LIBERALE BEWEGING VOOR VOLKSONTWIKKELING V.Z.W. LIBERALE VERENIGING VOOR SOCIO-CULTURELE WERKING VERSLAG EDUCATIEVE OF CULTURELE ACTIVITEIT AFDELING: LVSW Brugge IN SAMENWERKING MET: regionaal dienstencentrum van het WLZ Kortrijk DATUM ACTIVITEIT: donderdag 7 september 2006 PLAATS : WLZ-center, Revillpark 1, 8000 Brugge AANVANG : 14.15 uur EINDE : 16.30 uur VERANTWOORDELIJKE : medewerkers NAAM SPREKER : dokter Bart Morlion, coördinator Leuvens Algogisch Centrum – Universitaire Ziekenhuizen Leuven DESKUNDIGHEID SPREKER : anesthesist, gespecialiseerd in pijnbehandeling AANTAL AANWEZIGEN : 24 TITEL VAN DE ACTIVITEIT : Chronische pijn vanuit medisch perspectief KORT VERSLAG MET BETREKKING TOT DE EDUCATIEVE WAARDE VAN DE ACTIVITEIT Bij de aanvang van zijn uiteenzetting, getiteld “the puzzle of Pain”, legt anesthesist Morlion de term algologie (algos en logos) uit als de leer van de pijn. Uit de bijbel blijkt dat pijn zo oud is als de mens zelf (Eva leed pijn bij de bevalling) en dat zijn beroep zeer oud is (God liet Adam inslapen om bij hem een rib weg te nemen). Pijn omschrijft hij als “een onplezierige, sensorische (zintuiglijke) en emotionele ervaring, die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging of die beschreven wordt in termen van een dergelijke beschadiging”. Het pijngevoel ontstaat in de hersenen en moet worden gezien als een zinvol alarmsignaal dat ons lichaam beschermt tegen beschadiging. Bij een temperatuur van meer dan 42°C worden de eiwitten immers vernietigd. Tegenover acute pijn, die een oorzaak heeft, preventief werkt en verholpen kan worden, staat chronische pijn, die permanent kwelt door een centrale overgevoeligheid in de hersenen en waar het verband tussen waarschuwing en bescherming zoek is. Via de poorttheorie toont dokter Morlion de onlosmakelijke band aan tussen lichaam en geest: wie gelukkig is, heeft een hogere pijndrempel dan wie depressief is. Volgens het pijnmodel van Loeser doorloopt de patiënt 3 fasen vooraleer een pijngedrag te ontwikkelen: de nociceptie of de pijnsignalen, de pijnsensatie en de pijnbeleving. Ook bestaan er diverse soorten pijn: de nociceptieve pijn (de schadelijke stimuli), de inflammatoire of de ontstekingspijn, de neuropatische of de zenuwpijn en de dysfunctionele pijn of de algemene en ongeneeslijke pijn. De ideale therapeutische aanpak is multimodaal, met een voorkeur voor de niet medicamenteuze behandeling. In eerste instantie wordt de pijn medisch-technisch benaderd (toedienen van al dan niet opioïde pijnstillers, psychofarmaca zoals antidepressiva, inspuitingen met cortisone, inplanten van katheters, gebruik van stroom, ijs of etsende stoffen bij zenuwbehandelingen, en elektrische stimulatie, te vergelijken met de elektrische schokken van torpedovissen in de oudheid, waaraan de patiënt in een bad werd blootgesteld). Vervolgens wordt de patiënt aangeleerd zijn spieren goed te gebruiken door kinesitherapie en revalidatie. Tot slot kunnen de cognitieve gedragstherapie, de zelfzorg (de pijn enigszins bestrijden door met crèmes te wrijven) en de pijnrevalidatie de patiënt weer helemaal op de been brengen. Op basis van het dossier van de huisarts worden chronische pijnpatiënten naar één van 5 erkende referentiecentra voor chronische pijn (Roeselare, Gent, Antwerpen, Leuven en Oost-Limburg) doorverwezen, waar een multidisciplinair team van minstens 4 medische en paramedische specialisten erin slaagt om 1 op de 2 patiënten te helpen weer een kwaliteitsvol leven te leiden. Na afloop stellen geïnteresseerde aanwezigen nog enkele vragen. datum : 07/09/2006 DE ORGANISATOR