Nieuwe Boeken DE NAAM VAN GOD IS GENADE PAUS FRANCISCUS Paus Franciscus richt zich in dit boek persoonlijk tot elke man en vrouw ter wereld, binnen en buiten de kerk. Via een intieme dialoog wil hij een inspiratie zijn voor iedereen die op zoek is naar een betekenis in het leven. Op elke bladzijde zindert het verlangen om vooral het onrustige, gekwelde deel van de mensheid te bereiken dat erom vraagt te worden omarmd in plaats van weggeduwd: vluchtelingen, gevangenen, armen, en mensen aan de rand van de samenleving. Via jeugdherinneringen en ontroerende anekdotes legt Franciscus uit wat zijn redenen zijn voor het door hem ingestelde Heilig Jaar van Barmhartigheid. Hij benadrukt dat de kerk voor niemand haar deuren mag sluiten. Wars van uiterlijk vertoon en corruptie verkondigt deze meest populaire paus ooit zijn boodschap - dwars over alle grenzen heen. De naam van God is genade wordt in 82 landen tegelijk gepubliceerd. HET KLIMAAT VERANDERT OOK MIJ: Over Ecologie, Rechtvaardigheid en Vrede MALFLIET KAREL, … Met de encycliek Laudato Si' is ecologie geen nakomertje meer in de Sociale Leer van de Kerk. Paus Franciscus pleit voor een radicale ecologische bekering. Ecologie is niet 'los verkrijgbaar', aldus Laudato Si': Het ecologische debat moet gaan over rechtvaardigheid en zowel de schreeuw van de aarde als die van de arme horen. Maar wat betekent dit nu concreet voor ons anno 2015, terwijl de klimaatcrisis steeds zichtbaarder wordt, en alle ogen gericht zijn op de VNklimaatconferentie in Parijs? Wat betekent het voor individuele mensen en hun dagelijkse keuzes? Wat betekent het voor actuele thema's als vrede en veiligheid of de migratie- en vluchtelingenstromen? En hoe verandert het klimaat ook jou? Dit boek is een voorzet tot dialoog en debat. BARMHARTIGHEID WIL IK, GEEN OFFERS STOCKMAN RENE Wat houdt barmhartigheid in? Wat zegt het nog in deze tijd? Hoe kunnen we barmhartigheid beleven en hoe kunnen we er vandaag over spreken? In het Jaar van de Barmhartigheid gaat broeder Stockman op zoek naar antwoorden op deze vragen, vanuit zijn eigen leven en ervaring. De veertien werken van barmhartigheid, sacramenten die ons worden aangereikt, Maria die de Moeder van Barmhartigheid wordt genoemd en zelfs iconen van barmhartigheid zoals Vader Triest en pater Pio: hij laat ze allemaal de revue passeren. Maar ten slotte blijft de uitnodiging nazinderen: ‘Word barmhartig, zoals mijn Vader barmhartig is’. ZALIG DE ZACHTMOEDIGEN STANLEY HAUERWAS, JEAN VANIER In onze westerse cultuur vol gebrokenheid en geweld is, paradoxaal genoeg, medelijden een van de grootste bedreigingen voor mensen met een beperking. Dat stelt de Amerikaanse theoloog Stanley Hauerwas in dit moedige boek. Wij verlangen er vaak naar om vanuit medelijden het lijden dat we bij anderen vermoeden te verzachten. Dat kan echter al te gemakkelijk leiden tot uitsluiting of zelfs vernietiging van mensen die God heeft gemaakt en die Hij boven alles liefheeft. Dat is ook de ervaring van Jean Vanier, stichter van de wereldwijde Arkgemeenschappen waarin mensen met en zonder beperking vriendschappelijk samenleven. Hij pleit voor een radicale tegencultuur van zachtmoedigheid, vertrouwen, vrede en geduld. In vier essays klinkt het profetisch geluid van deze twee ogenschijnlijke tegenpolen: een gevierd wetenschapper en fel debater en een gelauwerd geestelijk leider en apostel van de vrede. Hun stemmen vormen samen een krachtig getuigenis: het is juist de wereld van beperkingen en kwetsbaarheid waar God wil wonen. Stanley Hauerwas (1940) is emeritus hoogleraar theologische ethiek aan Duke University in de VS. Hij is een van de meest gelezen theologen van dit moment en door het tijdschrift 'Time' uitgeroepen tot beste theoloog van Amerika. Jean