We hebben allemaal wat

We hebben allemaal wat...
1 Samuël 16:1-13 Preek en Liturgie
Themadienst – Gaspar van der Heydenschool 24-02-2008
Axel – Hoek – Terneuzen – Zaamslag
Broeders en zusters, jongens en meisjes, gemeente van onze Heer Jezus Christus.
Bethlehem viert feest. Samuel is gekomen en dat doet hen toch wel goed.
Samuel is de oude richter en profeet van de HERE. Een hele tijd geleden al weer heeft hij Saul
tot koning gezalfd. Dàt gebeurde een beetje achteraf, niemand was daarbij.
Saul was een lange man / een rijzige gestalte.... Hij begon ooit aardig en bescheiden. Maar
eenmaal koning ging het niet goed met hem. Hij gaat helemaal zijn eigen gang. Hij luistert niet
naar wat God wil. De HERE is boos. Samuel vindt het erg jammer. Chagrijnig dat hij is! Hoe nu
verder?
- Samuel, Samuel!
- En weet je wat altijd het antwoord van de profeet is: “Spreek Here, want Uw knecht hoort.”
- Luister (zegt de HERE God), Samuel, je moet ‘ns ophouden met zo chagrijnig te doen, omdat
het met Saul niks geworden is. Je hebt me toch leren kennen als een God van telkens een nieuw
begin... Ben je zelf na je voorganger Eli ook niet zo begonnen? Blijf dus nu niet bij de pakken
neerzitten. Werk mee aan een nieuw begin. Ga naar Bethlehem om daar iemand anders tot
koning te zalven.
- Ja maar HERE (sputtert Samuel tegen). Weet u hoe Saul er aan toe is. Onze koning is zo
achterdochtig als wat! Als ik ‘n opvolger aanwijs, heb je de poppen aan het dansen. Dat overleef
ik niet, God....
- Da’s waar (reageert de HERE), doe maar gewoon alsof je voor je dagelijks werk naar
Bethlehem komt. Neem een stierkalf mee en organiseer een offermaaltijd. Nodig iedereen uit,
maar richt je aandacht steeds speciaal op de familie van Isaï. Zorg dat je zijn gezin apart neemt.
Positieve discriminatie zullen we maar zeggen. De rest wijs Ik vanzelf...
Zo gezegd zo gedaan. Onderweg voelt Samuel de hoorn met heerlijke olijfoliezalf. Wat zal dat
straks lekker ruiken. Net als Saul toen. Hij kan de huidige koning maar moeilijk uit zijn hoofd
zetten. Krijgt Israël een eigen koning - alle mensen dolenthousiast -, gaat ’t mis. Nou ja, volgens
de HERE dan. Waarom? Z’n hart ligt niet bij God. Samuel heeft ‘t er maar moeilijk mee. Saul
was eigenlijk altijd toch ‘zijn mannetje’.... En iedereen heeft toch wel wat?
Gaat het de HERE om nog meer dan dat?....
Hoe zou de nieuwe man naar Gods hart er uitzien?
*******
-Welkom, welkom, profeet Samuel (zegt het stadsbestuur van Bethlehem), hoe gaat het; dat is
een tijd geleden. U komt toch hopelijk niet met een onheilsboodschap. Is dat stierkalf voor een
zondoffer. Is er wat mis?
- Nee hoor (wuift Samuel de angst weg), bereid je maar voor op een heerlijke maaltijd. Het
stierkalf is voor een vrede-offer voor de HERE. De families zijn uitgenodigd, ‘t gezin van Isai in
het bijzonder.
Zo gebeurt. Niemand zoekt hier kennelijk wat achter. Net als op school, in de kring. ‘Wie
mag naast de juf zitten?’ ‘Is geregeld’ zegt Juf, vandaag Melanie en Iris.... OK is geregeld,
klaar.
Nog steeds voelt Samuel de hoorn met heerlijke olijfoliezalf. Wie mag hij aanwijzen?
Ha, daar heb je vader Isaï, met zeven zonen. Eliab, de oudste, Abinadab, Samma.
Allemaal flinke kerels, zo te zien; op ‘t eerste gezicht zónder beperkingen. Alle zeven geschikt
als kandidaat, om koning Saul op te volgen.
Spannend. Tegen wie zal Samuel zeggen: Jij bent ‘m....?
Wanneer ben je ‘m voor God?……..
