Bachelor Scheikunde

Bachelor Scheikunde
www.vu.nl/opleidingen
Meer perspectief
Scheikunde aan de VU.
Haal meer uit materie!
@HK:De actualiteit van oud
nieuws
Stralingsbelasting verlichten bij kankerpatiënten
Koppel Zirconium, een radioactief metaal, aan antilichamen en
je kunt hoofd-halstumoren opsporen. Daniëlle Vugts, in 2007
gepromoveerd aan de VU, zet haar expertise in bij het VUmc.
Zij werkt nu aan de verbetering ervan om de stralingsbelasting
bij kankerpatiënten te verlagen.
Rijkswaterstaat
Carrière bij Rijkswaterstaat? Marcel Kotte, in 1998 afgestudeerd
aan de VU, ontwikkelt onderzoeksmethoden en bepaalt op
welke nieuwe chemische stoffen het hoofdwatersysteem van
heel Nederland getest gaat worden.
Shell
Sahan Abeln, in 2000 afgestudeerd aan de VU, werkt bij Shell
en is inmiddels Global Propylene Oxide and Derivatives
Optimisation Manager. Sahan: ‘Het is een internationale, veelzijdige baan. Ik bepaal op basis van productiemogelijkheden
van zo’n vijftien fabrieken verspreid over de wereld wat de
meest winstgevende manier is om onze klanten te bedienen. Met
een team van collega’s weeg ik af welke de beste zijn. Ook denk
ik mee over strategieën die ons in de toekomst het beste positioneren in de markt.’
Meer perspectief
Bacheloropleiding Scheikunde - 3
Scheikunde
aan de VU:
iets voor mij?
Haal meer uit
je loopbaan
Scheikunde is leuk en spannend. Scheikunde aan de VU maakt
je studie bovendien springlevend en interessant. Het is namelijk de scheikundeopleiding die het meest gericht is op de
toepassingen. Of het nu gaat om het maken van een nieuw
molecuul, het ontrafelen van een nieuwe chemische reactie, het
ontwerpen van een computermodel of het uitwerken van een
theorie. Al deze onderwerpen passen binnen VU-onderzoek dat
meerwaarde heeft voor de maatschappij. Onderzoek waar ook
jij in mag meedraaien!
‘Het leuke van stage lopen is dat je je
eigen onderzoek krijgt en je een expert
wordt binnen het project. Zo heb ik
gewerkt aan nutlins, natuurlijke stoffen
die een antikankeractiviteit hebben. Het
idee was om net zulke stoffen te maken,
maar dan met een grotere activiteit. Dat
is gelukt! Ik heb vier nieuwe verbindingen
gemaakt door gebruik te maken van een
multicomponentreactie. In samenwerking
met een onderzoeksgroep in Amerika
wordt nu gekeken naar de antikankerwerking van deze nieuwe verbindingen in
menselijke cellen.’
Art Kruithof, derdejaarsstudent Scheikunde
4 - Vrije Universiteit Amsterdam
Veilige geneesmiddelen
En denk eens aan de aanpak van ziekten. Ook daar is een grote
rol weggelegd voor chemici. Veel ziekten ontstaan door veranderingen in de genen (DNA) of door chemische miscommunicatie tussen cellen in het menselijk lichaam. Scheikundigen
aan de VU leggen de moleculaire mechanismen achter zulke
ziekten bloot. Dit levert compleet nieuwe, meer effectieve en
ook veiliger geneesmiddelen op.
Jij wilt weten wat je allemaal kunt met Scheikunde? In de colleges komt het allemaal tot leven. Docenten vertellen je graag
de link met de praktijk. ‘Misschien kunnen we het klimaatprobleem ooit oplossen met het basische gesteente olivijn!
Dit legt CO2 twee keer zo goed vast als levende organismen.’
Luuk Visscher, docent Anorganische chemie.
Ruimte om te kiezen
Duurzaamheid
Pak het probleem van broeikasgassen aan bij de wortel. Bij
Bio-organische chemie aan de VU ontwikkelen ze nieuwe synthesereacties. Deze sparen energie, uitgangsmateriaal, oplosmiddelen en verminderen daarmee het afval. Chemici ontwikkelen verder energiebesparende methodes, denk aan: groene
katalysatoren, foto-gevoelig materiaal (zonne-energie) en
efficiënte methoden voor energieopslag.
