THEMA PROTECTING PEOPLE |DURING LEISURE TenCate Grass

THEMA PROTECTING PEOPLE | DURING LEISURE
TenCate Grass: nieuwe
kwaliteitsstandaarden
kunstgrassystemen
Geosynthetics helpen
sporter en recreant aan
bescherming
Kamperen, ‘het plezier
van vrijheid’
2015 | nummer 1 | voorjaar
txtures 1
txtures is het interne en
externe relatiemagazine van
materiaaltechnologieconcern Koninklijke
Ten Cate nv (TenCate).
Het blad verschijnt vier
keer per jaar in een
Nederlands- en een
Engelstalige versie.
Redactie
Koninklijke Ten Cate nv
Postbus 58
7600 GD Almelo
telefoon +31 546 544 911
Coen Heldeweg
[email protected]
Vormgeving
Aandagt reclame & marketing,
Almelo
Drukwerk
Lulof experts in gedrukte
communicatie, Almelo
Het is toegestaan (delen van)
artikelen over te nemen, mits
deze worden voorzien van
bronvermelding en niet in een
afwijkende context worden
geplaatst.
Jaargang 50 - nummer 1
voorjaar 2015
Evolueren
‘TenCate wil leidend zijn in het bieden van duurzame oplossingen voor persoonsbescherming en bescherming van de werken leefomgeving: Protecting people. Op het eerste gezicht lijkt deze missie voor het kunstgras waar de Grass-groep zich
op richt niet toepasselijk. Schijn bedriegt. Juist door ons te richten op aspecten die de mens ten goede komen, weet
TenCate Grass nieuwe kansen te creëren voor succes.’
‘Een kenmerk van succesvolle bedrijven is dat ze zichzelf voortdurend veranderen en heruitvinden om optimaal in te kunnen spelen op
marktkansen. Ook TenCate Grass evolueert continu, waarbij megatrends op het gebied van Protecting People de boventoon voeren.
Neem bijvoorbeeld de wereldwijde trends van verstedelijking, klimaatverandering en steeds hogere veiligheidseisen.
Verstedelijking leidt tot een grotere behoefte aan parkachtige omgevingen voor sport en recreatie terwijl de beschikbare ruimte beperkt
is. Doordat kunstgras veel intensiever gebruikt kan worden, op veel meer plaatsen kan worden aangelegd en aan hogere veiligheidseisen
kan voldoen dan natuurgras zien we een groeiende behoefte in stedelijke gebieden. Voorbeelden van producten die hierop inspelen zijn de
geweven shockpad TenCate SineTM en ons 3D-geweven kunstgras GreenFields® MX. Deze producten bieden een optimale spelbeleving op
een veilig speloppervlak. In steden is de steeds snellere afvoer van regenwater een groeiend probleem doordat rioolsystemen overbelast
raken en de grondwaterspiegel daalt. Kunstgras kan ook op dit gebied een rol spelen door buffering, opslag en (her)gebruik van regenwater.
TenCate EcoceptTM en Greensource® zijn voorbeelden van het inspelen op de behoefte aan duurzame “low-impact” drainagesystemen.
Klimaatverandering leidt in verschillende regio’s wereldwijd tot droogtes, terwijl andere gebieden juist geplaagd worden door overstromingen.
Waterschaarste heeft ertoe geleid dat het sproeien van natuurgras duur of zelfs verboden wordt. Met name waar droogte extreme vormen
aanneemt, is kunstgras een steeds vaker gekozen alternatief voor natuurgras. Omdat modern landscapingkunstgras er realistisch uitziet
wordt het inmiddels breed geaccepteerd. Deze realistische look is mogelijk gemaakt door een combinatie van onze veerkrachtige
en getextureerde grasgarens.
Vermindering van CO2-uitstoot en materiaalverbruik speelt in op de vraag naar duurzamer producten en een sociaal verantwoordelijke
bedrijfsvoering. Voor een brede marktacceptatie is het noodzakelijk dat duurzaamheid gepaard gaat met functionaliteit en kostenbeheersing:
een milieuvriendelijk alternatief dient even goed of zelfs beter te functioneren en mag niet meer kosten. TenCate Grass speelt hierop in met
nieuwe easy-to-install concepten voor de onderbouw van kunstgrasvelden. Hierdoor wordt de installatie van kunstgras vereenvoudigd en het
noodzakelijke grondwerk geminimaliseerd.
Bij het ontwikkelen van componenten en systemen is de inbreng van klant en eindgebruiker onontbeerlijk. Zij zijn het uiteindelijk die besluiten
tot aanschaf en installatie, zij willen gericht inspelen op ontwikkelingen in de sportbeoefening of zij weten aan welke eigenschappen hun
speeloppervlak moet voldoen. Die aanpak heeft mede aan de basis gelegen van het succes van GreenFields® TX tijdens het WK Hockey
van vorig jaar en de snelle introductie van GreenFields® MX in het betaald voetbal in Nederland en erbuiten.
Behalve bovengenoemde productontwikkelingen evolueert TenCate Grass ook qua machines, processen,
partners en organisatie. Deze constante evolutie – gericht op marktkansen – is de sleutel tot voortgaand
succes. De visie van onze mensen om marktkansen te onderkennen en hun vermogen en bereidheid tot
continue verbetering en aanpassing staan hierin centraal. Wat dit betreft zie ik de toekomst met
vertrouwen tegemoet.’
Guido Vliegen, groepsdirecteur TenCate Grass
2
txtures 1 2015
INHOUD
26 Kunstgras voor
binnen en buiten
De markt voor landscaping
groeit, zowel voor indoor- als
outdoortoepassingen. Er is
steeds meer aandacht voor
kwaliteit en milieuaspecten.
04
VEILIGHEID
19
Geosynthetics helpen sporters
en recreanten beschermen
40 Bescherming van oevers en dijken
in Maleisië
DUURZAAMHEID
Protecting people
during leisure
06 Nieuwe ontwikkelingen
in verduurzaming van kunstgras
componenten en -systemen
TenCate Grass blijft zich
richten op meer kwaliteitsbewustzijn bij eindgebruikers
en verdere verhoging van
de kwaliteitsstandaard.
