PowerPoint-presentatie

Aansluiting na kortsluiting: op
weg met gekwetste mensen
Inspiratiedag VVSG
6 mei 2014
Rob Philipsen, OCMW Mol, en Nele Jacobs, CGG Kempen
Het verbeteren van de toegankelijkheid
tot geestelijke gezondheidszorg voor
mensen in armoede:
een succesvol project in regio Mol-Balen
Projectoproep
• Toekenning middelen aan 4 projecten over
Vlaanderen, door:
– Cera
– Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid
• Met de steun van Netwerk tegen armoede (=
Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het
woord nemen)
• Duur: 2 jaar (15 mei 2012 - 15 mei 2014)
Partners
• CGG Kempen, projecteigenaar
• CAW De Kempen
• Ons Huis, vereniging waar armen het
woord nemen, in Mol
• OCMW Mol
• OCMW Balen
Doelstelling
• Outreachende hulpverlening door CGG
Kempen en CAW De Kempen aan een zeer
kwetsbare doelgroep in regio Mol - Balen
• Doelgroep wordt bereikt via Ons Huis en
OCMW, maar slaagt er niet in om naar
gespecialiseerde hulpverlening toe te stappen
• Nadruk op neerslachtigheid, depressieve
klachten en identiteitsproblemen
Hoe
• Kennismaking partners – doelgroep,
via overleg en deelname activiteiten
• Zitdagen in Ons Huis, OCMW Balen, OCMW Mol
– halve dag per week per locatie
– agenda zit goed vol
– afspraken o.a. in te plannen door MW’s
• Groepsaanbod voor de doelgroep
• Vorming voor vrijwilligers en MW’s
Wat vragen mensen
in armoede?
• Help ons de stap te zetten naar hulp en
informeer ons waar we terecht kunnen.
• Laat het ons niet te ver gaan zoeken, breng de
wereld van de ggz naar ons toe.
• Leer hulpverleners wat armoede is.
• Leer hulpverleners beter samenwerken en
zorg dat we ons verhaal kwijt kunnen.
Help ons de stap te zetten
naar hulp en informeer ons
waar we terecht kunnen.
•
•
•
•
Belang van gerichte informatie en sensibilisering
MW’s OCMW en vrijwilligers Ons Huis als toeleiders
Bij start: tijd voor informeren toeleiders
Verspreiding flyer
Bij opmaak flyer overleg met ervaringsdeskundigen: belang
van concrete info, niet teveel info, duidelijke bewoordingen,
persoonlijk maken (naam, foto), gebruik term “psycholoog”
(deskundigheid)
• GGZ-landschap blijkt zowel voor cliënten als
hulpverleners weinig transparant
=> Hoge nood om hierover geïnformeerd te worden
Laat het ons niet te ver gaan
zoeken, breng de wereld van
de ggz naar ons toe.
• Verlagen van drempels:
– Financieel: gratis gesprekken binnen het project.
Binnen de reguliere ggz-hulpverlening:
standaardtarieven, verdere verplaatsing
– Cultureel: normen en waarden middenklasse
– Intellectueel: lezen en schrijven
– Afstand:
• Fysiek: outreachend werken: aanwezigheid in Ons Huis
en in het OCMW van Mol en Balen
• Psychische ruimte in de eigen leefwereld
– Psychologisch: bekende plaats en persoon
Leer hulpverleners wat
armoede is.
• Hulpverleners vertrekken vaak vanuit hun eigen
referentiekader:
– Niet op afspraak: beluisteren redenen, mee
oplossingen zoeken (vb uren bus)
– Verwachting van actieve vraag: blijkt soms een
drempel (belwaarde, opnieuw verhaal doen,
verplaatsing, schaamte)
– Communicatie: moeilijk taalgebruik in brieven en
gesprekken, er te snel vanuit gaan dat iedereen kan
lezen en schrijven (vb praatplaten)
=> Vorming CGG-medewerkers rond thema
armoede
Leer hulpverleners beter
samenwerken en zorg dat we
ons verhaal kwijt kunnen.