Een goed beeld
‘Ik werk aan producten gewonnen uit
herwinbare grondstoffen. Als een van de
belangrijkste producenten van gemodificeerd maïszetmeel, organische zuren en
vis- en veevoer ontwikkelen we ook innovatieve producten, zoals oplosbare vezels.
Mijn werk is erg afwisselend en uitdagend.
Binnen Europa ben ik de ‘spin in het web’
als het gaat om specifieke chemische
vraagstukken en het ontwikkelen van verbeterde maïszetmeelproducten.’
Halil Aktas, R&D starch chemist & analytical expertise bij multinational Tate and
Lyle in Koog aan de Zaan; studeerde Msc
Organische chemie én was PhD aan de VU
Je krijgt een halfjaar vrijekeuzeruimte. Die is bedoeld om je te
oriënteren en om je te specialiseren. De keuzeruimte maakt
dat je goed voorbereid bent op je carrière na je studie. ‘Ik weet
nu dat ik niet de ‘labkant’ op wil, maar misschien de communicatie- of de managementkant op ga. Gelukkig heb ik daar de
vrijekeuzeruimte voor, dan kan ik me gaan oriënteren.’
Janneke Groen, derdejaarsstudent Scheikunde.
Je loopbaankansen
Scheikunde is een centrale natuurwetenschap en heel multidisciplinair. Als scheikundige ben je daardoor geliefd op de
arbeidsmarkt. Afhankelijk van je interesse en je specialisatie
kun je terecht in het onderzoek, maar ook in managementfuncties, onderwijs, journalistiek of voorlichting. En: als
scheikundige kun je rekenen op een uitstekend inkomen!
Bacheloropleiding Scheikunde - 5
Haal meer uit
je studie
Makkelijk contact
Een wereld aan kennis
Bij Scheikunde aan de VU voel je je geen nummer. Je krijgt les
van jonge en enthousiaste docenten waar je makkelijk op af
kunt stappen. Bovendien is de studentbegeleiding intensief
dankzij de kleine groepen waar je in werkt.
Organische chemie en Anorganische chemie zijn vakken waarbij je leert hoe moleculen zich in reacties gedragen en hoe
je zelf moleculen kunt maken. Analytische chemie leert je
met allerlei geavanceerde methoden en apparatuur stoffen te
analyseren. Biochemie leert je de chemie achter de levende
processen in de cel. En Theoretische chemie geeft je inzicht in
de kwantummechanica waarbij je alles leert over de bindingen
tussen atomen.
Veel? Dan hebben we nog niet eens Computational Chemistry
genoemd, waarbij je met computermodellen aan het rekenen
slaat. Of Fysische chemie, waarbij je de chemische processen
verklaart aan de hand van de natuurkundige wetten.
Scheikunde aan de VU is gezellig
De verhouding tussen jongens en meiden is al jaren fiftyfifty en
dat studeert wel zo gezellig. Ook studenten met verschillende
culturele achtergronden voelen zich snel thuis. Combineer dat
met studeren in de leukste stad van Nederland en je hebt je
plek gevonden.
Alles binnen handbereik
Bij Scheikunde aan de VU heb je een brede ontwikkeling binnen handbereik. Je hebt veel vrijekeuzeruimte die je makkelijk
kunt inpassen. Dat komt omdat de VU een campusuniversiteit
is: alle opleidingen zitten op hetzelfde terrein en ook vind je
er het Lasercentrum en het VU medisch centrum. De stap naar
een brede oriëntatie of een heel gerichte specialisatie is zo
gezet.
Wat ga ik leren
en doen?
6 - Vrije Universiteit Amsterdam
Wat ga ik leren?
Scheikunde op de universiteit is breder en gaat dieper dan op
de middelbare school. Er zijn duizelingwekkend veel chemische
onderwerpen en daardoor ook veel verschillende chemische
vakken. Om je een beetje een beeld te geven van wat je kunt
verwachten, schetsen we een aantal hoofdrichtingen.
‘Studenten stappen makkelijk op me af
met een vraag. Ik ben zelf Scheikunde
gaan studeren omdat ik het leuk vind en
dat schept direct een band. Het is een pittige studie, dus ik ben blij als een student
laat zien dat hij of zij iets wil begrijpen.
Maar het leukste is natuurlijk om samen
enthousiast te worden over een nieuw
onderzoeksresultaat dat die student als
eerste ter wereld bereikt.’
