verantwoordingsnota vrijetijdsparticipatie 2009
advertisement
AFSPRAKENNOTA VRIJETIJDSPARTICIPATIE MENSEN IN ARMOEDE GENT VOORTGANGSRAPPORT 2009 INLEIDING Inhoud en totstandkoming van voortgangsrapport, financieel overzicht en verantwoordingsnota Toelichting bij de acties en de gemaakte keuzes tijdens het eerste jaar van de afsprakennota Mensen in armoede in Gent in 2009 1. INDIVIDUELE KORTINGSYSTEMEN – VRIJETIJDSPAS 1.1 Individuele tussenkomsten door het OCMW aan cliënten: werkwijze en resultaten 1.2 Evaluatie 1.3 Vrijetijdspas Gent 2. AANKOOP EN DISTRIBUTIE VAN TICKETS 2.1 2.2 2.3 2.4 Doel en werkwijze Aankoop en distributie van tickets door het Netwerk Vrijetijdsparticipatie: resultaten Distributie van tickets door het OCMW: werkwijze en resultaten Evaluatie 3. TOELEIDINGSINITIATIEVEN EN ONDERSTEUNING VAN GROEPSPARTICIPATIE 3.1 Werkwijze en resultaten 3.2 Evaluatie 4. 80/20- REGELING EN FONDS VRIJETIJDSPARTICIPATIE 4.1 4.2 4.3 4.4 Overgangsregeling met het Fonds Vrijetijdsparticipatie Reglement 80/20 – Stad Gent: werkwijze en resultaten Deelname aan aanbod vrijetijdsindustrieën van het Fonds Vrijetijdsparticipatie door Gentse organisaties Evaluatie 5. WERKEN OP MAAT EN OP VRAAG 6. PROJECTONDERSTEUNING 6.1 reglement voor projecten vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede 6.2 Projecten door diensten van Stad Gent en OCMW Gent betoelaagd met het Vlaamse trekkingsrecht 6.3 Andere projecten van Stad en OCMW en diverse vormen van projectondersteuning door de diensten 7. NETWERK VRIJETIJDSPARTICIPATIE GENT – OVERLEG EN WERKING 7.1 Stuurgroep en Kernnetwerk 7.2 Inbreng van de partners 7.3 Evaluatie 8. ALGEMENE OPMERKINGEN EN CONCLUSIES 8.1 Algemene evaluatie en opmerkingen 8.2 Verantwoordingsnota Vrijetijdsparticipatie 2009 voor de Vlaamse Gemeenschap 8.3 Prioriteiten en aandachtspunten vanaf 2010 LIJST MET TABELLEN BIJLAGEN Financieel overzicht 2 INLEIDING Inhoud en totstandkoming van voortgangsrapport, financieel overzicht en verantwoordingsnota Voor u ligt het Voortgangsrapport Vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede 2009 van de Stad Gent. Deze nota geeft een omstandige stand van zaken van het eerste jaar van de uitvoering van de Afsprakennota Vrijetijdsparticipatie 2009-2013. Dit Voortgangsrapport 2009 werd gemaakt ter voorbereiding van de opmaak van de verantwoordingsnota voor de Vaamse Gemeenschap. Het modelformulier voor de verantwoordingsnota laat echter weinig toelichting, kadering en evaluatie toe. En net hieraan bestaat binnen het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Gent en bij het bestuur van Stad Gent en OCMW Gent een grote nood. Deze nota wil aan het bestuur van Stad Gent en OCMW Gent duidelijkheid verschaffen over de inzet van middelen en mensen, de geleverde inspanningen en de bereikte resultaten. Dit rapport is daarnaast ook bedoeld voor de vele partners en betrokkenen van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Gent, die door de vele bomen het bos niet meer zien. De nota kan een basis zijn om de samenwerkingen binnen het netwerk verder uit te bouwen en voor de verdere uitbouw, afstemming en bijsturing van de acties. Er wordt informatie gegeven over de uitvoering van de acties uit de Afsprakennota en zoals deze zijn opgelijst in het opgelegde modelformulier van de Vlaamse Gemeenschap. Om een vergelijking mogelijk te maken tussen dit inhoudelijk verslag, het financieel overzicht en het modelformulier van de Vlaamse Gemeenschap werden telkens dezelfde titel, omschrijving en nummering van de acties gehanteerd. Er worden meer details gegeven over de geïnvesteerde financiële middelen, de resultaten en waar mogelijk effecten, de wijze van besluitvorming of beoordeling (bvb over betoelaagde projecten), enz. Daarnaast bevat deze nota een aanzet tot analyse van de resultaten: hoeveel mensen hebben deelgenomen, aan welke activiteiten, via welke regeling of ondersteuningsvorm, welke factoren bepalen mee de resultaten, enz. Op deze manier willen we in de toekomst nagaan of de impulsen die Stad Gent en OCMW Gent geven, wel degelijk een geleidelijke verhoging van de vrijetijdsparticipatie teweeg brengen. De registratie van gegevens staat binnen het netwerk nog niet op punt. Over het profiel van de deelnemers aan de diverse acties weten we erg weinig. Zijn het volwassenen, senioren, allochtonen, gezinnen met kinderen? Hoe vaak nemen mensen deel? Zijn het dezelfde mensen die gebruik maken van het aanbod tickets, het Fonds Vrijetijdsparticipatie, de 80/20-regeling, de individuele tussenkomsten door het OCMW? Welke drempels spelen bij mensen die weinig of geen gebruik maken van ons aanbod? De gegevens waar we wel over beschikken werden apart verzameld door de diensten van de Stad Gent, het OCMW of het Fonds Vrijetijdsparticipatie, telkens met andere rubrieken, indelingen, enz. Dit bemoeilijkt bijvoorbeeld het vergelijken van de gegevens over deelname aan cultuur, sport, sociaal-cultureel werk, jeugdwerk. Bepaalde activiteiten, bijvoorbeeld schooluitstappen, markten en beurzen, kosten verbonden aan vrijetijdsparticipatie thuis, worden door het OCMW wel ondersteund, maar niet binnen het reglement 80/20, of worden niet aanvaard door het Participatiedecreet. In sommige gevallen wordt een vergelijking gemaakt met cijfers voor 2008, maar meestal ontbreekt een nulmeting. Vanuit de Stuurgroep en in nauw overleg met de Cel Dataplanning en de Cel Armoedebestrijding zal in 2010 de dataverzameling op punt gesteld worden en zal een verdere afstemming tussen de verschillende acties worden nagestreefd. 3 Het voortgangsrapport werd opgesteld door de Stuurgroep van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie en ter bespreking of goedkeuring voorgelegd aan volgende organen en overleggroepen van de Stad en het OCMW: - 25/2: College van burgemeester en schepenen: acteneming - 1/3: Vast Bureau van het OCMW - 1/3: Jeugdadviesraad 1/3: Sportadviesraad - 5/3: Cultuurraad Gent (datum o.v.) - 9/3: Commissie Cultuur van de gemeenteraad - 9/3: OCMW-raad: acteneming - 15/3: Kernnetwerk Vrijetijdsparticipatie Toelichting bij de acties en de gemaakte keuzes tijdens het eerste jaar van de afsprakennota De Afsprakennota in Gent is in zeer korte tijd tot stand is gekomen binnen het Netwerk Vrijetijdsparticipatie dat van meet af aan breed werd uitgebouwd. Er was al heel wat voorbereidend werk geleverd waar het Netwerk op kon terugvallen. De werkgroep ‘Cultuur voor iedereen’ had in de loop van 2007-2008 een uitgebreide nota opgesteld met een visie op armoede en cultuurparticipatie, aandachtspunten voor de Stad Gent, evaluatie van voorbije en lopende projecten en concrete voorstellen (o.m. over de invoering van een vrijetijdspas). Hoewel heel wat discussie aan de opmaak van de Afsprakennota voorafging, waren de acties, de operationalisering en budgettering onvoldoende uitgewerkt. Dat heeft het Netwerk het eerste jaar enigszins parten gespeeld. De acties werden geleidelijk uitgewerkt in de loop van 2009, waarbij de eerste prioriteit uitging naar de uitwerking van een 80/20-regeling als overname van het Fonds Cultuurparticipatie (de gebruikers dreigden enkele maanden in de kou te staan). Bij de aanwending van de middelen hinderde een begrotingstechnisch probleem een soepele werkwijze. De verdeling tussen ‘werkingsmiddelen’ en ‘overdrachten’ (of subsidies) lag vroeg in het jaar vast en kon niet meer gewijzigd worden. Bovendien kwam de aanvraag van subsidies door de verenigingen traag op gang, waardoor een groot deel van het gereserveerde budget dreigde over te blijven. Mede om de budgetten ‘subsidies’ en ‘werkingsmiddelen’ nuttig aan te wenden werden vrij laat in het jaar een oproep voor ‘projecten vrijetijdsparticipatie’ voor organisaties en een vergelijkbare oproep voor diensten van de Stad en het OCMW gelanceerd. Ook werd besloten een groter aantal tickets aan te kopen voor populaire evenementen. Daarnaast moest rekening worden gehouden met een omzendbrief van 8/5/2009 van de Vlaamse Gemeenschap met bijkomende bepalingen omtrent kosten die niet in aanmerking komen als verantwoording van de eigen inbreng en het Vlaamse trekkingsrecht. Personeelkosten, communicatiekosten en opleidingkosten worden niet aanvaard. Activiteiten van buurtsport of jeugdwerking in kansarme buurten zijn enkel de deelnamekosten voor mensen in armoede toegelaten. Dit geldt eveneens voor andere jeugd- , cultuur- en sportactiviteiten waaraan een divers publiek deelneemt. Wat bijgevolg verderop in dit voortgangsrapport niet meer in beeld komt is de grote inzet van tijd en personeel vanuit de diensten van de Stad Gent (vooral de Cel Armoedebestrijding, de Jeugddienst, de Sportdienst en Dienst Kunsten), het OCMW (dienst Algemene Maatschappelijke Dienstverlening en dienst Communicatie), Samenlevingsopbouw Gent vzw en KRAS en daarnaast ook van de vele partners binnen het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Gent. In de Afsprakennota Vrijetijdsparticipatie 2009-2013 worden de acties vrij summier beschreven en staat de operationalisering nog niet op punt. In de loop van 2009 werd dit concreter maar werden sommige acties anders omschreven of benoemd. Het overzicht van de verschillende acties en de correspondentie tussen Afsprakennota, voortgangsrapport, financieel overzicht en de verantwoordingsnota van de Vlaamse Gemeenschap wordt hieronder in een overzichtstabel (tabel 1) gegoten. Acties of initiatieven gefinancierd met de middelen van het trekkingsrecht en met de eigen ingebrachte middelen van Stad en OCMW worden door elkaar behandeld in de tekst van het voortgangsrapport. In het financiële overzicht wordt het onderscheid wel gemaakt. 4 De verschillende acties overlappen elkaar enigszins. Heel wat toeleidingsinitiatieven voorzien bvb in aankoop en distributie van tickets of in omkadering en communicatie op maat van specifieke doelgroepen. Ook de omschrijving van een ‘project’ is niet duidelijk afgebakend en zijn binnen bepaalde projecten diensten van de Stad, het OCMW en organisaties als partners betrokken. Tabel 1: overzicht van de acties 2009 en rubricering in de nota’s Actie in Afsprakennota Actie in Voortgangsrapport & Financieel Overzicht 2009 individuele kortingsystemen vrijetijdspas en/of (timing vanaf 2010) individuele tussenkomsten OCMW (continuering van bestaand actie voor 2009) kaartenbaksysteem, via individuen en organisaties (vanaf 2009) distributie van kaarten en tickets distributie van acties (bvb tribuneplaatsen Individuele kortingsystemen vrijetijdspas ondersteuning van groepsparticipatie ter beschikking stellen van infrastructuur, tickets communicatie, omkadering en toeleiding op maat Toeleidingsproject – ondersteuning groepsparticipatie overname van het Fonds Cultuurparticipatie uitwerken van een 80/20regeling of vergelijkbaar instrument op maat van de Stad Aankoop en distributie van tickets Reglement 80/20 – overname van het Fonds Vrijetijdsparticipatie Categorie Verantw. Nota Vl. Gem. 1 Nummer verantw. nota Vl. Gem. 1 Activiteiten en initiatieven in voortgangsrapport, financieel overzicht en verantwoordingsnota bedrag Budget eigen inbreng Stad/OCMW OCMW - individuele tussenkomsten aan cliënten 199.384,23 OCMW Budget trekkingsrecht (subsidie Participatiedecreet) / 2 16 Vrijetijdspas 0 / / 1 2 Aankoop tickets Wielerzesdaagse GentVlaanderen 9.005,90 1 3 Aankoop tickets ijspiste 3.500 1.800 OCMW Cel Armoedebestrijding 1 4 4.196,40 Dienst Kunsten Cel Armoedebestrijding 1 5 581,00 Dienst Kunsten 1 6 5.423,40 Dienst Kunsten 1 1 7 8 740,00 719,50 Dienst Kunsten 1 1 9 10 6.400,00 2.260,00 Dienst Kunsten Dienst Kunsten 1 11 2 17 1 12 Aankoop filmvouchers Studio Skoop en Sfinx Emile Claus - toeleidingsproject rond de tentoonstelling in MSK Gent Jouw Sleutel naar het Festival van Vlaanderen Proefproject muziek en jongeren Koninklijk Landjuweel Festival - toeleiding van volwassenen en kinderen naar theater en figurentheater NTGent - toeleiding naar programmatie Vooruit - toeleiding naar programmatie theater en dans Spekken - toeleiding van kinderen naar theater en figurentheater OCMW - ondersteuning van groepsactiviteiten Overgangsregeling Fonds Vrijetijdsparticpatie 5.063,60 Dienst Kunsten 1 13 Reglement 80/20 Gent 29.903,00 Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding Dienst Kunsten1 1.800,00 11.724,50 Cel Armoedebestrijding OCMW 1 Van het Vlaamse trekkingsrecht werd 10.000 euro gereserveerd voor Dienst Kunsten om de factuur van het Fonds Vrijetijdsparticipatie te betalen voor de overgangsregeling (= € 5.063,60). Het resterende budget werd gespendeerd aan de aankoop van filmvouchers en de financiering van het project muziek en jongeren. Het grootste bedrag van het Vlaamse trekkingsrecht werd gebudgetteerd bij het Departement Bevolking en Welzijn, Cel Armoedebestrijding. 5 bemiddeling en toeleiding op maat specifieke acties gericht op specifieke doelgroepen extra inspanning gericht op de meest kwetsbare groepen projectondersteuning projecten actieve deelname en beoefening van cultuur, jeugdwerk en sport projecten toeleiding en omkadering projecten inspraak vanuit de doelgroepen in het beleid Bemiddeling en toeleiding op maat en op vraag projectondersteuning 2 18 2 19 2 20 1 14 1 15 2 21 2 22 2 23 2 24 2 25 2 26 2 27 2 28 2 2 2 29 30 31 2 32 2 2 2 2 33 34 35 36 betoelaging van jeugdwerkinitiatieven voor inspanningen armoedebestrijding Pretkamionet en speelse wijken 22.282,00 Jeugddienst 12.000,00 Jeugddienst Dagje Planeet Gent - kennismaking met vrijetijdsaanbod Uut mien herte - tussenkomst in tickets voor sociaal-artistieke gastvoorstelling Vidi Vici - tussenkomst in tickets voor sociaal-artistieke voorstelling Werkgroep Vrijetijd voor iedereen – toeleiding naar het aanbod en inspraak van onderuit Reglement projecten vrijetijdsparticipatie betoelaging 11 projecten van vzw's ondersteuning sociaal-artistieke projecten door de Stad Gent ondersteuning sociaal-artistieke projecten door OCMW - Vidi Vici buurtsportproject Sportnetwerk Gent Noord: organisatie laagdrempelige BOPproject : organisatie laagdrempelige sportactiviteiten door 10 buurtsportwerkers in jeugdbewegingen en jeugdwelzijnswerk ondersteuning werking kansarmen - VZW Jong Week van de Armoede - herneming Vidi Vici Ghent Homeless Blue White Gent op 2 wielen vooruit - fietsproject Roma schrijf- en podiumkunstproject in Brugse Poort de 9 hemels van de onderwereld – omkaderingsproject Jeugdateliers Bernadettewijk Muziekproject Bougez Bougez Stap voor Stap - wandelproject Huurdersparticipatie - toeleiding naar Circusplaneet 1.076,00 Jeugddienst 110,00 Dienst Kunsten 916,00 Dienst Kunsten 250,00 Dienst Kunsten 33.443,00 Cel Armoedebestrijding 72.303,80 Dienst Kunsten 15.000,00 OCMW 45.000,00 Sportdienst 13.250,00 Sportdienst 206.048,00 Jeugddienst 1.672,15 Dienst Kunsten 12.500,00 7.770,00 4.000,00 Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding 4.950,00 Cel Armoedebestrijding 7.800,00 4.970,00 2.750,00 1.175,00 Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding Cel Armoedebestrijding Mensen in armoede in Gent in 2009 In de loop van 2009 werd in Gent de Cel Armoedebestrijding operationeel. In samenwerking met de Cel Dataplanning werd een lijvig cijferrapport over armoede in Gent gepubliceerd. In de loop van de volgende jaren zal het Netwerk Vrijetijdsparticipatie de uitvoering van de Afsprakennota aan dit rapport toetsen. Ook zal in overleg met de Cel Dataplanning de registratie van de informatie en de meting van resultaten en effecten verder worden afgestemd en op punt gesteld. 