Financiële risico`s - Gemeente Sint-Martens

Financiële risico’s
Gemeentebestuur Sint-Martens-Latem (NIS44064)
Secr.: Jef Van den Heede
Dorp 1 - 9830 Sint-Martens-Latem
Fin.Beheerder: Annick De Smet
Financieel evenwicht 2014-2019
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Resultaat op kasbasis
794.668
558.339
884.227
321.438
435.067
891.329
Autofinancieringsmarge
584.051
146.088
321.888
369.570
487.099
640.292
Aan het dubbel financieel evenwichtscriterium is in elk jaar van de meerjarenplanning voldaan. Er is bovendien
nog ruimte om tegenvallers het hoofd te kunnen bieden. Het uitgestippelde beleid vraagt een consequente en
kritische houding ten aanzien van de exploitatie uitgaven, zodat er voldoende ruimte blijft voor de geplande
investeringen. Er zijn echter een aantal externe factoren waarop een gemeente geen of slechts in beperkte
mate invloed kan uitoefenen. Onderstaande tekst bespreekt in willekeurige volgorde een aantal van die
elementen, zonder daarom allesomvattend te zijn.
1) Evolutie dotatie aan de politiezone Schelde-Leie
In de meerjarenplanning wordt uitgegaan van een constante groei van 2% per jaar van de dotatie aan
de politiezone, voor elke gemeente van de zone. Er is hierbij voorlopig abstractie gemaakt van de
eventuele bouwproblematiek. Mocht blijken dat de zone dient te investeren in een gebouw en dat het
scenario dat daarbij gevolgd zal worden, vastligt, dan zal er worden bekeken hoe dit door de
gemeenten wordt meegefinancierd. Indien de zone een financiering bij derden aangaat, dan zullen de
leningslasten ten laste vallen van de exploitatietoelage, wat een rechtstreekse invloed heeft op het
resultaat op kasbasis en de autofinancieringsmarge. Indien de zone eerder opteert om een
investeringstoelage op te vragen bij de 4 gemeenten, dan beïnvloedt dit het resultaat op kasbasis doch
niet de autofinancieringsmarge. Aangezien er nog geen gegevens gekend zijn over het kostenplaatje
noch over het scenario is het voorbarig om de effectieve financiële impact op de gemeentefinanciën in
te schatten.
Risico: onduidelijkheid m.b.t. de geplande investeringen in gebouwen
Middelen om het risico in te dekken:
- in overleg met de zone en de 3 andere gemeenten de verschillende
financieringsmogelijkheden analyseren als er duidelijkheid is over de investering
- de financiële marge in de politiezone benutten
2) Evolutie dotatie aan de brandweerzone Centrum
Momenteel is rekening gehouden met de bijdragen zoals ze door de prezone werden berekend en
zoals overeengekomen in de prezoneraad. Daarbij wordt uitgegaan van een spreiding van de
verhoging van de gemeentelijke bijdrage over 10 jaar en zonder indexering. Dit uitgangspunt werd in
de prezoneraad unaniem aanvaard. Mocht bij de inwerkingtreding van de zone blijken dat deze
trapsgewijze verhoging niet voldoende is om de operationele kosten te dragen, dan zal de dotatie
mogelijks verhogen. Aangezien het voorlopig enkel over exploitatietoelagen gaat, beïnvloedt deze
rechtstreeks het resultaat op kasbasis en de autofinancieringsmarge.
Risico: evolutie dotatie aan de zone 2015 e.v.
Middelen om het risico in te dekken:
Actieve rol opnemen in het auditcomité van de prezone, dat bestaat uit o.a. financieel beheerders
van de betrokken gemeenten en dat een kritische doorlichting uitvoert van de kosten, de
voorlopig bepaalde bijdragen, en de inbreng van de materiële vaste activa in de zone.
Gemeente Sint-Martens-Latem / Toelichting bij het meerjarenplan 2014-2019
3) Evolutie dotatie aan het OCMW Sint-Martens-Latem
In overleg met het OCMW wordt gewerkt naar een constante exploitatietoelage van 780.000 euro per
jaar. Beide besturen zijn zich bewust van de noodzaak van een strakke kredietbewaking.
Risico: als de doelstellingen zoals voorzien in het meerjarenplan 2014-2019 van het ocmw niet zouden
gerealiseerd worden volgens het vooropgestelde tijdschema , zou dit een impact kunnen hebben op
de exploitatietoelage van de gemeente
Middelen om dit risico in te dekken:
regelmatig overleg tussen gemeente en ocmw en actief toezien met bijsturing waar nodig om
tijdig een inschatting te kunnen maken van een eventuele stijging van de toelage
samen met het ocmw overheidsopdrachten uitschrijven voor courante verbruiksartikelen om de
exploitatie uitgaven te drukken
4) Evolutie dotatie uit het Gemeentefonds
De financiering van de externe audit wordt deels ten laste gelegd van de gemeente en het ocmw. Dit is
verrekend in de geraamde cijfers van het Gemeentefonds.
Risico: in 2016 blijkt dat na de volledige uitbouw van de externe audit de kost groter is dan geraamd,
met implicaties voor het aandeel van de gemeente en het ocmw in het gemeentefonds
Middelen om dit risico in te dekken: alertheid aan de dag leggen wanneer richtlijnen worden
uitgestuurd over zowel de externe audit als eventuele herzieningen van het aandeel in het
gemeentefonds.