Vanier (1928) is grondlegger van de internationale L'Arche-beweging. In 2015 won hij de vermaarde Templeton Prize voor zijn inzet voor een rechtvaardiger en menswaardiger wereld. RUST BIJ JEZUS: 90 STILTE-MEDITATIES WILLEM DE VINK In dit dagboek brengt Willem de Vink de lezer bij een innerlijke rust, vrij van stress of angst, met meditaties over stilte, liefde en rust. Zo komt de lezer dicht bij zijn hart en kan ontvangen wat God wil geven. Voor elke dag mini-bijbelstudies, oefeningen, gebeden, stiltetips en 'winks': spreuken die aansluiten op de dagtekst. EUTHANASIE: WAAROM NIET? DESMET MARC Pleidooi voor nuance en niet-weten Vanuit zijn twintigjarige praktijk met euthanasiebegeleiding stelt Marc Desmet vast dat euthanasie niet zo evident is als soms in de media wordt voorgesteld. Niet voor de zieke die afhankelijk is van een goed luisterende arts en omgeving. Zeker als die zieke minder autonoom is: minderjarig, psychiatrisch, beginnend dementerend... Niet voor naasten die verder leven met hun soms erg verschillende belevingen na de euthanasie. Niet voor artsen die het doen, want zonder hun solidariteit is zelfbeschikking een leeg begrip. De vraag is dus niet alleen: doe je euthanasie of niet? Maar ook: als je het doet, hoe doe je het dan goed? Dat vraagt niet alleen wettelijke zorgvuldigheid, maar ook palliatieve zorg. En er is nog een betrokkene: de maatschappij. DE BARMHARTIGE SAMARITAAN HENCKES ROBERT www.kerknet.be/kerk-leven/artikel/robert-henckes-de-barmhartige-samaritaan Interreligieuze dialoog en leerboekanalyse Van Wiele Jan Meer zin voor openheid en samenwerking met andere godsdiensten vanuit de eigen levensbeschouwing zijn al jarenlang een gangbare praktijk in de godsdienstige en levensbeschouwelijke vakken op school. Toch gaat dat in vele West-Europese en NoordAmerikaanse landen volgens sommigen nog niet ver genoeg: zij pleiten ervoor om de levensbeschouwelijk ingevulde vakken terug te dringen en ‘neutrale’ vakken levensbeschouwing, ethiek en filosofie in te voeren. In die context word je als theoloog, religiewetenschapper, antropoloog en pedagoog uitgedaagd om na te denken. Enerzijds over de manier waarop je al dan niet vanuit een eigen levensbeschouwelijk perspectief met andere religies in het onderwijs omgaat. Anderzijds over hoe je leerboeken en andere didactische materialen in functie daarvan kritisch moet evalueren en/of aanpassen. Vertrekkend vanuit eigen onderzoek naar de beeldvorming van de islam in leerboeken godsdienst geeft de auteur wegen aan die de onderzoeker kan bewandelen. Wat zijn de algemene principes van je theologische en godsdienstwetenschappelijke model? Wat zijn de voornaamste vraagstellingen en methodologische perspectieven? Hoe kunnen de theoretische principes vertaald worden naar een concreet model voor onderzoek? Interreligieuze dialoog en leerboekanalyse biedt discussiestof voor al wie interesse heeft in de behandeling van de wereldgodsdiensten in het onderwijs. LOF DER RELIGIE MAI KLAUS-RÜDIGER Zonder Godsgeloof heeft Europa geen toekomst. En: het geloof in de objectiviteit van de natuurwetenschappen is de grootste vergissing van onze tijd. Daarvan is historicus KlausRü diger Mai overtuigd. Mai argumenteert niet vanuit een louter gelovig standpunt, maar vooral vanuit historisch perspectief. Hij overschouwt een periode van meer dan tweeduizend jaar en toont aan dat precies religie aan de basis ligt van samenleving, cultuur en natuurwetenschap. Het verdringen van het geloof is onvruchtbaar: het schept ruimte voor ideologie en fanatisme. Jezus niet buitenspel zetten LOHFINK GERHARD Jezus wordt op vele manieren buitenspel gezet. Ook als hij alleen als een sympathieke rabbi, als een profeet, machtig in woord, of als een begaafde charismaticus