Lukas en zijn evangelie

Het
Evangelie
van
Jezus
Christus
Het Evangelie
... naar Lukas
0. Overzicht
Het Evangelie naar Lukas
1. Schrijver, datering en canoniciteit
2. De inhoud
Sleutelwoorden
Kernpunten
De mens Jezus Christus
Doel
3. De structuur
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
2
0. Overzicht
Het Evangelie naar Lukas
1. Schrijver, datering en canoniciteit
2. De inhoud
Sleutelwoorden
Kernpunten
De mens Jezus Christus
Doel
3. De structuur
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
3
In overeenstemming
met de canon van de
Bijbel
Lijst van kerkelijk
erkende Bijbelboeken
1.1. De schrijver
Zijn persoon
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
4









Lukas
Loukas = De verlichte, lichtdrager
Schrijver van de boeken Lk en Hd
Medewerker v.d. apostel Paulus
Uit Antiochië in Syrië
Van griekse afkomst (?)
Hij behoorde niet tot de 12 apostelen
Literair geschoold
„De geliefde arts“ (Kol 4:14)
1.1. De schrijver
Zijn dienst
 Bekering: we weten niet door wie
 Naaste medewerker v.d. apostel Paulus
 Vanaf het macedonische „gezicht“
 Tot de gevangenschap v. Paulus
 De lijfarts van Paulus?!
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
5
 Diende Paulus in zijn eerste
gevangenschap in Rome (60-62 nChr)
1.2 Datering und canoniciteit
Schrijver en datering
 Door de traditie
wordt Lukas algemeen
als schrijver erkend




Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
6
voor de verwoesting vd tempel / 70 nChr
voor de christenvervolging o. Nero / 64
voor de dood van Jakobus / 62 nChr
waarschijnlijk tijdens de Paulus‘ eerste
gevangenschap in Rome (60–62 nChr)
1.4 Bronnen en stijl
Bronnen v. informatie
 Lukas: geen ooggetuige!
 Lukas was een tijdgetuige,
deed navraag bij de genoemde
personen en bij de ooggetuigen
 Uitstekend geschiedschrijver:
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
7
Zorgvuldig gebruik van
 tijdvermeldingen (2:1-4)
 titels en namen (1:5)
 plaatsnamen (3:1 en 2)
1.5 De ontvangers
De ontvangers
 Observaties:







Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
8
Aan Theófilus (Griekse naam / Fil. 4:22?)
Beschrijft de geografie van Israël (4:31;23:51)
Griekse termen ipv Hebreeuwse (23:33)
Geen semitismen (Abba, Rabbi, Hosanna)
Weinig citaten uit het OT
Citaten uit het OT uit de mond vd Heer Jez.
Poëtische elementen
 Niet-joodse mensen, die zich in de
Griekse cultuur thuis voelden
1.5 De ontvangers
De ontvangers
Het Griekse mensenideaal was
niet een heersende, werkende mens
(zoals bij de Romeinen),
maar een mens, die andere opvoedt,
veredelt, vervolmaakt.
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
9
Het ideaal van de Romeinen was
militaire roem en heersermacht voor de Grieken was het
wijsheid en schoonheid.
0. Overzicht
Het Evangelie naar Lukas
1. Schrijver, datering en canoniciteit
2. De inhoud
Sleutelwoorden
Kernpunten
De mens Jezus Christus
Doel
3. De structuur
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
10
2 De sleutels
Sleutels van
de
„voordeur“
Mattheüs
Markus
Lukas
Johannes
„Overzicht
van de
afstamming
van Jezus
Christus ...“
Geen
geslachtsregister
„... de zoon van
Adam, de zoon
van God“
„In het begin was
het Woord, het
Woord was bij
God en het
Woord was God.“
De mens
Jezus
Christus
De eeuwige
Zoon van
God
... zegende
hen. ...
opgenomen
in de hemel. ...
keerden in
grote vreugde
terug ...
... nog
veel
meer ...
De koning
De knecht
van Israel,
en de prode Messias feet van God
Sleutels van
de
„achterdeur“
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
11
‘Mij is alle
macht
gegeven in
de hemel en
op de aarde.
... alle volken
tot mijn
discipelen, ...
„De Heer
werkte mee...“
Welk een vriend is onze Jezus,
die in onze plaats wil staan!
Welk een voorrecht dat ik door Hem
altijd vrij tot God mag gaan.
Dikwijls derven wij veel vrede,
dikwijls drukt ons zonde neer,
juist omdat wij ´t al niet brengen
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
15
in ´t gebed tot onze Heer.
Leidt de weg soms door verzoeking,
dat ons hart in ´t strijduur beeft,
gaan wij dan met al ons strijden
tot Hem, die verlossing geeft.
Kan een vriend ooit trouwer wezen
dan Hij, die ons lijden draagt?
Jezus biedt ons aan genezing;
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
16
Hij alleen is ´t, die ons schraagt.
Zijn wij zwak, belast, beladen,
en terneergedrukt door zorg,
dierb´re Heiland, onze Toevlucht,
Gij zijt onze Hulp en Borg.
Als soms vrienden ons verlaten,
gaan wij biddend tot de Heer;
in zijn armen zijn wij veilig.
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
17
Hij verlaat ons nimmermeer.
2.4 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd?
De Mens Jezus
 Hoe maak je een Griek duidelijk, wat voor
een fantastische mens Jezus is?
 Jezus is echt een mens! (Uitvoerige geschiedenis vd geboorte)
 De komst van Jezus bereidt vreugde (Lofliederen)
 Als echte mens is Jezus een bidder! (Afhankelijkeid
van God)
 Jezus kent de mensen door en door (vele geschiedenissen)
 Jezus is de grote arts (Lukas!) (Lk 5:31-32)
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
18
 Jezus is een redder van mensen (Lk 5:31-32)
2.5 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd?
Een mens die meeleeft ...
 ...met de „gevallene“ en „outcast“ (Levi / 5:27, Zacheus
/7,36 ...)
 ...met de eenzame en verlatene (Weduwen / 7.12 enz.)
 ...met de mens voor wie er geen hoop meer is
(De bezetene van Gerasa / 8,26 , enz.)
 ...met de zieke (Schoonmoeder van Petrus / 4:38-41; een melaatse / 5:12; enz )
Leven wij ook met de mensen mee?
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
19
2.6 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd?
Een mens die meeleeft ...
 Gelijkenis vd. barmhartige Samaritaan (10,29)
 Omgang met tollenaars en zondaars (15,1)
 De rijke man en de arme Lazarus (16,1)
 Genezing van 10 melaatsen (Uitgestotenen
uit de maatschappij worden geholpen) (17,11)
 Medelijden met een misdadiger (23,43)
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
20
Hebben wij net zoveel interesse voor
onze „naasten“als de Heer Jezus?
2.7 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd?
Een mens die bidt ...
 Het gebed laat zien, dat wij als mensen van
God afhankelijk zijn
 Hij leert de discipelen hoe ze moeten bidden (Luk. 11:2)
 3 gelijkenissen over het gebed (alleen in Lk)
 Bidt en U zal gegeven worden (De biddende vriend / 11:5)
 Bidt zonder ophouden, laat je niet ontmoedigen
(De biddende weduwe / 18:1)
 Bidt eerlijk en deemoedig (De biddende tollenaar / 18:9)
 9 gebeden van Jezus: bidden, smeken, worstelen
(3:21 / 5:16 / 6:12 / 9:18 / 9:29 / 11:1 / 22:32 / 22:41 / 23:46)
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
21
Zijn wij mannen en vrouwen van gebed, zoals
de Heer Jezus het ons voorgedaan heeft?
2.8 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd?
Een mens die vrouwen
waardevol vindt ...
 Elizabeth, de moeder van Johannes
 Maria, de moeder van de Heer Jezus
 De zondares (voetwassing en zalving) (7:37)
 Maria, Magdalena, Johanna, Susanna enz. (8:2,3)
 De vrouw die aan een bloedvloeiing leed. (8:43)
 Martha (10.38) (enz.)
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
22
Hebben wij ook hoogachting voor vrouwen,
als mensen die een voorbeeld kunnen zijn?
0. Overzicht
Het Evangelie naar Lukas
1. Schrijver, datering en canoniciteit
2. De inhoud
Sleutelwoorden
Kernpunten
De mens Jezus Christus
Doel
3. De structuur
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
24
3.1. Het leven van de ware mens
Het leven van de mens Jezus
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
25
I. Een Mens, die aan zijn broeders gelijk
geworden is (hfdst 1–3).
II. Een Mens, verzocht zoals wij (hfdst 4:1–13).
III. Een Mens, die medelijden en medegevoel
met onze zwakheden kan hebben (hfds
4:14–19:27).
IV. Een Mens, die vernederd werd tot in de dood
aan het kruis (hfds 19:28– 23).
V. De volmaakte Mens wordt in de hemel
opgenomen.
4.0. Samenvatting
De voortreffelijkheden van de Heer
Jezus in Lukas
Een Mens, die het hart van God volkomen
verblijdde.
Uwe Seidel
Wim Hoddenbagh
26
Een Mens, die ons redde
en vrede met God maakte.
Het
Evangelie
van
Jezus
Christus