Een optimale en veilige
spelbeleving staat hierbij
voorop.
30 Digitaal printen en veredelen
van outdoorweefsels bespaart kosten
en energie
STRATEGIE EN BELEID
24 Column voorzitter raad van bestuur
30
44
D2RAGON-seminar Beijing
Outdoorweefsels
maken creativiteit
in je los
BUSINESS CONTEXT
Tentconfectionairs kunnen
meer creativiteit tonen
in hun tentontwerpen.
Kampeertouroperators kunnen
de kampeersfeer gericht
afstemmen op hun doelgroepen.
12 ‘Bijdragen aan sport en sportbeleving’
16
‘TenCate is een goede sparring
partner’
34 Composieten voor
sportartikelen
Een deel van de
composietenproductportfolio
vindt zijn toepassing in sporten racewagens en sportbenodigdheden waar een
laag gewicht, stijfheid en
duurzaamheid geboden zijn.
3
PROTECTING PEOPLE
DURING LEISURE
Sport en recreatie:
veilig en duurzaam
TenCate richt zich op de groeiende behoefte aan bescherming van mensen en hun werk- en leefomgeving: wanneer we onderweg zijn (In transit),
thuis (In habitats), op ons werk (At work) en wanneer we sporten en recreëren (During leisure). Bij leisure oftewel vrijetijdsbesteding gaat het vooral
om sport en recreatie. TenCate bedient die eindmarkt via vier marktgroepen: TenCate Outdoor Fabrics en TenCate Grass en in bescheidener mate
TenCate Advanced Composites en TenCate Geosynthetics.
4
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Kunstgras in Het Kasteel, waar Sparta Rotterdam zijn thuiswedstrijden speelt
Wie zijn of haar vrije tijd doorbrengt met
kamperen, wandelen of het beoefenen van sport
heeft een grote kans dat hij of zij te maken heeft
met TenCate-materialen. Voor de eindmarkt
sport en recreatie ontwikkelt en produceert het
materiaaltechnologieconcern kunstgras (sport en
landscaping) en outdoorweefsels (kampeertenten
en zonwering), composietmaterialen voor
sportartikelen en geosynthetics voor recreatieve
doeleinden. Op basis van de wereldwijde trends
‘veiligheid’ en ‘duurzaamheid’ geeft TenCate
deze materialen bepaalde eigenschappen
(functionaliteiten). Vrijetijdsbesteding en
sporten vergen veilige en duurzame faciliteiten.
Hoogwaardige outdoorweefsels beschermen
tegen zon, uv-straling, regen, vuur, wind, sneeuw
en inkijk. Kunstgras bespaart op waterverbruik
en onderhoud, voorkomt blessures en maakt de
speelomstandigheden gelijkwaardig.
Kunstgrassystemen
De markt voor kunstgras blijft wereldwijd
groeien, zowel voor sport als landscaping. De
vraag naar hoogwaardige vezels, backing, infill
en sportsystemen trekt aan. Kwaliteit en de
‘look & feel’ van landscapingprojecten krijgen
meer aandacht. Met nieuwe (geweven of
getufte) kunstgrassystemen voor topsport, zoals
GreenFields® TX voor hockey en GreenFields®
MX voor voetbal, is een nieuwe standaard
gezet. GreenFields® TX staat bij een groot aantal
nationale hockeybonden in de belangstelling
als gevolg van de profilering tijdens de
wereldkampioenschappen vorig jaar zomer
in Den Haag. In het Nederlandse beroepsvoetbal
is sprake van meer interesse voor kunstgras. Deze
belangstelling vertaalt zich in een toenemend
aantal orders voor kunstgrassystemen en het
XtraGrass™ systeem van GreenFields, zowel
voor prof- als amateurvoetbal. XtraGrass™ is een
hybride systeem, bestaande uit kunstgrasvezels
en biologisch afbreekbare vezels (zie blz.
7). XtraGrass™ is een gepatenteerd, 100%
recyclebaar kunstgrassysteem dat aan elke
voetbalaccommodatie kan worden aangepast.
Kamperen kan in een tent met geheel eigen dessin
Outdoorweefsels
Buitenrecreatie, zoals kamperen, is wellicht de
meest gebezigde vrijetijdsbesteding. Kamperen
geeft een gevoel van vrijheid en appeleert
aan het groeiende milieubewustzijn. TenCate
Outdoor Fabrics opereert met name op het
hogere marktsegment van zowel de kampeerals de zonweringmarkt. De outdoorweefsels
uit Nijverdal worden toegepast in voortenten,
groepstenten, boogtenten, tipitenten, parasols,
terrasoverkappingen, luifels en een aantal
specialties voor zowel privégebruik als
touroperators en festivalorganisatoren.
Overige materialen
In deze editie van txtures ligt het accent
op outdoorweefsels en kunstgras. In
het toepassingsgebied ‘During leisure’
worden daarnaast geosynthetics en
composietmaterialen gebruikt. Zo vervaardigt
TenCate Geosynthetics ook trampolineweefsel,
weefsels voor afdekking van zwembaden,
windschermen en omheiningen voor privacy en
crowd control (zie blz. 19). Composietmaterialen
maken deel uit van de carosserie van race- en
sportwagens,voertuigen en boten op zonneenergie en andere duurzame energiebronnen.
Daarnaast worden composieten toegepast in
golfartikelen, sportschoenen, tennisrackets,
fietsen, hockeysticks, schaatsen et cetera (meer
daarover op blz. 34).
Klantspecifiek businessconcept
In wezen bedient TenCate de eindmarkt sport
en recreatie ook met het bedrijfsonderdeel voor
procestechnologie: TenCate Digital Finishing.
De digitale veredeling van substraten betreft in
eerste aanzet het bedrukken van outdoorweefsels.