6 1. INDIVIDUELE KORTINGSYSTEMEN – VRIJETIJDSPAS 1.1. Individuele tussenkomsten door het OCMW aan cliënten: werkwijze en resultaten Sinds 2003 krijgt elk OCMW middelen ter beschikking waarmee het de actieve of passieve deelname door de doelgroep aan socio-culturele en sportieve activiteiten of manifestaties kan stimuleren. Het kan dit onder andere doen door een individueel voordeel toe te kennen, zoals de tussenkomst in de kosten voor een toegangsticket of een abonnement. Deze maatregel heeft als doelstelling mensen met een laag inkomen in het sociale leven te betrekken, door ze te laten participeren aan cultuur, sport en de nieuwe informatie –en communicatietechnologie. Dit kan immers een opstap vormen voor het volwaardig kunnen meepraten en te kunnen deelnemen aan de samenleving. OCMW cliënten met een actief dossier in één van de welzijnsbureaus of Themadiensten van Sociale Dienstverlening (SD) kunnen via hun maatschappelijk assistent en voorlegging van het (origineel) betalingsbewijs een financiële tussenkomst aanvragen in hun uitgaven voor socio-culturele of sportieve activiteiten, met een maximum van 100 euro per gezinslid en 500 euro per gezin. 90% van de kosten wordt terugbetaald, de cliënt betaalt 10%. Volgende activiteiten komen in aanmerking: - tickets en toeganggelden voor podiumkunsten, beeldende kunsten, sportmanifestaties, cinemabezoek, bezoek aan attractieparken; - lidgelden voor jeugdbewegingen, sport(club), kunstacademie, vrijetijdscursussen, taallessen, bibliotheek; - schooluitstappen; - vakantiekampen (behalve kampen van het OCMW zelf) - kranten, tijdschriften en boeken (versterken de band met de actualiteit), behalve schoolboeken - externe (buitenschoolse) huistaakbegeleiding Toegang tot informatie- en communicatietechnologieën: basismateriaal om de digitale kloof te dichten zoals computer, basissoftware, printer (+ inktpatronen) en internetaansluiting. Aanvullend materiaal zoals cd-roms, USB-sticks, komt niet in aanmerking. Financiële tussenkomst in materiaal kan enkel als er een duidelijke link is met de bovengenoemde activiteiten buitenshuis, bvb sportmateriaal als er bewijs is inschrijving in een sportclub en het materiaal noodzakelijk is voor de beoefening van de sport. Het OCMW besteedde in 2009 in totaal 216.743,90 euro aan individuele tussenkomsten in de vrijetijdsonkosten van haar cliënten. In dit bedrag zijn ook schooluitstappen inbegrepen, wat door het Participatiedecreet, art. 22 wordt uitgesloten. Het bedrag ingebracht in de verantwoordingsnota 2009 wordt bijgevolg beperkt tot 199.384,23 euro. In het kader van het OCMW-beleid om een groot gedeelte van de federale subsidie te besteden aan het systeem van de individuele tussenkomsten, is dit een verantwoord bedrag. Het subsidiebedrag aan het OCMW werd tot en met 2008 toegekend voor de periode van 1 mei tot en met 30 april van het daaropvolgende jaar. In 2009 werd – met het oog op afstemming op de lokale afsprakennota’s gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap – een bedrag toegekend voor de periode mei tot en met december. Vanaf 2010 ontvangt het OCMW een subsidie berekend per kalenderjaar. 7 Het totale bedrag uitgegeven aan de individuele tussenkomsten werd berekend door samenvoeging van de bedragen januari-april 2009 en mei-december 2009. Hierna volgt een overzicht van de uitgaven per soort activiteit of vrijetijdsdiscipline. Aangezien de cliënten zelf kunnen kiezen binnen een aantal categorieën ( zie tabel 2) waar het budget aan wordt besteed, geeft dit interessante informatie over noden en voorkeuren. Het herberekenen van alle gegevens per discipline vraagt echter teveel werk. Daarom geven we cijfers weer van de volledige periode ‘1 mei 2008 - 30 april 2009’ en ‘1 mei – 31 december 2009’. Tabel 2: OCMW – individuele tussenkomsten aan cliënten 1 mei 2008 t.e.m. 30 april 20092 soort activiteiten andere aankoop boeken (behalve schoolboeken) abonnement op kranten en tijdschriften beeldende kunsten (musea ...) bijwonen sportevenementen bioscoopbezoek computer, basissoftware en internet cursussen en vorming zonder professioneel doel, vrijetijdscursussen (taal, koken, computer …) inschrijvingsgeld hobbyclub jeugd- en sportkampen, speelpleinwerking, lidgeld (socio-)culturele verenigingen lidgeld jeugdverenigingen + eventueel benodigd materiaal lidgeld sportverenigingen + eventueel benodigd materiaal podiumkunsten (toneel, muziek, ...) schooluitstappen toegang recreatieve parken, daguitstappen, ... TOTAAL TOTAAL ZONDER SCHOOLUITSTAPPEN4 aantal tussenkomsten3 1 mei t.e.m. 31 december 2009 53 183 144 26 30 346 440 199 bedrag verleende tussenkomsten in € 1.323 5.157 7.183 228 732 4.917 41.684 6.904 5 65 6 10 482 158 161 224 75 2.657 2.433 aantal tussenkomsten 65 111 102 47 42 211 435 188 bedrag verleende tussenkomsten in € 4.945 2.886 5.350 484 1.436 2.695 41.435 8.836 195 6.513 171 435 45.762 15.366 5.001 20.075 2 37 12 4 333 200 3.805 516 212 35.726 81 120 3.135 10.668 3.164 168.703 148.628 110 1.904 1.784 4.068 126.760 116.092 Het is te omslachtig om per rubriek de gegevens uit te splitsen voor de periode januari – april 2009. Daarom wordt het jaaroverzicht 1/5/2008 tot 30/4/2009 weergegeven. Voor het geheel van de individuele tussenkomsten werd de uitsplitsing wel gemaakt en opgenomen in de financiële verantwoordingsnota. 3 Een tussenkomst betreft een terugbetaling van 90% van de kosten voor activiteiten op basis van betalingsbewijzen, met een maximum van 100 € per gezinslid en € 500 per gezin. Een tussenkomst kan dus slaan op de kosten van 1 persoon of meerdere gezinsleden . 4 Vrijetijdsactiviteiten tijdens de schooluren worden uitgesloten door het Participatiedecreet, art. 22. Daarom laten we dit buiten beschouwing in het financiële overzicht. 2 8 1.2. Evaluatie In het algemeen stelt men binnen het OCMW Gent vast dat het aantal cliënten, die een individuele tussenkomst aangevraagd hebben jaar na jaar stijgt (behalve in het jaar 2007, toen waren er 1002 personen die een tussenkomst ontvingen). Zo evolueerde het aantal cliënten, dat een tussenkomst gekregen heeft van 801 in 2004 naar 1064 in 2005 en 2006 en van 1013 in 2008 naar 1310 in 2009 Het cijfer van 1310 slaat op het aantal personen aan wie is uitbetaald, dit is niet gelijk aan het aantal personen die een activiteit uitoefenden waarvoor tussenkomst werd verleend. Want de tussenkomsten in socio-culturele of sportieve activiteiten van minderjarigen, worden uitbetaald aan één van de meerderjarige uit het gezin. Als we de 1310 personen die een individuele tussenkomst ontvingen in 2009, extrapoleren naar het totale aantal cliënten van het OCMW met een actief sociaal dossier, namelijk 9762 ( = dagcijfer van januari 2010) geeft dit ons de indicatie dat ongeveer 13% van de OCMW cliënten gebruik maakt van de individuele tussenkomsten van het OCMW. 5 In de periode 1 mei 2008- 30 april 2009 werd per tussenkomst een gemiddeld bedrag van 63 euro uitbetaald aan de cliënt. Voor de periode 1 mei 2009 – 31 december bedraagt het gemiddelde bedrag per tussenkomst 66.6 euro. Het systeem van individuele tussenkomsten van het OCMW kan beschouwd worden als een volledig vraaggestuurd instrument. De OCMW-cliënten beslissen zelf waaraan ze het budget van 100 euro per gezinslid willen besteden. Sport, en vooral actieve sportbeoefening scoren bijzonder goed. Daarnaast wijst het hoge bedrag voor computer, basissoftware en internet op een duidelijke behoefte bij de cliënten ( zie Tabel 2). Het OCMW komt financieel tussen in een aantal kosten van haar cliënten in het kader van de vrijetijdsparticipatie thuis: abonnementen op kranten en tijdschriften, aankoop boeken (met uitzondering van schoolboeken), computer en internet. In de afsprakennota werd overeengekomen om de thuisparticipatie in de toekomst niet te ondersteunen of verder te stimuleren met de verkregen Vlaamse subsidie. Vrijetijdsparticipatie wordt gezien als een instrument om sociale netwerking te bevorderen en isolement te doorbreken. Om die reden worden kosten voor ‘thuisparticipatie’ niet aanvaard in het kader van het 80/20-reglement en het reglement projecten. Het OCMW Gent zal intern nog bekijken hoe zij in de toekomst zullen omgaan met thuisparticipatie Het Participatiedecreet bepaalt dat financiële tussenkomst kan gegeven worden in ‘voor deelname noodzakelijk materiaal’. Het OCMW financiert materiaal en kledij in zoverre dit verbonden is aan lidmaatschap of inschrijving in een sportvereniging- of club, deeltijds kunstonderwijs, jeugdbeweging enz. Hiervoor zal door het Netwerk in 2010 of 2011 een aangepaste regeling worden ontworpen, naast de individuele kortingsystemen, projectondersteuning en de 80/20-regeling. Het OCMW geeft financiële tussenkomst aan schooluitstappen. Dergelijke activiteiten worden echter uitgesloten in het Participatiedecreet (art. 22) en worden daarom buiten beschouwing gelaten in dit voortgangsrapport en de ingebrachte kosten. De hoogte van de bedragen wijst echter op een belangrijke nood bij gezinnen met kinderen. 5 Het cijfer 13%, wat de verhouding is van het aantal personen aan wie een tussenkomst verleend wordt op het aantal actieve dossiers is slechts een indicatie, vermits het aantal personen aan wie een tussenkomst verleend wordt ( = 1310), berekend wordt op basis van het aantal meerderjarige personen aan wie uitbetaald wordt ( een meerderjarig kind + een moeder die een aanvraag stelt voor een individuele tussenkomst zullen in dit geval voor 2 personen geteld worden. De 90762 sociale actieve dossiers daarentegen worden berekend op basis van het aantal huishoudens met een actief dossier ( het meerderjarig kind en de moeder zullen dus maar voor 1 actief sociaal dossier geteld worden). Uit de praktijk is echter gebleken dat in het merendeel van de situaties slechts aan één persoon uitbetaald wordt, vandaar dat we dit cijfer toch kunnen aanwenden als een ruwe schatting van het aantal cliënten dat gebruik maakt van de individuele tussenkomsten. 9 1.3. Vrijetijdspas Gent De invoering van een vrijetijdspas in een grote stad als Gent vormt een complexe uitdaging. In de Afsprakennota werd daarom 2010 of later voorop gesteld als realistische timing. Om deze operatie voor te bereiden werd aan Uitbureau Gent vzw eind 2008 een terreinverkennende onderzoeksopdracht toevertrouwd. Begin september werd een rapport neergelegd door Uitbureau met een bundeling van informatie verkregen uit onderzoek van bestaande informatie, focusgesprekken met een groot aantal betrokkenen en een aantal aanbevelingen. Een van de belangrijkste conclusies is dat de invoering van een vrijetijdspas in Gent, met een groot aantal mensen in armoede en een zeer groot aanbod op vlak van cultuur, jeugdwerk en sport geen sinecure zal zijn. De conclusies uit het rapport laten echter niet toe meteen een actieplan op te stellen en de uitvoering van deze actie snel te starten. Het inzetten van extra personeel tijdens de voorbereidende fase en het opmaken van een realistische kostenraming over meerdere jaren zijn hierbij de grote hinderpalen. De vrijetijdspas wordt daarom wellicht niet eerder dan 2011 of 2012 ingevoerd. In afwachting daarvan worden enkele alternatieve pistes onderzocht en uitgewerkt (bvb vrijetijdscheques). In 2010 moet een realistisch en haalbaar actieplan worden opgesteld met een gedetailleerde begroting, raming van het werkvolume en de inzet van personeel. 2. AANKOOP EN DISTRIBUTIE VAN TICKETS 2.1. Doel en werkwijze Doel van het aankopen en verspreiden van tickets is de deelname aan vrijetijdsactiviteiten te stimuleren, vooral bij personen en organisaties die tot nu toe weinig of niet deelnamen. Het is een eerder aanbodgestuurd instrument met als doel de vraag aan te moedigen. Het initiatief wordt genomen ofwel door de aanbieders van cultuur- of sportevenementen, ofwel door de Stad Gent of OCMW Gent, of beide. Of we met dit instrument meer en vooral nieuwe mensen uit de doelgroep laten participeren, is moeilijk na te gaan. Redenen voor het niet participeren zijn divers. Mensen kennen het aanbod niet, hebben niet de tijd om het aanbod te verkennen of willen het risico op financiële verrassingen niet lopen. Hier kan het aanbieden van tickets mits een duidelijke communicatie gericht op de doelgroep een antwoord bieden. In veel gevallen spelen diverse soorten drempels tegelijkertijd: financieel en materieel (kostprijs ticket en bijkomende onkosten), praktisch (vervoer, babysit), communicatie (de folders niet begrijpen, de communicatie bereikt de doelgroep niet), psychologisch (drempelvrees, niet thuis voelen), inhoudelijk (het aanbod niet begrijpen). Bij het cultuuraanbod hinderen inhoudelijke en psychologische drempels mensen vaak om deel te nemen. Hier is meer nodig dan enkel het aanbieden van goedkope tickets en is verdere omkadering en communicatie op maat van doelgroepen nodig. Dit wordt besproken onder hoofdstuk 3: toeleidingsinitiatieven en ondersteuning van groepsparticipatie. Bij een deel van het aanbod (vooral bij populaire evenementen) spelen deze drempels in veel mindere mate. In dit geval volstaat louter communicatie via een folder en is verdere omkadering niet nodig. Vooral het OCMW heeft in het verleden op een dergelijke manier tickets verdeeld onder de OCMW-cliënten. De aanpak door de Stad en het OCMW werd vanaf het najaar zoveel mogelijk afgestemd op elkaar: eenzelfde folder en distributiewijze en uitbreiding van de doelgroep naar alle mensen in armoede (niet uitsluitend OCMW-cliënten). In 2010 wordt deze afstemming en het opzetten van een uniforme werkwijze voor Stad en OCMW met alle partners verder nagestreefd. 10 Tickets worden zoveel mogelijk aangeboden aan 1 euro. In uitzonderlijke gevallen werden tickets in 2009 nog gratis aangeboden, bvb omdat het innen van de 1 euro te omslachtig was. 2.2. Aankoop en distributie van tickets door het Netwerk Vrijetijdsparticipatie: resultaten Tickets voor een groot aantal evenementen werden aangekocht in het kader van omkaderingsinitiatieven, gericht op groepsparticipatie of met een meer uitgebreide omkadering. Dit wordt behandeld in hoofdstuk 3. Onderstaande populair aanbod behoeft weinig omkadering. Het speelt in op de vraag van de mensen. Er werd wel gekozen voor evenementen en aanbod met een typisch Gentse uitstraling of eigenheid. Tabel 3: aankoop en distributie van tickets door het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Evenement Periode/datum Organiserende dienst Leverancier Wielerzesdaagse Gent - Vlaanderen 24 tot 29 november 2009 Sportdienst Leverancier : Golazo Sports Aantal aangekochte/gereserveerde tickets Aantal verkochte tickets Distributiewijze Openluchtijspiste 4 december 2009 tot 10 januari 2010 Dienst Kunsten en OCMW Leverancier : Uitbureau Gent vzw Aangekochte tickets: 1.300 Verkochte tickets: 1.300 Filmvouchers Geldig het hele jaar op het volledige filmprogramma Dienst Kunsten Leverancier : Sfinx en Studio Skoop Aangekochte tickets: 425 Verkochte tickets: 386 (o.m. de gratis tickets van de 1ste dag bleven liggen) Distributie door Stadswinkel aan sociale organisaties (50-tal) aan OCMW-cliënten Distributie door Stadswinkel aan sociale organisaties (50-tal) aan OCMW-cliënten Aangekochte vouchers: 1.090 Studio Skoop: 410 vouchers Sfinx: 580 vouchers Vouchers geldig tot eind 2010 of 2011 Distributie: voorzien in februari of maart 2010 Aan sociale organisaties (20-tal) Aan OCMW emancipatorische projectwerkingen Aankoopprijs Budget Stad/OCMW Aantal gratis tickets kortingspercentage € 9.005,90 Budget Cel Armoedebestrijding 25 gratis tickets op dinsdag Variabele korting van 10% of 20 % ngl dag: Variabele prijzen naargelang plaatscategorie 1, 2 of 3 (tussen 16,20 tot 30 euro) Geen terugname onverkochte tickets € 3.500 op budget Cel Armoedebestrijding € 1.500,96 op budget OCMW 300 gratis tickets kortingstarief van 5 € (i.p.v. 6 €) op aankoop andere tickets Geen terugname onverkochte tickets € 5.770,34 budget Dienst Kunsten: restbudget overname Fonds + reguliere middelen Studio Skoop: 410 x 6,5 € = 2.669 € Sfinx: 680 x 5 € = 3.101 € Geen terugname onverkochte vouchers 11 2.3. Distributie van tickets door het OCMW: werkwijze en resultaten Het OCMW verdeelt jaarlijks een groot aantal tickets onder haar cliënten. Een deel van het aanbod is afkomstig van liefdadigheid (bvb 100 tickets oorsmeer, paasevenement ...) of werd bekomen als een vorm van sociale return in het kader van overeenkomsten tussen de Stad Gent en organisatoren van evenementen (bvb het verlenen van logistieke of financiële ondersteuning van organisatoren, aankoop van evenementen voor stadspersoneel, enz.). Andere tickets werden samen met de diensten van de Stad Gent verdeeld in het kader van toeleidingsinitatieven en –projecten (bvb Festival van Vlaanderen, kindertheaterfestival Spekken...). Het OCMW heeft geen tickets aangekocht op het eigen budget. In uitzonderlijke gevallen worden tickets door het OCMW gratis aangeboden, meestal wordt 1 euro als bijdrage van de mensen gevraagd. Deze 1 euro-ontvangsten worden ofwel teruggestort aan de aanbieder, ofwel geïnd als compensatie voor communicatie- en administratiekosten, ofwel omgezet in een drankbonnejte voor de deelnemers. De communicatie door het OCMW gebeurt via de post, via e-mail en binnenkort via sms-berichten. Zo kan een last-minute aanbod snel verspreid worden. Het OCMW streeft ernaar een mooie folder aan te maken die herkenbaar oogt voor de cliënten. Hieronder wordt een overzicht gegeven van het (aflopend) aantal ontvangen en verdeelde tickets verdeeld over het soort activiteit of evenement. Tabel 4: totaal ontvangen en verdeelde tickets door het OCMW aan cliënten rubriek Aantal ontvangen tickets markten en beurzen6 theater en musical sportevenementen muziek film kindervoorstellingen varia Totaal aanbod * zonder Ladies Night (groot aantal tickets werden niet verkocht) 1 2 (6*) 3 (2*) 4 (3*) 5 (4*) 6 (5*) 7 2000 1948 (448*) 757 740 500 475 260 6680 (5180*) Aantal verdeelde tickets 1800 864 (394*) 710 618 367 310 210 4879 (4409*) Verdelingsgraad in % 90 44 (88*) 94 84 73 65 81 73 (82*) Percentage op het totale aantal aangeboden tickets 30% (38%*) 28% (9%*) 11% (15%*) 11% (14%*) 7% (10%*) 7% (9%*) 4% (5%*) 100% Het OCMW stelt jaarlijks de vraag bij haar cliënten naar hun interesse: welke thema’s (cultuur, sport, jeugdwerk, enz. ). Dit wordt opgeslagen in een database. Tickets worden dan gericht aangeboden. Deze gegevensverzameling is gebonden aan beperkingen door de wet op de privacy. 