1 OP REIS NAAR HET BUITENLAND MET EEN ICD OF

OP REIS NAAR HET BUITENLAND MET EEN ICD OF PACEMAKER
Voorbereiding
Het is belangrijk dat u voor uw buitenlandse reis boekt met uw cardioloog bespreekt of het verstandig
is deze reis te maken. Vanzelfsprekend neemt u uw medicijnen mee. Verdeelt u uw medicijnen over
uw (hand)bagage, mocht u een koffer kwijtraken, dan heeft u nog iets, Neemt u ook een lijst mee
waarop de naam van het medicijn (en werkzame stof) en het aantal milligrammen staat aangegeven.
De douane kan er soms om vragen en bij een ziekenhuisopname kan dit overzicht nuttig zijn.
Mogelijke “uitleesproblemen” van uw pacemaker/ICD in het buitenland
Pacemakers geven een elektrische puls waardoor uw hart sneller en regelmatiger klopt. Wanneer dat
noodzakelijk is, geven ICD’s bij een hartstilstand een shock af waardoor uw hart weer op een normaal
tempo klopt. Een ICD bevat soms ook een pacemaker en beiden bezitten een “geheugen”
(vergelijkbaar met een harde schijf van een computer). Op dit geheugen worden automatisch
onregelmatigheden in uw hartritme geregistreerd. Tijdens de controles in uw ziekenhuis wordt het
geheugen door de ICD-technici uitgelezen om te controleren of er zich in de afgelopen periode
onregelmatigheden hebben voorgedaan. Dat kan in het buitenland problemen opleveren, omdat elk
merk pacemaker/ICD zijn eigen software heeft om uitgelezen te worden. Niet elk ziekenhuis in de
wereld heeft de beschikking over de juiste software voor uw ICD of pacemaker. Dat betekent gelukkig
niet dat men u in het buitenland niet kan behandelen.
Praktisch elk goed uitgeruste ziekenhuis in het buitenland de toestand van uw hart op dat moment
beoordelen met een ECG. Maar zonder de juiste ICD-software kan men niet terugkijken naar het
moment waarop de problemen met uw hart begonnen zijn, naar wat mogelijk de oorzaak van de
problemen zou kunnen zijn en kan men eventueel de instelling van uw pacemaker/ICD niet
veranderen. Daarom kan het nuttig te zijn om, vóórdat u op vakantie gaat, te onderzoeken in welke
ziekenhuizen in uw vakantieland men de beschikking heeft over de juiste software voor uw ICD of
pacemaker. Deze informatie kunt u verkrijgen via de website van het merk van uw ICD/pacemaker.
Daar kunt u de verblijfplaats in het betreffende land invullen en het meest nabije ziekenhuis vinden.
De websites van de meeste Nederlandse fabrikanten van de geïmplanteerde ICD’s en pacemakers
staan onderaan dit artikel vermeld. De betreffende afdeling in het ziekenhuis waar u uw ICD of
pacemaker regelmatig laat uitlezen kan u deze informatie ook verschaffen.
Vanzelfsprekend is het ook belangrijk om, bij problemen in het buitenland contact op te nemen met uw
ziekenhuis in Nederland. Het is dus nuttig om het telefoonnummer van uw ziekenhuis bij de hand te
hebben, evenals de gegevens van uw ICD en pacemaker. Daarnaast is het ook verstandig het
telefoonnummer van uw zorgverzekeraar beschikbaar te hebben.
Tips voor een veilige reis
Wanneer u per vliegtuig vanuit Nederland vertrekt, moet u op het vliegveld een controle-poortje
passeren. Hoewel gezegd wordt dat zo’n poortje veilig is voor pacemaker- en ICD-dragers, is het
verstandig u handmatig te laten controleren. U moet dan wel kunnen aantonen dat u drager bent van
een pacemaker of ICD. Dat kan met behulp van het pasje “cardiac device card” dat u krijgt van het
ziekenhuis na plaatsing van de pacemaker of ICD. De procedures van het grensbewakingspersoneel
zijn niet eenduidig. In Nederland en de meeste Europese luchthavens staat een functionaris vóór het
poortje. Als u die functionaris de “cardiac device card” toont zal hij/zij u om het poortje heen
doorsturen naar de mannelijke/vrouwelijke beambte die u fouilleert. Zelf om het poortje heenlopen,
kan leiden tot ongewenste irritaties bij de betreffende beambten. Daarom is het aan te bevelen, indien
er niemand voor het poortje staat, de beambten aan de andere kant van het poortje te waarschuwen
met de “cardiac device card” in de hand. Tijdens het verblijf in het buitenland, zeker als het daar
warmer is dan in Nederland en de hygiënische omstandigheden minder zijn dan bij ons, moet u alert
zijn op uw vochthuishouding en op koorts en diarree. Door overmatig vochtverlies kan het gebeuren
dat u een natrium (zout)- en kaliumtekort oploopt. Dat kan ritmestoornissen veroorzaken en de
bloeddruk beïnvloeden.
Adressen ICD-fabrikanten
1
Op de websites van de hieronder staande ICD-fabrikanten kunt u het adres en telefoonnummer van
het ziekenhuis opzoeken dat het dichts bij uw reisbestemming gelegen is. Niet alle websites zijn
echter even duidelijk. Als het niet lukt om uw vakantiebestemming in te vullen op de website, kunt u de
fabrikant ook bellen en uw probleem mondeling uitleggen.
Medtronic website www.medtronic.com/travelling telefoon +31 (0) 45 - 566 8800
Biotronik website www.biotronik.nl doorklikken op patiënts en reizen telefoon + 31 (0) 24- 3555975
Boston Scientific website www.lifebeatonline.com/en-US/find-a-heart-specialist.html
telefoon + 31(0)30-6025555
St. Jude medical website www.sjm.com/corporate/locations tel +31(0)318 583 250
Sorin stuur een email naar [email protected] of +31(0)20-3113211
In Nederland bestaat de Stichting STIN, een organisatie van ICD dragers in Nederland. STIN is
bereikbaar via hun website www.stin.nl en per telefoon +31 (0)75-785 0392. Op de STIN-website treft
u uitgebreide en nuttige informatie aan over het reizen van ICD-dragers naar het buitenland.
Dragers van ICD of Pacemaker \moeten zich realiseren dat in geval van een ongeval, waarbij het
opgelopen letsel een ziekenhuisopname noodzakelijk maakt, een onderzoek door middel van een MRI
scan absoluut niet uitgevoerd mag worden. Het sterke magnetische veld van een MRI scanner kan
zeer hoge temperaturen veroorzaken niet alleen in de ICD of de Pacemaker maar ook in de
aangekoppelde bedrading. Daardoor kan grote schade veroorzaakt worden aan je hart, eventueel
zelfs met de dood ten gevolge. Een onderzoek door CT of PET-scan is wel mogelijk.