Innovaties in outdoorweefsels op basis van
digitale productieprocessen door middel van
inkjet maken binnen de marktgroepen van
TenCate nieuwe businessconcepten mogelijk.
Ze hebben gevolgen voor de waardeketens. Dit
resulteert niet alleen in nieuwe producten en
oplossingen, maar ook in veranderende posities
in waardenetwerken en de benadering van
klanten. Er kan steeds sneller en klantspecifieker
worden geproduceerd en geleverd: mass
customization oftewel maatwerk per meter in
massaproductie. De klant zal per meter kiezen
voor een eigen dessin, kleur en uiteindelijk
voor specifieke functionaliteiten. Digitale
inkjettechnologie is een van de speerpunten voor
het businessdevelopment-beleid van TenCate.
www.thefreedomcollections.com
www.tencateoutdoorfabrics.com
www.thechoiceofchampions.com
www.tencategrass.com
www.greenfields.eu
www.xtragrass.com
5
PROTECTING PEOPLE
KUNSTGRAS VOOR SPORT EN RECREATIE
TenCate Grass: groei en n
In 2014 nam de omzet van de Grass-groep toe en zette het winstherstel door. Er ligt meer nadruk op verkoop en marketing wereldwijd. De
introductie van twee kunstgrassystemen voor respectievelijk hockey en voetbal heeft de naamsbekendheid en positionering van GreenFields
in de sportmarkt de afgelopen twee jaar wereldwijd versterkt. De ontwikkeling van nieuwe kunstgrassystemen en onderbouwconstructies
werd gecontinueerd. De focus ligt op het creëren van nieuwe kwaliteitsstandaarden van kunstgrassystemen. Ondertussen verstevigen TenCate
Grass en TenCate Geosynthetics hun waardeproposities door producten en systemen verder op elkaar af te stemmen.
tot grotere efficiency en synergie alsmede tot
verbetering van de relatie met de klant.
De marketing van kunstgrassystemen kreeg een
extra impuls met de introductie van GreenFields
in de Verenigde Staten. Dit heeft geleid tot
een groeiversnelling en een versterking van de
marktpositionering. In de Verenigde Staten was
sprake van een sterkere dan verwachte vraag.
Dat was mede het gevolg van een groeiende
economie en omdat er steeds meer wordt
uitgegeven aan sportbeoefening.
TenCate Grass is wereldmarktleider in zowel
garens als backing voor getufte en 3D-geweven
kunstgrassystemen. TenCate Grass geldt als
‘best in class’ omdat ze voor beide systemen
de beste prijs-kwaliteitverhouding kent.
Kunstgras: markt en aandeel
Kunstgras wordt wereldwijd toegepast.
De laatste jaren is het aantal aanbieders
gegroeid, met name in Azië. Een aantal grote
concurrenten heeft het productievolume
verdubbeld. Het gaat vaak om geïntegreerde
bedrijven: zij beschikken over eigen
garenproductie. Mede door bezuinigingen bij
overheden hebben sommige productiebedrijven
in Europa en de Verenigde Staten besloten
de eigen productie van vezels te staken.
Ook enkele bedrijven in de installatiemarkt
staakten hun activiteiten. Dit heeft geleid
tot een groeiend marktaandeel voor TenCate
Grass. In 2014 nam de omzet van de Grassgroep toe. Dat is mede toe te schrijven aan
een verhoging van de commerciële activiteiten
inzake innovatieve kunstgrassystemen, zoals
GreenFields® MX en GreenFields® TX voor
voetbal respectievelijk hockey. Sinds de World
Cup Hockey medio 2014 staat het productmerk
GreenFields® TX internationaal breed in de
belangstelling. Alleen al in Nederland beschikken
tal van hockeyclubs over dit kunstgrassysteem.
Een groeiend aantal clubs in het betaald voetbal
in Nederland speelt zijn thuiswedstrijden op
een kunstgrassysteem van GreenFields, zoals
6
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Ton Raaphorst, groepsdirecteur TenCate
Grass EMEA
GreenFields® MX en GreenFields® Evolution XQ™.
Met vijf tot zes clubs in Nederland (waaronder
FC Twente) en een even groot aantal in Engeland
en Schotland vinden in dit verband momenteel
gesprekken plaats.
Integratie en marketing
Het winstherstel zette door, mede door de
succesvolle integratie van de activiteiten van
TenCate Grass en GreenFields in de Verenigde
Staten en de nadruk op verkoop en marketing.
In 2015 zal de integratie van activiteiten ook
in Europa worden afgerond. Hierdoor wordt
continentaal vanuit twee productlijnen gewerkt:
componenten en kunstgrassystemen. Dit leidt
Ook in Azië was sprake van groei en ontwikkeling
van het marktaandeel, met name in ZuidoostAzië, als gevolg van de uitbreiding van het
distributienetwerk van GreenFields en TigerTurf
in Singapore, Maleisië, Thailand, Indonesië
en Taiwan. Kunstgras is in Azië momenteel de
standaard voor hockey op alle niveaus. Voor
voetbal geldt dat kunstgras voornamelijk wordt
gebruikt als multi-purposetoepassing op scholen
en als trainingsveld.
In Europa bleef de marktvraag voor sportvelden
stabiel. De uitstraling en waardering van
voetbalkunstgras kregen een belangrijke impuls
door de samenwerking in het Nederlandse
beroepsvoetbal met de Corporatie Eerste
Divisie (CED). Het geweven GreenFields® MX
kunstgrassysteem is daarbij doorslaggevend.
Het systeem is een van de pijlers onder de
gezamenlijke innovatiestrategie van TenCate Grass
en GreenFields. Met de combinatie van weef-
XtraGrass™ is een netwerk van kunstgrasvezels, geweven in een ondergrond die op een voetbalveld kan worden gelegd.
nieuwe ontwikkelingen
7
VERVOLG PAGINA 7
en extrusietechnologie is een onderscheidend
systeem ontwikkeld dat volledig recyclebaar is.
In 2014 is gestart met uitbreiding van de (weef-)
productiecapaciteit, die in 2015 een vervolg krijgt,
ook in de Verenigde Staten.