Romano Orru, hoogleraar Bio-organische
chemie
Wat ga ik doen?
Hoorcolleges, werkcolleges, projecten en natuurlijk sta je ook
in het lab! Het is scheikunde: 25 procent van je opleiding
bestaat uit practica. Je gaat proeven doen, nieuwe moleculen
maken, analyses uitvoeren. Je staat in het lab tussen het wetenschappelijk personeel en werkt met specialistisch glaswerk en
gereedschap. Zo leer je bijvoorbeeld om uit een sinaasappel de
natuurstof limoneen te halen. Dat doe je met een stoomdestillatie die je zelf opbouwt. Daarnaast ga je de stoffen die je ‘in
handen’ hebt gekregen karakteriseren met de meest geavanceerde apparatuur: NMR, optische rotatie en spectroscopie.
Bacheloropleiding Scheikunde - 7
Projecten
Macromoleculen
De wereld gaat voor je open als je zelf de dingen mag ontdekken. Daarom doe je bij ons ook projecten. Bij eerstejaarsvakken als Macromoleculen en Chemie en samenleving ga je alleen
of met een groepje een onderzoek opzetten en uitvoeren.
Studenten vinden dit leuke vakken omdat ze verrassend zijn en
veel van je eigen initiatief vragen.
Van DNA tot plastics. Hoe werkt het en waarom? Je onderzoekt
de moleculaire structuur van een macromolecuul en vergelijkt
die met de eigenschappen die je ziet.
Ook in de rest van je studie zul je projecten doen met als
afsluiting je bachelorproject. Dit is je eigen onderzoeksopdracht binnen een bestaand, lopend onderzoek bij Scheikunde
aan de VU. Bij de vakgroep van je keuze loop je twee maanden
lang stage. Je leert een onderzoek opzetten, experimenten
bedenken en uitvoeren, uitkomsten interpreteren, verslag leggen en je resultaten presenteren.
Een greep uit
de vakken van
het eerste jaar
Biochemie
Bij Biochemie krijg je inzicht in de moleculen die bepalen wat
een levende cel levend maakt. Individuele bouwstenen worden
door de cel samengevoegd tot complexe structuren als DNA,
RNA, eiwitten en membranen. Hoe zijn deze stoffen opgebouwd, hoe werken ze samen?
Kinetiek van chemische reacties
Je leert de relatie tussen reactiemechanisme en reactiesnelheid begrijpen. Differentiaalvergelijkingen spelen hierbij een
belangrijke rol en krijgen daarom de nodige aandacht in deze
colleges.
8 - Vrije Universiteit Amsterdam
Organische chemie
Bij Organische chemie leg je het fundament om straks zelf
moleculen te maken. Moleculen die misschien de basis gaan
vormen voor betere, sterkere, duurzamere materialen of die
straks een medicijn kunnen worden.
Practicum Anorganische chemie
‘Ik leg een link met je middelbareschoolkennis – bijvoorbeeld het berekenen van
een buffer – en de dagelijkse praktijk. Een
voorbeeld: moleculen die als toekomstig
medicijn kunnen gaan dienen, moeten
oplosbaar zijn in het menselijk lichaam.
Wanneer we naar een eenvoudig medicijn kijken als Rennies, tegen brandend
maagzuur, dan is het belangrijk dat dit
oplost in het lichaam én dat het bestand
is tegen de lage pH in de maag. In het vak
Basischemie bespreek ik deze toepassing
aan de hand van zuur-basereacties en de
oplosbaarheidstheorie.’
Kim Retra, docent Basischemie
Je gaat zelf glas maken in een gewone keukenmagnetron,
werkt aan nanotechnologie door het maken van vloeibare magneetjes en je gaat een thermietreactie uitvoeren (knallen!).
Practicum Analytische chemie
Stoffen analyseren en identificeren. Met de basiskennis van
analytische chemie werk je toe naar het op- en uitbouwen van
geavanceerde analysesystemen waarbij je bijvoorbeeld op zoek
gaat naar nieuwe stoffen in complexe mengsels.
Why chemical reactions happen
Waarom gebeurt er in een chemische reactie wat er gebeurt?
Bij dit vak gaat het over de kwantumtheoretische aspecten
van atomen en bindingen tussen atomen, dus de vorming van
moleculen.
Bacheloropleiding Scheikunde - 9
Hoe is het om
Scheikunde te
studeren aan
de VU?