• Toegankelijkheid van diensten: van
onschatbare waarde, maar vaak ontoereikend
• Door samenwerking in het project kennen de
partners elkaars werking nu goed
• Projectmedewerker is schakel tussen diensten
=> maakt het cliënten makkelijker om stap te
zetten naar onbekende dienst (samen met cl
aanmelding doen, vooraf informeren of cl terecht kan om
negatieve ervaringen te vermijden)
Wat werkt
• Outreachend werken:
Zich actief begeven in de leefwereld van een kwetsbare
doelgroep, vertrekkend vanuit de participatieve basishouding
Presentiebenadering: er zijn voor de ander
•
• Aanklampende hulpverlening
• Het empowerment perspectief: cl is gelijk- en
volwaardig
• Integrale aanpak:
– Complexe problematiek die samenwerking tussen
verschillende partners vraagt
– Continuïteit van zorg
• Het betrekken van ervaringsdeskundigen
Mogelijke hindernissen
•
•
•
•
•
•
Nood overstijgt het aanbod
Informatie-overdracht psycholoog – MW
Soms moeilijke doorstroming
Afwezige cliënten
Registratie cliënten
Logistieke ondersteuning
Resultaten
•
•
•
•
•
•
September 2012 tem maart 2014
Aantal contacten: 234
Aantal cliënten: 90
Groepsaanbod (2 reeksen): 10 deelnemers
Meer vrouwen dan mannen: 72%
Vooral personen tussen 40 en 60 jaar
Resultaten
• Doorverwijzing:
– Meestal verdere opvolging binnen project
– Gestopt of afgehaakt
– CGG, CAW, AMT, huisarts, psychiater, CKB,
(dag)opname PZ, …
• Problematieken:
Depressieve klachten, relatieproblemen,
slachtofferschap, suïcide, problemen met kinderen,
lichamelijk klachten, stress, angst,…
Evaluatie project
• Bevraging doelgroep: anonieme vragenlijst
• Bevraging MW’s OCMW’s en vrijwilligers Ons
Huis
• Draaiboek en studiedag
=> Project wordt door alle partijen als zeer positief
ervaren
“De afstand tussen doelgroep en psychische
hulpverlening is enorm verkleind en dit langs beide
zijden.”
De (ideale) toekomst
• Samenwerking tussen lokale partners om,
• met ondersteuning van de overheid,
• locaties te voorzien waar iedereen die het
moeilijk heeft terecht kan bij een psycholoog
– Laagdrempelig (dichtbij, vlot bereikbaar)
– Snel (korte wachttijd)
– Kosteloos
Evaluatie door MW’s
• Voordelen project:
– Meer openheid om met cliënten over psychische
problemen te spreken
– Lagere drempel tot psychologische hulpverlening,
door:
•
•
•
•
Geen wachtlijst
Geen kosten
Gemakkelijk bereikbaar
Gekend gebouw
– Rechtstreekse doorverwijzing
– Overleg MW’s en psycholoog mogelijk
– Meer ruimte om rond andere zaken te werken
Evaluatie door MW’s
• Knelpunten:
– Verdere opvolging: wat met beroepsgeheim en
privacy?
– Soms volle agenda psycholoog
– Wat met crisissituaties?
• Aandachtspunten:
– Verdere verspreiding flyer
– Feedback naar MW’s
– Verhogen kennis van het aanbod GGZ
Rol OCMW’s
• Logistieke ondersteuning: locatie om
outreachend te kunnen werken (tussen de MW’s)
• Toeleiden van cliënten
• Aan- en bijsturing project via stuurgroep
• Continuering project:
– Engagement met alle partners om dit in de reguliere
werking in te bedden
– Overleg samenwerkingsverband Mol-Balen-DesselRetie
– Aanvraag provincie Antwerpen
Meer info
• “Het zit vanbinnen”, Recht-Op: http://www.rechtop.be/index.php?option=com_phocadownload&view=fil
e&id=5:het-zit-vanbinnen&Itemid=16
• Draaiboek: www.cera.be (binnenkort)
• Netwerk tegen armoede:
www.netwerktegenarmoede.be
• Goed gevoel stoel:
www.fitinjehoofd.be/goedgevoelstoel.aspx
• Rob Philipsen: [email protected]
• Nele Jacobs: [email protected]
Vragen?