voorgesteld wordt, wordt Jezus buitenspel gezet. Hij wordt voortdurend gereduceerd, vervormd, passend gebogen, gladgestreken, van zijn macht beroofd en aan onze heimelijke wensen aangepast. De argumenten van Gerhard Lohfink tegen het buitenspel zetten van Jezus zijn uitdagend, vol verrassende inzichten en stellen het christelijke geloof in een nieuw daglicht. Gerhard Lohfink was tot 1986 professor Nieuw Testament aan de Universiteit van Tübingen. Nu leeft en werkt hij als theoloog in de Katholischen Integrierten Gemeinde, een apostolische gemeenschap. UIT LIEFDE VOOR RECHTVAARDIGHEID VAN STICHEL ELLEN Een halve eeuw na het einde van de kolonisering lijkt er nog niet veel veranderd in de wereld: armoede en ongelijkheid verdelen de mensheid, vaak nog via de breuklijnen tussen het ‘rijke Noorden’ en ‘arme Zuiden’. Dat het welvarende Noorden iets moet doen om het zoekende Zuiden te helpen lijkt vanzelfsprekend. Maar is het een kwestie van liefdadigheid of van rechtvaardigheid? Vanuit de confrontatie met wereldwijde ongelijkheid en armoede buigen filosofen zich al enkele decennia over deze vragen. Ook theologen willen een stem in dat debat. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie is duidelijk dat het ‘sociale vraagstuk’ niet langer nationaal is (zoals in de tijd van de encycliek Rerum Novarum), maar door de globalisering een mondiaal karakter heeft gekregen. Met het moraalfilosofische debat op de achtergrond, schetst Ellen Van Stichel de belangrijkste inhoudelijke lijnen van het katholieke sociale denken, met als hoofdvraag: hoe worden christelijke naastenliefde, liefdadigheid en rechtvaardigheid geïnterpreteerd in een geglobaliseerde context? Het antwoord op die vraag heeft ook concrete gevolgen voor het denken over de praktijk, en met name onze kijk op ontwikkelingssamenwerking. Deze sociale leer onthult verschillende opvattingen over de publieke rol van de kerk: ligt haar kernopdracht in liefdadigheid of kan zij ook promotor zijn van rechtvaardigheid? En moet de kerk terug wat meer aan politiek doen? KEERPUNTEN DREWERMANN EUGEN Eugen Drewermann (1940), theoloog, psychotherapeut en succesvol schrijver in Duitsland, zet in dit boek de theologie weer met beide benen op de grond en brengt haar terug naar wat Jezus van Nazaret voor ogen stond en naar wat het christendom werkelijk wil zeggen. Drewermann bekritiseert in heldere bewoordingen de overtuiging die in de kerkgeschiedenis overheerst, namelijk dat objectief vastgesteld kan worden hoe we God moeten begrijpen en wat de verlossing door Christus betekent. Van zijn kant benadrukt hij het mythische karakter van al onze religieuze voorstellingen. In zijn baanbrekende benadering krijgen begrippen als schepping, verlossing en opstanding een zinvolle betekenis. Het boek biedt de lezer een heroriëntering van de theologie. Het is onmisbaar voor iedereen die een beter en dieper zicht op geloven wil krijgen. JEZUS & DE VIJFDE EVANGELIST MEIJER FIK Het jaar 30, ongeveer. Jezus van Nazaret zwerft door Galilea. Hij predikt zijn boodschap van het naderend koninkrijk van God. In een verdeelde samenleving, verscheurd door conflicten tussen Joden en Romeinen en tussen Joden onderling, spreekt dat veel mensen aan - maar velen ook niet. Wie was hij? In de evangeliën lezen we het een en ander over zijn optreden, maar weinig over de wereld waarin hij leefde. Wie daar wel over schreef was Flavius Josephus, een Joodse geschiedschrijver die enkele jaren na de kruisdood van Jezus in Jeruzalem werd geboren en uiteindelijk in Rome terechtkwam. Hij wordt wel de vijfde evangelist genoemd. Josephus maakt het mogelijk Jezus te vergelijken met andere profeten, messiassen, zelfverklaarde koningen en wonderdoeners. Want Jezus was niet de enige. Fik Meijer vertelt