Let op fiscale en financiële hobbels

TEKST: ASCHWIN FITZ VERPLOEGH EN PAUL ROETEN
16
H L
SC A
DI A
RI ISC
JU F
EN
UITZENDEN PERSONEEL
Let op fiscale
en financiële hobbels
Bent u van plan personeel uit te zenden naar het buitenland? Dan krijgt u te maken met
grensoverschrijdende wet- en regelgeving. Het is dan aan ú om u een weg te banen door
de internationale wirwar van regels.
FENEDEXPRESS / FEBRUARI 2014 / NR. 385
Gevolgen voor vennootschapsbelasting
Veel werkgevers hebben te maken met een
zogenaamde “vaste vertegenwoordiger” of
“ vaste inrichting” in het buitenland. Dit kan
voor een werkgever gevolgen hebben voor
onder andere de vennootschapsbelasting.
Aschwin Fitz Verploegh
Paul Roeten
Indien personeel wordt uitgezonden naar
het buitenland, dient de werkgever voorbereid te zijn op mogelijke financiële en fiscale
hobbels die moeten worden genomen.
Door gedegen voorbereiding kunnen vaak
onverwachte en ongewenste additionele
administratieve en financiële lasten worden
voorkomen. Veel voorkomende vragen van
werkgevers hierbij zijn: “in welk land ben ik
als werkgever belasting- en inhoudingsplichtig voor de vennootschapsbelasting
en loonbelasting?” en “in welk land zijn mijn
werknemers belastingplichtig en sociaal
verzekerd?” In dit artikel zal aandacht worden
besteed aan dergelijke vraagstukken en
de mogelijke risico’s van het uitzenden van
personeel naar het buitenland.
Waarom uitzenden van
personeel naar het
buitenland?
Het uitzenden van personeel naar het
buitenland is in deze tijd eerder regel dan
uitzondering. Voor een werkgever kan het
aantrekkelijk zijn om een werknemer uit te
zenden naar het buitenland vanwege hun
specifieke kennis of vaardigheden. Ook
worden werknemers uitgezonden naar het
buitenland om juist die specifieke kennis
en ervaring op te doen. Het uitzenden van
personeel kan voordelen brengen, maar ook
nadelen, zowel voor u als werkgever maar
ook voor werknemer.
46265_SO_FE_385_Binnen_03.indd 16
Vaste vertegenwoordiger en/of
handelsagent
De definitie van een vaste vertegenwoordiger kan per belastingverdrag in enige mate
verschillen. Veelal is er sprake van een vaste
vertegenwoordiger indien aan de volgende
vereisten voldaan is:
• De vertegenwoordiger moet duurzaam
bevoegd zijn om namens de werkgever
overeenkomsten af te sluiten.
• De vertegenwoordiger bezit een volmacht
die door u als werkgever is verleend. De
volmacht stelt de vertegenwoordiger in
staat tot het verrichten van activiteiten
die tot de kernactiviteiten van het bedrijf
behoren. Een formele vastlegging van de
bevoegdheid is echter niet altijd noodzakelijk (zie ook hieronder).
• De vertegenwoordiger moet in zekere
mate afhankelijk zijn van uw onderneming.
Hiervan zal bijvoorbeeld in principe sprake
zijn als de vertegenwoordiger in dienst is
van de werkgever.
• De vertegenwoordiger moet zijn bevoegdheid tot het vertegenwoordigen van de
werkgever ook gewoonlijk uitoefenen;
indien de vertegenwoordiger wel een volmacht zou hebben, maar hier in de praktijk
nooit gebruik van maakt, zal in principe
geen sprake zijn van een vaste vertegenwoordiger.
• De werkzaamheden van de vertegenwoordiger zijn niet slechts van voorbereidende
aard of te karakteriseren als hulpwerkzaamheid.
Indien uw werknemers u als werkgever in het
buitenland vertegenwoordigen en er geen
gebruik wordt gemaakt van (onafhankelijke)
handelsagenten, zal in de praktijk sneller
sprake zijn van een vaste vertegenwoordiger.
Bij gebruik van onafhankelijk handelende
plaatselijke agenten zal minder snel sprake
zijn van een vaste vertegenwoordiger in
het buitenland. Het is in dergelijke gevallen echter wel raadzaam de contractuele
voorwaarden waaronder de handelsagent de
werkzaamheden verricht te beoordelen: is
namelijk wel sprake van een ‘onafhankelijke
agent’?. Om het risico van vaste vertegenwoordiging in het buitenland volledig uit te
sluiten zal te allen tijde lokaal advies moeten
worden ingewonnen aangezien ieder land
eigen criteria hanteert.