Nieuwe standaarden en componenten
De focus van TenCate ligt op het creëren van nieuwe
kwaliteitsstandaarden van kunstgrassystemen.
Hierbij is het belangrijk nauw samen te werken
met partners in de markt en belanghebbenden als
nationale en internationale sportbonden.
Vanaf 2015 kunnen drie nieuw ontwikkelde
componenten voor additionele omzet zorgen:
een nieuwe fundering van gerecyclede plastics,
een schokabsorberende fundering op basis van
geweven schuimvezels en een speciaal geotextiel
dat dient als onderlaag in een easy-to-install
kunstgrassysteem. Een dergelijk systeem vergt
minder fundering, waardoor de totale kosten
en de milieubelasting van de aanleg van een
kunstgrasveld worden gereduceerd. Innovatieve,
easy-to-install kunstgrassystemen vormen een van
de speerpunten bij de ontwikkeling door TenCate
van nieuwe product-markt-technologiecombinaties.
Deze systemen naderen de commerciële
introductie. De initiële marktintroductie vindt
plaats sinds 2014 met de aanleg van een aantal
pilotvelden. Samenvoeging van verschillende
door TenCate ontwikkelde en geproduceerde
componenten zal – in samenhang met nieuwe
productiemethoden voor de kunstgrastoplaag
– resulteren in een nieuwe generatie
kunstgrassportvelden.
is tegen slijtage. Terwijl het gras groeit, breekt de
backing deels biologisch af. Daardoor ontstaat meer
ruimte voor de wortels om door de kunstgrasmat te
groeien, met behoud van een sterke ondersteunende
structuur voor het gras. De kunstgrasvezels nemen
een deel van de slijtage van natuurgras over,
waardoor veel intensiever gebruik mogelijk is in
vergelijking met een standaard natuurlijke grasmat.
Kale plekken en uitgerukt gras op het voetbalveld
behoren tot het verleden, aangezien de structuur van
XtraGrass™ de grasmat op zijn plaats houdt.
Hybride systeem
Met de introductie van het hybride systeem
XtraGrass™ vult GreenFields de ruimte in de markt
tussen volledig natuurgras en volledig kunstgras.
XtraGrass™ is een netwerk van kunstgrasvezels,
geweven in een sterke ondergrond die direct op
een standaard voetbalveld kan worden gelegd.
Het is opgevuld met een speciale wortelzonemix
en ingezaaid met graszaad. Binnen enkele dagen
ontkiemen de graszaden en groeien deze tussen
de kunstgrasvezels en door de backing. Dit creëert
een sterke natuurlijke grasmat die beter bestand
Kunstgras en sport
Over de toepassing van kunstgras voor sport zijn de
meningen nog verdeeld, met name in het betaald
voetbal en bij wedstrijden op EK- en WK-niveau.
Zowel zakelijke, rationele als emotionele
factoren en overwegingen spelen hierbij een
rol. Denk aan budgetbeperkingen, onderhoud,
afschrijvingstermijnen, milieuaspecten en ‘de
geur van net gemaaid gras’. Een onbetwistbaar
voordeel van kunstgras is in elk geval de
voorspelbaarheid van het rol- en -stuitgedrag
van de bal en de langdurige bespeelbaarheid,
ongeacht het seizoen. Een terugspeelbal is
zonder ‘polletje’ voor een keeper niet te missen.
Een natuurgrasveld is maximaal 500 uur per
jaar bespeelbaar, XtraGrass™ maximaal 1000
speeluren. Een getuft kunstgrasveld meer dan
1.500 uur per jaar en een geweven systeem,
zoals GreenFields® MX, zelfs ruim 2.000 uur per
jaar. Dat zijn ruim 1.330 voetbalwedstrijden van
90 minuten.
Een van de voordelen van kunstgras is de voorspelbaarheid van het rol- en -stuitgedrag van de bal
en de langdurige bespeelbaarheid
8
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Beslissers, bepalers en beïnvloeders
De belangrijkste groep eindklanten in de
sportmarkt zijn de gemeenten, met name de
wethouder die sport in portefeuille heeft. Zij zijn
bij aanschaf de beslissers, net als sportclubs,
scholen en trainingsinstellingen: de gemeenten
voor alle sporten, sportclubs voor één sport.
Architecten zijn een interessante doelgroep
omdat zij vaak de specificaties voor een kunstgras
sportveld formuleren. Dit zijn de bepalers.
GreenFields® TX voor hockey
Ook bij toepassingen voor landscaping door
gemeenten en zakelijke partijen spelen zij vaak
een rol. Beïnvloeders zijn de clubs met velden
die eigendom zijn van de gemeente, sporters
(gebruikers) en onderhoudsmedewerkers. In veel
landen wordt kunstgras verkocht aan aannemers.
Zij onderhouden het contact met de eindklanten.
De vervangingsmarkt
De vervangingsmarkt blijft een goede groei
tonen, vooral in de Verenigde Staten en
Europa. Dit had eveneens een positief effect
op de omzetontwikkeling van TenCate Grass.
De marktgroep behaalde in 2014 15 tot
20% van haar omzet met de vervanging van
kunstgrasvelden. Een groot deel van de derde
generatie kunstgrasvelden, die aan het begin
van deze eeuw doorbrak, is inmiddels aan
vervanging toe. Met productontwikkelingen,
die de kwaliteit van het systeem verhogen en
de kosten van vervanging verlagen, kan op de
vervangingsmarkt worden ingespeeld. Deze zal
de komende jaren verder groeien.
Kunstgras en landscaping
De markt voor landscaping maakte in 2014 een
goede groei door en bedroeg ongeveer 25%
van de totale omzet van de marktgroep TenCate
Grass (2013: 20%). Deze omzet stijgt de laatste
jaren als gevolg van een toenemende aandacht
voor de ‘look and feel’ van de projecten. In
2014 werden enkele aansprekende projecten
aangelegd met TenCate kunstgras (zie ook blz.
