Datingbureau De Gouden Avondstond

Bijdrage aan bundel t.g.v. het afscheid van prof .dr. Cees Maris als hoogleraar
rechtsfilosofie aan de UvA
DE DERTIENDE LIEFDE: SEKSUEEL COMMUNISME
Datingbureau De Gouden Avondstond
Amsterdam, april 2013
Geachte heer Maris,
Onlangs wendde u zich tot mijn datingbureau, met het verzoek om voor u de ideale
vrouw op te sporen. U bent reeds enige maanden met emeritaat, zo vertelde u, en
daardoor is de tijd voorbij dat u uw werk boven de liefde stelde. Weliswaar bent u er
uw hele werkzame leven in geslaagd - niet alleen in geschrifte, maar ook metterdaad
- aan de liefde de ruimte te geven die haar toekomt, maar uw aspiraties reiken
verder. Wanneer u op uw oude dag zult terugkijken op uw leven, zo hoopt u, dan zal
uw levensgeschiedenis vooral uit de reeks van uw liefdesgeschiedenissen bestaan.
U hebt die hoop bovendien kenbaar gemaakt in uw leerboek Twaalf Liefdes. U voelt
zich daarom ook aan uw lezers verplicht om uw leven te bekronen met een
spectaculaire liefdesapotheose.
Uw verzoek verbaast me niet. In de vele jaren dat ik mijn datingbureau run, heb ik
mijn cliëntèle opmerkelijk zien veranderen. Bestond deze vroeger vooral uit
schuchtere weduwnaars, eenzame adolescenten of mannen met een klein gebrek,
tegenwoordig zie ik steeds meer mensen met complexe begeerten. Deze begeerten
lijken niet voort te komen uit een gemis, maar uit een onlesbare dorst naar steeds
verfijndere genietingen.
Hoe begrijpelijk uw verzoek ook is, het is niet gering wat u vraagt. De vrouw die u
zoekt moet bereid zijn zich aan uw liefdestheorie en liefdespraktijk te onderwerpen.
Indien ik u goed begrepen heb, gaat u ervan uit – en u hebt dat in wetenschappelijke
publicaties onderbouwd - dat geen enkele vrouw aan de vele dimensies van een man
1
tegelijkertijd recht kan doen. U zelf hebt althans aan den lijve ervaren dat uw rijke,
meervoudige persoonlijkheid onmogelijk bij slechts één vrouw tot volle amoureuze
wasdom kan komen. U prefereert daarom een hoofdvrouw en enkele bijvrouwen die
u tegelijkertijd - en daarom in al uw dimensies - hartstochtelijk beminnen. Nu is het
helaas zo, sprak u teleurgesteld, dat Nederlandse vrouwen zich weliswaar graag
vanuit de disco mee naar huis laten nemen voor een liefdesnacht, zelfs bereid zijn
zich aanvankelijk te conformeren aan uw meervoudige liefdespraktijken, maar na
verloop van tijd vallen ze allemaal door de mand: ze willen monogamie, totale
toewijding en eeuwige trouw. Ik zag de wanhoop op uw gezicht en begreep dat mij
geen eenvoudige klus wachtte. Ik vroeg u daarom uw eisenpakket nader te
preciseren.
U blijkt te verlangen naar een vrouw die nu eindelijk eens wil begrijpen dat politiek
liberalisme en seksueel liberalisme au fond één pot nat zijn. Er is maar één grens
aan de vrijheid – van welke aard dan ook - en dat is het schadebeginsel. In de
seksuele liefde is alles geoorloofd, maar daarbij moet wel over en weer het recht op
zelfbeschikking door de liefdespartners worden gerespecteerd. Even bekroop me de
vraag hoe er beschikt kan worden over een zelf - en hoe een zelf gerespecteerd kan
worden - indien dat zelf uit vele en contradictoire zelven bestaat. Maar met een
dergelijke futiliteit wilde ik u niet lastigvallen.
Een bemiddelingsverzoek zoals dat van u, krijg ik niet elke dag. Ik deelde u daarom
mee dat ik de opdracht graag aanvaard, en waarschuwde u en passant voor de
hoogte van de rekening. Die zou niet mals zijn, want niet alleen was een gedegen
studie vereist van uw aan de liefde gewijde oeuvre, maar bovendien moest ik mij
internationaal oriënteren. Met de Nederlandse vrouwen hebt u het immers helemaal
gehad. Geld speelt echter geen enkele rol, zo verzekerde u mij. Ik kon declareren
wat ik wilde.
Inmiddels kan ik u tot mijn genoegen berichten dat ik the perfect match heb
gevonden, of liever gezegd le match parfait, want de dame in kwestie is een
Francaise. Ze is een mooie en elegante verschijning, heeft een hartstochtelijk
gemoed en een kritische geest. Madame is bovendien als rechtsfilosofe werkzaam
aan het gerenommeerde CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique) in
Parijs.
