DEEL JE KENNIS! master leraar voortgezet onderwijs JOUW PROGRAMMA IN EEN NOTENDOP De master Leraar voortgezet onderwijs van de VU is een eenjarige master (voltijd*) waarin je een eerstegraads onderwijsbevoegdheid haalt voor het voortgezet onderwijs. De opleiding start in september en februari. Elke maandag volg je (werk) colleges. De helft van je studietijd bestaat uit praktijk: je geeft zelf les in het voortgezet onderwijs. *) Je kunt het studieprogramma eventueel verdelen over twee studiejaren (deeltijd). Het programma van de master Leraar voortgezet onderwijs bestaat uit verschillende onderdelen: praktijk, vakdidactiek, algemene didactiek, pedagogiek, praktijk­onderzoek en verdieping. Je krijgt les aan de hand van vijf rollen: professional, ontwerper, uitvoerder, pedagoog en teamlid/collega. Deze rollen helpen je om de weg te vinden in het complexe beroep van leraar. HEB HART VOOR HET ONDERWIJS INSPIREREND EN PRAKTIJKGERICHT Leraar word je niet zomaar: boeiend en inspirerend onderwijs geven aan verschillende leerlingen moet je leren. Als docent draag je niet alleen kennis over, maar ben je ook begeleider en coach van scholieren. Het voortgezet onderwijs staat te springen om enthousiaste vakdocenten. Docenten die weten hoe onderwijs werkt. Die weten hoe ze hun kennis kunnen overbrengen op de leerling van nu. Heb jij hart voor het onderwijs? Zie jij het als een uitdaging om jonge mensen te begeleiden bij de verwerving van kennis en vaardigheden? Kies dan voor de master Leraar voortgezet onderwijs. Je staat als docent in het voortgezet onderwijs met beide benen in de samenleving. Je krijgt oog voor ontwikkelingen en belangrijke vernieuwingen in het onderwijs. De master Leraar voortgezet onderwijs is dan ook praktijkgericht. DE LERARENOPLEIDING AAN DE VU WAAROM DE LERARENOPLEIDING aan de VU? Het voortgezet onderwijs heeft mensen nodig met hart voor het onderwijs. Vooral docenten met een eerstegraads bevoegdheid. Je wordt opgeleid tot een professional die op een verantwoorde manier wetenschappelijke kennis bereikbaar maakt voor leerlingen. De vakdidactici van de VU hebben aandacht voor jouw wensen. Daarbij stellen ze altijd de vraag: wat heb jíj nodig om een inspirerende leraar te worden? ROL VAN DE DOCENT Scholen zijn volop in beweging. Dit heeft tot gevolg dat de rol van de docent verandert. De vakdocent draagt kennis over, maar is daarnaast begeleider en coach, die scholieren leert zelfstandig te werken en onderzoek te doen. De docent werkt hierbij nauw samen met collega’s van andere vakken. Van leerlingen wordt een actieve en zelfstandige rol in het leerproces verwacht; daarbij horen activerende vormen van lesgeven. Het gebruik van ICT in het onderwijs ondersteunt de veranderde rol van de docent. IN DE MAATSCHAPPIJ De VU biedt een master met oog voor de ontwikkelingen in het onderwijs. De (vak-) didactici zijn zelf ook actief betrokken bij vernieuwend onderwijs. We werken intensief samen met onze opleidingsscholen die een deel van de lerarenopleiding ‘op locatie’ aanbieden. ONDERZOEK De VU leidt niet alleen docenten op maar doet ook onderzoek naar de onderwijs­ kwaliteit en de professionele ontwikkeling van leraren in het voortgezet onderwijs. De onderzoeksvraag is: hoe kunnen leraren de onderwijs­kwaliteit van hun primaire proces verbeteren door in hun (vak)didactisch handelen meer aandacht te geven aan lesdoelen, uitdagende taken en goede feedback? Samen met lerarenopleiders, docenten, docenten in opleiding en leerlingen wordt dit onderzoek uitgevoerd. De setting van de academische opleidingsschool leent zich bij uitstek voor een dergelijk type onderzoek. VAKKEN WORD LERAAR EN STA BINNEN ÉÉN JAAR VOOR DE KLAS Je weet waarom je voor een