Nieuws13 juni 2013 Nieuws is een uitgave van Pensioenfonds Yara Nederland en is bedoeld voor alle deelnemers aan de pensioenregeling. In Nieuws staan de ontwikkelingen binnen het pensioenfonds en de Nederlandse pensioenwereld centraal. Nieuws verschijnt twee maal per jaar. Regering sluit akkoord met sociale partners Wat gaat er met ‘pensioen’ gebeuren? De regering en de sociale partners (werkgevers- en werknemersorganisaties) willen beide naar een minder onvoorspelbaar pensioensysteem. Op 11 april sloten de sociale partners hierover een akkoord met de regering. Dit wordt het sociaal akkoord genoemd. Hierin staat onder andere wat de mogelijke oplossingen zijn voor de komende jaren als het over pensioen gaat. Rentestand schommelt Pensioenfondsen berekenen hun dekkingsgraad op basis van de rentestand. De rente kan elke dag anders zijn. Hierdoor schommelt de dekkingsgraad nogal; dat maakt de dekkingsgraad erg onvoorspelbaar. Voor pensioenfondsen is zo’n onvoorspelbare dekkingsgraad erg ongunstig. Daarom blijven regering en sociale partners zoeken naar oplossingen die de dekkingsgraad stabieler maken. Nieuws 13 2 Hoe gaat het met Yara Pensioenfonds? Pensioeninformatie van papier naar digitaal 3 Interview met nieuw bestuurslid Marco Zwijns 4 Deeltijdpensioen: deels werken, deels met pensioen Tweede Kamer ook verrast door lagere netto pensioenuitkering Lagere pensioenopbouw Op 1 januari 2014 worden er 2 wettelijke wijzigingen van kracht. De zogenaamde pensioenrichtleeftijd wordt verhoogd naar 67 jaar. Daarnaast gaat het maximaal toegestane opbouwpercentage naar beneden. Wat verandert er bij ons? Onze pensioenregeling gaat uit van een pensioenleeftijd van 65 jaar; het opbouwpercentage is 2,05%. Bovendien gebruiken wij bij het berekenen van uw pensioen de laagst mogelijke wettelijke franchise. Om het simpel te zeggen bestaat uw pensioenregeling dus uit deze 3 elementen: pensioenleeftijd, opbouwpercentage en franchise. Vanaf 2014 mogen wij deze combinatie van de 3 elementen niet op dit niveau houden. Er moet dus iets veranderen. Dit kan door het opbouwpercentage te verlagen en/of door de pensioenleeftijd te verhogen. De werkgever en de bonden overleggen op dit moment over de nieuwe pensioenregeling. We hopen in het najaar meer informatie te kunnen geven. u Nog veel onduidelijk De verdere versobering van het pensioen vanaf 2015 is door de sociale partners ter discussie gesteld. Zij stellen een maximaal opbouwpercentage van 1,85% voor. Als het aan de werkgevers- en werknemersorganisaties ligt wordt dit zelfs 2%. Verder vinden de sociale partners dat pensioenopbouw ook over het salaris boven 100.000 euro mogelijk moet blijven. De regering wil ‘belastingvriendelijk’ pensioen opbouwen nog altijd beperken tót het salaris van 100.000 euro. Maar de partijen zijn er nog niet uit. Er gaan de komende weken ongetwijfeld nog dingen veranderen. De partijen zijn met het sociaal akkoord dus wel dichter bij elkaar gekomen, maar echt ééns zijn ze het nog niet. u Pensioenen per 1 januari 2013 verhoogd Tijdens de vergadering van 30 mei besloot het bestuur de opgebouwde pensioenen van de medewerkers én de pensioenuitkeringen per 1 januari 2013 gedeeltelijk te verhogen. Dat is goed nieuws. Veel pensioenfondsen kunnen de pensioenen namelijk niet verhogen. De verhoging is ruim 50% van de loonstijging (voor huidige medewerkers) en ruim 50% van de prijsstijgingen (voor oud-medewerkers en gepensioneerden). In dit overzicht staan de percentages: Groep Verhoging pensioen Huidige medewerkers 1,22% Gepensioneerden 1,56% Oud-medewerkers (‘slapers’) 1,56% u Hoe gaat het met Yara Pensioenfonds? Pensioeninformatie: van papier naar digitaal Dekkingsgraad stijgt in 2013 Verandering voorlopig alleen voor actieve deelnemers Yara Pensioenfonds begon het jaar met een dekkingsgraad van 110%. Tijdens de eerste 5 maanden van 2013 is de dekkingsgraad een heel klein beetje gestegen. Op 31 mei konden we een dekkingsgraad van 110,7% noteren. Hoe kunnen we deze zeer beperkte stijging van onze dekkingsgraad verklaren? Yara Pensioenfonds vindt het belangrijk om u goed te informeren over uw pensioenregeling en wat er bij ons allemaal speelt. Dat doen wij via deze nieuwsbrief (Yara Nieuws), maar ook door u elk jaar een Jaarbericht en een UPO (pensioenoverzicht) te sturen. Dat is allemaal ‘op papier’. Daarnaast is er voor de medewerkers veel