Vaste inrichting
Een vaste inrichting heeft veelal de volgende
kenmerken:
• Er moet een fysieke constructie zijn, een
kantoor, een winkel of bedrijfspand. Deze
hoeft overigens niet per se vast te zitten aan de grond. Doorgaans zal echter
sprake zijn van een (deel van een) gebouw.
• Dit gebouw moet aan de onderneming
(enigszins duurzaam) ter beschikking
staan; de beschikking over de fysieke constructie kan voortvloeien uit eigendom of
huur, maar ook het feitelijk ter beschikking
staan voor gebruik door de onderneming.
• Het gebouw moet in enige mate zijn ingericht voor de aldaar te verrichten activiteiten van de onderneming.
Indien er sprake is van een vaste vertegenwoordiger of een vaste inrichting in het buitenland, is het mogelijk dat de resultaten die
door de vaste vertegenwoordiger of vaste
inrichting worden behaald, belast zijn in het
buitenland. Voor het bepalen van dit resultaat
moet in principe het resultaat worden
vastgesteld dat behaald zou zijn met de
activiteiten van de vaste vertegenwoordiger
of vaste inrichting indien deze een afzonderlijke, onafhankelijke onderneming zouden
vormen. Dit kan lastig zijn en tot moeilijke
discussies leiden met de Nederlandse en
lokale belastingautoriteiten.
14-02-14 13:38
17
H L
SC A
DI A
RI ISC
JU F
EN
Gevolgen voor
loonbelasting
Indien u als werkgever personeel
uitzendt naar het buitenland, kan dit ook
gevolgen hebben voor de loonbelasting.
In het algemeen is iedere in Nederland
gevestigde werkgever die werknemers in
dienstbetrekking heeft inhoudingsplichtig
voor de Nederlandse loonbelasting
en derhalve verplicht om Nederlandse
belasting in te houden op het loon van de
werknemer.
Per situatie zal dus beoordeeld moeten
worden of Nederlandse loonbelasting moet
worden ingehouden op het loon van de
werknemer. Ook moet worden bepaald in
welk land (welk deel van) het loon van de
werknemer onderworpen is aan belasting
en hoe de belasting daar moet worden
ingehouden en afgedragen.
Gevolgen voor sociale
zekerheid
Indien u als werkgever personeel uitzendt
naar het buitenland, kan dit ook gevolgen
hebben voor de sociale zekerheid
van het personeel. De werknemer is in
Nederland verplicht sociaal verzekerd
voor de volksverzekeringen, zoals de
Algemene Ouderdomswet en de Algemene
wet bijzondere ziektekosten, voor de
Zorgverzekeringswet, maar ook voor
de werknemersverzekeringen, zoals de
Werkeloosheidswet en de Wet Inkomen naar
Arbeid indien:
• De werknemer inwoner is van Nederland
of;
• Het loon van de werknemer in Nederland
onderworpen is aan de loonbelasting.
46265_SO_FE_385_Binnen_03.indd 17
Uitzenden van personeel binnen
de Europese Unie/EER en
Zwitserland
Indien u personeel uitzendt naar een EUlidstaat of IJsland, Liechtenstein, Noorwegen
of Zwitserland (Europese Economische
Ruimte), zijn internationale regelingen
op het gebied van sociale zekerheid van
toepassing. De belangrijkste regelingen
binnen de EU/EER en Zwitserland zijn de
Verordening (EEG) Nr. 1408/71 en de hiervoor
in de plaats getreden Verordening (EG) Nr.
883/2004. Deze verordeningen beschrijven
onder andere regels voor het vaststellen van
de toepasselijke wetgeving. Hierdoor wordt
voorkomen dat uw personeel in meer dan
één land sociaal verzekerd is of helemaal
niet sociaal verzekerd is.
periode van tien jaar mogelijk. Hiertoe
dient een verzoek te worden gedaan bij
de Sociale Verzekeringsbank voor de
volksverzekeringen en bij het UWV voor de
werknemersverzekeringen.
Pensioen
Indien uw personeel in Nederland pensioen
opbouwt en u besluit personeel uit te
zenden naar het buitenland, dan zal de
uitzending ook gevolgen hebben voor
de pensioenopbouw van de uitgezonden
werknemers. In Nederland zijn bijdragen
aan de pensioenregeling fiscaal onbelast.
