Actieplan GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG LIER Situering • In doelstelling 1.4.4. van het lokaal sociaal beleidsplan 2008 – 2013 is opgenomen dat de haalbaarheid van ‘aanvullende initiatieven rond geestelijke gezondheidszorg (GGZ) zou verkend worden’. Uit analyse bleek immers dat de problematiek van GGZ (in Lier) zeer reëel was. • In de loop van 2010 is vanuit Ons Gedacht (ondersteund door samenlevingsopbouw vzw) een uitgebreide omgevingsanalyse rond GGZ opgemaakt (zie bijlage) • Op 14/10/2010 is vanuit het LSB een lokaal forum GGZ georganiseerd; +/- 60 aanwezigen uit de brede sociale sector bespraken er knelpunten, verkenden mogelijke op te starten initiatieven,… (verslag zie bijlage) • Op basis van de verzamelde informatie, is een werkgroep (bestaande uit diverse organisaties) samen gekomen om te evalueren welke lokale acties rond GGZ haalbaar en wenselijk zijn. Beleidscontext • Diverse organisaties in (regio) Lier zijn actief rond GGZ. Voor een uitgebreid overzicht van de actoren, zie bijlage. • De klemtoon van beleid rond GGZ situeert zich op Vlaams niveau. Zo ligt de beleidsverantwoordelijkheid voor het aanbod (programma/subsidiëring) op het Vlaams beleidsniveau. • Op lokaal vlak is de beleidsmarge rond GGZ beperkt, maar niet onbeduidend. Zo is op lokaal vlak actie mogelijk op vlak van verbetering van infoverstrekking, sensibilisering rond GGZ, vorming, ondersteuning van doelgroepverenigingen, integratie van mensen met psychische problemen,… Actieplan 2011 Vooraf • Het actieplan 2011 is een evenwichtsoefening tussen wenselijkheid (cf. signalen, voorstellen,… aangereikt uit de analyse) en haalbaarheid (cf. lokale beperkingen rond GGZ). • Het actieplan 2011 is onderdeel van het lokaal sociaal beleid; het gaat dus in eerste instantie over versterking van de samenwerking met diverse derdenorganisaties die actief zijn op het terrein. DOELSTELLING 1. Verhogen van de correcte beeldvorming en destigmatisering van psychische problemen. Waarom: • Het stigma rond psychische problemen is een rem op participatie aan geschikte hulpverlening, leidt tot vooroordelen, afwijzing, onbegrip,… Het verhindert integratie in de samenleving. Wat: • Actie 1. Uitvoeren van een lokaal sensibiliseringsinitiatief – in aansluiting op het Vlaams beeldvormingsproject en bij voorkeur n.a.v. de Werelddag voor Geestelijke Gezondheid. • Actie 2. Verkennen van samenwerkingsmogelijkheden met de lokale onderwijsactoren om GGZ explicieter op te nemen in het verplicht te voeren gezondheidsbeleid van de scholen. Wie: • I.s.m. wg. GGZ m.b.v. communicatiekanalen stad/OCMW Lier. • I.s.m. het LOP en Onderwijsopbouwwerk. DOELSTELLING 2. Bevorderen van de deskundigheid van de 1e lijn rond geestelijke gezondheid. Waarom: • Op de 1e lijn (vb. gezinszorg, verpleegkundigen,…) worden medewerkers aan huis geconfronteerd met mensen met psychische problemen. Het is nuttig dat deze over generieke basiscompetenties beschikken i.f.v. correcte doorverwijzing, probleemherkenning,… Wat: • In overleg met vormingsaanbieders, de 1e lijn uitnodigen en stimuleren tot het volgen van vorming rond GGZ zodat de probleemherkenning en gepaste doorverwijzing verbetert. Wie: • ESTE, 1e lijn (via werkgroep ouderenbeleid), dienstencentrum De Waaier. DOELSTELLING 3. Versterken van preventie inzake GGZ door de organisatie van vormingsinitiatieven. Waarom: • Via een preventief (vormings)aanbod kan de stap naar meer ingrijpende hulpverlening vermeden worden. Wat: • Uitvoeren van een preventief vormingsprogramma rond GGZ (stresshantering, rouwzorg, dementie,…) voor een breed publiek. • Uitvoeren van een preventief vormingsinitiatief rond GGZ naar kansengroepen, op basis van de aangepaste methodiek