pensioeninformatie op het Yara-intranet te vinden. Digitaal dus. Vermogen en verplichtingen Digitale wereld De dekkingsgraad van een pensioenfonds verandert bijna elke dag. Dat heeft te maken met de rentestand (invloed op de verplichtingen) en de beleggingen (invloed op het vermogen). De wereld wordt steeds digitaler. Papieren kranten, tijdschriften en boeken lijken langzaam te verdwijnen. Veel mensen lezen vanaf hun tablet, laptop of e-reader. Yara Pensioenfonds speelt hierop in. Bij het berekenen van de dekkingsgraad hebben we met onze verplichtingen te maken. Dat is het bedrag dat Yara Pensioenfonds nodig heeft om alle pensioenen uit te keren; nu én in de toekomst. Hoeveel geld we daarvoor apart moeten houden, is onder andere afhankelijk van de rentestand. Hoe hoger de rente, hoe minder geld we voor onze verplichtingen hoeven te reserveren. Zo wordt Yara Nieuws voor de huidige Yara-medewerkers (de ‘actieve deelnemers’) vanaf het volgende nummer digitaal. Vanaf dat moment verschijnt Yara Nieuws voor de actieve deelnemers alleen nog via het Yara-intranet. U ontvangt een e-mail met een link naar de nieuwsbrief. Vervolgens kunt u zelf bepalen of u de nieuwsbrief uitprint, of liever vanaf uw beeldscherm leest. Sinds het begin van de financiële crisis is de rente sterk gedaald. Dat was de belangrijkste oorzaak van de lage dekkingsgraad bij bijna alle pensioenfondsen. Tijdens de eerste maanden van 2013 is de rente heel licht gestegen. Dat is dus gunstig voor de dekkingsgraad. Maar de pensioenen gaan per 1 januari - met terugwerkende kracht - omhoog. Dat kost geld, waardoor ons vermogen weer daalt. Gelukkig was het behaalde beleggingsresultaat hoog genoeg om dit op te vangen. Hierdoor kon onze dekkingsgraad iets stijgen. u Bent u al met pensioen? Dan hebt u geen toegang tot het intranet. Maar wij zouden de digitale nieuwsbrief wel naar uw e-mailadres kunnen sturen. Wilt u dat? Stuur uw e-mailadres dan naar [email protected]. Als u liever de papieren versie van Yara Nieuws blijft ontvangen, kan dat ook. U hoeft dan niets te u doen. Gepensioneerden mogen kiezen Nieuwsbrief ‘in lagen’ Yara Nieuws gaat vanaf het volgende nummer veranderen. Medewerkers ontvangen de nieuwsbrief digitaal, via het Yara intranet (zie hierboven). Maar we gaan het pensioennieuws ook meer ‘gelaagd’ aanbieden. Laag 1 wordt dan het belangrijkste nieuws, kort samengevat. Hierin staat wat u volgens ons écht moet weten. Wilt u aanvullende informatie? Dan kunt u doorklikken naar de tweede laag; van daaruit kunt u ook naar de derde laag. Deze derde laag biedt ons de mogelijkheid informatie aan te bieden waar wij nu vaak geen ruimte voor hebben. Dus: voor iedereen die snel op de hoogte wil worden gebracht is er laag 1. En wie méér wil weten, kan naar de tweede en derde laag. In de pensioenwereld wordt dit Pensioen 1-2-3 u genoemd. Nieuw bestuurslid Marco Zwijns stelt zich voor Kijk niet alleen naar je pensioen, probeer ook je lasten te verlagen! Yara Pensioenfonds heeft sinds 1 januari 2013 een nieuw bestuurslid: Marco Zwijns (42). Marco volgde als bestuurslid Georges de Schrijver op. Een totaal onbekende was Marco zeker niet. Zo zorgt hij al sinds 2009 voor de cijfers die in het jaarverslag staan. Daarnaast was hij al enige tijd ambtelijk secretaris van Yara Pensioenfonds. Inmiddels is hij secretaris van het bestuur van Yara Pensioenfonds. Een mooi moment voor een gesprek. Hoe wordt iemand bestuurslid van een pensioenfonds? “Dat ligt eraan: ga je de deelnemers vertegenwoordigen, of de werkgever. In het eerste geval kan de Deelnemersraad iemand naar voren schuiven. Als de Deelnemersraad dit niet doet, kunnen alle medewerkers zich aanmelden. Het komt weleens voor dat meerdere medewerkers bestuurslid willen worden. Dan volgen er verkiezingen. Ik zit in het bestuur namens de werkgever, en ben door Yara gevraagd. Een logische vraag, denk ik. Ik was al sinds 2009 als ambtelijk secretaris aan Yara Pensioenfonds verbonden, en was al bij alle vergaderingen aanwezig. Dus ik weet wel het een en ander van pensioen. Bovendien geef ik altijd mijn mening. Dat wordt blijkbaar gewaardeerd.” En dan? “Als je ‘ja’ hebt gezegd, moet je eerst nog langs toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). DNB bekijkt of je wel geschikt bent om bestuurslid van een pensioenfonds te worden. Als bestuur beheer je veel geld. Geld van andere mensen, en een klein