6 Tickets voor markten en beurzen worden enkel binnen het OCMW verdeeld (in 2009 2.000 tickets voor de jaarbeurs Accenta). Deze tickets worden aan het OCMW gratis tickets gegeven door de organisatoren. Markten en beurzen hebben eerder een commercieel doel en worden om die reden niet aanvaard voor terugbetaling binnen het 80/20reglement. Er worden ook geen toegangstickets voor aangekocht, noch met de subsidie, noch met eigen middelen van Stad en OCMW. 12 Tabel 5: interesse OCMW-cliënten per rubriek rubriek 1 2 3 4 5 6 7 8 Film Theater en musical Muziek Musea en tentoonstellingen Markten en beurzen Dans Sport Kindervoorstellingen 2.4. Aantal geïnteresseerden 1285 1231 1194 1069 1060 1008 921 886 Percentage interesse (= aantal geïnteresseerden / totaal aantal ingeschrevenen (1383) x 100) 93 89 86 77 77 73 67 64 Evaluatie In het najaar waren de aangeboden tickets een zeer groot succes. De 1000 tickets voor de ijspiste waren in enkele dagen uitverkocht, bijna uitsluitend aan OCMW-cliënten, dit in tegenstelling tot vorig jaar. Dit wijst er wellicht op dat het volgehouden aanbieden van tickets op den duur meer mensen wakker maakt, een soort gecumuleerd effect. ‘Ladies Night’ betrof het uitkopen van een hele zaal. Datum en uur waren zeer ongunstig, waardoor een groot aantal tickets onverkocht bleven. Dit vervormt de cijfers enigszins zodat er in tabel 4 rekening mee is gehouden. Voor dergelijke evenementen wordt in de toekomst gelet op een meer geschikt moment en een aanbod geschikt voor gezinnen met kinderen. Er is een grote vraag naar filmtickets. Er werd een beperkt aantal filmvouchers aangekocht, deze worden voorlopig enkel aangeboden aan sociale organisaties. OCMW-cliënten kunnen filmtickets inbrengen voor terugbetaling bij hun consulent binnen hun individueel budget. De afstemming tussen Stad en OCMW werd geleidelijk aan versterkt. In 2009 behield het OCMW nog een eigen circuit voor distributie van tickets, voornamelijk voor aanbod vanuit liefdadigheid, voor beurzen en markten, enz. De afstemming wordt in 2010 verder doorgevoerd. De samenwerking met de Stadswinkel is zeer bevredigend voor alle partijen. De tickets worden direct verkocht aan het publiek, waardoor de administratieve opvolging door de diensten sterk verminderd wordt. Een nadeel van directe verkoop van tickets is dat de tickets meteen zijn verkocht aan wie snel reageert na het ontvangen van de communicatie. Wellicht zijn dit vaak de grotere organisaties met betaalde krachten of individuen die al vaker participeren. Anderen hebben meer tijd nodig om tot een beslissing te komen of een groepsdeelname te organiseren en vissen dan achter het net. Of mensen met ticket ook deelnemen aan de activiteiten kunnen we niet meer nagaan. De werkwijze via Gentinfo (enkel reserveren en ticketverkoop aan de kassa, bvb voor Jouw Sleutel naar het Festival van Vlaanderen) laat een meer nauwgezette opvolging toe van de reële participatie, maar brengt een grotere administratieve werkdruk mee voor de diensten. Deze werkwijze zal worden verlaten ten voordele van directe verkoop van tickets in de stadswinkel. Op die manier bouwen we aan een uniforme werkwijze voor de distributie van alle tickets en wordt de transparantie voor de participanten verhoogd. Er waren het afgelopen jaar problemen met de afstemming en timing van de communicatie naar cliënten (door OCMW) en organisaties (door de Stad). Hierdoor visten de organisaties achter het net bij tickets voor de ijspiste. Afstemming en gelijktijdigheid van de communicatie, met eenzelfde 13 folder en vouchersysteem zal worden nagestreefd in 2010. Communicatie over beschikbaarheid van tickets moet 1 maand voor datum van het evenement de deur uit. Het netwerk registreerde ongenoegen vanuit enkele sociale organisaties over tickets voor het Internationaal Filmfestival (gezinsfilms) die enkel werden aangeboden aan OCMW-cliënten. De samenwerking met het Filmfestival zal daarom worden herbekeken, om een ruimer aanbod aan tickets onder een bredere groep mensen in armoede te verdelen. Bepaalde organisaties uitten hun ergernis over het ‘overaanbod’ in het najaar, de wijze van communicatie (te laat) en de distributiewijze (aankoop in Stadswinkel). Men krijgt dit niet meer gecommuniceerd of verdeeld bij de leden of cliënten of alle tickets waren meteen verkocht in de Stadswinkel. Niet alle effecten kunnen worden vermeden. Organisaties zullen worden aangeraden om ofwel niet op ons aanbod in te gaan, ofwel om een eigen werkwijze te zoeken zodat hun leden niet ontgoocheld raken wanneer ze achter het net vissen. Daarnaast wordt een jaarkalender ‘1-euro tickets’ gemaakt en doorgestuurd aan de organisaties, zodat een betere voorbereiding en afstemming op de 80/20-regeling mogelijk wordt gemaakt. Rond een aantal zaken tasten zowel het OCMW als de diensten van de Stad nog in het duister. Zijn het altijd dezelfde mensen die op het aanbod ingaan? Wat is het aandeel kinderen en jongeren, allochtonen, ouderen …? Binnen de grenzen van de privacy-wetgeving en in overleg met de Cel Dataplanning zal een registratiesysteem worden uitgewerkt dat toelaat de participatiepatronen beter in kaart te brengen. De sociale organisaties zullen worden bevraagd over het profiel van hun leden, smaken en voorkeuren op vlak van vrijetijdsbesteding en drempels die mensen of organisaties ondervinden. Ook de redenen van niet-participatie willen we zo beter in kaart brengen. Op die manier kan zowel het aanbod als de communicatie en distributiewijze beter worden afgestemd op de doelgroepen en de organisaties. Het aanbieden van tickets verstoort de vraaggestuurde acties. We stellen vast dat sociale organisaties veronderstellen dat er voor bepaalde evenementen tickets aan 1 euro zullen zijn, en reserveren bijgevolg niet zelf tickets om deze dan in de 80/20-regeling af te rekenen. Het evenwicht aanbodgestuurd – vraaggestuurd moet worden bewaakt in 2010. Het bekendmaken van een lijst met kalender van tickets die zullen aangeboden worden kan hieraan verhelpen. De sociale organisaties vragen hierom. Een interessante vaststelling is dat de voorkeur van de cliënten niet overeenkomt met hun effectieve gedrag. Mensen gaan minder vaak naar de film en vaker naar markten en beurzen dan ze aangeven te willen doen. We kunnen hieruit besluiten dat het aanbod van tickets wel degelijk het gedrag van mensen in een bepaalde richting stuurt. Maar ook dat het aanbod van goedkope tickets (aantal en soort) niet goed aansluit bij de voorkeur van de mensen. 3. TOELEIDINGSINITIATIEVEN EN ONDERSTEUNING VAN GROEPSPARTICIPATIE 3.1. Werkwijze en resultaten Binnen cultuur werden in het verleden diverse initiatieven opgezet om mensen in armoede van het bestaande cultuuraanbod te laten proeven. Geslaagde projecten mikken niet enkel op het wegnemen van de financiële en materiële drempels maar hebben ook oog voor praktische, psychologische en inhoudelijke belemmeringen. Een globale aanpak waarbij sociale organisaties en aanbieder samen een bemiddelende rol opnemen werkt daarbij het beste. Ook blijkt groepsparticipatie een meer duurzame participatie te bevorderen. Onderstaande projecten (hoofdzakelijk uit het culturele veld) pakken de financiële drempel aan door middel van een financiële tussenkomst in de deelnameprijs (vaak tickets aan 1 euro). Daarnaast wordt samengewerkt met sociale organisaties en wordt voorzien in een toegankelijke communicatie en extra omkadering. Deze actie overlapt daarom in belangrijke mate met actie 2 (distributie van tickets) en actie 5 werken op maat en op vraag. 14 Tabel 6: toeleidingsinitiatieven met omkadering Evenement Periode/datum Organiserende dienst Leverancier Emile Claus Toeleidingproject rond tentoonstelling Emile Claus in Museum voor Schone Kunsten Gent Inleiding met dia’s, bezoek tentoonstelling en koffietafel 5 mei Dienst Kunsten Leverancier: Museum voor Schone Kunsten, Mub’Art catering Jouw Sleutel naar het Festival van Vlaanderen 8 concerten inclusief Odegand 12 september - 5 oktober 2009 Stad Gent – Dienst Kunsten Leverancier: Festival van Vlaanderen, Vrienden van het Festival Proefproject muziek en jongeren Toeleiding van kansarme jongeren en jongvolwassenen naar 6 muziekconcerten Okt-nov 2009 Jeugddienst en Dienst Kunsten Leveranciers: De Centrale, Vooruit en Democrazy Koninklijk Landjuweel Festival Toeleiding van kinderen en volwassenen naar theater en figurentheater 5 x figurentheater voor kinderen 1 x theater volwassenen 2 voorstellingen voor senioren in RVT Tempelhof 1ste week november 2009 Dienst Kunsten en Circa Leverancier: Open Doek vzw Aantal aangekochte/gereserveerde tickets Aantal verkochte tickets Distributiewijze Capaciteit: 120 personen 82 deelnemers Distributie via een 10-tal organisaties en OCMW Emancipatorische Projectwerkingen Aankoopprijs Budget Stad/OCMW Aantal gratis tickets kortingspercentage € 581 voor catering van 82 participanten Budget Dienst Kunsten Toegang tot de tentoonstelling en inleiding waren gratis, gedragen door MSK (derving van inkomsten) Personeelkost catering: MUB’Art Koffietafel: budget Dienst Kunsten Gereserveerde tickets: 650 = 450 aankoop + 200 gratis Verkochte tickets: 464 = 312 aankoop + 152 gratis Reservatie: Gentinfo Opvolging: Dienst Kunsten Verkoop tickets aan de kassa Distributie : aan een 50-tal sociale organisaties OCMW: aan individuele cliënten + emancipatorische projectwerkingen Gereserveerde tickets: Verkochte tickets: € 5.423,40 Budget: Dienst Kunsten Via 10-tal sociale organisaties die deze doelgroep bereiken Alle tickets aan kortingstarief Gereserveerde tickets: 195 kinderen: 75 = 5 x 15 volwassenen: 40 senioren: 2 x 40 Verkochte tickets: 165 Kinderen: 68 Volwassenen: 17 Senioren: 80 Communicatie via brief en folder en via e-mail Reservatie: Gentinfo - Opvolging: Circa en Open Doek Verkoop tickets aan de kassa Distributie: Via organisaties kansarme kinderen Via ongeveer 35 sociale organisaties werving seniorenvoorstelling door RVT Tempelhof 200 tickets gratis 450 tickets gereserveerd, diverse tarieven met 25% korting 37€ > 27,5€ ; 25€ > 18,75€ ; 20€ > 15€ ; 12€ W 9€ Teruggave van niet-gereserveerde tickets € 740 Dienst Kunsten, restbudget overname Fonds teruggave van niet-gereserveerde tickets € 719,50 Budget: Dienst Kunsten tickets aan diverse tarieven drankbonnetjes inbegrepen in het ticket (gangbaar tarief voor frisdrank van het huis) Alle tickets aan kortingstarief 10€ > 7€ (volw.); 5€ > 3€ (kinderen, senioren) Teruggave van niet-gereserveerde tickets 15 NTGent - toeleiding naar de programmatie Ondersteuning project diversiteitstickets Per voorstellingsavond zijn 15 tickets ter beschikking aan 1 euro voor mensen in armoede, aanvankelijk waren enkel de eigen producties beschikbaar. Sinds december 2009 wordt het project uitgebreid naar alle voorstellingen, inclusief gastproducties Stad Gent – Dienst Kunsten Leverancier: NTGent Vooruit Toeleiding naar programma theater en dans Selectie uit gewone programmatie Podium 2009-2010 Concerten, theater- en dansvoorstellingen Tot mei 2010 Stad Gent – Dienst Kunsten en OCMW Leverancier: Vooruit Spekken Toeleiding van kinderen naar theater en figurentheater 26-30 december Dienst Kunsten Leverancier: Uitbureau Gent vzw OCMW – ondersteuning van groepsactiviteiten Diverse projecten, verschillende doelgroepen NTGent voert zelf de promotie naar sociale organisaties obv een lijst van het Netwerk VTP, en dit via e-mail en gerichte plaatsbezoeken bij de organisaties. Niet alle organisaties gaan op het aanbod in maar de belangstelling en afname van tickets groeit. € 6.400 budget Dienst Kunsten Alle tickets voor de eigen producties worden door NTGent gefinancierd. Alle tickets voor gastvoorstellingen worden door het Netwerk Vrijetijdsparticipatie betaald. Geënt op dit aanbod van diversiteitstickets werd een project ontwikkeld waarbij vrijwilligers binnen organisaties als een soort ambassadeurs, anderen gaan stimuleren de stap naar het theater te zetten. (Zie tabel 11) Gereserveerde tickets: 140 Verkochte tickets: nog niet bekend (tss stand 71/80) € 2.260 Tickets worden gratis aangeboden aan deelnemers 2 aparte toeleidingsprojecten van OCMW en Dienst Kunsten (nog niet afgestemd op elkaar) OCMW – telkens via Dienst Emancipatorische Projectwerking (tickets gratis) Dienst Kunsten: via sociale organisaties (per concert 20 tickets naar een 2-tal organisaties volgens toerbeurt) Aangekochte tickets: 300 Verkochte tickets: 176 Van het restant werden de bijhorende tickets voor de ijspiste verkocht 15 voorstellingen x 20 tickets Verkoop via de Stadswinkel Distributie: Via organisaties kansarme kinderen Via ongeveer 35 sociale organisaties Via OCMW-cliënten de groepsleden van de Emancipatorische Projectwerking: € 2.228,30 bewoners van pension De Baai: € 3.523,9 SVK-huurders (i.h.k.v. huurdersparticipatie): € 316 vakantiewerking OCMW Gent en uitstappen kinderen vakantiewerking De Pagadder: € 3.768,5 voetbalweek met Voorzet: € 1.887,8 OCMW: 100 tickets gratis aangeboden Dienst Kunsten: Tickets aangekocht aan kortingstarief Kortingen: 12€ > 8€ ; 16€ > 12€ ; 20€ > 16€ Teruggave van niet-gereserveerde tickets € 1.800 Budget Cel Armoedebestrijding Bij elk ticket werd door de organisator een gratis ticket voor de ijspiste gegeven. Het restant daarvan werd begin januari verkocht. Resultaat: volledige afname van tickets Totaal: € 11.724,5 Budget OCMW Hierbij worden enkel de socio-culturele of sportieve activiteiten weergegeven, waarvan de kosten ten laste werden genomen van de subsidie socio-culturele participatie. Natuurlijk worden er veel meer socioculturele activiteiten georganiseerd voor de cliënten van de sociale