De latere pensioenuitkering is daarentegen
belast. Daarvoor dient wel sprake te zijn van
een regeling die voldoet aan de Nederlandse
wetgeving.
Uitzenden van personeel buiten
de Europese Unie/EER en
Zwitserland
Bij uitzendingen van personeel naar een nietEU/EER-land is de Europese verordening
niet van toepassing. Echter, Nederland heeft
met enkele landen ook een aantal bilaterale
sociale verzekeringsverdragen gesloten. Op
basis van het van toepassing zijnde sociale
verzekeringsverdrag moet worden bepaald
waar de werknemer sociaal verzekerd is.
Bij uitzendingen in concernverband
wordt vaak gekozen voor voortzetting van
pensioenopbouw in Nederland. Omdat
de belastingheffing over het inkomen
bij uitzending meestal plaats zal vinden
in het buitenland, zal in het buitenland
beoordeeld moeten worden of en in
hoeverre de bijdragen aan de Nederlandse
pensioenregeling fiscaal gefacilieerd zijn. Er
zijn, zeker binnen de Europese Unie, landen
die de pensioenregeling van een ander land
fiscaal faciliëren. Als dit niet het geval is dan
kan overwogen worden om deel te nemen
aan een buitenlandse pensioenregeling.
Ook kan de pensioenopbouw tijdelijk
worden gestaakt en kunnen bij terugkeer in
Nederland de buitenlandse pensioenjaren
alsnog worden ingekocht om zo het
pensioen te verbeteren.
Uitzenden van personeel naar
niet-verdragslanden
Conclusie
Bij uitzendingen naar een niet-verdragsland,
zoals de meeste Aziatische, Afrikaanse en
veel Zuid- Amerikaanse landen, wordt de
sociale zekerheidspositie bepaald door
de nationale wetgeving. Hierdoor kan er
geen, gedeeltelijke of dubbele sociale
verzekeringsplicht ontstaan. Afhankelijk
van de feiten en omstandigheden kan de
werknemer sociaal verzekerd blijven in
Nederland of treedt Nederland terug om
dubbele premieheffing te voorkomen.
FENEDEXPRESS / FEBRUARI 2014 / NR. 385
Voor werknemers die (deels) in het
buitenland werken is van belang om
te bepalen waar hun woonplaats is. In
Nederland woonachtige werknemers
zullen in principe belastingplichtig blijven
in Nederland, tenzij een belastingverdrag
anders bepaald. Belastingplicht buiten
Nederland ontstaat in de meeste gevallen
indien:
• Meer dan 183 dagen per kalenderjaar
(soms: 12-maandsperiode of belastingjaar)
buiten Nederland wordt gewerkt en
verbleven, of;
• Sprake is van een werkgever die niet in
Nederland is gevestigd, bijvoorbeeld
een in het buitenland gevestigde
groepsmaatschappij, waarnaar u de
werknemer uitzendt, of;
• Sprake is van een vaste inrichting in het
buitenland.
Niet alleen nationale sociale
zekerheidswetgeving speelt een rol bij
de bepaling van de premieplicht van een
werknemer. Ook Europese verordeningen,
verdragen en lokale regelgeving spelen een
belangrijke rol bij de bepaling van het land
waar de werknemer sociaal verzekerd is.
Als werkgever kunt u baat hebben bij het
uitzenden van personeel naar het buitenland.
Er zijn echter veel fiscale en financiële
hobbels waar u zich van bewust moet
zijn en waarop u zich als werkgever kunt
voorbereiden. Hierdoor kunnen additionele
financiële en administratieve lasten
voorkomen worden. Onderneem daarom
tijdig actie en win advies in bij uw HRafdeling of bij uw externe adviseur.
Vrijwillige verzekering
Als de Nederlandse volks- en
werknemersverzekeringen niet langer
verplicht van toepassing zijn, kan een
werknemer veelal kiezen voor een vrijwillige
voortzetting. Hiermee wordt voorkomen
dat bijvoorbeeld een gat ontstaat in de
AOW-opbouw als gevolg waarvan de AOWuitkering bij pensionering tijdsevenredig
wordt gekort voor de duur van de uitzending.
Vrijwillig verzekeren is voor een maximale
Over de auteurs
Aschwin Fitz Verploegh en Paul Roeten
zijn respectievelijk als junior-belastingadviseur en partner verbonden aan Exterus
te Den Haag en werkzaam in de expat
adviespraktijk. www.exterus.nl
Meer weten? www.fenedexpress.nl, zoek op
Uitzenden personeel, Fiscale aspecten
14-02-14 13:38