beetje van jezelf. Kun je daarmee omgaan? Heb je voldoende (financiële) kennis, en ben je betrouwbaar? Dat zijn zaken die DNB onderzoekt. Financiële kennis heb ik als senior controller meer dan voldoende; daar hoefde DNB niet lang over na te denken. Daarnaast onderzoekt DNB of je ‘van onbesproken gedrag bent’. (Lachend) Dat was ik blijkbaar ook.” Wat is je eerste indruk van Yara Pensioenfonds? “Dat is voor mij lastig, omdat ik er al zo lang bij zit. Ik wist eigenlijk precies wat ik kon verwachten. Maar het bestuur functioneert prima. Er is een open manier van communiceren en een prettige samenwerking, ook met het Verantwoordingsorgaan en de Deelnemersraad. Daarnaast besteden wij veel tijd aan het volgen van de actualiteit en diverse opleidingen. “Alle bestuursleden denken aan de belangen van alle partijen” Wij moeten als bestuur de belangen van alle partijen behartigen: de huidige medewerkers, oud-medewerkers én de gepensioneerde medewerkers. Maar ook de belangen van de werkgever. Voordat wij een besluit nemen, kijken we naar de gevolgen voor al deze partijen. Hoewel ik de werkgever vertegenwoordig, hou ik dus niet alleen rekening met de gevolgen voor Yara. Soms gaan de belangen van de (oud-)medewerkers gewoon voor.” Ontvang je als bestuurslid een vergoeding voor dit werk? “Nee, wij worden hiervoor niet betaald. Ik ben ongeveer 1 dag per week voor Yara Pensioenfonds aan het werk. In principe is dat ‘in de tijd van de baas’. Maar soms ook wel in mijn eigen tijd. Vind ik geen probleem.” Ben je veel met je eigen pensioen bezig? “Nauwelijks. Toen ik begon met werken eind jaren 80 - konden veel mensen vóór hun 60ste met pensioen. Dat is nu bijna niet voor te stellen. Bovendien weet niemand wat er de komende 10 tot 20 jaar gaat gebeuren. De wereld verandert enorm snel. Ik denk dat mensen minder naar hun pensioeninkomen moeten kijken, en veel meer moeten zoeken naar mogelijkheden om hun lasten - ná hun pensionering - te verlagen. Daar ben ik wél mee bezig. Bijvoorbeeld door te zorgen dat je huis tegen die tijd is afbetaald. Dat scheelt straks een hoop geld!” u Deeltijdpensioen: deels werken, deels met pensioen Tweede Kamer ook verrast door lagere netto pensioenuitkering De ‘officiële’ pensioenleeftijd bij Yara Pensioenfonds is nog 65 jaar. Dit betekent niet dat u per se pas op uw 65ste moet stoppen met werken. Yara Pensioenfonds biedt u namelijk een aantal mogelijkheden om het moment rond uw pensionering anders in te vullen. Onze gepensioneerden werden in januari onaangenaam verrast door een lagere netto pensioenuitkering. Yara Pensioenfonds stuurde de gepensioneerden vervolgens een brief om uit te leggen dat wij hierop niet waren voorbereid. Anders hadden wij u wel vóóraf geïnformeerd. Langzaam wennen Ook de Tweede Kamer wist van niets. De verlaging kwam dus echt uit de lucht vallen. De Pensioenfederatie noemde de informatie die hierover door de overheid is gegeven - namens alle pensioenu fondsen - ‘beneden peil’. Zo is het sinds kort mogelijk om eerst gedeeltelijk met pensioen te gaan. U stopt niet helemaal met werken, maar blijft bijvoorbeeld nog 2 dagen bij Yara in dienst. U • gaat dan de laatste periode vóór uw ‘echte’ pensionering minder uren per week werken; • ontvangt al een deel van uw ouderdomspensioen; • bouwt nog wel pensioen op over het deel dat u nog werkt; • ontvangt ná uw pensionering een (iets) lager ouderdomspensioen. Op die manier kunt u langzaam wennen aan een periode met meer vrije tijd. Bovendien kunt u een nuttige rol blijven spelen bij het begeleiden van onze jongere medewerkers! Maar Yara Pensioenfonds biedt nog een aantal andere flexmogelijkheden: éérder met pensioen gaan, uw partnerpensioen (gedeeltelijk) inruilen voor een hoger ouderdomspensioen of tijdelijk eerst een hoger pensioen. Wilt u meer weten over deze mogelijkheden? Kijk dan op de planner op het intranet of neem contact op met Ronald Wondergem. u Service Pensioenfonds Als u gepensioneerd bent en niet in Nederland woont, wilt u dan bij een verhuizing uw adresgegevens doorgeven aan Ronald Wondergem, administrateur van ons fonds. Ook voor vragen kunt u altijd bij hem terecht. Ronald is te bereiken op nummer u 0115 474446 of via [email protected]. Colofon Redactie: Peter Vlaeminck (voorzitter Yara Pensioenfonds), Jeroen van de Beek (Towers Watson) en Martijn Leppink (Towers Watson). Vormgeving: Heijden Ontwerp.