28). De verwachting is dat deze markt zich in de
komende jaren positief zal blijven ontwikkelen.
Om hierop in te spelen, kunnen kunstgrasgarens
en backing bepaalde functionaliteiten worden
gegeven. Voorbeelden zijn antibacteriële en
mosgroeiwerende finishes voor toepassing in
zwembaden en speeltuinen.
Samenwerking en waardepropositie
De marktgroepen TenCate Geosynthetics
en TenCate Grass verstevigen hun
waardeproposities door wederzijds materialen,
modules en systemen op elkaar af te stemmen.
De waardepropositie voor zowel geosyntheticsals kunstgrasoplossingen concentreert
zich in belangrijke mate op het terrein van
duurzaamheid. Waterschaarste of juist een
overvloed aan water vormen belangrijke
factoren voor de vraag in de wereldmarkt.
Overheden besteden steeds meer aandacht aan
duurzame aspecten van infrastructurele weg- en
waterbouw- en sportprojecten. Geosynthetics
leveren in veel gevallen een aantoonbaar lagere
CO2-voetafdruk in vergelijking met traditionele
bouwmaterialen als beton en stortstenen. De
opmars van kunstgras is voornamelijk het gevolg
van de hogere bespeelbaarheid, waterbesparing
en de verlaging van onderhoudskosten in
vergelijking met natuurgras.
TenCate blijft zich richten op meer
kwaliteitsbewustzijn bij eindgebruikers, op
verdere verhoging van de kwaliteitsstandaard
en de total cost of ownership. Een optimale
en veilige spelbeleving gedurende de gehele
economische levensduur staat hierbij voorop.
www.thechoiceofchampions.com
www.tencategrass.com
www.xtragrass.com
www.greensource.com
www.greenfields.eu
[email protected]
9
VERVOLG PAGINA 9
Kunstgras in Azië
Het merendeel van de producenten van kunstgrastapijt en kunstgrascomponenten bevindt
zich in China. Deze partijen zijn veelal volledig geïntegreerd en wereldwijd actief.
Producenten van kunstgrastapijt zitten verder vooral in Japan en Australië. Zij bedienen
voornamelijk de lokale markten. TenCate is in Australië en Nieuw-Zeeland actief met een
productiebedrijf (Nieuw-Zeeland) en een verkoopkantoor (Australië)
Asia Vincent Homrighausen. ‘De acceptatie
van hoogwaardig kunstgras neemt toe doordat
er bij belanghebbenden steeds meer kennis en
ervaring is. Deze ontwikkeling gaat gestaag,
maar is absoluut een trend. Daardoor nemen ook
de kwaliteitseisen toe. Wel kun je stellen dat
Azië nog niet het kennisniveau heeft van Europa
en Noord-Amerika.’
Vincent Homrighausen, sales director Asia
van TenCate Grass
In Azië is TenCate marktleider wat betreft
de verkoop van kunstgrasgarens . Sinds
2013 worden de downstreamactiviteiten
(marketing, sales, (externe) productie en
installatie) centraal aangestuurd vanuit het
kantoor in Singapore. Sindsdien is hier een
positieve groeiontwikkeling doorgemaakt.
Tevens beschikt de Grass-groep over een
verkoopkantoor in Beijing.
Acceptatie en belangstelling
Ook in Asia-Pacific (APAC) nemen de
acceptatie van en belangstelling voor
kunstgrastoepassingen toe ‘maar er zijn wel
regionale verschillen’, vertelt sales director
10
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
De afzet van getufte velden ondervindt
concurrentie van goedkope, met name Chinese
aanbieders. TenCate probeert zich door middel
van het geweven product van GreenFields te
onderscheiden en naarmate het kennisniveau
toeneemt zal ook de vraag naar dit product
toenemen. Een goed voorbeeld is Japan, waar
het kennisniveau vergelijkbaar is met Europa en
Noord-Amerika en eindgebruikers tevens bereid
zijn te betalen voor hoogwaardige kwaliteit.
De eerste geweven velden zijn hier daarom ook
reeds geïnstalleerd.
Ook de milieuaspecten worden in de regio
steeds belangrijker. Dat komt door de
wens van centrale en lokale overheden om
milieuvriendelijke producten te gebruiken. Dit
is een belangrijk thema in de industrie, waarin
TenCate en GreenFields zich van concurrenten
onderscheiden door de introductie van 100%
recyclebare producten.
GreenFields® Evolution XQ (voetbal en
rugby) en TigerTurf Glide (hockey) bij het
Dulwich College in Singapore
Landscaping in Azië
De markt voor kunstgras voor landscaping is in
Asia-Pacific nog jong en heeft veel potentie. Om in
te spelen op de groeiende markt besteedt TenCate
sinds enige tijd meer aandacht aan de ontwikkeling
en verkoop van landscapingproducten. ‘TigerTurf
heeft een bijzonder goede productportfolio voor
landscapingtoepassingen en wij richten ons dan
ook met name op het midden- en hoge segment’,
licht Vincent Homrighausen toe. ‘Uiteindelijk
willen wij daarin een leidende positie realiseren.
In zowel sport als landscaping voorzien we een
positieve marktontwikkeling en uitbreiding van
onze positie.’ De marketinginspanningen zullen zich
voornamelijk concentreren rond kunstgrassystemen
van TigerTurf en GreenFields door een - voor zover
mogelijk - directe benadering van eindgebruikers
en stakeholders. In combinatie met een verdere
uitbreiding van het aantal distributeurs in de regio zal
dit leiden tot vergroting van het marktaandeel.
PROTECTING PEOPLE
TIJDENS SPORT EN RECREATIE
Kunstgras in cijfers
Kunstgrascomponenten en -systemen worden wereldwijd toegepast in top- en breedtesport, de recreatiesector en voor landscaping. In het AMI Report
van maart 2014 worden vier toepassingen van kunstgras onderscheiden: contactsporten (rugby, hockey, voetbal etc.), niet-contactsporten (tennis,
basketball etc.), landscaping (overheid, hotels etc.) en recreatie (particulieren).
