BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN DE BETA-LACTAMASES Eva Kolwijck TYPEN BRMO • • • • • MRSA VRE ESBL AmpC Carbapenemases TYPEN BRMO • MRSA • VRE • ESBL • AmpC • Carbapenemases β-LACTAM ANTIBIOTICA β-LACTAMASES • • • • Penicillinases Cefalosporinases Extended-spectrum cefalosporinases Carbapenemases (ESBL, AmpC) β-LACTAMASES GENETISCHE INFORMATIE BACTERIËN Chromosoom • E. coli chromosoom DNA: 4600 kilobases (1 kb = 1000 baseparen) • DNA genen die coderen voor specifieke polypeptides • E. coli 4300 genen ca 1800 eiwitten Plasmiden • Kleine circulaire DNA fragmenten met 2 – 30 genen • Replicatie onafhankelijk van het genoom • 1- 100 genen per bacterie • Vaak AB resistentie genen HORIZONTALE GENE TRANSFER • Opname van vrij DNA uit de omgeving • Transductie van DNA door fagen • Conjugatie: connectie tussen bacteriën om plasmiden uit te wisselen ESBLS EN PLASMIDAAL-AMPC • • • • Enzymen gecodeerd door genen gelegen op plasmiden Makkelijke verspreiding omgeving en tussen bacteriën Breken penicillines en alle cefalosporines af Carbapenems enige beta-lactam optie • Dragerschap NL bevolking • ESBL 10% • plasmidaal-AmpC 1% ESBLS – EXTENDED SPECTRUM BETA-LACTAMASES Enzymen die penicillines en 1e-4e generatie cefalosporines afbreken, geremd worden door clavulaanzuur en plasmide gecodeerd zijn. Niet actief tegen carbapenems. • TEM • Griekse patient Temoneira • Nu 222 bekend • SHV • Sulfhydryl reagent variable • Nu 191 bekend • CTX-M • Cefotaximase; in München geïsoleerd • Nu 166 bekend • En andere… AMPC Enzym dat (penicillines en) 1e-3e generatie cefalosporines afbreekt, geremd wordt door cloxacilline en chromosomaal of plasmidaal gecodeerd is. Niet actief tegen 4e generatie cefalosporines en carbapenems. Chromosomaal AmpC Géén chromosomaal AmpC • Citrobacter (freundii, braakii, youngae) • Klebsiella (pneumoniae, oxytoca) • Enterobacter spp. • E. coli • Hafnia alvei • Proteus (mirabilis, penneri, vulgaris) • Morganella morganii • Salmonella spp. • Providencia stuartii • Citrobacter (farmeri, koseri, sedlakii) • Edwardsiella tarda • Serratia marcescens Enterobacter, Citrobacter, Serratia, Morganella, Providencia, Hafnia FUNCTIE VAN HET AMPC GEN OP HET CHROMOSOOM Enterobacter, Citrobacter, Serratia, Morganella, Providencia, Hafnia OVERPRODUCTIE VAN AMPC ENZYMEN inductie reversibel derepressie irreversibel WAT ZIJN DE ALTERNATIEVEN VOOR GRAM-NEGATIEVEN? • Quinolonen: ciproxin, levofloxacin, moxifloxacin etc. • Co-trimoxazol • Aminoglycosiden toxisch Old antibiotics • Colistine • Tigecycline • Fosfomycine • Chlooramphenicol toxisch, snelle resistentie alleen i.v., duur, onnodig breed alleen i.v., weinig ervaring toxisch, moeilijk te krijgen Carbapenems….wel of niet?? ± 15% R (IC) ± 25% R (IC) CARBAPENEMASES Enzym dat penicillines, alle cefalosporines én carbapenems afbreekt. • • • Ambler klasse A (9 families) - KPC - PER - SME - GES - IMI - SFO - NMC-A - SFC - IBC Ambler klasse B (6 families) - VIM - GIM - NDM - IMP - SIM - SPM Ambler klasse D (2 families) - OXA - PSE CONCLUSIE • Beta-lactams belangrijkste antibiotica tegen (gram-negatieve) bacteriën • Toenemende resistentie ontwikkeling bacteriën • Nu al 10% NL bevolking ESBL-drager • Alternatieven voor beta-lactams zijn minder aantrekkelijk • Weinig ervaring met andere antibiotica bij ernstige infecties • Carbapenemase verspreiding in NL is een kwestie van tijd… • Isolatiemaatregelen dus erg belangrijk in de preventie tegen resistentie genen