dienst van het OCMW Gent. 16 Evaluatie Het project rond de tentoonstelling Emile Claus is een experimentele samenwerking tussen Dienst Kunsten en het Museum voor Schone Kunsten Gent. Het programma bestond uit een inleiding geïllustreerd met dia’s, een vrij bezoek aan de tentoonstelling met daarna koffie en taart en mogelijkheid tot nagesprek. Een belang percentage deelnemers zette toen voor het eerst (sinds vele jaren) voet in het museum. Mede dankzij dit project kreeg het MSK in 2009 de Museumprijs 2009 voor Vlaanderen. Nieuwe projecten worden in 2010 opgezet rond de tentoonstelling ‘De Chinese Verleiding’ in de Kunsthal Sint-Pietersabdij en Gustave Van de Woestijne in het MSK. Jouw Sleutel naar het Festival van Vlaanderen was in 2009 aan zijn achtste editie toe. Tot 2008 werd het project gefinancierd door de vriendenkring van het Festival van Vlaanderen. Mede dankzij de subsidie werd het aantal kaarten en concerten in project fors uitgebreid (van 200 naar 464). De distributie werd met het OCMW afgestemd (in 2008 nog aparte circuits). De werkwijze van de afgelopen jaren (reservatie via Gentinfo, tickets aan de kassa) bleek echter door de uitbreiding van het project administratief te zwaar wegen voor Dienst Kunsten. Vanaf 2010 wordt overgeschakeld naar directe ticketverkoop via de Stadswinkel en wordt de communicatie samen met het OCMW opgezet. Er zullen een 5-tal concerten worden gekozen (meest laagdrempelig) en daarnaast Odegand. Het proefproject muziek en jongeren (Dienst Kunsten, Jeugddienst, Vooruit, De Centrale, Democrazy) is daarentegen niet gelukt in zijn opzet, namelijk jongeren en jongvolwassenen toeleiden naar het concertaanbod. Daarvoor kunnen volgende redenen worden aangevoerd. Het project is te snel gepland en uitgevoerd, waardoor er te weinig tijd was voor de communicatie en bemiddeling door de sociale organisaties. Sommige concerten sloegen niet aan bij de jongeren, beantwoorden niet aan hun smaak. Een concert viel samen met het Suikerfeest, de gereserveerde tickets werden later weer geannuleerd of mensen kwamen gewoon niet opdagen (zeer vervelend voor de organisator van een uitverkocht concert). Het project wordt stevig bijgestuurd: een aanbod selecteren dat beter aan de voorkeur van jongeren beantwoordt, communicatie en bemiddeling beter op maat van de doelgroep en er wordt meer tijd voor uitgetrokken. Ook het uitwerken van een participatief project met jongeren en toeleidende organisaties, bvb met een mix van actieve en passieve muziekbeleving, behoort tot de mogelijkheden. Het toeleidingsproject rond het Koninklijk Landjuweelfestival (Dienst Kunsten, Circa en Open doek) was een succes, de meeste tickets voor kinderen waren verkocht. Er waren 2 communicatierondes nodig. Een drankje voor of na de voorstelling was inbegrepen in de ticketprijs van 1 euro. NTGent heeft een succesvolle werkwijze uitgewerkt om kansengroepen toe te leiden naar het eigen (theater)aanbod: 15 tickets per voorstellingsavond blijven tot 3 dagen voor de voorstelling gereserveerd voor kansengroepen (via organisaties). Dienst Kunsten komt financieel tussen voor de gastvoorstellingen, NTGent financiert de tickets voor eigen producties. Hiervoor werd bij NTGent een nieuwe halftijdse medewerkster aangeworven, die actief gaat werven bij organisaties. NTGent werkt met een lijst van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie, die door hen zelf verder wordt aangevuld. De werklast voor Dienst Kunsten blijft zeer beperkt. Een bijkomend omkaderingsproject wordt betoelaagd via het reglement projecten vrijetijdsparticipatie (zie 6.1 en tabel 11) De Vooruit biedt voor 6 voorstellingen telkens 20 tickets aan die door Dienst Kunsten aan organisaties worden aangeboden via een beurtrol. In een aantal gevallen komt hier nog bijkomende omkadering aan te pas (nagesprek, info vooraf). Vooruit heeft daarnaast een aparte samenwerking met het OCMW – Emancipatorische werking. In 2010 wordt een afstemming tussen beide projecten nagestreefd. Het inzetten op groepsparticipatie en bemiddeling door groepsbegeleiders levert goede resultaten op (90% ticketafname en effectieve participatie). OCMW – ondersteuning groepswerkingen o Emancipatorische Projectwerking7: volgende activiteiten werden in 2010 betoelaagd door de subsidie socio-culturele participatie 7 Niet iedereen kan geactiveerd worden via een job. Voor sommige mensen is tewerkstelling niet haalbaar, omdat ze door een kluwen van problemen niet kunnen voldoen aan de verwachtingen en eisen op de arbeidsmarkt. De Emancipatorische Projectwerking biedt projecten aan die maatschappelijk zinvol zijn en die de competenties van cliënten helpen ontplooien. 17 o o o o Kosten van de catering voor de deelnemers aan de theatervoorstelling Vidi Vici tijdens de week van de armoede in oktober 2010 (1174,4€) Kinderdisco tijdens het sinterklaasfeest (dec. 2009) voor de groepsleden van de Emancipatorische Projectwerking (150€) Daguitstap naar Brussel (308,35€) en daguitstap naar Brugge (230,75€) met de groepsleden van de basiswerkingen8 van de Emancipatorische Projectwerking (dec. 2009) Kosten voor het nieuwjaarsfeestje eind 2008 voor de groepsleden van de Emancipatorische Projectwerking (364,8€) Bewoners pension De Baai9: Midweek naar Rochefort met de bewoners van het pension in mei 2010 (2698,83€) Uitstap naar Blankenberge in mei 2010 (377,28€) Uitstap naar Brussel in sept. 2010 (166,6€) Verwendagen voor de bewoners van De Baai in 2009 (281,18€) In het kader van de huurdersparticipatie worden op regelmatige tijdstippen activiteiten georganiseerd voor alle huurders van de SVK (sociaal verhuurkantoor)-woningen van het OCMW: In augustus 2009 ging men op daguitstap naar Blankenberge (316€) In de zomervakantie 2009 werd er samen met de jongeren van het voetbalproject Voorzet10 en de kinderen van de OCMW-vakantiewerking De Paggader een voetbalweek georganiseerd. 1887,8€ van de kosten werden ingebracht in de socio-culturele participatie. Ook werden een 4-tal daguitstappen die plaatsvonden tijdens de vakantiewerking in de zomervakantie 2009 bekostigd met de subsidie socioculturele participatie (3768,5€): uitstap naar de binnenspeeltuin ’t Mierennest in Hamme; uitstap naar de klimzaal Bleau in Gent uitstap naar Bellewaerde uitstap naar Plopsaland 4. 80/20- REGELING EN FONDS VRIJETIJDSPARTICIPATIE Het systeem met terugbetaling van 80% van de deelnamekosten van vrijetijdsactiviteiten is vrij nieuw voor de diensten van de Stad Gent. Voor de sociale organisaties is het echter een beproefde methode die in 2002 door toenmalig Vlaams minster van cultuur Bert Anciaux via het Fonds Cultuurparticipatie in gang werd gezet. Ook het systeem individuele tussenkomsten aan cliënten van het OCMW werkt volgens het terugbetalingsysteem (zie 1.1). 8 De basiswerking is een wijkgerichte groepswerking. Cliënten uit dezelfde buurt komen op vaste tijdstippen samen op te praten, een maaltijd te bereiden of een uitstap te doen. Op die manier leren ze sociale vaardigheden aan en worden ze gesterkt in hun eigenwaarde. 9 Alleenstaande volwassenen boven de 45 jaar die het al lange tijd niet meer lukt om een vast woonst te behouden kunnen definitief terecht in De Baai. 10 Voorzet is een alternatief project van jongeren in beeld te brengen en hun vaardigheden en attitudes verder te ontwikkelen. Het OCMW Gent werkt hiervoor samen met voetbalclub KAA Gent. Door het volgen van voetbaltrainingen worden de competenties in beeld gebracht die ook van tel zijn op de arbeidsmarkt. Tijdens de trainingen en vormingsmomenten worden deze vaardigheden en attitudes verder ontwikkeld. 18 4.1. Overgangsregeling met het Fonds Vrijetijdsparticipatie Sociale organisaties uit steden en gemeenten met een erkende afsprakennota konden vanaf 2009 geen beroep meer doen op het Fonds Vrijetijdsparticipatie (voorheen Fonds Cultuurparticipatie) voor terugbetaling van onkosten voor deelname van hun leden aan cultuuractiviteiten en jeugdwerk. Dit moest vanaf januari worden geregeld door de Stad Gent zelf. Het ontwikkelen van een reglement nam echter tijd in beslag. Om de organisaties niet gedurende maanden op non-actief te zetten werd een overgangsregeling afgesloten met het Fonds Vrijetijdsparticipatie. Tot eind juni konden de organisaties financiële tussenkomsten aanvragen bij het Fonds, die de kosten daarna factureerde aan de Stad Gent. Ondertussen werd een reglement opgemaakt en ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad en OCMW-raad (van kracht 1 juni 2009). Onderstaande tabellen 7 en 8 tonen de resultaten van de deelname van Gentse organisaties aan het gesubsidieerde aanbod van het Fonds Vrijetijdsparticipatie. Het aanbod vrijetijdsindustrieën (zie 4.3 en tabel 9) werd niet in de afrekening opgenomen en wordt daarom in deze tabel buiten beschouwing gelaten, (blijft op kosten van de Vlaamse overheid). 19 Tabel 7: deelname van Gentse organisaties aan de overgangsregeling met het Fonds Vrijetijdsparticipatie januari – juni 2009 en vergelijking met cijfers 2008 Uitbetaalde toelage in 2008 Organisatie vzw Jong / Samenlevingsopbouw Gent vzw Leerpunt – Centrum Basiseducatie Gent vzw 933,20 Aantal deelnemers Aantal begeleiders in 2008 / 85 16 Uitbetaalde toelage in 2009 350,00 73 0 25 0 1 bezoek Nieuwpoort 1 bezoek historisch Herentals 15 Bezoek aan: Designmuseum Gent, tentoonstelling lingerie in MIAT, huis van de toekomst in Vilvoorde, S.M.A.K., Lam Gods, Emile Claus MSK, Technopolis Mechelen, De Zwarte Doos Gent, Kastelen en tuinen Ooidonk, Magrittemuseum en M.I.M. Brussel, rondleiding in Gentse Opera, bijwonen voorstelling ‘Te gek voor woorden’ in Vooruit 1 bezoek MIAT 1 Pierke Pierlala 1 bezoek aan Bokrijk 10 Schubertconcert Rode Pomp, concert De Centrale, Gembloux door NTGent, Koen De Cauter in De Centrale Paaskamp scouts, concert AB Brussel, hommage Wannes van de Velde Vooruit, theater 4hoog in NTGent, Couleur Café Brussel, accordeon muziekschool De Centrale 1 ‘Dit is onze Aarde’, in T&T Brussel / / / 12 / / / / / / / / 611 deelnemers 24 begeleiders / 180,00 283,00 96,00 207 19 1 0 K.J.W. ’t Leebeekje / / 43,20 Intercultureel Netwerk Gent - ING / / 880,00 1.874,10 Kom-Pas Inburgering Gent vzw Hand-in-Hand Gent 4.536,50 De Zuidpoort Beweging van mensen met een laag inkomen en kinderen – BMLIK De Sloep - Onze Thuis 136,00 KRAS 52,00 TOTAAL 12 552,40 85,60 De Sloep Inloopteam 11 804,95 208 2 91 2 50 12 6 1 19 1 22 4 689 57 Aantal verleende tussenkomsten11 Opsomming activiteiten Januari – juni 2009 Aantal deelnemers Aantal begeleiders Januari – juni 2009 1.778,40 449,60 1.099,40 5.063,60 9 0 30 0 186 18 187 0 20 2 46 4 35 verleende tussenkomsten Een verleende tussenkomst kan hier een of meerdere individuen betreffen (bvb deelname van 1 kind aan een jeugdkamp) of een groep (bvb 20 kinderen en 2 begeleiders) We geven hier enkel de cijfers weer van 2008. 20 Tabel 8: overgangsregeling Fonds Vrijetijdsparticipatie 2009 - overzicht per discipline (verminderende belangstelling) Categorie activiteit 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 4.2. Musea Tentoonstellingen Muziek Jeugdwerk Theatervoorstellingen Stadsbezoeken en combinaties Cursussen Aantal deelnemers 2009 Aantal begeleiders 2009 313 95 79 10 48 30 1 13 6 1 0 4 0 0 Uitbetaald bedrag 2009 2.156,60 1.067,40 806,00 420,00 302,00 283,00 28,00 Reglement 80/20 – Stad Gent: werkwijze en resultaten Doel en uitgangspunten van het reglement Het reglement is er in eerste instantie op gericht om het systeem voor financiële tegemoetkoming van het Fonds Vrijetijdsparticipatie zoveel mogelijk te continueren, in min of meer dezelfde vorm. Het 80/20-principe van het Fonds wordt overgenomen. Maximum 80% van de deelnamekosten van activiteiten wordt terugbetaald, de deelnemer betaalt 20%. Dit principe om vrijetijdsactiviteiten niet volledig gratis te maken alsook de werkwijze worden algemeen aanvaard bij de sociale organisaties en de doelgroep. De opmaak van het reglement is zoveel mogelijk gebaseerd op de invulling die mensen in armoede zelf geven aan vrijetijdsbesteding en de drempels die zij hierbij ervaren. Ook de aanvraagprocedure wil maximaal tegemoet komen aan de werkwijze van de sociale organisaties, hun mogelijkheden en beperkingen. Met deze werkwijze kunnen ook de meest kwetsbare maatschappelijke groepen van cultuur, jeugdwerk en sport genieten. Het is een goed systeem voor de ondersteuning van groepsparticipatie, het stimuleren van sociale ontmoeting, voor gemeenschapsvorming en het doorbreken van het sociale isolement waar mensen in armoede mee te kampen hebben. Belangrijkste principes van het reglement Het reglement richt zich op mensen in armoede, die wonen of verblijven op het grondgebied van de stad Gent, via organisaties die zich in de eerste plaats op deze doelgroep en op (kans)armoedebestrijding richten en voor hen kunnen bemiddelen. Zowel groepsparticipatie als individuele deelname aan activiteiten komt in aanmerking voor toelage. Het reglement voorziet een financiële tegemoetkoming in de deelname aan alle activiteiten op vlak van cultuur, jeugdwerk en sport. Hierbij wordt uitgegaan van een brede definitie van vrijetijdsbesteding. Zowel het vrijetijdsaanbod van stedelijke instellingen en organisatoren, gesubsidieerde instellingen en het aanbod van de zogenaamde vrijetijdsindustrieën (commerciële of niet-gesubsidieerde aanbieders van cultuur, jeugdwerk en sport) komen in aanmerking voor toelage. Zowel de passieve participatie (kijken naar, bezoek aan sportwedstrijden, jeugdevenementen, theater, concert) als de actieve participatie (zelf doen, lidmaatschap van jeugdbeweging, sportclub, deeltijds kunstonderwijs) komen in aanmerking. Deze activiteiten hebben plaats in het Vlaamse landgedeelte, in en buiten de stad Gent. Participatie in de eigen regio wordt echter aangemoedigd. 21 Niet enkel de zichtbare kostprijs (ticket, lidgeld) maar ook een deel van de verdoken kosten (vervoer, babysit) verbonden aan deelname komen in aanmerking voor toelage. De procedure Organisaties moeten eerst een erkenning aanvragen in het kader van dit reglement, voor zij een betoelaging van deelnamekosten kunnen aanvragen. Bij deze erkenning wordt nagegaan in welke mate de organisaties gericht zijn op mensen in armoede. Dit verhoogt de garantie dat de financiële tegemoetkoming bij de juiste mensen terecht komt. De aanvraag voor betoelaging van deelnamekosten voor vrijetijdsactiviteiten wordt globaal geregeld voor een aantal activiteiten gedurende een door de organisaties zelf te bepalen periode. Hierdoor kunnen organisaties soepeler en sneller reageren op de noden van hun deelnemers en leden en wordt voor alle betrokkenen de administratieve last zo laag mogelijk gehouden. Na afloop van de activiteiten wordt maximum 80% van de gemaakte deelnamekosten aan de organisaties terugbetaald. Toekomstperspectief Na minstens een jaar werking en na de invoering van de vrijetijdspas wordt het reglement geëvalueerd en eventueel bijgestuurd. Later kan het reglement ook als vangnet worden ingezet voor mensen in armoede die om diverse redenen niet van andere participatieverhogende initiatieven kunnen genieten. Een overzicht van de erkende organisaties en hun toelage werd opgenomen in tabel 10. Op het moment van opmaak van dit voortgangsrapport beschikken we nog niet over gedetailleerde gegevens van de deelname: hoeveel deelnemers, welke activiteiten, enz. Wel kan een vergelijking worden gemaakt over de mate waarin organisaties hebben deelgenomen aan de diverse 80/20- regelingen van de Stad Gent en het Fonds Cultuur/Vrijetijdsparticipatie. Bijna alle organisaties die vroeger actief waren in het kader van het Fonds Cultuurparticipatie, hebben ondertussen een erkenning en/of toelage aangevraagd in het kader van het Gentse reglement. Daarnaast zijn ook een aantal nieuwe organisaties actief die vroeger niet deelnamen aan het Fonds. 