master kiest: je haalt meer uit je studie, meer uit jezelf. Je verwerft kennis en vaardigheden waarmee je sterker staat op de arbeids­markt. In de master Leraar voortgezet onderwijs aan de VU leer je hoe je stevig in je schoenen komt te staan. HAAL HET MAXIMALE UIT DE KLAS: DOCENTENROLLEN Als docent vervul je diverse rollen. Er staan vijf rollen centraal in de opleiding: • professional • ontwerper • uitvoerder • pedagoog • teamlid en collega Bij elke rol gaat het om het gedrag dat van jou als docent verwacht wordt in een bepaalde situatie. In je rol van onderwijsontwerper doe je bijvoorbeeld andere dingen en denk je over andere zaken na dan wanneer je met leerlingen aan het werk bent. Natuurlijk kun je de rollen niet strikt scheiden. Maar het helpt wel om ze te ónder­scheiden. Zo krijg je zicht op de verschillende dingen die je als leraar doet en waarover je na moet denken. Bij vakdidactiek bestudeer je hoe een docent in jouw vakgebied functioneert. Ook kijk je intensief naar de inhoud en ontwikkeling van het vak. Het gaat om lessen ontwerpen, lesstof ordenen, omgaan met werkvormen en vele andere zaken waarmee een docent te maken krijgt. Zo word je opgeleid tot een professional die op verantwoorde wijze wetenschappelijke kennis uit zijn vakgebied bereikbaar maakt voor leerlingen. Bij algemene didactiek en pedagogiek besteed je aandacht aan lesopbouw en concrete toepassingen uit de praktijk. Daarbij grijp je steeds terug op wetenschappelijke theorieën op het gebied van didactiek en pedagogiek. JE LEERT HET IN DE PRAKTIJK Je geeft zelf les in het voortgezet onderwijs; daarnaast observeer je lessen van andere docenten om van hun aanpak te leren. Ook doe je een praktijkonderzoek dat relevant is voor jouw school. Zo kun je de effectiviteit onderzoeken van een lessenserie die je zelf hebt ontwikkeld. Binnen de verdieping is er aandacht voor multiculturaliteit en identiteit en wordt dieper ingegaan op een meer vak- of clustergebonden onderwerp. FLEXIBEL Het programma van de master Leraar voortgezet onderwijs is flexibel en vraaggericht. Je bepaalt zelf welke onderdelen het eerst aan bod komen en welke je liever door zelfstudie bestudeert. AANDACHT VOOR PERSOONLIJKE ONTWIKKELING Persoonlijke begeleiding vinden we erg belangrijk, vooral omdat je tijdens deze studie een persoonlijke ontwikkeling doormaakt. Om regelmatig bij je eigen ontwikkeling stil te staan, stel je een persoonlijk ontwikkelingsplan op en hou je een digitaal portfolio bij. Daarnaast is er veel ruimte om te leren van de leservaringen van je medestudenten en krijg je nuttige feedback op jouw ervaringen. De vakdidactici van wie je leert, hebben zelf veel ervaring in het lesgeven en zijn ook betrokken bij onderwijsvernieuwingen. JANNEKE GEURSEN, ALGEMEEN OPLEIDER EN VAKDIDACTICUS MODERNE VREEMDE TALEN/ENGELS VERBREED JOUW KIJK DOOR DE PRAKTIJK OP SCHOOL “Opleiders bij de VU hebben hart voor het vak en het beroep van docent, en voelen zich betrokken bij hun studenten. Je kunt hier tot je recht komen, en je ontwikkelen tot een bekwame vakdocent die durft te vernieuwen en zicht heeft op wat er in leerlingen omgaat.” De helft van je studietijd bestaat uit praktijk. Je bereidt lessen voor en geeft zelf les in het voortgezet onderwijs. Op de school krijg je een docent als vaste begeleider. Je leert systematisch te reflecteren op je eigen ervaringen in de klas. Daarnaast observeer je lessen van andere docenten, om van hun aanpak te leren. VERDER KIJKEN? WWW.VU.NL/LERARENOPLEIDING KENNIS TOEPASSEN Vanuit de verschillende rollen van de docent ga je zelf aan de slag. Daarbij komen allerlei vragen aan de orde. • Hoe sta je voor de klas en hoe ga je om met leerlingen en collega’s? • Als docent ben je