Ik is een ander

Ik is een ander
noorderlicht.vpro.nl, 20 september 2006
Elektrische stimulatie van bepaalde gebieden in de hersenen kan de illusie opwekken dat er iemand vlak
achter je staat die al je bewegingen nadoet.
De Zwitserse arts Olaf Blanke en collega's onderzochten een 22-jarige vrouw die veel last had van epilepsie, maar verder
geestelijk gezond was. Tijdens een chirurgisch onderzoek ontdekten de artsen dat ze met elektrische stroompjes de illusie
konden opwekken dat er een persoon vlak bij de vrouw in de buurt stond. Daarvoor prikkelden ze een gebiedje aan de linkerkant
van haar brein, de zogeheten temporopariëtale verbinding. Dat gebied speelt een rol bij het onderscheiden van het 'zelf' en de
ander, en bij het integreren van zintuiglijke informatie over het lichaam.
De schaduwpersoon, zoals de onderzoekers het noemen, bootste alle bewegingen van de vrouw na. De onderzoekers concluderen
daaruit dat wat de vrouw waarnam, een projectie van haar eigen lichaam was. De vrouw zelf ervaarde de 'schaduw' als iemand
anders, niet als deel van zichzelf. "Hij staat vlak achter me, bijna tegen me aan, maar ik voel hem niet."
Bij een taaltest bleek de schaduw nogal een lastpak. "Hij wil niet dat ik lees", meldt de vrouw. En: "Hij wil de kaart afpakken".
Kortom, allemaal verschijnselen die patiënten met psychische stoornissen als schizofrenie vaak melden.
De onderzoekers denken dan ook dat hun bevindingen - ook al betreft het hier slechts de lotgevallen van één patiënt - tot nieuw
begrip kunnen leiden van psychiatrische verschijnselen als paranoia, achtervolgingswaan en het gevoel beheerst te worden door
buitenaardse wezens.