Recht in Gedwongen Kader WIGK Recht Docent: Mireille Gommans mail: [email protected] WIGK • Hulpverlening in het gedwongen kader = rechter heeft hulpverlening aan de cliënt opgelegd Juridische kaders die van belang zijn om invulling te geven aan het hulpverlenerschap: Rechtspositie van de cliënt Rechtspositie van de hulpverlener In drie situaties is er sprake van gedwongen hulpverlening: * Kinderbeschermingsmaatregelen, * Strafrecht, * Gezondheidsrecht, de gedwongen opname in het kader van de BOPZ 2 Actualiteit Artikel NRC Soms moet je ze een duwtje geven • Het mag niet in de zorg, zonder rechterlijke toestemming ‘lastige’ jongeren vastpakken. Maar af en toe kan het niet anders, zeggen hun begeleiders. 3 Recht in gedwongen kader Waarom Recht? Functie van recht is ordening: dat er geen chaos ontstaat. Het recht geeft spelregels Recht omvat een stelsel van regels waaraan zowel de overheid als de burger zich aan moet houden Regels zijn in beginsel gericht op rechtvaardigheid (Jordy) WIGK 4 Recht in gedwongen kader • Rechten en plichten Rechten en plichten komen voort uit normen en waarden die algemeen gelden in de maatschappij 5 Indelen van “recht” • Nationaal recht Internationaal recht • Formeel recht Materieel recht Rv Sv BW Sr • Publiek recht Privaat recht Staatsrecht, bestuursrecht Verbintenissenrecht Strafrecht Personen en familierecht, Regels die zorgen dat de procedure voor het materiele recht uitgevoerd kunnen worden Procesmatig van aard Overheid – Burger Regels die betrekking hebben op de inhoud van de rechten en plichten wat mag en wat mag niet - inhoudelijk van aard Burger – Burger 6 Bestuursrecht • Het begrip bestuursorgaan is een van de belangrijkste begrippen in het bestuursrecht samen met het begrip besluit en het begrip belanghebbende. Een bestuursrechtelijke rechtsverhouding veronderstelt drie bouwstenen een bestuursorgaan; een bestuursbevoegdheid “bevoegdheidsuitoefening” besluit; een of meer belanghebbenden. Bestuursrecht begrepen, Mr.dr. C.L.G.F.H. Albers, Pag. 58 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur Zorgvuldigheidsbeginsel Rechtszekerheidsbeginsel Verbod van misbruik van bevoegdheid Het motiveringsbeginsel 7 Recht in gedwongen kader • Rechtsregels Liggen vast (wetten) en moeten worden nagekomen. Handhaving d.m.v. sancties (kan worden afgedwongen) 8 Recht in gedwongen kader De vindplaats van recht zijn de rechtsbronnen - Wet – en regelgeving - Jurisprudentie (interpretaties van de regels door de rechter in individuele gevallen) - Gewoonte recht (ongeschreven regels; niet in strijd met het recht) - Verdragen (tussen twee of meer staten) WIGK 9 Recht in gedwongen kader • - Rangorde in regelingen van hoog naar laag Verdragen Grondwet Overige wetten Algemene maatregelen van bestuur Ministeriele regelingen en richtlijnen Provinciale verordeningen Gemeentelijke verordeningen 10 Recht in gedwongen kader • Regels Dwingend: mag niet worden afgeweken Semidwingend: Inhoud van de overeenkomst kun je zelf bepalen (cao) Aanvullend: als specifieke afspraken ontbreken Met name overeenkomsten: 7:652lid 8 BW 11 • Hoe komen wetten tot stand Als de Regering en de Staten Generaal (Eerste en Tweede Kamer) met een wetsvoorstel instemmen. 12 Recht in gedwongen kader • Objectief en subjectief recht - objectief: rechtsbronnen (wetboeken) - Subjectief: afgeleid van objectief recht (het proces om je recht te halen of om aan je plicht te voldoen) 13 Recht in gedwongen kader • Grondrechten Staat in Grondwet; hoogste wet in Nederland • Klassieke grondrechten • Sociale grondrechten Website: https://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf29 9q0sr/vgrnbac43qvy http://www.nederlandsegrondrechten.nl/grondrechten 14 • Saskia ontvangt een bijstandsuitkering. Om na te gaan of Saskia niet samenwoont met haar vriend Tyron, betreedt de sociaal rechercheur Toren, de woning van Saskia met een valse sleutel. Welk grondrecht? Klassiek of sociaal? 15 Volgende week Familierecht: Hoofdstuk 7 (en zie aanvulling ELO) (pag. 7 handleiding) 16