Bij strijdigheid van twee sets algemene voorwaarden bepaalt uitleg

1
Bij strijdigheid van twee sets algemene
voorwaarden bepaalt uitleg welk beding
prevaleert
Als er twee sets algemene voorwaarden met onderling strijdige bedingen van
toepassing zijn op een overeenkomst, moet de rechter door middel van uitleg
bepalen welk beding voorgaat. De daaraan inherente onzekerheid kan worden
voorkomen door in de overeenkomst heel duidelijk te bepalen welke algemene
voorwaarden gelden.
De Hoge Raad oordeelde aldus in een zaak waarin twee sets algemene voorwaarden van
toepassing waren die onderling strijdige bedingen over geschilbeslechting bevatten (ofwel
door arbitrage, ofwel door de rechtbank). De HR gebruikte de Haviltex-maatstaf om te
bepalen welk beding voorging: voor de uitleg van een overeenkomst komt het aan op de
zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de
bepalingen mochten toekennen en op wat zij daarover redelijkerwijs van elkaar mochten
verwachten. De HR voegde hieraan toe dat de rechter hierbij onder meer gewicht kan
toekennen aan de wijze waarop de betreffende bedingen in de overeenkomst zijn vermeld
of zijn geïncorporeerd. In het voorgelegde geval werd naar één set algemene voorwaarden
verwezen in de overeenkomst zelf, en naar een andere set in kleine, voorgedrukte letters
aan het einde van de overeenkomst. De HR oordeelde dat het hof terecht had
geconcludeerd dat de eerste set algemene voorwaarden prevaleert, omdat deze is vermeld
in het gedeelte van de overeenkomst dat per transactie werd ingevuld. De andere set was
slechts een standaardverwijzing.
In een van de onderdelen werd verder een beroep gedaan op een eerdere uitspraak van de
HR (NJ 1998/705, Visser/Avéro). Hierin was geoordeeld dat geen van beide sets algemene
voorwaarden van toepassing is op een overeenkomst als er sprake is van een alternatieve
verwijzing, herkenbaar aan het woord ‘of’. Maar aangezien in deze casus beide sets
algemene voorwaarden nadrukkelijk van toepassing waren verklaard, is deze eerdere
uitspraak volgens de HR niet relevant.
Deze uitspraak leert dat er bij het sluiten van een overeenkomst gewaakt moet worden dat
er niet twee sets algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard. In dat geval
moet immers door uitleg worden bepaald welke algemene voorwaarden bij strijdigheid
voorgaan. Die onzekerheid kan worden voorkomen door heel duidelijk te maken welke
algemene voorwaarden gelden.
De Brauw Blackstone Westbroek
-1/2-
10.06.2015
2
De Brauw Blackstone Westbroek
-2/2-
10.06.2015