‘Niet de hele dag met mijn neus in de boeken: ik ben
lekker bezig in het lab!’
Toelatingseisen
Je kunt Scheikunde studeren met een vwo-diploma met de
profielen:
t Natuur en Techniek;
t Natuur en Gezondheid (wiskunde B en natuurkunde);
t Economie en Maatschappij met wiskunde B, natuurkunde
en scheikunde;
t Cultuur en Maatschappij met wiskunde B, natuurkunde
en scheikunde.
Marloes Polak: ‘Het is onvoorstelbaar dat alles uit atomen en
moleculen bestaat. Je kunt het niet zien, dat maakt het spannend. Ik ben nieuwsgierig naar de chemische kant van het
menselijk lichaam. Wat gebeurt daar allemaal, in die chemische
processen? En juist dat moleculaire niveau (het onzichtbare) is
voor mij de uitdaging.’
Geknipt voor mij
Marloes Polak in het lab.
Met behulp van Nuclear Magnetic
Resonance spectroscopie kun je bepalen
welke stoffen er in een product zitten.
‘In mijn bachelorproject probeer ik een snellere manier te
vinden om een medicijn tegen hepatitis C te maken. Sneller
betekent goedkoper. Er zijn 170 miljoen mensen met deze
ziekte en de huidige behandeling is voor de meesten nu nog te
duur. Voor mij is het belangrijk dat mijn werk een doel heeft,
een duidelijke toepassing. Dit project is daarom geknipt voor
mij. Dat vind ik zo prettig van studeren aan de VU: je kent de
toepassingen van de diverse richtingen binnen Scheikunde en je
weet snel waar je zelf aan mee wilt doen.’
Je studie en meer
Janneke Groen, derdejaarsstudente: ‘Ik heb het hier ontzettend
naar mijn zin. De docenten zijn leuk. Als je een vraag hebt,
kun je makkelijk op ze af stappen. Een groot pluspunt zijn de
hechte, kleine groepen waarin je werkt en waardoor je dus snel
contact maakt. Maar misschien het allerleukst vind ik onze
eigen kamer: SCHOK (SCHeikunde Ontspannings Kamer).’
10 - Vrije Universiteit Amsterdam
Wil je na één jaar hbo instromen in de bacheloropleiding? Neem
dan contact op met de studieadviseur voor een advies op maat.
Geïnteresseerd?
‘Ik ben voorzitter van de studievereniging voor Scheikunde en Farmaceutische
wetenschappen. De vereniging organiseert
activiteiten en uitjes, zoals excursies naar
bedrijven of activiteiten zoals glow-in-thedarkmidgetgolfen. Daaraast regelt de vereniging ook een flinke korting op boeken
voor studenten en houden we een tentamenbundel bij. Hierin staan oude tentamens waarmee studenten kunnen oefenen.
Als voorzitter heb ik een coördinerende
rol, ik spring bij waar nodig en ik ben aanspreekpunt. Een ervaring die ik straks in
mijn loopbaan zeker goed kan gebruiken.’
Dana Ohana, voorzitter VCSVU
Meer informatie over de opleiding
www.vu.nl/scheikunde
Voorlichtingsactiviteiten
Kijk op www.vu.nl/voorlichtingsactiviteiten
Contact
Vragen? Neem gerust contact met me op!
Marly van den Boom, voorlichter Scheikunde
T (020) 598 3918
E [email protected]
Bacheloropleiding Scheikunde - 11
Als je meer wilt weten
Over de opleiding
Over studeren aan de VU
Studieadviseur
Faculteit der Exacte Wetenschappen
De Boelelaan 1083
1081 HV Amsterdam
T (020) 5987541
E [email protected]
I www.vu.nl/scheikunde
Kijk voor algemene informatie over studeren aan de VU op
www.vu.nl/opleidingen.
Uitgave: Marketing & Communicatie Vrije Universiteit Amsterdam. Foto omslag: Roel Burgler, Hollandse Hoogte.
Nederland, Den Haag, 25-04-2009, actievoerders voor ondertekening van klimaatverdrag Copenhagen tegen CO2 uitstoot,
op Afrikadag van de Evert Vermeer Stichting (EVS), jaarlijks politiek en cultureel evenement rond Afrika.
Meer perspectief
20073_26/oktober 2009
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten
worden ontleend.