Wie kiezen mensen vaak als ze op zoek zijn naar een geschikte kandidaat?.... Nou, al gauw
iemand tegen wie je opziet. Toch? Je uitstraling moet goed zijn. Je moet perfect in het profiel
passen. A good look. Zichtbaar charisma. Natuurlijke status. Talent tot in je vingertoppen. Ga zo
maar door. (Vergelijk Idols)
God, brs&zrs;j&m, gaat Samuel een lesje leren. En ons..... We moeten beginnen met eens wat
minder te letten op dat, wat je ‘op het eerste gezicht’ ziet.
Samuel ziet Eliab. Haast een kop groter dan hij. Die heeft ‘t gemaakt in het leven, dat ziet-ie zo.
Vitaal, dynamisch, uitstraling, zelfbewust, open blik, goed postuur... Ga zo maar door... (ik zeg
maar wat) maar ieder begrijpt: met die eigenschappen ga je door naar de volgende ronde.
(de jury zit en kijkt en luistert en oordeelt... op het eerste gezicht....)
- Samuel ziet Eliab, kijkt meteen tegen hem op en denkt: Wauw, wat een verschijning.. Hij is ‘m
zeker. Waar is m’n oliehoorn.
- Stop (zegt de HERE God) wat doe je nu, Samuel. Niet de ogen, maar het hart. Weet dat Ik het
binnenste van mensen beoordeel. Verkijk je niet op iemands uiterlijk. Ga niet af op iemands
voorkomen op zich.
Staar je niet blind op status, hoe goed iemand kan leren, merkkleding draagt of populair
overkomt en goed in de groep ligt.
Samuel zoekt verder. Maar de een na de ander wordt door de HERE God afgewezen. Terwijl de
zonen er toch echt mochten zijn. Ze hebben allemaal wat...
- Volgende
- Hoe heet je?
- Abinadab. Nou, stel je Abinadab maar voor als een topscorer. De sportman van het jaar. Die
alleen gaat voor het goud. ‘n Zeer atletisch figuur. De ene beker na de andere. Huldigingen en
triomfen.
- Geschikt voor koning, oordeelt Samuel
- Nee, reageert God, hem kies ik niet uit.
Nou goed, er komen nog vijf.
- Volgende
- Hoe heet jij?
- Samma. Nou stel je maar iemand voor: een heel erg hoge piet. Prachtig uniform, veel sterren
en strepen, lintjes van verdienste, gewend om te bevelen. Groot overwicht, veel kwaliteiten,
stressbestendig, zo te zien een geboren leider.
- Zalven?
- Nee, Samuel, hij is het evenmin.
En zo volgen de andere vier. 7 in totaal. Dat is ook wat. Allen vallen ze af Samuel begrijpt er
niks van. Zeven geschikte broeders niet verkozen.
*******
Wat wil de HERE Samuel laten zien? Welke les moet hij leren; en ook wij? Tenminste 3 dingen:
*1* De man die God wil zalven wordt iemand anders dan je verwacht. Sta er voor open: de
HERE kan heel iets anders doen dan je in eerste instantie zelf inschat. Schijn bedriegt. De
‘gezalfde’ die eruit rolt is een verrassing. Zo werkt God veel vaker. ’t Is een lijn in de Bijbel
 Het is niet Kain, maar .......Abel.
 Abraham dacht bij Ismaël, de oudste zoon van z’n slavin: Hij is ‘m. God dacht anders. Het
wordt......Izaak.
 Later: Niet Ezau maar........... Jacob.
 Nog later: In het bijbelboek Esther is niet Haman, voor de koning de gevierde man,
maar....... de jood Mordchai
 Het is net niet, die we denken:
 Niet Jeruzalem met haar paleizen wordt gekozen, maar...... Bethlehem met z’n......
herdersstal......Jawel
(Kijk, zie en ontdek die lijn in de Schrift).......

‘t Gebeurt ook bij Jezus. (Christus betekent trouwens ook gezalfde.) : De mensen uit zijn
omgeving denken dat Hij het niet is......
 En stadhouder Pontius Pilatus vraagt ongelovig: Maar bent u dan toch echt een koning?
Maar goed, terug naar Samuel. het eerste wat duidelijk wordt is: Niet onze ogen maar ons hart!
En verkijk je dus niet. Da’s de 1e les: Het is vaak net niet, die we denken.