5) Evolutie pensioenbijdragen en responsabiliseringsbijdrage
Momenteel is er geen responsabiliseringsbijdrage verschuldigd. Aangezien er geen wijziging gepland is
in de verhouding statutairen en contractuelen mag er van worden uitgegaan dat deze bijdrage niet
door de gemeente zal moeten betaald worden in de periode 2014-2019.
De evolutie van de pensioenbijdragen is voorzien volgens de cijfers die meegedeeld zijn door RSZPPO
voor de periode 2014-2016. Nadien werd rekening gehouden met hetzelfde cijfer van 2016.
Risico: de bijdragen vanaf 2017 stijgen t.o.v. 2016
Middelen om dit risico in te dekken: de autofinancieringsmarge is stijgend vanaf 2017 en bevat ruimte
om een toename van deze bijdragen te kunnen opvangen.
6) Evolutie demografische factoren
De vergrijzing van de bevolking is ook in Sint-Martens-Latem actueel: in 2005 was 20% van de
bevolking ouder dan 65 jaar, in 2013 is dit 24%.
Risico: een uitbreiding van de voorzieningen voor ouderen met de daaraan gekoppelde financiële
noden die zowel het ocmw als de gemeente zullen aanbelangen
Middelen om dit risico in te dekken: regelmatig overleg tussen gemeente en ocmw om tijdig de impact
van deze evolutie te kunnen inschatten
7) Evolutie regelgeving en financiën hogere overheden
Wijziging in de regelgeving kan invloed hebben op de financiën van de gemeente, zowel aan
ontvangstenzijde als aan uitgavenzijde.
Risico: lagere te ontvangen subsidies, extra uitgaven tengevolge van door hogere overheden
opgelegde verplichtingen, schommelingen in het ritme van de doorstorting van de aanvullende
personenbelasting
Gemeente Sint-Martens-Latem / Toelichting bij het meerjarenplan 2014-2019
Middelen om dit risico in te dekken:
alertheid bij wijzigingen in regelgeving en tijdig proberen inschatten van de mogelijke financiële
impact;
voor de evolutie in de inkomsten uit de personenbelasting is rekening gehouden met de
groeipercentages vermeld in de onderrichtingen. Die percentages zijn toegepast op het
gemiddelde van het geraamde cijfer van 2013 en 2014, om de pieken te nivelleren.
8) Evolutie Aquario-budgetten
De geplande rioleringswerken vallen ten laste van het Aquario-budget bij TMVW. Wanneer de
planning wordt gevolgd en de geraamde bedragen geen te grote afwijkingen vertonen bij de realisatie
van de projecten, zal er voldoende budget aanwezig zijn tot en met 2019. Volgens de prognose op 30
juni 2013 bedraagt het saldo eind 2019 288.375 euro.
Risico: de werkelijke kost bij uitvoering is hoger dan geraamd waardoor het positieve saldo dreigt te
klein te zijn om alle dossiers uit te voeren.
Middelen om dit risico in te dekken:
strakke opvolging van de budgetten en regelmatig feedback vragen over de ramingen van dossiers
die in uitvoeringsfase komen, zodat eventuele kostenverhogingen tijdig gekend zijn en de
planning eventueel kan aangepast worden.
Eventuele aanpassing van de saneringsbijdrage bekijken
In het uiterste geval de uitvoeringstermijn van bepaalde dossiers uitstellen
9) Evolutie rentevoeten en macro-economische factoren
De huidige rentevoeten zijn uitzonderlijk laag. Er wordt een lichte stijging verwacht in de loop van
2014. Voorlopig wordt er voor 2014 een inflatie van 1.6% verwacht en een economische groei van
1.2%. Een aanhoudende lage conjunctuur kan een belangrijke invloed hebben op de inkomsten van de
gemeente (personenbelasting, dividenden, belasting op economische bedrijvigheden, …). Momenteel
is rekening gehouden met de groeicijfers zoals deze door het Planbureau worden berekend.
Risico: de evolutie van de rentevoeten in de periode 2014-2019, een hogere inflatie en lagere groei
Middelen om dit risico in te dekken:
er is in de meerjarenplanning rekening gehouden met een stijging van de rentevoeten bij de
voorziene leningen (3,5% in 2014, 4% in 2015 en 2016)
analyse van de mogelijkheden van financiering op korte en lange termijn om een zo laag
mogelijke intrestlast te bereiken.
zeer strakke kredietbewaking om de exploitatie uitgaven onder controle te houden
overheidsopdrachten uitschrijven voor de aankoop van courante verbruiksgoederen
een eventuele daling van de inkomsten zal moeten gecompenseerd worden door een strikt
uitgavenbeleid
10) Evolutie duurzame ontwikkeling
De problematiek van de klimaatverandering met de concrete gevolgen zijn een niet te onderschatten
uitdaging voor elke overheid en voor elk individu. Naast het maatschappelijk risico is een onmiddellijk
financieel gevolg de toename van noodhulp omwille van klimaatrampen. In het meerjarenplan is een
basisbudget voor noodhulp voorzien.
Gemeente Sint-Martens-Latem / Toelichting bij het meerjarenplan 2014-2019