4.3. Deelname aan aanbod vrijetijdsindustrieën van het Fonds Vrijetijdsparticipatie door Gentse organisaties De organisaties actief in het kader van de lokale afsprakennota’s vrijetijdsparticipatie ontvangen vanuit het Fonds Vrijetijdsparticipatie sinds 2009 het aanbod ‘vrijetijdsindustrieën’ (hoofdzakelijk Studio 100 en Music Hall producties) en ‘grootschalige gesubsidieerd aanbod’ (hoofdzakelijk musea met landelijke uitstraling). In 2009 werd dit aanbod fors uitgebreid in vergelijking met 2008. Het aanbod bestaat vooral uit musicals, opera, shows en familievoorstellingen. Geleidelijk aan werden ook grote sportevenementen opgenomen in het pakket. Deze bestedingen vallen buiten het budget van de Gentse Afsprakennota. We geven de cijfers hier toch weer, want dit geeft een correcter beeld van de activiteiten door de Gentse organisaties en hun interesse. 22 Tabel 9: deelname door Gentse organisaties aan het aanbod vrijetijdsindustrieën van het Fonds Vrijetijdsparticipatie organisatie Activiteiten 2009 Hand in hand Afrika! Afrika!, Sfinksfestival Huis van Anubis, Suske en Wiske de musical, Afrika! Afrika!, Mega Mindyshow, K3-show, Night of the proms, USA Legends Basketball De Notenkraker Afrika! Afrika!, Mega Mindyshow, Elisabeth the musical, La Traviata, Piet Piraatshow, Ladies Night in Capitool Gent, Don Giovanni, Il Trovatore De Notenkraker, Annie the musical, La Traviata, Anatevka, Camelot, Don Giovanni, Il Trovatore, KDOI K.J.W. ’t Leebeekje Samenlevingsopbouw Gent vzw Vzw wijkresto en co – Nieuw Gent De Zuidpoort Leerpunt – Centrum Basiseducatie Sivi vzw Aantal tussenkomsten 200913 10 99 deeln. 10 begel. Uitbetaalde toelage in 2009 Uitbetaalde toelage in 2008 € 1.412,60 342,30 € 1.134,90 / € 637,70 181,20 8 38 deeln. 0 begel. 115 deeln. 0 begel. € 1.535,0 1.352,20 / 14 / / / 138,00 / / / / / / 310 deeln. 10 begel. / / 397,890 357,60 € 2.769,10 182 deelnemers totaal 4.4. 3 Aantal deelnemers Aantal begeleiders 2009 58 deeln. 0 begel. 11 32 € 4.720,20 Evaluatie Deze evaluatie is onder meer gebaseerd op de inventarisatie van vragen, opmerkingen en knelpunten (telefoon, e-mail, mondeling) door de diensten, met het oog op het opstellen van een lijst ‘veel gestelde vragen’ en op een bijsturing van het reglement na 1 jaar werking. In januari werd een enquête verstuurd naar de gebruikers, echter met vrij beperkte respons. In maart wordt met de organisaties een evaluatieoverleg gepland over de acties van de afsprakennota in het algemeen en de 80/20-regeling in het bijzonder. Overgangsregeling met het Fonds Vrijetijdsparticipatie (tabel 7 en 8) Op vraag van het Fonds werd de vroegere werkwijze gecontinueerd. Een uitbreiding met sportaanbod was de eerste maanden van 2009 nog niet voorzien (het Fonds zat zelf in een reorganisatiefase naar aanleiding van het Participatiedecreet – uitbreiding van cultuur naar cultuur, jeugdwerk en sport) Het gebruik van de overgangsregeling door de Gentse organisaties was een matig succes. De organisaties die ook vroeger zeer actief waren namen opnieuw deel. Nochtans werden heel wat inspanningen geleverd op vlak van communicatie, onder meer naar de organisaties onder de KRAS-koepel. 13 14 Een tussenkomst kan zowel over enkele individuen als een groep met begeleiders gaan. Voor 2008 geven we enkel de cijfers weer. 23 Reglement 80/20 Gent (tabel 10) Het reglement 80/20 van de Stad Gent bevat een aantal wijzigingen tegenover de werkwijze van het Fonds Vrijetijdsparticipatie. Zo is het aanbod dat aanvaard wordt voor terugbetaling fors uitgebreid, met onder meer sport, jeugdwerk en aanbod van ‘vrijetijdsindustrieën’ (niet gesubsidieerde organisatoren). Ook de aanvraagprocedure is gewijzigd. Dit veroorzaakt heel wat verwarring en onzekerheid bij de sociale organisaties. Om hieraan te verhelpen zal een lijst met ‘veel gestelde vragen’ (FAQ) worden opgesteld. De administratieve opvolging (beantwoorden vragen, verwerking aanvragen en afrekeningen) door de Cel Armoedebestrijding brengt aanzienlijk veel werk mee. Ook voor de organisaties komt er veel papierwerk bij kijken. Een verdere vereenvoudiging van de administratie zal worden onderzocht. Nieuw is dat organisaties een budget reserveren bij de Stad Gent en pas afrekenen als alle kosten zijn gemaakt. Dit betekent dat de organisaties het bedrag voorschieten. Nogal wat organisaties hebben hier problemen mee en vragen om een voorschotregeling uit te werken (bvb 90% uitbetalen na goedkeuring en 10% saldo na het binnenbrengen van de afrekening). Dit vraagt een wijziging van het reglement. Enkele organisaties hebben wel een erkenning maar geen toelage aangevraagd. Er moet onderzocht worden wat hiervan de reden is. Volgende vragen en pistes vragen nader onderzoek: o Is het reglement een goed instrument om groepsparticipatie te ondersteunen? o Materiaal en kledij nodig voor deelname wordt uitgesloten van terugbetaling. Dit blijft echter een knelpunt. Er wordt hiervoor een andere regeling onderzocht. o Hoe kan de actieve participatie beter worden gestimuleerd? o Hoe brengen we de doelgroepen van de organisaties beter in kaart? Welke worden vaak bereikt en welke nog niet? o Hoe kunnen organisaties worden aangemoedigd om meer gebruik te maken van de 80/20-regeling? Hoe wordt het eigen initiatief van de organisaties in het algemeen aangemoedigd? Aanbod vrijetijdsindustrieën en cultuuraanbod met landelijke uitstraling (tabel 9) Het aanbod cultuur weegt (nog steeds) zwaar door in het aanbod en het gebruik. Slechts enkele organisaties hebben in 2009 (graag en veel) gebruik gemaakt van dit aanbod. Opvallend is de interesse voor opera. Met een aantal Gentse musea werd door het Fonds Vrijetijdsparticipatie een aanbod of arrangement uitgewerkt voor organisaties van mensen in armoede. Dit aanbod geldt zowel voor sociale organisaties in Gent als in Vlaanderen. De musea komen financieel niet tussen in deze arrangementen van het Fonds. Echter, ook het Steunpunt Vakantieparticipatie voor mensen in armoede (een onderdeel van Toerisme Vlaanderen) heeft een aantal musea en attracties in Gent benaderd in verband met een aanbod daguitstappen. Hier moeten de musea wel de financiële kortingen dragen. Het hoeft niet te verwonderen dat de chaos compleet is, zowel bij de musea als bij de sociale organisaties. Hierdoor wordt het doel van de lokale afsprakennota’s en netwerken – afstemming op lokaal vlak brengen tussen partners en hun vrijetijdsinitiatieven voor mensen in armoede – niet bereikt en zelfs teniet gedaan. Vergelijking van de deelname aan verschillende 80/20-regelingen (tabel 10) Het aantal organisaties dat we bereiken met het reglement 80/20 van de Stad Gent is gestegen tegenover het vroegere bereik van het Fonds Vrijetijdsparticipatie. De aanvragen tot erkenning kwamen echter traag op gang. De cijfers van het gebruik van het aanbod vrijetijdsindustrieën stellen het beeld wel enigszins bij. Het aanbieden van een kant-en-klaar aanbod via een communicatiefolder op maat, is voor een aantal organisaties gebruiksvriendelijker dan het aanbod zelf te moeten verkennen. Uiteraard speelt ook de populariteit en laagdrempeligheid van het aanbod een rol in het succes. 24 Tabel 10: vergelijkend overzicht van deelname door sociale organisaties aan 80/20-regelingen van Stad Gent en Fonds Cultuur/Vrijetijdsparticipatie in 2008 en 2009 organisatie Hand-in-Hand De Zuidpoort Kom-Pas - Inburgering Gent Sivi – ’t Vindcentje Sociale dienst Brugse Poort Samenlevingopbouw Gent Centrum Basiseducatie - Leerpunt K.J.W. ’t Leebeekje Intercultureel Netwerk Gent Aanloophuis Poco Loco Delta wonen BMLIK Poverello CAW Artevelde Buurtdiensten Gent Noord De Sloep inloopteam Vzw Jong ’t Geraarke Wijkresto en Co De Sloep - Onze thuis Kom-pas afdeling veldwerk (nu Dienst Straathoekwerk) KRAS 15 Stad Gent: 80-20 reglement juli – december 2009 erkenningen en bedrag toelage 7.400 3.000 3.000 3.000 2.000 3.000 1.200 1.200 800 336 467 500 4.000 erkenning, geen toelage aangevraagd erkenning, geen toelage aangevraagd erkenning, geen toelage aangevraagd erkenning, geen toelage aangevraagd erkenning, geen toelage aangevraagd erkenning, geen toelage aangevraagd / geen erkenning aangevraagd / geen erkenning toegestaan15 / geen erkenning aangevraagd Fonds Vrijetijdsparticipatie: aanbod vrijetijdsindustrieën Jan – december 2009 1.412,60 637,70 1.134,90 Overgangsregeling tussen Stad Gent en Fonds Vrijetijdsparticipatie januari – juni 2009 1.099,40 350 449,60 283 1.778,40 43,20 880 Betoelaging door het Fonds Cultuurparticipatie in 2008 (inclusief cultuurindustrieën) 4.878,80 942,95 0 357,60 1.114,40 2.271,90 552,40 136 180 1.535,00 1.352,20 85,60 96 52 Aan een stadsdienst kan geen erkenning worden verleend binnen een stedelijk reglement. 25 5. WERKEN OP MAAT EN OP VRAAG Vanuit de diensten van Stad Gent wordt soms op maat van een doelgroep (of hun organisaties), een bepaald aanbod (of aanbieder of organisator) of een bepaalde problematiek op maat en op vraag een antwoord geboden. Dit is zeker het geval wanneer de reguliere ondersteuningsvormen ondanks alle inspanningen de meest kwetsbare groepen in de samenleving niet bereiken. Dit behoort in belangrijk mate tot de opdrachten en dienstverlening van de Stad en het OCMW. In de verantwoordingsnota brengen we enkel die projecten in waarvan ook een deel van de kosten kan verantwoord worden. Betoelaging van jeugdwerkinitiatieven voor inspanningen armoedebestrijding: € 22.282 o Jeugdwerk dat extra inspanningen doet voor kansengroepen krijgt een extra toelage. Pretkamionet en Speelse wijken: € 12.000 o Pretkamionet in paas- en zomervakantie: een camionette boordevol spelmateriaal stopt op verschillende pleintjes in Gent. De monitoren bezorgen de kinderen uit de buurt een leuke namiddag. o Speelse wijken: vergelijkbaar met een speelpleinwerking waar buurtbewoners nauwer worden betrokken. o Zowel de Pretkamjonet als de Speelse Wijken worden georganiseerd in buurten waar een groot deel van de bewoners kansarm is. In 2009 waren er 6 Speelse wijken. De Pretkamjonet reed in de zomer 25 middagen uit en mocht 483 kinderen begroeten. Er werden 262 verschillende kinderen bereikt over alle Speelse Wijken. Dit aanbod is gratis voor de doelgroep. o Het ingebrachte bedrag in de verantwoordingsnota vertegenwoordigt een klein percentage van de werkingsmiddelen binnen het totale budget. Jobstudenten en communicatiekosten werden buiten beschouwing gelaten. Dagje Planeet Gent: € 1.076 o Anderstalige nieuwkomers uit de Gentse onthaalklassen maken kennis met het vrijetijdsaanbod in Gent. o 273 leerlingen uit de 4 vier Gentse Onthaalklassen namen in 2009 deel. Alle leerlingen konden 4 activiteiten kiezen uit meer dan 20 workshops. Zowel cultuur, jeugdwerk als sport kwamen aan bod. Dit jaarlijkse aanbod is gratis voor de doelgroep. o Jeugddienst in samenwerking met Kom-Pas vzw en verschillende organisaties uit de vrijetijdssector. Uut mien Herte – sociaal-artistieke voorstelling: € 110 o Financiële tussenkomst in tickets van mensen in armoede voor de gastvoorstelling Uut mien herte uit Oostende (zaal De Centrale) o Promotie door Samenlevingsopbouw Oostende en Gent, met ondersteuning door Dienst Kunsten Voorstelling Vidi Vici - Financiële tussenkomst in tickets van mensen in armoede: € 916 o Ondersteuning van de promotie naar organisaties voor mensen in armoede o mei – juni 09 (229 deelnemers x € 4 tussenkomst) o herneming oktober 09 (in kader van de week tegen armoede) Werkgroep Vrijetijd voor iedereen - toeleiding naar het aanbod en inspraak van onderuit in het beleid: € 250 o Mensen in armoede en hun begeleiders werken aan toeleiding naar het reguliere aanbod door het bespreken van drempels en een aangepaste aanpak. De werkgroep is een voortzetting van de vroegere werkgroep ‘Cultuur voor iedereen’ (coördinatie Dienst Kunsten). o Deelnemende organisaties: KRAS, Samenlevingsopbouw Gent, OCMW – emancipatorische projectwerking, Sivi, De Zuidpoort, BMLIK, De Sloep Onze Thuis en sinds kort Poco Loco. o Ondersteunende diensten: Sportdienst, Jeugddienst, Dienst Kunsten, OCMW 26 o o In 2009 werden 2 bijeenkomsten in april gewijd aan focusgesprekken over de vrijetijdspas (in het kader van de opdracht van uitbureau Gent vzw). In mei werd een werkbezoek gebracht aan NTGent, met een nagesprek over drempels naar theater en een evaluatie van het project ‘diversiteitstickets’ van NTGent. In het najaar werd een bezoek gebracht aan de Blaarmeersen en de sportdienst, met gesprek over sportdrempels en een gewenste aanpak. De ingebrachte kost betreft de omkadering en de koffie (in de lokalen van KRAS). Verder zijn er weinig kosten aan de werkgroep verbonden. 6. PROJECTONDERSTEUNING 6.1. reglement voor projecten vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede In oktober 2009 werd een oproep gelanceerd voor projecten vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede. Het doel van de projectoproep is het verhogen van de toegankelijkheid van cultuur- , jeugdwerk- en sportaanbod voor mensen in armoede die wonen of verblijven in Gent, door het wegwerken van financiële en andere drempels binnen een globale aanpak. De oproep richtte zich vooral naar organisaties, maar ook naar geëngageerde individuen. De stuurgroep van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie stelde een advies op dat ter goedkeuring werd voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen en aan het Vast Bureau voor het OCMW. De meeste projectvoorstellen werden ook nader onderzocht (bvb draagvlak aanvragende organisatie, vermelde partners, enz.). Bij de beoordeling en de jurering werd rekening gehouden met de criteria en algemene bepalingen van het reglement, in het bijzonder: - het project is gericht op mensen in armoede of een bepaalde subdoelgroep; - het project is duidelijk gericht op de verhoging van de participatie van mensen in armoede aan cultuur, jeugdwerk of sport binnen de vrijetijdssfeer; - het project overstijgt in voldoende mate de reguliere werking of taken van de organisatie. Bij de kwaliteitsweging werd rekening gehouden met: - de algemene kwaliteit van het gehele project en correcte invulling van het dossier; - de mate waarin het dossier getuigt van kennis over de doelgroep en de participatiedrempels; - de aanpak van diverse drempels binnen een globale werkwijze; - garanties dat de juiste doelgroep wordt bereikt; - de voorbeeldfunctie of trekkersrol die het project kan opnemen; - de mate waarin het project vernieuwend is; - de mate waarin het project realistisch en haalbaar is; - de garanties dat de projectindiener het project ook daadwerkelijk kan uitvoeren en tot een goed einde brengen (draagvlak van de organisatie, aanwezige knowhow, samenwerking met partners, enz.); - de mate waarin men oog heeft voor nazorg en de mogelijkheden voor continuering van het project zonder deze projectsubsidie; - de mate waarin de begroting transparant is en de ingebrachte kosten voortspruiten uit het beschreven stappenplan. Bij het bepalen van een verantwoord subsidiebedrag werden volgende factoren afgewogen: - de ingebrachte kosten zijn toegelaten volgens het reglement (geen personeel of duurzame aankopen); - de 80/20-regel voor deelnamekosten van participanten werd gerespecteerd; - er is een minimale eigen financiële inbreng van de organisator (al dan niet via andere inkomsten of subsidies). 27 Van de 21 ingestuurde aanvragen kregen 11 projecten een positief advies en toelage (zie tabel 11 voor beschrijving van de projecten, het advies en de toelage. In een aantal gevallen werd het gevraagde bedrag verminderd, na aftrek van niet aanvaardbare kosten. Eén project werd laattijdig ingediend en niet ontvankelijk verklaard. Negen projecten kregen een negatief advies en worden niet betoelaagd (tabel 12). Tabel 11: overzicht goedgekeurde projecten met beoordeling (advies stuurgroep) NR 1. 2. 3. 4. 