*2* Verder leert Samuel ook:
als de HERE God kiest, moeten mensen Hem niet voor de voeten lopen.
Durven we mensen en dingen los te laten en bij God te laten.
En ook tevreden te zijn als het een keer anders gaat dan we verwachten?
Da’s een 2e les.
*3* En les 3: Samuel gaat veel te veel af op het uiterlijk. Maar dat is juist ook het probleem bij
Saul. Uiterlijk vertoon en offers voor de sier, God dienen voor de schijn. Nep. Maar wat voelde
Saul zich een koning. Toen de mensen hem leerden kennen, maakte zijn lange en knappe
verschijning grote indruk.
Dat wil de HERE zo niet weer. Dat iemand, in zijn Naam amper in het zadel geholpen, meteen
over het paard getild wordt.
De oude profeet en richter Samuel kwam en zag naar zijn idee 7 potentiele goedmakertjes voor
koning Saul, voor wie het zo beroerd afloopt. Maar hij moet iets anders ontdekken.
De Here steekt er een stokje voor.
Iemand zoeken die op Saul lijkt, da’s veel te oppervlakkig.
Het waardevolle waar God naar op zoek is zit niet aan de buitenkant!!!
Wat een les voor vandaag: In een maatschappij waar lichamelijke kwaliteiten en bepaalde
gedragingen méér dan bewonderd worden, ziet men mensen over het hoofd. Onze medemens
met een lichamelijke of verstandelijke beperking wordt er de dupe van.
Weet dan: bij God ligt dat echt heel anders. Hij kijkt verder dan je uiterlijk of je manier van
praten of doen. Hij beoordeelt ons binnenste..... en zeker: Hij beoordeelt vervolgens óók wat er
dan uít-komt aan (zeg maar): geloof, hoop en liefde. Maar dat begint van binnen!
God ziet heel zuiver of ons hart werkelijk voor Hem klopt. Ja en dan komen heel andere
beperkingen aan het licht. Maar ook de echte, pure en waardevolle kanten. We hebben allemaal
wat, we zijn allemaal raar, maar toch....
Drie lessen dus:
1. Het is vaak net niet, die we denken;
2. Laat dat aan God, wees tevreden;
3. Kijk verder dan iemands uiterlijk.
*******
- Zeg vader Isai, 7 zonen heb je me laten zien, maar de HERE heeft iemand anders op het oog.
Ik snap het niet, zijn dit al je jongens?
- Ach da’s waar ook. De jongste, bij de schapen.
- Wel, laat hem ogenblikkelijk halen. Hij hoort erbij, we gaan niet eten voor die er bij zit.
Isai laat hem halen, z’n herdersjongen, duidelijk niet in tel. > Kleine David.... met zijn harp.
Daar komt-ie. De jongste, het onderdeurtje, ‘t nakomertje (Kakenisje) toen het gezin van Isaï in
hun idee al compleet was. Ook het manusje van alles…, ’t is eigenlijk geen baan die hij heeft…..
God zegt: Hij hoort er-bij!!
Vergeten door mensen, maar niet door de Here God. Ook hij heeft wat. En natuurlijk heeft-ie
ook een uiterlijk. Vriendelijke ogen, ‘n blozend gezicht en netjes en fatsoenlijk. ‘t Is net of de
bijbel ons hier een knipoog geeft: Zo dan weten jullie ook weer hoe die onbelangrijke
herdersjongen er uit zag. Maar je weet inmiddels dat God op andere dingen let.
Misschien zou Samuel wel helemaal niet op het idee gekomen zijn van: ‘Deze man moet het
zijn. Want wat moet hij nog veel leren...’ Dat weet de Here. Daar zal Hij voor zorgen.
Belangrijker is dat deze jonge herder open staat voor de leerschool van de heilige Geest.
Daarom wijst God hem aan.
- Samuel (zo draagt God op), Ja, deze is het, hem heb Ik uitgekozen. Deze jongste scheut uit de
tronk van Isai moet je zalven.
En Samuel pakt zijn hoorn met olijfoliezalf. Nog vóór de maaltijd begonnen is, wordt deze
jongste broer temidden van zijn 7 broers gezalfd.
Geweldig, wat zal dat lekker geroken hebben. die olijfoliezalf.
Wie hij is? Dat lezen we eigenlijk pas op het allerlaatst. In het laatste vers 13....! Moet je nagaan
Was het jongste broertje z’n hele leven al niet iemand geweest die amper naam mocht hebben.