De top-5 van meest beoefende sporten
ter wereld is
1. Voetbal
2. Cricket
3. Basketbal
4. Hockey
5. Tennis
De markt is in waarde gestegen met
3,4% en bedraagt wereldwijd nu circa
€ 1,34 miljard. Het volume is met 21%
gestegen. Er is dan ook sprake van een
sterke daling van de gemiddelde prijs van
kunstgrasvelden. TenCate is momenteel
wereldwijd marktleider in garens en
backing voor kunstgras. Het wereldwijde
marktaandeel bedroeg in 2013 26%.
De omvang van de totale
kunstgrasmarkt is de afgelopen
jaren flink gestegen. Voor de
periode 2013 - 2017 wordt een
verdere volumestijging in miljoen
m2 voorzien (Bron: AMI Report
Toepassing
2009 20132017
Contactsporten
58,2 73,9119,3
Niet-contactsporten18,7 20,8 29,5
Landscaping
8,3 12,918,9
Recreatie
15,6 22,132,2
2014)
Totaal
100,8 129,7199,9
De vraag naar kunstgras bij eindgebruikers in vierkante meters verhoudt zich als volgt
(Bron: AMI Report 2014)
Contactsporten
57%
Niet-contactsporten
16%
Landscaping
10%
Recreatie
17%
Verre Oosten
22%
Oceanië
4%
Als het gaat om de waarde van kunstgrasinstallaties per regio (2013) (Bron: AMI Report 2014)
Europa
32%
Noord-Amerika
22%
Zuid-Amerika
5%
Midden-Oosten
15%
In Azië-Pacific wordt de komende jaren de meeste groei verwacht, gevolgd door Europa en Noord-Amerika.
11
Johan Cruijff, Ton Raaphorst (groepsdirecteur TenCate Grass EMEA) en Carole Thate, tot voor kort voorzitter van de Johan Cruyff Foundation
‘Bijdragen aan sport
en sportbeleving’
12
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
DUURZAAMHEID
TENCATE VERLENGT PARTNERSCHAP MET CRUYFF FOUNDATION
Op 12 november vorig jaar plaatsten Johan Cruijff, Ton Raaphorst (groepsdirecteur TenCate Grass
EMEA) en Carole Thate nog in haar functie als voorzitter van de Johan Cruyff Foundation hun handtekening onder de overeenkomst waarin TenCate en de stichting hun samenwerking voortzetten
en intensiveren.
De samenwerking van TenCate en de stichting
nam in 2003 een aanvang. TenCate ondersteunt
als partner sindsdien de doelstellingen van
de Johan Cruyff Foundation: kinderen een
duurzame en veilige plek bieden om te sporten
èn de sportieve en maatschappelijke integratie
te bevorderen. Door de Cruyff Courts hebben
kinderen de mogelijkheid om veilig en met
plezier te kunnen sporten. Ook ondernemingen
als Unilever, BT Group en AkzoNobel hebben
zich als sponsor aan de stichting verplicht.
Maatschappelijk podium
‘Onze samenwerking met de Cruyff Foundation
zie ik veel breder dan het maken van
trapveldjes’, vertel Ton Raaphorst namens
TenCate Grass. ‘Als sportgerelateerd bedrijf
horen wij thuis op het maatschappelijk
podium en werken we aan sportbevordering
en sportbeleving, schoolplein-verbetering,
gehandicaptensport en een betere
leefomgeving in steden door het verbeteren
van sportmogelijkheden in achterstandswijken.
Dat er velden uitkomen is mooi, maar het
mvo-karakter is voor TenCate minstens even
zo belangrijk. Doel is ook het kunnen bijdragen
aan sporten en sportbeleving. Wij willen steeds
meer de sporters bereiken. Wat zij belangrijk
vinden staat voor ons voorop.’
Sportprojecten
De door Johan Cruyff in het leven geroepen
stichting is een van de sociaal-maatschappelijke
en sportieve initiatieven van de voormalig
voetbalvedette na beëindiging van zijn actieve
loopbaan. De non-profitorganisatie houdt zich
onder andere bezig met het ondersteunen van
sportprojecten voor (gehandicapte) kinderen en
jongeren en de aanleg van moderne trapveldjes:
Cruyff Courts. Speciaal hiervoor heeft
TenCate de duurzame, slijtagebestendige
TenCate XP Blade™-vezel en de TenCate
Thiobac Pro® C18-backing ontwikkeld. Op deze
ondergrond kunnen kinderen – en volwassenen
13
Het Cruyff Court in Como, het eerste in Italië, is vernoemd naar Stefano Borgonovo. De voormalig speler van onder meer AC Milan overleed vorig jaar aan ALS.
– intensief sporten. In de achttien jaar dat
de Johan Cruyff Foundation bestaat, is de
noodzaak om kinderen te laten bewegen alleen
maar groter geworden. Daarom is de doelgroep
uitgebreid naar kinderen in wijken waar weinig
gelegenheid is om buiten te spelen.
Constructieve samenwerking
Carole Thate is per 1 maart 2015 gestopt als
directeur van de Cruyff Foundation. Zij gaat
verder als general manager van The World
of Johan Cruyff. Doel: ‘de verschillende
Cruyff-organisaties te ondersteunen in hun
ambities, te verbinden en uit te breiden daar
waar mogelijk en vooral ook naar de toekomst
te kijken’. TenCate Grass dankt Carole Thate
voor de jarenlange plezierige en constructieve
samenwerking bij het realiseren van hun
gezamenlijke doelstellingen. Haar opvolger is
Niels Meijer, voormalig topbasketballer. De
afgelopen jaren gaf hij al leiding aan het Cruyff
Institute in Nederland.
14
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Cruyff Courts wereldwijd
In tal van landen in de wereld liggen inmiddels
zo’n 160 Cruyff Courts (zie blz. 15). Door het
intensieve gebruik moeten de kunstgrasmatten
na ongeveer 10 jaar worden vervangen.
Vijftig bestaande velden worden de komende
jaren voorzien van een nieuwe kunstgrasmat.