5. Gegevens aanvragende organisatie Gegevens project Wijkgezondheidscentrum Brugse Poort Zorg voor jezelf Timing: januari – december 2010 Gevraagde subsidie: € 1.800 Samenvatting 2 vormingsreeksen rond ‘mindfulness’ in het wijkgezondheidscentrum op maat van allochtone vrouwen en mensen uit kansarmoede. Samenlevingsopbouw Gent vzw - Gentse Overlegtafel Hoe zeg ik het? Timing: januari – maart 2010 + continuering Gevraagde subsidie: € 1.600 Samenvatting Vorming op maat voor de leden van de 3 erkende verenigingen waar armen het woord nemen rond ‘het woord nemen’, ‘opkomen voor je rechten’ en ‘communicatie en assertiviteit’ en het organiseren van een vrijetijdsbeurs. Vzw Designcentrum Vlaanderen Jonge ontwerpers gezocht Timing: januari – juni 2010 Gevraagde subsidie: € 6.100 Samenvatting Creatieve workshops voor kinderen en jongeren van ’t Leebeekje en Meisjeshuis Brugse Poort met ontwerp van interieurvoorwerpen voor de eigen lokalen. BMLIK vzw Wij willen/kunnen zwemmen Timing: januari – maart 2010 Gevraagde subsidie: € 3.350 Samenvatting Zweminitiatie en georganiseerd zwemmen in groep voor de leden van de Beweging van mensen met een laag inkomen en kinderen. NTGent NTGent omkadert op maat Timing: januari – juni 2010 Gevraagde subsidie: € 1.600 Samenvatting Uitbouw en methodische omkadering van een netwerk van ambassadeurs Beoordeling (advies stuurgroep) Een concreet en realistisch vormingsaanbod (Mindfulness) voor kansarmen binnen de werking van het wijkgezondheidscentrum. Er is een duidelijke visie op het waarom van deze vorming, over drempels en de aanpak ervan. Het project vervult een voorbeeldfunctie binnen de gezondheidssector. Correcte en duidelijke begroting. Bedrag toegekende subsidie € 1.800 Het betreft een soort pilootproject met vorming op maat voor de verenigingen. Er is een duidelijke samenwerking met Vorming Plus. De link met het reguliere vrijetijdsaanbod wordt duidelijk gelegd. Het project blijft niet intern, wat een meerwaarde is voor de doelgroep. De begroting is correct en zeer bescheiden. € 1.600 Een origineel project met een duidelijke meerwaarde voor de betrokken jongerenwerkingen. Het project overstijgt de gewone publiekswerking van het museum. De begroting is weinig gedetailleerd. De stuurgroep stelt voor dat het museum zelf deels bijdraagt in de materiaalkosten of de kosten ervan vermindert. Dit kan bijvoorbeeld door te werken met tweedehandsmateriaal en de kinderen zo ook leert creatief te zijn met goedkope materialen en recyclage. € 5.000 Het project heeft niet enkel tot doel mensen in armoede te leren zwemmen, maar wil ook stimuleren om dit regelmatig te blijven doen (zwemmen verhoogt het zelfvertrouwen). Dit knelpunt krijgt tot nu toe te weinig aandacht. Het project vertrekt van reëel vastgestelde drempels en biedt een aanpak op maat. In die zin oefent het project een voorbeeldfunctie uit. Toch adviseren we om nog meer samen te werken met recreatieve zwemclubs die hetzelfde aanbod hebben en nog sterker toe te leiden naar het reguliere zwemaanbod. De begroting is realistisch maar de kostprijs voor aankoop van materiaal is nogal hoog. Bovendien werd het 80/20-principe niet toegepast. Een origineel project met een duidelijke doelstelling: via een nieuwe methode mensen duurzaam toeleiden naar theater. Hiermee wordt de voorbeeldfunctie binnen de hele sector ontwikkeld. Duidelijk aanpak en begroting. De belangrijkste kosten worden door de publiekswerking van NTGent gedragen (personeel, tickets, rondleidingen). € 2.850 € 1.600 28 6. 7. 8. 9. 10. 11. die mensen in armoede moeten warm maken voor theater en het aanbod van NTGent. De Zuidpoort vzw Van vereende kracht naar… op eigen kracht Timing: januari – november 2010 Gevraagde subsidie: € 4.950 Samenvatting Organisatie van creatieve ateliers in De Zuidpoort, Toontje en ’t Geraarke en enkele toonmomenten. Muziekhuis Goeste Majeur De Zangmajeurs Timing: januari – september 2010 Gevraagde subsidie: € 3.375 Samenvatting Organisatie van een zanggroep in de Brugse Poort met zangpedagogie en bijzondere aandacht voor deelname van mensen in armoede. VOEM – Vereniging voor ontwikkeling en emancipatie van moslims vzw Voetbal Brugse Poort. We geven er een trap op! Timing: 1 januari – 31 december 2010 Gevraagde subsidie: € 5.680 Samenvatting Training van 3 voetbalploegen en toeleiding naar competitie en het reguliere sportaanbod voor Gentenaren van Noord-Afrikaanse en Balkanese origine. Samenlevingsopbouw Gent vzw (GENSH) Scheldeoord verkent zijn talent Timing: januari – december 2010 Gevraagde subsidie: € 6.752 Samenvatting Voortzetting van het project ‘creatief ontbijt’ van Kunst(h)art en specifiek gericht op de bewoners van de sociale woonblokken Scheldeoord. Chiro in de stad Gent Iedereen Mee op Kamp! Timing: onduidelijk, januari – zomer 2010 Gevraagde subsidie: € 2.068 Samenvatting Toeleiding van kansarme kinderen naar Chiro-kampen via sensibilisering van en netwerking door Chiro-groepen. Chiro in de stad Gent Iedereen Mee op V-Day Timing: januari – 7 maart 2010 Gevraagde subsidie: € 2.150 Samenvatting Toeleiding van kansarme kinderen naar de vriendjesdag van Chiro Gent, via versterking van buurtgerichte samenwerking en netwerking. 11 goedgekeurde projecten Het project is zeer waardevol maar geen hoogvlieger. Het stijgt weinig uit boven de reguliere werking van De Zuidpoort, maar het versterken van een vrijetijdswerking in Toontje en ’t Geraarke is zeer noodzakelijk . Er is een duidelijke visie op drempels en een aanpak op maat van de zeer kwetsbare doelgroep. De stuurgroep adviseert dat er inspanningen worden gedaan om het project inhoudelijk en artistiek te versterken. Niet alle ingebrachte kosten zijn nodig voor het project en een minimale bijdrage door de deelnemers moet worden gevraagd (80/20-regel). Een mooi, goed uitgewerkt project. Er is een duidelijke intentie om mensen in armoede (onder meer uit de sociale hoogbouw van de Leiekaai) te bereiken. Een aandachtspunt voor de organisatoren is echter de nazorg en omkadering (mensen in armoede moeten blijven komen). De begroting is correct maar de stuurgroep stelt voor dat de organisatie een eigen financiële inbreng in het project doet. € 4.000 Een goed dossier, de link met het reguliere sportaanbod is er duidelijk. Men heeft de intentie om een duurzame sportdeelname van de deelnemers te bevorderen. Er is een duidelijke visie op drempels. De begroting is nogal aan de hoge kant. Een minimale eigen bijdrage volgens de 80/20-regeling moet gevraagd worden. Een aantal kosten is wat overschat, vandaar het voorstel om een lager bedrag toe te kennen. € 4.000 Een zeer mooi project met duidelijke doelstellingen en sterk op maat van de zeer kwetsbare doelgroep. De aanpak is methodisch zeer goed uitgewerkt. De stuurgroep adviseert toch een beperkte deelnamekost vragen aan de deelnemers. In de begroting is het bedrag voor honoraria nogal hoog. € 5.500 Het project is goed doordacht en sterk methodisch uitgewerkt: vorming voor de leiding, nazorg, aangepaste communicatie gericht op duurzame effecten via samenwerking met andere organisaties en sleutelfiguren. Chiro in de stad maakt zijn trekkersrol waar. De begroting is realistisch en correct € 2.068 Een goed uitgewerkt en zeer realistisch project, met vorming voor de leiding. Chiro in de stad maakt zijn trekkersrol waar en bouwt een duurzaam project uit omdat de samenwerkingsverbanden via de sleutelfiguren die hier worden opgezet ook in de toekomst een positief effect kunnen hebben. Zeer correcte begroting. € 2.150 € 2.875 € 33.443 29 Tabel 12: overzicht niet goedgekeurde projecten met beoordeling (advies stuurgroep) NR 1. 2. 3. 4. 5. Gegevens aanvragende organisatie Gegevens project Vrije Akademie Gent vzw De ruimte in (1969-2009) Timing: januari – maart 2010 Gevraagde subsidie: € 3.300 Samenvatting De Vrije Akademie wil zoveel mogelijk mensen (ook kansarmen) bereiken om mee te werken aan een project over de ruimte en de maan. Op het einde wordt een tentoonstelling opgezet. Habbekrats vzw De Grote Reis Timing: kick-off op 17/11/09, loopt tot eind 2010 Gevraagde subsidie: € 2.000 Samenvatting Habbekrats zet vorming op voor jongeren uit de randgroepen over voor hen relevante thema’s zoals vrije tijd, gezondheid, hygiëne, liefde en seksualiteit, wetenschap. Doelgroep vormen 10 à 15 jongeren tussen 13 en 16 jaar. De kick-off vindt plaats op 17 november 2009 en na de vormingen wordt eind 2010 een slotshow gepland. Designcentrum Vlaanderen vzw De Zuidpoort stelt zich voor Timing: januari – juni 2010 Gevraagde subsidie: € 6.000 Samenvatting Het afgelopen jaar hebben leden van De Zuidpoort meegewerkt aan de uitwerking van een laagdrempelige rondleiding in het Designmuseum. Nu wordt het museum gevraagd mee te werken aan een presentatiekast waarin de Zuidpoort zich in de toekomst kan voorstellen. Banaadir vzw Sport als hefboom voor integratie Timing: 1, 2 en 3 juli 2010 Gevraagde subsidie: € 10.175 Samenvatting Banaadir wil op 1 en 2 juli een voetbaltornooi organiseren voor de Somalische gemeenschap, met in de rand ervan een loopwedstrijd voor jongeren. Op 3 juli staat een feest met eten en optredens op het programma. Toneelgroep Nunc Onderweg – NUNC project Timing: februari – 1 mei 2010 Gevraagde subsidie: € 5.570 Samenvatting Toneelgroep Nunc wil werken aan de geringe participatie aan het deeltijds Beoordeling (advies stuurgroep) Het dossier gaat eerder over de voortzetting van de reguliere werking en niet zozeer een project om meer mensen in armoede te bereiken. In het dossier ontbreken concrete methodieken of maatregelen om de juiste doelgroep te bereiken. Er is geen gerichte communicatie naar of enige betrokkenheid van de doelgroep. Hoewel het bedrag uiteindelijk wordt afgetrokken van de gevraagde subsidie beoogt men de aankoop van een nieuwe keramiekoven (niet toegelaten duurzame aankoop van materiaal). ongunstig advies Het project is al gestart, gaat in ieder geval door en krijgt al veel middelen. Er is weinig tot geen verschil met reguliere werking met de klassieke aanpak. De methodiek is weinig uitgewerkt en gaat niet in op specifieke drempels en een mogelijke aangepaste aanpak. Er is weinig voorbeeldfunctie binnen de sector. ongunstig advies Het ontwerpen van de kast houdt slechts indirect verband met de verhoging van de cultuurparticipatie van mensen in armoede. Het eigenlijke project hier rond is grotendeels achter de rug. Het is onduidelijkheid waar en hoe de presentatiekast zal gebruikt worden. De begroting toont vooral een hoge materiaalkost. ongunstig advies De organisatie veronderstelt dat een voetbaltornooi de deelnemers ook zal stimuleren tot meer sportparticipatie, maar werkt hiervoor geen concrete methodiek uit. Visie op de aanwezige drempels en een mogelijke aanpak ontbreekt. Het stappenplan zegt niets over de voorbereiding van het tornooi. De begroting is niet realistisch en bevat veel te hoge kosten. Een groot een duur feest als afsluiter is niet noodzakelijk. ongunstig advies De hoofddoelstelling ‘toeleiding naar deeltijds kunstonderwijs’ is zeer legitiem en raakt aan een reëel knelpunt. De uitwerking is echter weinig concreet. Het is niet duidelijk hoe de toeleiding wordt gerealiseerd, er wordt niet gewerkt aan de inhoudelijke drempels, de communicatie is niet op maat. De aanpak is weinig realistisch, zonder samenwerking met partners. De stuurgroep betwijfelt of Nunc voldoende in huis heeft om dit project te ongunstig advies 30 6. 7. 8. 9. kunstonderwijs (theater) door mensen in armoede en wil mensen introduceren via aangepaste workshops (theater spel’ en ‘tot verhaal komen, theater maken). Daarnaast worden rondleidingen op maat voorzien in het kader van de nieuwe locatieproductie. Hand-in-Hand Gent Op vrije vleugels Timing: voorjaar 2010 tot voorjaar 2011 Gevraagde subsidie: € 5.000 Samenvatting Hand-in-Hand Gent vraagt een budget aan om financieel tussen te komen in de toeleiding van kinderen en gezinnen in een precaire verblijfssituatie naar het reguliere aanbod cultuur, vrijetijdsactiviteiten, vakantiekampen, enz. Somalisch-Belgische sociale integratie Sobsi vzw toeleiding van de Somalische minderheidsgroep naar sport en cultuur in Gent Timing: 1 januari – eind december 2010 Gevraagde subsidie: € 16.582 Samenvatting Sobsi wil de Somalische minderheidsgroep toeleiden naar het Gentse sport- en cultuuraanbod. Er werd reeds gestart met een sportwerking voor kinderen (jongens) maar men wil hiermee ook meisjes en vrouwen bereiken. Binnen het culturele luik wordt gestart met een nieuwsbrief gemaakt en er worden enkele uitstappen gepland. Voor de meest geïnteresseerden wordt deels het lidgeld van DKO betaald. LeJo vzw NEBO werking Gent Timing: januari – december 2010 Gevraagde subsidie: € 5.700 Samenvatting NEBOBOOST is een project om jongeren op een laagdrempelige manier toe te leiden naar een vrijetijdsaanbod in Gent. Na enkele enkele rekruterende initiatieven wordt ontmoeting via vorming en vrijetijdsactiviteiten gepland. Men wil 20 jongeren bereiken die nu een persoonlijk ontwikkelingstraject volgen. BC Golden Gloves Gent vzw Boks in beeld Timing: januari – december 2010 Gevraagde subsidie: € 5.000 Samenvatting Boksclub Golden Gloves Gent wil meer kansarme kinderen betrekken bij bokssport en de club. Er is een financiële tegemoetkoming in het lidgeld en een boksgala. De communicatie gebeurt via flyers en schoolbezoeken. 9 projecten met negatief advies realiseren. Het dossier beschrijft geen project op zich, maar focust volledig op de terugbetaling van lidgelden, deelnamegelden en toegangstickets, kosten die volledig binnen het Reglement 80/20 kunnen ingebracht worden. Handin-Hand wordt hiervoor reeds betoelaagd. ongunstig advies Het project is niet goed uitgewerkt, de aanpak is niet realistisch. Er is geen trajectbegeleiding voor de gewenste doorstroming. Hoewel men toeleiding beoogt naar het Gentse aanbod worden er 3 grote busuitstappen gepland. De begroting vermeldt geen inkomsten (80/20-regel wordt niet gerespecteerd). De kosten zijn veel te hoog geschat. Advies van de stuurgroep: ongunstig advies Het project biedt weinig meerwaarde op vlak van methodiek. De doelstellingen en de toeleiding naar het reguliere aanbod zijn weinig tot niet uitgewerkt. De ingebrachte kosten (tickets, entree, vervoerkosten) zijn te hoog en niet realistisch. ongunstig advies Hoewel de intentie goed is getuigt het dossier van weinig knowhow rond bestrijding van armoede. De aanpak is heel beperkt, geen stappenplan, geen ondersteuning door partners. De communicatie loopt enkel via scholen en flyers. De begroting is weinig uitgewerkt en er is geen financieel engagement van club. ongunstig advies 31 Evaluatie 6.2. De projectoproep is een succes, er waren 21 inzendingen. Er is bovendien een grote diversiteit aan organisaties, vrijetijdsdisciplines en activiteiten, beoogde doelgroepen, ingezette methodieken, en zo meer. De meeste projecten zijn zeer sterk lokaal ingebed (een specifieke subdoelgroep binnen een bepaalde wijk) en zijn kleinschalig opgevat. Het vermoeden dat voor heel veel organisaties en verenigingen de stap naar de Vlaamse overheid (Participatiedecreet, enz.) te groot is werd bevestigd. Een van de belangrijkste effecten van de projectoproep is het verschuiven van het initiatief naar het middelveld. De stuurgroep concludeert hieruit dat een dergelijk projectoproep aan een duidelijke behoefte beantwoordt en dat een herhaling van de projectoproep de komende jaren overwogen moet worden. Een evaluatie van de projecten en van de resultaten kan pas verwacht worden vanaf het najaar 2010. Projecten door diensten van Stad Gent en OCMW Gent betoelaagd met het Vlaamse trekkingsrecht Gelijktijdig met de projectoproep voor vzw’s (reglement projecten vrijetijdsparticipatie - zie 6.1) werd een oproep gelanceerd gericht naar stadsdiensten en diensten binnen het OCMW. De stuurgroep legde aan het college van burgemeester en schepenen en het Vast Bureau van