- Accountant.nl

NBA-platform voor nieuws, achtergrond en debat
Home
Nieuws
Magazine Accountant TV App Nieuwsbrief
Home Carrière
> Opinie Feiten en cijfers
> 2017 > 3 > Audit risk-model: fundament voor relevantie
Opinie
Artikelen
OPINIE 13 maart 2017
Audit risk-model:
fundament voor relevantie
 Leestijd van ongeveer 5 minuten  5 reacties
Eerder schreef ik een opinie over het wel of niet afschaffen van de
controleplicht. Verplichting of niet, voor mij is het audit risk-model de
basis voor een relevante controle; voor de gebruiker en de
gecontroleerde.
Het audit risk-model is voor mij meer dan de inherente-, controle- en
detectierisico's, die als basis dienen voor het bepalen van het
accountantscontrolerisico. Voor de niet accountants: het accountantscontrolerisico
is het risico dat de accountant tot een fout oordeel komt, hoewel hij zijn werk
goed heeft gedaan.
Het audit risk-model staat voor mij voor drie stappen:
Tuchtrecht
LAATSTE OPINIES
OPINIE Gisteren
'Parijs' is nog ver
OPINIE 14 juli 2017
Leestips
OPINIE 13 juli 2017
Ammehoela!
OPINIE 11 juli 2017
AFM hekelt kwaliteit
wettelijke controle big four:
tijd voor actie!
OPINIE 07 juli 2017
Stop het perpetuum mobile
Het begrijpen van een organisatie en wat zij wil. Ook: haar omgeving als
basis voor de bepaling van risico's dat zij niet succesvol is.
MEER OPINIES
Het testen van interne beheersmaatregelen, om te zien hoe goed de
organisatie is in het beheersen van haar risico's.
Het gegevensgericht testen: om de nog noodzakelijke controle-informatie te
krijgen, maar ook om eventuele materiële fraude te onderkennen.
Puntsgewijs zal ik aangeven waar de relevantie zit.
Begrijpen van een organisatie
Het uitgangspunt voor het audit risk-model is volgens mij dat je meer moet
controleren, als je minder begrijpt van de organisatie. Pas wanneer je een
organisatie echt goed kent, snap je wat er fout kan gaan en waar je dus extra op
moet letten. Om dit te illustreren: het maakt nogal uit of een organisatie handelt in
edelmetalen of in zand en tuinaarde. In theorie neemt iemand net zo makkelijk een
kilo zand mee als een kilo goud. Maar de gevolgen zijn totaal verschillend. Nu is
dit voorbeeld eenvoudig, iedere accountant ziet de grotere risico's bij edelmetalen
dan bij zand. Maar hoe zit dat bij een computerfabrikant met goedkope en dure
componenten? Met harde schijven die gewild zijn en andere onderdelen
waarvoor dit niet geldt? Met harde schijven die technisch verouderd of juist net
nieuw ontwikkeld zijn? Ga je als accountant met alles hetzelfde om, of helpt
kennis van de organisatie je om tijdens de controle te focussen?
De voorbeelden illustreren dat kennis van wat er speelt de basis is voor een
kwalitatief goede controle. Die kennis krijgt een accountant vooral in gesprekken.
Met het bestuur (waar sturen zij op en waarom), met de mensen in de organisatie
(wat doen ze en hoe zit het) met de raad van commissarissen (hoe houden zij
toezicht). En mogelijk zelfs met toezichthouders en belanghebbenden van buiten
(wat vinden zij).
Daarom verbaasde het mij dat Jos Nijhuis van Schiphol en een aantal anderen
vorig jaar in het FD stelden dat zij geen goed gesprek met hun accountants meer
konden hebben over hun organisatie. De standaarden verwachten dat juist wèl.
Het leidt niet tot een onafhankelijkheidsprobleem, de accountant mag best een
spiegel voorhouden. Wat een accountant (bij grote organisaties) echter niet kan, is
voorstellen dat zijn collega's komen helpen om problemen op te lossen.
Opleidingen
Opleiding
AA/RABelastingaccounta
nt
4 september 2017,
Nieuwegein € 4585.00 | PE 84 NBA Opleidingen

Opleiding
Controller in een
Week
13 september 2017,
Courtyard by
Marriott
Amsterdam € 4395.00 | PE 35 Alex van Groningen

Lean management
15 september 2017,
Nieuwegein € 495.00 | PE 6 NBA-VRC
Opleidingen