aangereikt door Logo Mechelen. Wie: • Dienstencentrum De Waaier i.s.m. Rouwzorg Vlaanderen, CGG, Vorminplus,… • CGG/Vormingplus en Logo Mechelen i.s.m. Samenlevingsopbouw vzw, OCMW-dienst welzijn,… DOELSTELLING 4 Verbeteren van de integratie van (ex)psychiatrisch patiënten en mensen met een psychische problematiek aan het maatschappelijke leven. Waarom: • Naast het preventieve belang van sociale integratie (cf. contacten, ontmoeting,… hebben positief effect op geestelijke gezondheid), is het vanuit een volwaardig burgerschapsmodel aangewezen dat mensen met (beginnende) psychische problemen optimaal geïntegreerd worden in de samenleving. Wat: • Opmaak afspraken (inzake infoverstrekking, doorverwijzing,…) met hulpverleners/diensten die (vaak) in contact komen met mensen met psychische problemen (vb. CGG De Pont, PAAZ afdeling van het ziekenhuis, huisartsen,…) opdat doorverwijzing naar het aangepast ontmoetingsaanbod kan verbeteren (vb. dienstencentra, sociaal restaurant, d’ Amandelboom,…) Wie: • (Potentiële) toeleiders: PAAZ afdeling, CGG De Pont, huisartsen, verpleegkundigen,… • Relevante ontmoetingsplekken: dienstencentra, sociaal restaurant, kunstproeven, ons gedacht, d’ Amandelboom,… DOELSTELLING 5 Versterken van de ondersteuning rond GGZ via investeringen in doelgroepspecifieke organisaties. Waarom: • Evaluatie leert dat verenigingen (van familieleden van mensen met psychische problemen, mensen met depressie,…) voor de betrokkenen erg betekenisvol zijn; ze geven steun, houvast, een uitlaatklep, de kans om lotgenoten te ontmoeten,… Wat: • Opmaak samenwerkingsafspraken (inzake promotie, samenwerking rond organisatie activiteiten, verbetering doorverwijzing door diensten,…) met de vereniging Similes (familievereniging van mensen met psychische problemen) zodat de bekendheid stijgt en de toeleiding vanuit Lier kan verbeteren. • Opmaak samenwerkingsafspraken (inzake promotie, samenwerking rond organisatie activiteiten, verbetering doorverwijzing door diensten,…) met de vereniging Ups en Downs (vereniging van mensen met depressieproblematiek) zodat de bekendheid stijgt en de toeleiding vanuit Lier kan verbeteren. Wie: • Dienstencentra i.s.m. verenigingen. DOELSTELLING 6 Verkennen van de haalbaarheid inzake uitbouw van het aanvullende (hulpverlenings)aanbod rond GGZ Waarom: • Het ontoereikend hulpverleningsaanbod is een belangrijke lokale bezorgdheid; de wachttijd voor hulpverlening via CGG De Pont loopt op tot resp. 12 a 13 maanden (voor volwassenen) en 18 maanden (voor kinderen). Het locatietekort van CGG De Pont is een rem op uitbreiding van de dienstverlening. Ook de inzet van CAW Het Welzijnshuis in Lier is beperkt. De toegang tot privé praktijken is onaangepast voor mensen met een beperkt inkomen. Wat: • Evaluatie van opmaak samenwerkingsovereenkomst met CGG De Pont i.f.v. verbetering van de samenwerking met OCMW Lier. • Evaluatie van de ondersteuningsmogelijkheden vanuit OCMW en stad Lier om CGG De Pont een mogelijk perspectief te bieden in het beantwoorden van het locatieprobleem. • Evaluatie van de samenwerking tussen OCMW Lier met privé psychologen ifv verbetering toegang van de hulpverlening voor OCMW cliënteel. • Organisatie overleg met CAW Het Welzijnshuis rond de inzet van de hulpverlening in Lier, en de perspectieven i.f.v. evt. verruiming van het aanbod. • Uitvoeren van een haalbaarheidonderzoek rond de opstart van een buddyproject in (regio) Lier (cf. vrijwilligersondersteuning t.a.v. mensen met psychische problemen) • Inspelen op Vlaamse projectoproepen en ontwikkelingen i.f.v. uitbreiding psychologisch consult op de 1e lijn. Wie: • CGG De Pont, CAW Het Welzijnshuis, Buddyproject Vlaanderen, privé sector rond geestelijke gezondheid.