het OCMW een advies voor waarbij de criteria van het reglement als uitgangspunt genomen werd. Tabel 13: overzicht projecten door diensten van Stad Gent en OCMW Gent Aanvragende dienst Beschrijving project Week van de Armoede – herneming Vidi Vici In het kader van de week van de armoede worden 3 extra voorstellingen georganiseerd van ‘Vidi Vici’, een sociaal-artistieke voorstelling gespeeld door mensen in armoede (OCMW emancipatorische projecten i.s.m. Victoria Deluxe). Doelgroep gevraagd budget en kostenomschrijving Advies stuurgroep + voorgestelde bedrag Doelgroep: - beoogd publiek: stadspersoneel, medewerkers van sociale organisaties, mensen in armoede - spelers: mensen in armoede Periode: week van de armoede: 12 tot 17 oktober Gevraagd bedrag: € 1.700 Voor volgende kosten: - Organisatiekost en materiaal voor de voorstelling - Financiële tegemoetkoming in tickets voor mensen in armoede (anderen betalen de gewone prijs) Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 1.700 Argumentatie: - De organisatiekost kan worden verantwoord omdat mensen in armoede zelf spelen = € 1.300 - Tegemoetkoming in de tickets van mensen in armoede kan worden verantwoord = € 400 Budget: beschikbaar budget voor participatieprojecten op 124-48 van Dienst Kunsten Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 12.500 Argumenten - Een sterk project rond actieve sportbeleving voor daklozen, met veel uitstraling (in de media) - Grote diversiteit aan partners partners: niet bekend Totale projectbegroting onbekend verschillende partners doen een inbreng (middelen, personeel; accommodatie) Stad Gent – Cel Armoedebestrijding Ghent Homeless Blue White organisatie van een voetbaltornooi om daklozen te werven voor het voetbalproject Ghent Homeless Blue White Stad Gent – Dienst Straathoekwerk Doelgroep: dak- en thuislozen en (ex-) druggebruikers Partners: Voetbal in de Stad vzw, Gent, Stad in Werking, OCMW Gent/Voorzet, Dienst Straathoekwerk, CAW Artevelde, CAW Visserij gevraagd bedrag: € 12.500 Voor volgende kosten: - Diverse organisatiekosten voor het project van de homeless cup (materiaal, honoraria begeleiders, organisatie tornooien, vervoer, voetbalabonnementen, 32 Gent op 2 wielen vooruit organisatie van een lessenreeks ‘leren fietsen’ in 6 kansarme wijken Stad Gent – Sportdienst Roma schrijf- en podiumkunstproject in Brugse Poort Met een groepje Roma kinderen uit de wijk Brugse Poort wordt een schrijf- en dans/theater/muziek project opgezet met enkele toonmomenten in december. Begeleiding door Bart Willems Stad Gent – Integratiedienst De negen hemels van de onderwereld Omkadering en toeleiding rond een multimediaal project over dood en rouw 2 november voorstelling, in het kader van een werkingsoverschrijdend project vanuit Soiree Deluxe Doelgroep: volwassenen die nog niet kunnen fietsen. Dit zijn vaak mensen uit zeer kwetsbare maatschappelijke groepen, vaak van allochtone afkomst. Partners: Dienst buurtwerk, ING, Samenlevingsopbouw Gent, Wijkgezondheidscentra, Verenigingen waar armen het woord nemen, OCMW Doelgroep: kinderen uit Roma gezinnen, hoofdzakelijk uit de Brugse Poort Partners: Dienst Kunsten, Integratiedienst, De Vieze Gasten, … doelgroep allochtonen en autochtonen asielzoekers (vrijwilligerswerking van Victoria Deluxe) partners Victoria Deluxe, De Centrale Stad Gent - De Centrale Jeugdateliers Bernadette Voortzetten en uitbreiden van de artistieke ateliers voor kinderen uit de Bernadettewijk. Het betreft de uitbreiding van een lopend project, naar aanleiding van de moeilijkheden in de wijk (vandalisme …) Stad Gent – Dienst Kunsten Doelgroep Kansarme kinderen uit 3 leeftijdsgroepen uit de Bernadettewijk Partners Dienst kunsten, Jeugddienst, Gebiedsgerichte werking, Brede School Vzw Jong, vzw Nucleo Gevraagd bedrag: € 7.770 voor volgende kosten: - lesgevers, fietsen, materiaal, opvang, promotie Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 7.770 argumentatie - sterk project rond actieve sportparticipatie gekoppeld aan de aanpak van een kwetsbare situatie (gezondheid, beweging, enz.) - diverse wijken betrokken - interessante samenwerking van partners Gevraagd bedrag: € 4.000 Voor volgende kosten: begeleiding sessies door 2 kunstenaars materiaalkosten gebruik repetitieruimte (energie) Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 4.000 Argumentatie - Sterk artistiek project met een zeer kwetsbare doelgroep (Romakinderen uit de Brugse Poort) - bouwt voort op een eerder project Gevraagd bedrag: € 4.950 Voor volgende kosten: - Een deel van de technische kosten voor de voorstelling - Omkadering, catering, begeleiding voor de toegeleide vrijwilligersgroep Eigen inbreng door De Centrale Een mogelijke dubbele subsidiering met het project van Louis Marquez werd nagegaan (is niet het geval) Gevraagd bedrag: € 7.800 voor volgende kosten: - materiaal atelierwerking, - honorarium begeleidende kunstenaars - externe projecten, uitstappen Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 4.950 argumenten een mooi project dat vooral wordt gedragen door de vrijwilligerswerking van Victoria Deluxe (allochtonen, nieuwkomers) Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 7.800 argumenten - een sterk project dat aan een grote nood beantwoordt - goed samenwerkingsverband eigen inbreng door Dienst Kunsten 33 Muziekproject Bougez Bougez Een laagdrempelig en empowerend zang- en muziekproject. Om het project te continueren is dringend nood aan nieuw muziekmateriaal (tot nu toe gehuurd en eigen materiaal van deelnemers) Doelgroep: Cliënten OCMW van 18 tot 55 jaar Partners: Diverse interne diensten van het OCMW (OTC, Welzijnsbureau’s …) gevraagd bedrag: € 4.970,44 Voor volgende kosten: - Aankoop muziekmateriaal diverse onderdelen Totale projectbegroting: het project zelf wordt gefinancierd door het OCMW OCMW Gent – dienst Emancipatorische projectwerking Stap voor Stap Via maandelijkse wandelactiviteiten werken aan sociale re-integratie van de cliënten, met focus op gezondheid, hygiëne, sociale integratie, samenwerken, ontmoeting. Het zelf aanschaffen van goede kledij en wandelmateriaal (drinkfles) is een te hoge drempel voor de deelnemers OCMW Gent – Dienst Wonen – Project intensieve woonbegeleiding Huurdersparticipatie – toeleiding naar Circusplaneet In het kader van de organisatie van een sinterklaasfeest voor sociaal kwetsbare huurders, worden workshops circustechnieken opgezet met bijzondere aandacht voor toeleiding naar de werking van Circusplaneet vzw. OCMW – Dienst Wonen 6.3. Doelgroep: Deelnemers project woonbegeleiding, o.m. ex-daklozen en sociale huurders Partners: Geen of niet vermeld Doelgroep: sociaal verhuurkantoor, seniorenwoningen, noodwoningen, project intensieve woonbegeleiding: huurders en hun (klein)kinderen, Gevraagd bedrag: € 2.750 Voor volgende kosten: - aankoop wandelmateriaal, extra omkadering tijdens project, deelname kosten en aandenken na het project Gevraagd bedrag: €1.175 voor volgende kosten: - begeleiding workshop door Circusplaneet, onkosten sinterklaasfeest en catering Partners: Niet vermeld deelnemers betalen 1 euro Positief advies: Het project loopt al enige tijd en wordt door het OCMW gefinancierd. Het gevraagde bedrag betreft louter duurzame aankopen en daarom komt het eigenlijk niet in aanmerking. Het project op zich wordt als zeer waardevol beschouwd. Daarom een positief advies voor het gevraagde bedrag: € 4.970. Positief advies voor het gevraagde bedrag: € 2.750 Argumenten Goed project rond actieve sportbeleving voor een maatschappelijk zeer kwetsbare groep. Positief advies voor het gevraagde bedrag: €1.175 Argumenten Een waardevolle extra activiteit binnen een reguliere werking. Er wordt geadviseerd om binnen het project nadruk te leggen op duurzame toeleiding naar activiteiten van de Circusplaneet en vergelijkbaar aanbod, met inbegrip van het informeren over mogelijkheden voor financiële tussenkomst door het OCMW. Andere projecten van Stad en OCMW en diverse vormen van projectondersteuning door de diensten In het voortgangsrapport en de verantwoordingsnota worden nog een aantal andere projecten opgesomd. In de meeste gevallen betreft het projecten en ondersteuningsvormen die reeds enkele jaren lopen. Ondersteuning van de sociaal-artistieke werkingen en projecten: € 72.303,80 o In het kader van het Vlaamse Stedenfonds heeft de Stad Gent (Dienst Kunsten) met enkele organisaties convenanten afgesloten voor de periode 2008-2013. In deze werkingen wordt sterk de nadruk gelegd op kansarmoede als uitgangspunt voor het opzetten van projecten. Een belangrijk percentage van de doelgroep zijn mensen in armoede. 34 o Bij de berekening van het ingebrachte bedrag werden 7 convenanten geselecteerd, waarbij telkens 20% van de toelage werd ingebracht. Dit vertegenwoordigt 1/3 of de helft van de werkingsmiddelen, personeelskosten werden buiten beschouwing gelaten. Ondersteuning sociaal-artistieke projecten door OCMW: € 15.000 o In 2009 met een groep deelnemers van de Emancipatorische projectwerking een nieuw project opgezet in samenwerking met Victoria Deluxe. Het resultaat was de voorstelling Vidi Vici in mei-juni. Deze voorstelling werd op vraag van de Cel Armoedebestrijding opnieuw geprogrammeerd tijdens de Week van de Armoede. Buurtsportproject Sportnetwerk Gent Noord: € 45.000 o Buurtsportwerk Gent Noord organiseert laagdrempelige sportactiviteiten in één van de Gentse aandachtswijken. Het project richt zich in de eerste plaats op sportkansarmen. Vrijwilligers zijn hoofdzakelijk personen uit kansengroepen. Minstens 75% van de doelgroep is kansarm. o Het bedrag vertegenwoordigt 75% van de toelage (€ 60.000). Personeelkosten werden niet opgenomen in het bedrag. BOP-project: € 13.250 o 10 buurtsportwerkers in opleiding organiseren laagdrempelige sportactiviteiten voor alle Gentenaars, met extra aandacht voor kansengroepen. Minstens 25% van de doelgroep is kansarm. o Het ingebrachte bedrag vertegenwoordigt 25% van de toelage. Personeelskosten werden buiten beschouwing gelaten. Jeugdbewegingen en jeugdwelzijnswerk - ondersteuning werking kansarmen: € 206.048,00. o VZW Jong heeft de opdracht om in de aandachtswijken een vrijetijdsaanbod te voorzien voor kinderen en jongeren uit kansengroepen. o In de verantwoordingsnota wordt 10% van de totale subsidie aan vzw Jong ingebracht. Dit staat voor het deel van de werkingsmiddelen van de organisatie dat de meest kwetsbare kinderen ten goed komt. 7. NETWERK VRIJETIJDSPARTICIPATIE GENT – OVERLEG EN WERKING 7.1. Stuurgroep en Kernnetwerk In 2009 waren 2 overleggroepen binnen het netwerk reeds actief: de stuurgroep en het kernnetwerk. De Stuurgroep De stuurgroep vergaderde vanaf november 2008 tot eind 2009, met uitzondering van juli en augustus ongeveer 2 à 3-wekelijks (gedurende 3 uur). Dit is voor de diensten een bijzonder hoge vergaderfrequentie. Dit was echter te verantwoorden omwille van de vele opdrachten die moesten vervuld worden in het startjaar van de afsprakennota (het op gang trekken en operationaliseren van de meeste acties) en de complexiteit van het geheel. De stuurgroep was hierin de motor van het geheel. Samenstelling 1 of 2 vertegenwoordigers van volgende diensten en organisaties: Stad Gent: Dienst Kunsten (coördinator), Cel Armoedebestrijding, Jeugddienst, Sportdienst OCMW: dienst Algemeen Maatschappelijke dienstverlening, Dienst Communicatie Samenlevingopbouw Gent als vertegenwoordiger van de Gentse Overlegtafel en de 3 verenigingen waar armen het woord nemen 35 KRAS-koepel als vertegenwoordiger van de KRAS-diensten Opdrachten: Opvolging van het geheel van de afsprakennota, bewaken van de krachtlijnen, de visie en de rode draad Operationalisering en uitwerking van de acties: uitwerken van reglementen en initiatieven met bijhorende besluitvorming en communicatie Beheren van de financiën: zoeken naar werkbare oplossingen binnen de vaak weinig soepele stedelijke bepalingen Voorbereiden van het overleg met het kernnetwerk en met andere partners binnen de Stad of het OCMW Klankbord voor het bestuur van Stad Gent en OCMW Gent Aanspreekpunt voor de vele partners en voor de Vlaamse administratie en contacten Het Kernnetwerk Het Kernnetwerk is in 2009 driemaandelijks samengekomen. Samenstelling Stedelijke diensten: Dienst Kunsten, Sportdienst, Cel Armoedebestrijding, Jeugddienst, Integratiedienst, Seniorendienst, Dienst Sociale Voorzieningen, Departement Onderwijs en Opvoeding, Programma Diversiteit en Gelijke Kansen, Dienst Asiel- en Vluchtelingenbeleid OCMW Gent: Stafdienst Algemeen Maatschappelijke Dienstverlening, Dienst Thuislozen, Dienst Vreemdelingen, Dienst Jeugd en Vakantiewerking, Dienst Interculturalisering, Emancipatorische projectwerking, Cel Communicatie, Stafdienst Ouderen en Thuislozenbeleid De erkende verenigingen waar armen het woord nemen en hun vertegenwoordiging (mensen in armoede nemen ook rechtstreeks deel aan de vergaderingen): De Zuidpoort vzw, Beweging van Mensen met een Laag Inkomen en Kinderen vzw (BMLIK) , SIVI vzw KRAS vzw, Koepel van autonome kansarmoedewerkingen in Groot-Gent, namens de aangesloten KRAS-diensten. Leden van KRAS vzw kunnen desgewenst rechtstreeks zetelen in het kernnetwerk. Samenlevingsopbouw Gent vzw Taken: Opvolging van de stand van zaken van het geheel geven van feedback en kritische opmerkingen vanuit de eigen deskundigheid (rechtstreekse) inspraak van mensen in armoede en hun organisaties Afstemming, overleg en samenwerking tussen de rechtstreeks betrokken actoren rond participatieverhoging en rond de acties in de afsprakennota Opvolging en evaluatie van de uitvoering van de afsprakennota De afsprakennota voorziet ook in volgende taken: Opmaak van de jaarlijkse verantwoordingsnota Beoordeling en advisering van projecten Voorleggen van afsprakennota, verantwoordingsnota’s en projecten ter goedkeuring aan het college en aan het vast bureau van het OCMW Omwille van de korte tijd waarin de advisering van projecten moest gebeuren werd dit door de stuurgroep overgenomen. De meeste verenigingen waren ook rechtstreeks betrokken partij door het indienen van een of meerdere projecten. 36 7.2. Inbreng van de partners Het thema vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede werd door de leden van stuurgroep en kernnetwerk regelmatig geagendeerd en toegelicht in andere overleggroepen, onder meer: Collectief Cultuur Communicatie Platform (CCCP), overleg buurtsport, Welzijnsoverleg, overleg binnen onderwijs, overleg van het GOT, overleg binnen KRAS, enz. Er werd regelmatig toelichting gegeven op overleg- of ontmoetingsmomenten van andere diensten van de Stad (o.m. jeugdwerk, Dienst Gebiedsgerichte werking, overleg van Samenlevingopbouw en ING) en binnen de sectoren. Naar aanleiding van de goedkeuring van de overgangsregeling met het Fonds, het reglement 80/20 en het reglement projecten werd toelichting gegeven in diverse adviesraden: cultuur, sport, jeugd, senioren, personen met een handicap, AGORA. Forum en werkgroepen Het Forum in zijn geheel is wellicht te omvangrijk om samen te roepen. Eerder wordt gedacht aan een studiedag of ontmoetingsdag in 2010, Europees jaar van de Armoede. Naar aanleiding van de onderzoeksopdracht van Uitbureau inzake de vrijetijdspas werden enkele focusgesprekken georganiseerd met: de werkgroep vrijetijd voor iedereen en mensen in armoede zelf (2 gesprekken) sociale organisaties (o.m. de gebruikers van het Fonds Vrijetijdsparticipatie) de CCCP (verruimde groep) het overleg buurtsport met enkele jeugdorganisaties Coördinatie, communicatie en adminstratie Dienst Kunsten (Marijke Leye) neemt de coördinatie waar van het netwerk in zijn geheel en de uitvoering van de afsprakennota. In die hoedanigheid zit Dienst Kunsten de vergadering van kernnetwerk en stuurgroep voor. Daarnaast is de coödinator het aanspreekpunt voor het bestuur van de Stad Gent en voor de administratie van de Vlaamse Gemeenschap (Agentschap Sociaal-cultureel werk en lokaal cultuurbeleid). De besluitvorming voor de reglementen en andere belangrijke acties vertrekt hierdoor vanuit schepen van cultuur Lieven Decaluwe. De communicatie wordt gecoördineerd door de Jeugddienst. In 2009 betrof dit vooral het reglement 80/20 en de oproep projecten vrijetijdsparticipatie. De administratie – onder meer de behandeling van de aanvragen tot erkenning en betoelaging – wordt door de Cel Armoedebestrijding in handen genomen. De subsidie van het Participatiedecreet werd ook hier gestationeerd, om zo de verdeling over cultuur, jeugd en sport te vergemakkelijken. 