Hiervoor heeft KSP Kunstgras een speciale
methode ontwikkeld. De kunstgrasmat
wordt verwijderd, de infill van het kunstgras
gescheiden en al het vrijgekomen materiaal
ingenomen en later verwerkt tot nieuwe
grondstoffen.
Cruyff Court Como
Begin november vorig jaar vond, in het bijzijn
van Johan Cruyff en oud-voetballer
Fernando Ricksen, de opening plaats van een
Cruyff Court in Como (Italië). Fernando Ricksen
is bekend vanwege zijn gevecht tegen de
spierziekte ALS. Het nieuwe veldje in Como,
het eerste in Italië, is vernoemd naar Stefano
Borgonovo. De voormalig speler van onder
meer AC Milan overleed vorig jaar aan ALS.
Onder de aanwezigen bij de opening was
ook Antoine Engels, salesmanager van
TenCate Grass. Hij behartigt namens TenCate
de dagelijkse belangen bij de Cruyff Foundation.
Er zijn plannen om via de samenwerking van
de Stefano Borgonovo Foundation en de Cruyff
Foundation meer veldjes in Italië aan te leggen.
www.tencategrass.com
www.cruyff-foundation.org
GRASS
TENCATE GRASS VOOR CRUYFF COURTS
Engeland
2 velden
Engeland
2 velden
Nederland
138 velden
Nederland
138 velden
USA
1 veld
USA
1 veld
België
1 veld
België
1 veld
Nederlandse Antillen
6 velden
Nederlandse Antillen
6 velden
Denemarken
1 veld
Denemarken
1 veld
Spanje
1 veld
Spanje
1 veld
Polen
1 veld
Polen
1 veld
Japan
1 veld
Japan
1 veld
Maleisië
6 velden
Maleisië
6 velden
15
John Penninck, © Copyright DOMO Sports Grass
16
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
PROTECTING PEOPLE
KUNSTGRAS VOOR DUURZAME GROENVOORZIENING
‘TenCate is een goede
sparring partner’
TenCate Grass ontwikkelt en produceert kunstgrasgarens en -backing voor sport en landschappelijke toepassingen. Voor de marketing,
verkoop en installatie tekenen bedrijven verderop in de waardeketen. Een ervan is Sports & Leisure Group. Met het bedrijf zijn tot ver over
de landsgrenzen projecten gerealiseerd.
De laatste jaren groeit de vraag naar
kunstgras voor landschappelijke toepassingen
significant. Deze trend zal zich de komende
jaren voortzetten, zeker in Europa en het
Midden-Oosten. De groei is voor een deel
op het conto te schrijven van de retail en
webshops. De focus in deze kanalen ligt op het
tapijt in plaats van op de installatie. TenCate
voorziet in beide kanalen klanten van het juiste
product en weet door recente investeringen
de groei en marktvraag op te vangen. Door
de verschillende productielocaties en grote
capaciteit zijn lead times bij TenCate erg
kort. De leverbetrouwbaarheid in hoog- en
laagseizoen is groot.
Toepassingen
In landscaping onderscheiden we privé-
(residentiële) en landscape-toepassingen.
De particulier die een gazon heeft, wil in de
regel dat dit er groen en verzorgd uitziet. Dat
is nog een hele opgave bij waterschaarste, in
schaduwrijke tuinen en als de tuin intensief
wordt gebruikt, bijvoorbeeld door spelende en
sportende kinderen. Voor hun kunstgras stappen
consumenten in toenemende mate binnen bij
doe-het-zelfzaken en tuincentra.
Bij de aankoop van kunstgras voor landscaping
is voor drie partijen een rol weggelegd: de
beslissers, de bepalers en de beïnvloeders.
Tot de eerste groep behoren gemeenten,
andere (semi-)overheden, Rijkswaterstaat,
waterschappen en woningcorporaties, hotels,
kantoren en zwembaden. Architecten zijn de
bepalers. Zij formuleren de specificaties. Tot de
beïnvloeders horen bijvoorbeeld de gebruikers
en onderhoudsmedewerkers van parken
en speeltuinen.
Criteria bij aankoop
Belangrijke criteria bij de aankoop van kunstgras
zijn een lange levensduur, een natuurlijke en
veerkrachtige uitstraling, dat het gedurende een
groot aantal jaren uv-bestendig is, niet gaan
fibrilleren (vervezelen). Veel ouders vinden het
belangrijk dat kunstgras geschikt is voor sport en
spel en dat het kindveilig is. Ook kwaliteit speelt
uiteraard een rol, maar díe kan de eindgebruiker
er op het eerste gezicht niet altijd aan afzien.
Dat weet ook John Penninck, managing director
van Sports & Leisure Group in Sint-Niklaas
(België). ‘Kwaliteit beoordelen is moeilijk voor
de consument’, vertelt hij, ‘dus we moeten veel
doen aan ons imago en aan communicatie.’ Zijn
17
VERVOLG PAGINA 17
bezoeken aan China bijvoorbeeld leren hem dat
een aantal aanbieders daar heel anders denkt
over grondstoffen, productie en kwaliteit.
‘Je moet een goed product bieden met daaraan
gekoppeld een goede garantie van acht tot
tien jaar’.
Omzetgroei
Sports & Leisure Group is een toonaangevend
kunstgrasproducent, die deel uitmaakt van de
Internationale Domo® Group. Het bedrijf realiseert
een jaarlijkse omzetgroei van 20-30%. Wereldwijd
is Sports & Leisure Group verantwoordelijk voor
de productie, verkoop en installatie van kunstgras
voor zowel sport (circa 65%) als voor residentiële
en landscape-toepassingen (circa 35%). Het
is met name de landscapingmarkt die gestaag
groeit. De sportmarkt is relatief stabiel, met
uitzondering van hockey. De groep voert twee
merken: Domo® Sports Grass en FUNgrass. Van de
eindproducten vindt 85 tot 90% zijn bestemming
in het buitenland. In 45 landen zijn velden van
Sports & Leisure Group geïnstalleerd.