in zijn nieuwe grote boek over het waarheidsgehalte van de geboorteverhalen van Jezus, de rol van Maria van Magdala, de betekenis van exorcisme, het geweld in Getsemane, de kruisdood als ultieme straf en Jezus' opstanding uit de dood. Bijbelse personen uit Jezus' omgeving krijgen in dit boek een nieuw gezicht: Johannes de Doper, Pontius Pilatus, Barabbas, Judas Iskariot en Jezus' broer Jakobus. Zo komt de historische Jezus tot leven. ERFENIS ZONDER TESTAMENT ACHTERHUIS H., VAN BUUREN M. a De tien geboden zijn ‘een erfenis die ons zonder bijbehorend testament is nagelaten'. Vorige generaties dachten nog wel over zo'n testament te beschikken. Zij meenden in grote lijnen te weten hoe de geboden moesten worden uitgelegd en toegepast. Die zekerheid is ons moderne mensen uit hand en geslagen. Wat moeten wij met voorschriften die duizenden jaren geleden zijn ontstaan in een tribale samenleving die totaal verschilt van de onze? Dat we niet mogen doden en niet de bezittingen van een ander mogen stelen - dat willen de meeste mensen nog wel aannemen. Maar wat moeten we in onze multiculturele samenleving met geboden als ‘Ik ben de Here uw God' en ‘Gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben'? Vallen zulke archaïsche voorschriften nog toe te passen of te herformuleren? In dit boek gaan Hans Achterhuis en Maarten van Buuren op zoek naar eigentijdse antwoorden op oeroude vragen. Bij alle geboden hebben ze gezocht naar inzichten van grote filosofen - van Spinoza tot Hannah Arendt - die de problematiek vanuit een onverwacht perspectief kunnen belichten. Door hun diepgang en eruditie weten de auteurs nieuwe dimensies in de tien geboden te openen, waardoor dit boek voor filosofisch en theologisch geïnteresseerde lezers een verrassende leeservaring zal zijn. ‘"Gij zult niet echtbreken" betekende in de tijd van ontstaan, zo'n zeven eeuwen voor Christus, iets heel anders dan nu. Destijds verwees het gebod naar een huwelijksmoraal waarin de vrouw het eigendom was van de man. In onze eigen tijd wordt het hoge percentage scheidingen veroorzaak t door onze neiging om het romantische liefdesideaal te projecteren op het huwelijk. We hebben hoge verwachtingen van onze man of vrouw, terwijl we zouden kunnen weten dat het liefdeshuwelijk in feite een contradictio in terminis is.' - Maarten van Buuren Nieuwe films 12 Years a Slave Steve McQueen imdb-pagina met trailer L’APÔTRE Cheyenne Carron trailer interview Cheyenne Carron SIMON WERNER A DISPARU Fabrice Gobert trailer 9999 Vermeulen Ellen website 9999 The Bible A.D: imdb-pagina + trailer Met verwerkingsvorm van IJD CATHOLICISM De serie heeft mensen in vele landen al gefascineerd. De priester Robert Barron legt niet alleen aantrekkelijk uit, de mooie beelden raken ook het hart. Catholicism is geschikt om zelf te bekijken, maar nog mooier is het om dat met een groep te doen.” Father Barron bezocht 15 landen en maakte op 50 locaties opnamen. Eigenlijk is het een reis door de schatkamer van het katholieke geloof. De spreker heeft de gave om op een boeiende manier geloofsthema’s uit te leggen en schuwt ook lastige thema's niet. Tegelijk krijgen we te zien hoe het geloof leeft en mensen tot steun is. Fr. Barron neemt ons mee naar wat goed, mooi en waar is. Deze prachtige dvd-serie is geschikt voor parochiecatechese, geloofsonderricht, vervolgavonden bijv. na Alpha, maar ook om er zelf of in huiselijke kring naar te kijken. Een kleine handleiding legt uit hoe bijeenkomsten te organiseren zijn. Daarin staat ook hoe Catholicism bij delen van de Catechismus van de Katholieke Kerk en van Youcat als ‘illustratie’ getoond kan worden. De afleveringen duren ongeveer 50 minuten. Voor een volledig overzicht van alle spelen en films http://www.ijd.be/spelen-en-films