Algemene Ledenvergadering KNVG 15 november 2012

Vereniging Gepensioneerden
Farmaceutische Dienstverlening
De toekomst van het pensioenstelsel
Rob de Brouwer
• Tilburg 1945, econoom, EZ, Provincie N-B,
Hoogovens, Leijdal
• Voorzitter VOHM, voorzitter Ledenraad NBP
• Commissaris CCC Rotterdam
• Lid Adviesraad Fontys
Het huidige stelsel in vogelvlucht
• Pensioenwet 2006
• Aanvullend pensioen: levenslange uitkering
met indexering onder voorwaarden
• Minimale dekkingsgraad ± 105%, daarboven
gedeeltelijke indexering, boven 120-125%
volledige indexering
• Dekkingsgraad langdurig onder 105% leidt tot
herstelplan onder toezicht DNB
Waarom naar een ander stelsel?
Rapport Goudzwaard: stelsel onhoudbaar:
– Toename levensverwachting
– Schommelingen financiële markten
(schokbestendigheid)
– Draagvlak beroepsbevolking
Vragen
• Wat is de omvang van de toename van de
levensverwachting en moet het
pensioenstelsel daarom worden aangepast?
• Hebben schommelende financiële markten
effect op pensioenfondsen?
• Wat heeft het draagvlak van de
beroepsbevolking te maken met het
pensioenstelsel?
Levensverwachting
Mannen na 65 jaar Vrouwen na 65 jaar
1950
14,39
14,94
1990
14,74
19,39
2000
15,69
19,64
2012
18,27
21,24
Er is dus een toename van de
levensverwachting
• Sinds 2010 extra aanpassing verwerkt in de
verplichtingen.
• Verhoging pensioenleeftijd tot 67 in 2022
• Verlaging leeftijd deelname van 25 naar 21
AEX sinds 1983
In 30 jaar 7% per jaar koerswinst
Plus dividendrendement 3-4%
5%
Maar pensioenvermogen heeft weinig last
van financiële schommelingen
Groei 9% per jaar
Lage dekkingsgraad door verplichtingen
verplichtingen
vermogen
Laagste kapitaalmarktrente van de
laatste 110 jaar
11
Er komt meer binnen dan
verwacht
Vraag 3
• Is het waar dat het draagvlak van de
beroepsbevolking invloed heeft op ons
pensioenstelsel?
• Moet dan het aanvullend pensioen worden
aangepakt?
Vergrijzing in Nederland relatief gunstig
Aantal 65-plussers in % van de 20-64 jarigen
Duitsland
UK
Frankrijk
Italië
Nederland
Spanje
Zweden
België
2000
28
28
29
31
23
29
31
30
2040
57
49
52
68
48
60
49
54
Vergelijking pensioenstelsels
Ned
Dtl
Zwi
UK
USA
Ita
Staatspensioen
50%
85%
42%
65%
45%
90%
Kapitaalgedekt
pensioen
Persoonlijk
aangevuld
40%
5%
32%
25%
13%
5%
10%
10%
26%
10%
42%
5%
Drie vragen, drie antwoorden.
• Worden we ouder? Ja, maar dat is nu
verwerkt in de verplichtingen en de stijgende
pensioenleeftijd lost de rest op.
• Zijn het de schommelende financiële
markten? Neen, maar wel de lage rekenrente.
• Is het stijgende aandeel gepensioneerden het
probleem? Niet voor het aanvullend pensioen,
wel voor de AOW
Wat waren de plannen?
•
•
•
•
Werkgevers en werknemers: pensioenakkoord
Regering compliceert voorstellen
Twee stelsels: nominaal en reëel
Keuze tussen nóg voorzichtiger en volledig
onzeker
• Maatschappelijk middenveld vraagt om
intrekken van de plannen (sep 2013)
Wat is er mis met het huidige stelsel?
Dekkingsgraad is geen goede graadmeter
• Pensioenen worden niet verdiend met rente
maar met rendementen
• Waardering op risicovrije RTS is waardering op
liquidatiewaarde
• Discontinue waardering miskent voordelen
illiquiditeitspremie
• Buffers dubbele zekerheid
• DNB dwingt pensioenfondsen tot risicomijdend
gedrag
Naar een eerlijk en houdbaar
stelsel op langere termijn
•
•
•
•
•
•
Vaste uniforme rekenrente, bijvoorbeeld 3%
Bij rendement tussen 3% en 5%: indexeren
Bij rendement boven 5% reserveren
Opbouw verlagen: 55% bruto = 70% netto
Geïndexeerd middelloon, geen maximum
Premie AOW en aanvullend pensioen maximaal
25% van de loonsom
• Iedere werknemer heeft pensioen
• Pensioenfondsen open voor zelfstandigen