een bron van kennis en deskundigheid. Hoe ontwikkel je vanuit je eigen praktijk de beste leermethode voor je leerlingen? • Hoe creëer je als docent verwondering en interesse in je eigen vakgebied bij je leerlingen? En hoe begeleid je leerlingen bij een actieve en zelfstandige rol in het leerproces? • Er zijn verschillende methodes om les te geven. Klassikaal, individueel, in werkgroepen. Wat is eigenlijk de beste manier om je leerlingen te begeleiden? • Als docent kom je terecht in onverwachte situaties waarbij je direct moet handelen. Hoe reageer jij als jouw leerlingen bellend de klas inkomen? • Hoe los jij samen met je collega’s onderwijskundige problemen op? En kun je met die oplossingen een duidelijke visie uitdragen? VERDER KIJKEN Als je de universitaire lerarenopleiding hebt afgerond, behaal je een eerste­graads lesbevoegdheid om les te geven in het voortgezet onderwijs. Je mag hiermee lesgeven in alle klassen van de havo en vwo en op het vmbo. BEROEPSPERSPECTIEF Het voortgezet onderwijs heeft steeds meer behoefte aan academisch geschoolde leerkrachten. De mastertitel Leraar voorbereidend hoger onderwijs biedt je uitstekende kansen op een baan. Daarnaast kun je als eerstegraadsdocent ook doorstromen tot docent in het hoger onderwijs. ANDERE MOGELIJKHEDEN De master Leraar voortgezet onderwijs vormt ook een goede voorbereiding op andere banen. Zo kun je terechtkomen in beleidsfuncties in het onderwijs of bij een uitgeverij als ontwikkelaar van nieuwe educatieve middelen. TOELATINGSEISEN Om toegelaten te worden, moet je een doctoraal of master in het desbetreffende vak hebben afgerond. Hieronder zie je voor welke schoolvakken we de lerarenopleiding aanbieden. Met een verwante doctoraal- of masteropleiding ben je toelaatbaar mits je aantoonbaar voldoende vakinhoudelijke kennis hebt. Eventueel zul je eerst vakdeficiënties moeten wegwerken, voordat je aan de opleiding kunt beginnen. Je kunt de master Leraar voortgezet onderwijs in voltijd en in deeltijd volgen, tijdens (bij bètaopleidingen) of na je master. Je kunt het ook combineren met een baan in het onderwijs, in een leertraject op maat. Als je al een tweede­ graads lesbevoegdheid hebt of de educatieve minor hebt gedaan, is er een verkort traject mogelijk. Ook als zij-instromer kun je aan de VU een eerstegraads bevoegdheid halen. Het zij-instroomtraject is een subsidieregeling, waarmee opleiding, begeleiding en gedeeltelijke lesvrijstelling van studenten bekostigd kunnen worden. De VU kan u een zij-instroomtraject aanbieden als u een aanstelling vindt als (onbevoegd) docent en daarnaast vakinhoudelijk toelaatbaar bent (op basis van een doctoraal- of masterdiploma in de discipline van het schoolvak). SCHOOLVAKKEN Je kunt de master volgen in de volgende schoolvakken: Nederlands, Engels, Frans, Duits, Klassieke talen en KCV, Latijn en KCV, Wiskunde, Natuurkunde, Scheikunde, Biologie, Algemene economie, Management en organisatie, Geschiedenis, Aardrijkskunde, Maatschappijleer, Godsdienst/levensbeschouwing. ANNEMIEKE DE VRIES, ALUMNUS “De lerarenopleiding aan de VU is een powertraining voor je lespraktijk.” VERDER KIJKEN? WWW.VU.NL/LERARENOPLEIDING MEER WETEN? WWW.VU.NL/LERARENOPLEIDING • Details over de opleiding • Informatie over aanmelding en toelatingseisen • Voorlichtingsdagen CONTACTGEGEVENS Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Psychologie en Pedagogiek Van der Boechorststraat 1 1081 BT Amsterdam T (020) - 598 88 97 E [email protected] www.vu.nl/opleidingen Voor algemene informatie over studeren aan de Vrije Universiteit Amsterdam. BEZOEK DE MASTERDAG! © Communicatie & Marketing VU 22505/20_aug2013 Foto: C&M. Omslag: C&M. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.