4 Vaktechnische
bijeenkomsten
27 september 2017,
14 startdata / 14
locaties € 1036.00 | PE 24 PE-Academy

Contact
Thema's 

Als je dit als accountant goed doet helpt het om gefundeerd te bepalen waar je
meer moet doen, maar met name ook waar je minder mag doen. Daarmee is het
een belangrijke stap voor het krijgen van voldoende en toereikende controleinformatie. Maar het is ook relevant voor de organisatie: die kan haar voordeel
doen met de inzichten die zij krijgt vanuit de discussies met de accountant.
Testen interne beheersmaatregelen
Uit de eerste stap kent de accountant nu de risico's, en weet wat de organisatie
zegt te doen om die risico's te beheersen. Het gaat daarbij om het voorkomen
van materiële afwijkingen als gevolg van fouten en van fraude.
Het is vaak efficiënt voor accountants om dit te testen. De besparing op
gegevensgerichte werkzaamheden is vaak groter dan het benodigde werk voor
het testen van interne beheersingsmaatregelen. Maar de relevantie van dit testen is
ook groter voor de organisatie. De aanbevelingen aan de organisatie, op grond
van deze werkzaamheden, helpen processen beter te beheersen.
Zeker ook voor gebruikers is het relevant dat accountants naar processen kijken,
ook al zijn ze niet voldoende voor een afzonderlijk oordeel. Natuurlijk geeft de
vaststelling dat processen gedurende de controleperiode werkten geen garantie
voor de toekomst. Maar waarom zouden organisaties die gisteren in control
waren dat morgen niet meer zijn?
In dit kader wil ik nog opmerken dat ik oprecht voorstander ben van data
analytics en grote mogelijkheden zie voor de controle. Maar ik denk dat dit dan
wel moet worden ingezet in het kader van het audit risk-model en dus voor alle
stappen in het proces: kennis van de huishouding, testen van de beheersing en
gegevensgerichte werkzaamheden. Dat leidt tot meer relevantie dan wanneer
wordt gekozen voor een gegevensgerichte aanpak waarbij de hele populatie
wordt getest.
Gegevensgericht testen
Het sluitstuk van de controle zijn de gegevensgerichte werkzaamheden. Deze zijn
deels bedoeld om de nog noodzakelijke controle-informatie te verzamelen. Dat is
met name belangrijk als de processen niet voldoende betrouwbaar zijn of als er
simpelweg geen echt proces is (bijvoorbeeld de waardebepaling van een enkel
bedrijfspand).
Maar het speelt ook een rol bij het onderkennen van materiële fraudes. De
standaarden stellen dat je altijd enige gegevensgerichte controles moet doen; ook
als de processen effectief lijken, omdat de interne beheersing kan worden
omzeild. Dat is in mijn optiek zeer relevant voor gebruikers, maar ook voor de
organisatie. Het geeft de accountant immers het laatste puzzelstukje voor zijn
oordeel dat er geen materiële fouten in de jaarrekening zitten.
Fundament
Het bovenstaande maakt duidelijk dat ik het niet eens ben met de soms gehoorde
stelling dat we het beroep opnieuw moeten uitvinden. Ik denk dat het verstandig
is om na te denken over assurance bij niet-financiële informatie. Ik denk ook dat
we moeten nadenken over andere mogelijkheden voor het delen van de inzichten
van de accountant bij minder gestructureerde informatie. Maar voor mij blijft het
fundament: Kennis over de organisatie, over de beheersing van processen en over
de details. Het audit risk-model legt voor mij dat fundament.
Wat vindt u van deze opinie?
Reacties 
Spelregels debat
Deel dit artikel
 70
 3
Masterclass voor
Finance
Professionals
10 oktober 2017,
Erasmus
Universiteit
Rotterdam € 3550.00 | PE 24 Erasmus
Universiteit
Rotterdam ESAA

   
Jan Thijs Drupsteen
Jan Thijs Drupsteen is Hoofd Vaktechniek bij de NBA en
secretaris van het Adviescollege voor Beroepsreglementering
(ACB). Hij schrijft op persoonlijke titel.

Lees alles van Jan Thijs Drupsteen
Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang vier keer per week (maandag, woensdag, donderdag en
vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox..
Uw e-mail adres
Aanmelden
Accountant is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse
Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).
ACCOUNTANT.NL
THEMA'S
Home
Aansprakelijkheid
Accountantsdag 2016
Arbeidsmarkt
Nieuws
Arbeidsrecht
Assurance
Beroep met toekomst
Opinie
Corporate governance
Derivaten
Externe verslaggeving
Carrière
Financiële instellingen
Financiering
Fiscaal
Feiten en cijfers
Flex-bv
Fraude en witwassen
Fraude in praktijk
Artikelen
Governance NBA
ICT
Integrated reporting
Kantoormanagement
Kwaliteit en toezicht
Lerend vermogen
Mkb
Ondernemingsrecht
Onderzoek en wetenschap
Opleiding
Overheid
Pensioen
Professioneel-kritische
instelling
Publiek belang
Samenstellen
Semi-publieke sector
Statistical auditing
SBR
Van de Helpdesk
Accountant maakt gebruik van cookies om de website te analyseren en te verbeteren en om advertenties te tonen. Door op 'akkoord' te klikken
© 2017 NBA (0.0.0.0) Contact Disclaimer Privacyverklaring Cookieverklaring Spelregels debat Volg ons op Twitter NBA.nl
geeft u toestemming voor het gebruik van cookies. In de cookieverklaring vindt u meer informatie over het gebruik van cookies op deze site.
Akkoord