7.3. Evaluatie Het startjaar van de afsprakennota was een druk jaar op vlak van communicatie en overleg binnen het netwerk. De samenwerking binnen de Stuurgroep wordt door de partners als zeer dynamisch en vruchtbaar ervaren. Vooral het overleg met het Kernnetwerk wordt moeizaam op gang getrokken. Een iets hogere frequentie is wellicht aangewezen, zodat de verenigingen nauwer bij de dossiers en de beslissingen worden betrokken. 37 Het mandaat en de rollen van stuurgroep en kernnetwerk worden geëvalueerd en eventueel bijgestuurd. Vragen en voorstellen komen via verschillende kanalen tot bij de trekkende diensten van het netwerk. Toch blijkt regelmatig dat er een duidelijk aanspreekpunt nodig is voor de vele partners van het Netwerk. Ook een soort nieuwsbrief met regelmatig informatie over de beslissingen en over de partners zou een interessante aanvulling kunnen zijn. Tot nu toe ontbreekt het aan tijd om dit te ontwikkelen. De verbinding tussen stuur- en kernnetwerk enerzijds en andere overleggroepen binnen de Stad is zeer nuttig en nodig. Dit wordt verder uitgebouwd. De betrokkenheid van de verenigingen binnen het geheel zal worden geëvalueerd met de betrokkenen en bijgestuurd. Vooral bij de start van het reglement 80/20 namen de vragen vanuit organisaties flink toe. Een duidelijker aanspreekpunt en een duidelijke procedure om vragen te beantwoorden moet worden onderzocht. 8. ALGEMENE OPMERKINGEN EN CONCLUSIES In de Afspraken werden naast een aantal acties ook vanuit een basisvisie een aantal uitgangspunten of uitdagingen geformuleerd, waar we de resultaten van het eerste jaar aan toetsen in dit hoofdstuk. De 17 uitgangspunten beslaan 3 grote luiken: Lokale afstemming en samenwerking Inspraak, communicatie en bemiddeling op maat van mensen in armoede Invoering van kortingsystemen in Gent binnen een brede participatieverhogende aanpak voor vrijetijdsbesteding Deze uitdagingen voor Gent voegen iets toe aan de zeer beperkte bepalingen van het Participatiedecreet: De financiering van de deelname door personen in armoede aan vrijetijdsinitiatieven, -activiteiten en –verenigingen binnen en buiten de gemeente, met inbegrip van lidgeld en voor de deelname noodzakelijke benodigdheden; de ondersteuning en financiering van social-profit-initiatieven van of voor personen in armoede op sportief, jeugdwerk- of cultureel vlak. 8.1. Algemene evaluatie en opmerkingen Er werden 2 nieuwe structuren ontworpen voor overleg tussen de belangrijkste partners van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie: de stuurgroep en het kernnetwerk. Daar waar de stuurgroep de motor is achter het geheel en de operationering van de afsprakennota in concrete acties, initiatieven en beleidsinstrumenten is het kernnetwerk eerder een klankbordgroep waar commentaar en advies wordt gegeven op de voorstellen van de stuurgroep. In beide zijn de verenigingen waar armen het woord nemen en de KRAS-diensten vertegenwoordigd: in de stuurgroep via het GOT (de Gentse Overlegtafel) en de KRAS-koepel, in het kernnetwerk rechtstreeks. Aan inspraak vanuit de doelgroep over het gevoerde beleid wordt ook gewerkt binnen de werkgroep ‘Vrijetijd voor iedereen’. Hieraan participeren mensen in armoede uit verschillende organisaties rechtstreeks, samen met hun begeleiders en met diensten van Stad en OCMW. In april werden 2 bijeenkomsten gewijd aan de invoering van de vrijetijdspas. Bij twee andere bijeenkomsten stonden participatiedrempels op vlak van cultuur (theater) en sport en een mogelijke aanpak centraal. Inspraak van onderuit vormde ook een aandachtspunt binnen de oproep voor projecten vrijetijdsparticipatie. De vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede werd het afgelopen jaar duidelijk en krachtig in Gent op de agenda gezet. Het bespreken van de acties en maatregelen en gerelateerde onderwerpen en problemen bij heel wat andere overleggroepen, adviesorganen, teams en organisaties heeft hier zeker aan bijgedragen. Maar vooral de input van de extra financiële middelen en het opzetten van nieuwe initiatieven, projecten en regelingen 38 heeft een sterke dynamiek in de stad ontwikkeld. Ook in de cultuursector waar de ‘participatiemoeheid’ duidelijk voelbaar was waait er een nieuwe wind. Binnen projecten komen nieuwe samenwerkingen tot stand tussen het sociale veld en cultuur, jeugdwerk en sport. Uiteraard ligt er op dit vlak nog een enorm potentieel aan mogelijkheden en uitdagingen tot uitbreiding en verdieping voor de komende jaren. Een belangrijke uitdaging vormt de afstemming van het beleid van Stad Gent en OCMW Gent. Er werden in 2009 belangrijke stappen gezet. Diensten van beide zijn vertegenwoordigd en evenwaardig actief in stuurgroep en kernnetwerk en bij het uitwerken van de acties. Alle belangrijke beslissingen worden genomen door zowel het bestuur van de Stad en het OCMW. Binnen een aantal concrete acties en initiatieven werd afstemming en samenwerking gezocht tussen diensten van Stad en OCMW, onder meer bij de distributie van tickets (Spekken, ijspiste, wielerzesdaagse) en binnen grotere toeleidingprojecten (Jouw Sleutel naar het Festival van Vlaanderen). Hierdoor kon het aanbod van voordelige tickets worden opengesteld voor veel meer mensen in armoede (niet enkel OCMW-cliënten). Deze afstemming tussen Stad en OCMW moet echter nog worden uitgebreid en verbeterd. Binnen de voorbereiding van de invoering van de vrijetijdspas in Gent moeten de gesprekken met de aanbieders van cultuur, jeugdwerk en sport zoveel mogelijk gezamenlijk verlopen. Op die manier kunnen onderhandelingen vanuit eenzelfde basisvisie op armoedebestrijding worden gevoerd en kunnen wellicht betere voorwaarden en kortingen worden afgedwongen. Het aanbieden van tickets door Stad en OCMW legde een ander knelpunt bloot binnen het netwerk: het evenwicht tussen vraag- en aanbodsgericht werken en het evenwichtig verdelen van het initiatief en de inzet tussen de stedelijke diensten en OCMW enerzijds en de andere partners anderzijds. We stellen vast dat organisaties vaak wachten op tickets die worden aangeboden en nalaten of wachten om tickets te reserveren en ze dan binnen de 80/20-regeling af te rekenen. De voorbereiding van de vrijetijdspas zal de werkdruk bij de reeds overbelaste stads- en OCMWdiensten wellicht nog aanzienlijk verhogen. Nog los van extra pesoneelinzet moeten het middenveld, de sociale organisaties en de aanbodzijde worden gestimuleerd om initiatieven te nemen. De oproep voor projecten vrijetijdsparticipatie in het najaar was in elk geval een belangrijke aanzet hiertoe. Een nieuwe projectoproep in 2010 is wellicht noodzakelijk. Ook het laag houden van de administratieve belasting van alle partijen en het ontwerpen van soepele procedures kunnen hiertoe bijdragen. Mede door de bepalingen van het Participatiedecreet ligt binnen de uitvoering van de Afsprakennota een sterke nadruk op financiële tussenkomsten in de deelname van mensen in armoede. De bredere visie op armoedebestrijding is voor veel partners binnen het netwerk onduidelijk. Hieraan zal in 2010 een prioriteit worden gegeven. Er wordt een visietekst opgesteld die de basis kan vormen om de discussie met alle betrokkenen te voeren. Het verduidelijken van de visie en uitgangspunten moet ook de zichtbaarheid versterken van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Gent binnen de stad. Ook het reorganiseren van een aanspreekpunt voor de vele vragen vanuit geïnteresseerden en een regelmatige communicatie over de acties van het Netwerk of van partners kan hiertoe bijdragen. Een evenwichtige verdeling tussen cultuur, jeugdwerk en sport, op vlak van inspanningen en de inzet van middelen vormt een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst. In tabel 14 werden een aantal gegevens samengebracht op vlak van de verdeling van de middelen over cultuur, socio-cultureel, jeugdwerk en sport. In 2010 zal er een hogere aandacht worden gegeven aan sportparticipatie binnen het geheel van de acties, bvb door het verhogen van het aanbod van tickets voor sportevenementen. Het afstemmen van de instrumenten en ontworpen kortingssystemen op het jeugdwerk en op kinderen en jongeren kan nog worden verbeterd. Het evenwicht tussen passieve (kijken naar) en actieve participatie (zelf beoefenen) maakt ook deel uit van de evenwichtsoefening. Bepaalde doelgroepen zoals jongeren, senioren en kinderen, personen met een handicap en allochtonen en hun specifieke drempels vragen meer aandacht. Dit is ook het geval met de sportparticipatie op school. Hiervoor zullen vanaf 2010 thematische werkgroepen worden opgestart. Het aanvoelen van een toegenomen dynamiek en belangstelling naar aanleiding van de afsprakennota is één ding. Op het vlak van het meten van resultaten en effecten tast het netwerk voorlopig nog in het duister. In samenwerking met de Cel Armoedebestriojding en de Cel Dataplanning van de Stad Gent zal naar een oplossing worden gezocht. Toch zien we hierin ook een opdracht voor het steunpunt Demos, die terzake binnen het Participatiedecreet een opdracht heeft. Naar aanleiding van dit voortgangsrapport zal dit op Vlaams niveau worden aangekaart. 39 De hele communicatie moet in zijn geheel onder de loupe worden genomen: communicatie en informatie moet op maat van de doelgroep van de doelgroep worden verfijnd. Er is echter geen ruimte voor het inbrengen van communicatiekosten, noch binnen het trekkingsrecht noch binnen de eigen middelen. Nochtans staat of valt een goede toeleiding van kwetsbare doelgroepen met een goede (personeels)omkadering en communicatie. Dit gebrek aan logica wordt aangeklaagd op Vlaams niveau. Tabel 14: vergelijking tussen de verschillende acties 2009 wat betreft financiële bestedingen (in €) voor cultuur, socio-cultureel, sport en jeugdwerk ACTIE OCMW - Individuele tussenkomsten aan cliënten 1/05/2008 – 31/04/2009 1/05/2009 – 31/12/2009 Overgangsregeling Fonds Vrijetijdsparticipatie Januari – juni Fonds Vrijetijdsparticipatie – aanbod vrijetijdsindustrieën Januari - december Reglement Projecten vrijetijdsparticipatie (VZW’s) - Projectoproep najaar + 12 maanden uitvoering - Niet-goedgekeurde projecten Projecten vrijetijdsparticipatie Stad + OCMW Goedgekeurde projecten SOCIAAL-CULTUREEL WERK CULTUUR JEUGD SPORT 7.270 9.552 7.203 10.382 6.948 4.017 61.860 37.162 28 4.615 420 / 0 4.188,20 386,70 145 3.400 10.700 18.975 14.870 4.218 2.000 6.850 31.757 13.400 4.970 8.975 20.270 € 33.650,00 € 60.333,20 € 24.964,70 € 126.287,00 80/20-reglement Stad Gent: nog niet bekend TOTALEN 8.2. Verantwoordingsnota Vrijetijdsparticipatie 2009 voor de Vlaamse Gemeenschap Alle acties en initiatieven beschreven in dit Voortgangsrapport 2009 en opgenomen in het financieel overzicht zullen worden opgenomen in de verantwoordingsnota vrijetijdsparticipatie 2009 voor de Vlaamse Gemeenschap. In de verantwoordingsnota worden de initiatieven, zoals gevraagd, ingedeeld in 2 rubrieken: (1) financiering van de deelname door personen in armoede aan vrijetijdsinitiatieven, -activiteiten en verenigingen binnen en buiten de gemeente, met inbegrip van lidgeld en voor de deelname noodzakelijke benodigdheden (2) ondersteuning en financiering van social-profit-initiatieven van of voor personen in armoede op sportief, jeugdwerk- of cultureel vlak In de verantwoordingsnota moeten enkel de totale bedragen worden weergegeven voor de 2 rubrieken, waarbij telkens de uitgaven van Stad en OCMW samengeteld en de uitgaven van het Vlaams trekkingsrecht moeten worden berekend. In totaal brengt Gent volgende uitgaven in de verantwoording: 40 1. financiering van de deelname door personen in armoede aan vrijetijdsinitiatieven, activiteiten en verenigingen binnen en buiten de gemeente, met inbegrip van lidgeld en voor de deelname noodzakelijke benodigdheden 2. ondersteuning en financiering van social-profit-initiatieven van of voor personen in armoede op sportief, jeugdwerk- of cultureel vlak 8.3. Stad en OCMW € 218.869,09 Vlaams trekkingsrecht € 54.208,90 € 400.606,45 € 133.567,34 Prioriteiten en aandachtspunten vanaf 2010 continueren van de instrumenten, evalueren van de resultaten met de gebruikers en bijsturen voortzetting van de afstemming tussen het beleid van Stad en OCMW: o in het kader van voorbereidende gesprekken met de aanbodzijde over de vrijetijdspas, onderhandelingen over kortingen en andere acties o binnen de acties toeleidingsprojecten en aankoop en distributie van tickets o op vlak van de communicatie naar mensen in armoede uitwerken van een systeem voor monitoring van resultaten en effecten, in samenwerking met de Cel Dataplanning en het Steunpunt Demos verzamelen van meer informatie over subdoelgroepen, de werking van sociale organisaties en hun bereik van de doelgroep, noden en wensen, om zo de acties beter af te stemmen op doelgroep en organisaties evenwicht zoeken en bewaren tussen: o actieve en passieve participatie o cultuur, sport en jeugdwerk binnen de instrumenten (o.m. het versterken van sport binnen het geheel) o fasciliteren en stimuleren enerzijds en zelf initiatief nemen vanuit de diensten anderzijds verhogen van de zichtbaarheid van het netwerk naar partners en betrokkenen (o.m. mensen in armoede) toe verhogen van de aandacht voor kinderen en jongeren en voor gezinnen met kinderen binnen de acties uitklaren en bespreken van de visie op armoedebestrijding en vrijetijdsparticipatie binnen het netwerk met de vele partners opmaak van een actieplan en begroting 2010 voor alle acties opmaak van een actieplan voor de invoering van de vrijetijdspas met raming van de nodige financiën, tijdsbudget en personeelsinzet opmaak van een kalender voor de aankoop en distributie van tickets met het oog op communicatie naar de sociale organisaties 41 LIJST VAN DE TABELLEN Tabel 1: overzicht van de acties 2009 en rubricering in de nota’s Tabel 2: OCMW – individuele tussenkomsten aan cliënten Tabel 3: aankoop en distributie van tickets door het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Tabel 4: totaal ontvangen en verdeelde tickets door het OCMW aan cliënten Tabel 5: interesse OCMW-cliënten per rubriek Tabel 6: toeleidingsinitiatieven met omkadering Tabel 7: deelname van Gentse organisaties aan de overgangsregeling met het Fonds Vrijetijdsparticipatie januari – juni 2009 en vergelijking met cijfers 2008 Tabel 8: overgangsregeling Fonds Vrijetijdsparticipatie 2009 - overzicht per discipline (verminderende belangstelling) Tabel 9: deelname door Gentse organisaties aan het aanbod vrijetijdsindustrieën van het Fonds Vrijetijdsparticipatie Tabel 10: vergelijkend overzicht van deelname door sociale organisaties aan 80/20-regelingen van Stad Gent en Fonds Cultuur/Vrijetijdsparticipatie in 2008 en 2009 Tabel 11: overzicht goedgekeurde projecten met beoordeling (advies stuurgroep) Tabel 12: overzicht niet goedgekeurde projecten met beoordeling (advies stuurgroep) Tabel 13: overzicht projecten door diensten van Stad Gent en OCMW Gent Tabel 14: vergelijking tussen de verschillende acties 2009 wat betreft financiële bestedingen (in €) voor cultuur, socio-cultureel, sport en jeugdwerk 42 LIJST BIJLAGEN Financieel overzicht 2009 Uittreksels verslagen van bespreking in: o …… (Nog toe te voegen want pas beschikbaar na 15/3) 43
