een goede kwaliteit. Immers, als de aanbestedende dienst wil dan kan zij de prijs vele
malen zwaarder laten wegen dan de kwaliteit en wordt niet snel geoordeeld dat de
kwalitatieve aspecten geen significante invloed hebben op de gunning waardoor geen
sprake meer is van EMVI. Het gunningscriterium EMVI staat dus niet garant voor een
goede kwaliteit. Wij kunnen ons voorstellen dat het laatste woord hierover nog niet
gesproken is en dat ook de aard en de omvang van de opdracht mede bepalend zijn voor
het boordelen van de toelaatbaarheid van een hoge grenswaarde.
Neemt u deel aan een aanbestedingsprocedure en vraagt u zich af of het EMVI-criterium
wel correct wordt toegepast? Neem dan contact met ons op.
Klik hier om u aan- of af te melden voor deze nieuwsbrief.
Heijltjes Advocaten
Nijmeegsebaan 140 - 6564 CM Heilig Landstichting
Telefoon (024) 322 22 55 - Fax (024) 322 77 51 - Email [email protected]