2
Ik mag wel zeggen dat zij geheel en al aan uw wensen beantwoordt. Gezeur over
overgave en trouw heeft u van haar niet te duchten. Integendeel. Net zoals u
publiceert zij bij voorkeur over zedelijkheidskwesties en neemt daarbij standpunten in
die de uwe in liberaal radicalisme overtreffen. De vrijheid ten aanzien van seksuele
praktijken,
biotechnologische manipulaties en kunstmatige voortplanting kan
Madame niet ver genoeg gaan. Zij deelt uw vrijheidspathos en accepteert – net zoals
u – slechts het schadebeginsel als morele grens. In haar vurige pleidooien voor
zelfbeschikking omzeilt ook zij de vraag naar het zelf waarover wordt beschikt. De
vraag alleen al neigt volgens haar naar liberticide en moet daarom worden gepareerd
met een speelse, postmoderne potpourri van rollen, identiteiten, en meervoudige,
schizoïde persoonlijkheden. En hoe productief is die wetenschappelijke positie wel
niet! Want wat blijkt? Vanuit dat caleidoscopische palet van seksuele identiteiten en
verlangens, komt niet alleen elk medemens in aanmerking als liefdesobject, maar
tout le vivant! Schreef ook u niet in uw opstel over de polymorf perverse liefde dat “wij
allen dieren zijn”? Beperkte u zich nog tot het poneren van deze de-manciperende
stelling, de vrouw die de uwe hoopt te worden, verrichtte uitgebreid veldwerk. Het
wetenschappelijk verslag daarvan publiceerde zij onlangs in Belle et Bête (Parijs:
Stock, februari 2013), waarmee zij in één klap wereldfaam verwierf.
U hebt waarschijnlijk haar naam inmiddels geraden. Zij is inderdaad Marcela Iacub,
de vrouw die zeven maanden de minnares van Dominique Strauss-Kahn was en op
grond van dat veldwerk een geheel nieuwe théorie de l’amour ontwikkelde. In Le
Nouvel Observateur van 21 februari j. licht zij haar theorie toe: “Ik verachtte de man,
maar – vegetarische dierenvriendin die ik ben - adoreerde het varken in hem. Want
het varken is bij uitstek de belichaming van de vrijheid. Het varken is het heden, het
onmiddellijke, de lust en het plezier. Het varken vraagt niet, calculeert niet,
bekommert zich niet om de gevolgen van zijn doen en laten. Men kan weliswaar op
het varken geen samenleving bouwen, maar indien het varken niet bestond, zou er
geen leven door onze aderen stromen. Het enige politieke project van het varken is
het communisme. Want het enige ideaal van het varken is de orgie: iedereen is
welkom, niemand wordt uitgesloten van het feest, de ouderen noch de lelijken. In de
orgie zijn we allemaal één.” Dit “seksueel communisme” van DSK wekte de
bewondering en liefde van de liberale Madame Iacub en inspireerde haar
fascinerende liefdestheorie.
3
Vergis ik mij wanneer ik in haar theorie een Dertiende Liefde bespeur, een
aanhangsel bij de door u beschreven Twaalf Liefdes? Een Dertiende Liefde die niet
de sublimering of de domesticatie van het dier in ons viert, maar juist de
onbeteugelde uitleving ervan, zonder enige discriminatie tussen mensen en zelfs
zonder discriminatie tussen mens en dier. Is haar theorie niet buitengewoon
zeitgemäss in een samenleving waarin mensen steeds meer verdierlijken en dieren
steeds meer vermenselijken?
Ik hoop op grond van het voorafgaande uw interesse in een ontmoeting met Madame
Iacub te hebben gewekt. Ik kan u garanderen dat er van haar kant een welhaast
gulzige bereidheid bestaat om u te ontmoeten. Wel wijs ik u zekerheidshalve op het
volgende. In de vele rollen en identiteiten die Madame Iacub tegenover zichzelf en
anderen speelt, heeft op dit moment de rol van non en heilige haar voorkeur, zo
vertrouwde ze toe aan Le Nouvel Observateur. Ik hoop dat deze gedaantes – die
uiteraard slechts tijdelijk zijn - geen bezwaar voor u vormen. Zelf zie ik in deze rollen
een extra aanwijzing voor de geschiktheid van Madame Iacub als uw ideale
liefdespartner. Is het immers niet frappant dat u zichzelf Abélard en uw minnares
Héloise noemde, in de Elfde Liefde die u beschrijft, de email-liefde? Het verlangen
naar de rol van abt die verliefd wordt op een non, is u kennelijk niet vreemd. Liep de
door u beschreven en autobiografische emailliefde ongelukkig af, ik verzeker u dat
de Héloise die ik aan u hoop voor te stellen, u de spectaculaire liefdesapotheose zal
bezorgen waarnaar u zo verlangt.
Mag ik mij nog een laatste opmerking permitteren? U weet hoe de politieke filosofie
naar innovatie snakt. Zou een gelukkige verbintenis tussen u en Madame Iacub niet
het baanbrekende inzicht kunnen opleveren dat de tot voor kort onverzoenbaar
lijkende tegenstelling tussen twee hoofdstromingen in de politieke filosofie - het
liberalisme en het communisme – in sexualibus met een juichend halleluja wordt
opgeheven?
Ik wacht uw antwoord met belangstelling af.
Dorien Pessers
4