Maar nu de Geest van de Here op hem gaat inwerken, krijgt-ie een naam. DAVID! De eerste
keer in de bijbel dat we persoonlijk met deze David, de zoon van Isaï kennis maken. Gods
volk zal nog veel van deze jonge herder en zijn ‘harp-liederen’ horen. Juist omdat David vol was
van de Geest.
*******
En dezelfde Geest was veel later op Jezus, de grote achter, achter, achter kleinzoon van David,
de grote en machtige koning van Isaël.
Maar let dan goed op: Wat zegt de bijbel over de Verlosser Jezus die geboren zou worden Christus, de beloofde Messias, d.w.z Gezalfde?
 “Onopvallend was zijn uiterlijk” [Jes. 53:2] Mensen zouden Hem zomaar over het hoofd
zien. Hij zag er niet uit. “Hij miste iedere schoonheid, zijn aanblik kon ons niet bekoren.”
Net als David. Toch wordt hij gezalfd.....
 Ook zegt de bijbel dat DE gezalfde, de Messias geboren zal worden in dat achterafplaatsje
Bethlehem. Jezus zal als ‘kleintje’ daar in Bethlehem geboren worden, sterker nog: Hij zal
de grote Zoon van David heten. Niet door Samuel, maar door een andere profeet (Johannes
de Doper) namens God aangewezen en uitgekozen. En ook Hij, Jezus Christus, zal net als
zijn over, over, over, overgrootvader David vol zijn van de heilige Geest.
Wonderlijk he. Door kerst, 2 maand geleden gevierd, het feest van de geboorte van Jezus, kijk je
met andere ogen: naar Samuel, naar Isai, naar David, naar die ‘hoorn met olijfoliezalf’.
Maar weet je, daardoor mogen we ook met andere ogen naar onszelf zien!
Dan ontdek je:
David werd een koningskind. De Here Jezus de grote koningszoon. En allen die bij de Here
Jezus horen zijn prinsen en prinsessen, broertjes en zusjes....... Ook gezalfd...., niet met
olijfoliezalf, maar met de heilige Geest..... in je hart. En dan hebben we allemaal wat.......
En dat is wat Here God ziet. En dan zegt Hij:
- Als ik jou zie (nee niet je uiterlijk, maar je hart...), dat let ik op koning Jezus, Davids
grote Zoon - je weet wel uit Bethlehem.
Kijk, Luister, ook jij bent ’m. Zie’t. Echt ‘jij hebt wat.’ Vier feest, want – ontdek - jij bent
een koningskind!!. Ik, zegt God, wil je hemelse Vader zijn.
En wat mag een koningskind dan antwoorden? Precies: ‘Dankuwel, lieve Vader, voor alles’
Daarover gaan we samen nu ook zingen: Dank U voor alle goede vrienden; Dank U, voor hen
die mij omringen; Dank U uw liefde kent geen grenzen. AMEN.
circa 2240 woorden; 16 à 19 min.
ZINGEN: Gezang 132 vers 2,3,4,5,6
LITURGIE
Welkom & Mededelingen
Votum & Zegengroet
Ps.121:1,4
Morgendienst: Wet (Ex.20) & Gz.171:1,3
Het Onze Vader
Liedb. E&R nr. 309 “Het koningskindlied.”
Schriftlezing: 1 Samuël 16:1-13 (tegelijk ook de Tekst)
Ld.14:1,2,5
Preek ‘We hebben allemaal wat…’
Gz.132:2,3,4,5,6
Middagdienst: Apostolische Geloofsbelijdenis: Gz.179a
Gebeden
Ld.442:1,2,3,4
Collecten (Bijzonder doel: Stichting Dark and Light)
Ps.84:5,6
Zegen Ld.456:1,2, vooraf en vers 3 als Gezongen Amen
Na de dienst mogen de kinderen naar voren komen om nog een aantal liederen te zingen voor
iedereen.
 Het lied van de regenboog
 Hand en voet
Ten behoeve van Themazondag GKv op 24-02-2008,
Axel (10 uur) door ds. F.G. aan het Rot
Hoek (15 uur) door ds. R.C. Janssen
Terneuzen (9:30uur) door ds. D.W.L. Krol
Zaamslag (9:30) door ds. H.J.Visser