‘Vooraanstaand klant’
Als ‘vooraanstaand klant’ neemt Sports & Leisure
Group al sinds jaar en dag kunstgrasgarens
en backing af van de Grass-groep. Een groot
deel van alle benodigde garens betrekt ze van
TenCate. Daarbij zijn ook exclusieve garens die
in gezamenlijke productontwikkeling tot stand
zijn gekomen en die uitsluitend in Sint-Niklaas
worden verwerkt. Het onderscheid zit ‘m in
factoren als dikte, vorm, polymeer en stevigheid.
Sports & Leisure Group zoekt ook systemen
die integraal recycleerbaar zijn. Ervaring leert
John Penninck echter dat de markt er vandaag
nog niet om staat te trappelen. ‘Momenteel wil
de eindgebruiker er geen premium voor geven.
Als het niet door wet- en regelgeving wordt
voorgeschreven, wordt dit wellicht een langzaam
en moeilijk verhaal.’ Dat wil niet zeggen dat
Sports & Leisure Group bij de pakken neerzit. Er
zijn verschillende ontwikkelingen in de pijplijn.
Die zullen enerzijds deze behoefte mee helpen
vormgeven en anderzijds aan die behoefte
beantwoorden.
John Penninck is al met al bijzonder te spreken
over de kwaliteit, leverbetrouwbaarheid en
service van TenCate Grass. Daarbij komt nog
het goede persoonlijke contact. ‘TenCate is een
goede sparring partner, waarmee we onze groei
zeer zeker verder kunnen onderbouwen.’
www.tencategrass.com
[email protected]
www.slgroup.be
[email protected]
Twee van de vele kunstgrasprojecten die Sports & Leisure Group heeft gerealiseerd met gebruikmaking van TenCate kunstgras vinden we bij voetbalclub TSC
Eintracht Dortmund (Duitsland, rechts) en de Harlequins Hockey Club in Belfast (Ierland), een semi-waterveld. © Copyright DOMO Sports Grass
18
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
PROTECTING PEOPLE
GEOSYNTHETICS VOOR RECREATIEVE TOEPASSINGEN
Afschermen en beschermen
Geweven en gefinishte geosynthetics lenen zich voor een aantal toepassingen bij actieve en
passieve recreatie. Voorbeelden zijn weefsels voor trampolines, de afdekking van zwembaden
en beschutting van terrassen. Bij alles draait het ook hier om Protecting people.
TenCate Geosynthetics kent drie businessunits:
Civil Works (infrastructuur), Water & Environment (waterbouwkundige en milieprojecten) en
Industrial Fabrics (land- en tuinbouw, veeteelt
en recreatie). De productportfolio van Industrial
Fabrics omvat bijvoorbeeld weefsels voor het
afdekken en isoleren van zwembaden, voor
trampolines en voor beschutting en afscheiding
van tennisbanen en terrassen. De marktgroep
heeft een meerderheidsaandeel in de wereldwijde trampolinemarkt.
Trampolines
De productie van TenCate Permatron® trampolineweefsel vindt plaats bij TenCate Industrial
Zhuhai en – voor de Noord- en Zuid-Amerikaanse markt en Latijns-Amerika – bij TenCate
Geosynthetics in Cornelia (Georgia, Verenigde
Onverminderd populair: trampolinespringen, zowel indoor als in de buitenlucht
Staten). De markt in dit deel van de wereld
is stabiel, al doet zich de laatste jaren een
duidelijke groei voor. Aanleiding hiervoor is de
populariteit van indoor trampolineparken. Niet
alleen particulieren gaan dus vaker over tot de
aanschaf van een trampoline. Ook in Europa is
sprake van verdere professionalisering door de
komst van trampolinehallen. Een voorbeweld is
Bounz: arena’s met springvelden en
een tumblingbaan.
Afdekking van zwembaden
Er zijn twee kwaliteiten afdekdoek voor
19
VERVOLG PAGINA 19
Zwembadafdekking
Afrastering
zwembaden (safety pool cover). Ze worden
geproduceerd in de fabrieken van TenCate in
Cornelia en in Nijverdal. De zomerkwaliteit is
een dubbellaags, warmte-isolerend weefsel dat
verdamping en dus afkoeling tegengaat. De winterkwaliteit is een veiligheidsnet en voorkomt dat
vuil, vallende bladeren en andere verontreiniging
in het zwembad belanden. Ook helpt het de groei
van bacteriën sterk beperken. Beide weefsels
helpen kinderen en dieren beschermen wanneer
ze onverhoopt in het bassin terechtkomen.
Particuliere markt
Zwembadafdekking, zowel voor de particuliere
markt als voor resorts, hotels et cetera vormt
20
txtures 1 2015 | VEILIGHEID
Zwembadafdekking
een belangrijk deel van het omzetvolume van
de businessunit Industrial Fabrics. Ook deze
markt is vrij stabiel. Net als trampolines zijn
zwembaden in de Verenigde Staten meer in
trek dan in Europa. Dat geldt met name voor de
zuidelijke staten, waar de temperaturen hoger
liggen. ‘Als ik per vliegtuig onderweg ben, verbaast het me telkens weer bij hoe veel huizen
er een zwembad in de achtertuin is’, vertelt
Mark Torre, salesmanager National & Industrial
Accounts van TenCate Geosynthetics. Nieuwe
ontwikkelingen als digitaal printen helpen de
afnemer en eindgebruiker om zich in dessin en
kleur te onderscheiden. Hiervan wordt nu nog
weinig gebruikgemaakt.
Voor ontspanning, sport en spel
In Cornelia produceert TenCate ook skimmer
covers, windschermen voor tennisbanen en materialen voor afrastering. Skimmer covers dekken de
vaste of drijvende filters (skimmers) in een zwembad of vijver af. Materialen voor privacy screening
en crowd control zorgen voor bescherming tegen
wind en inkijk, voor het in goede banen leiden van
grote groepen mensen bij evenementen en voor
het scheiden van activiteiten, zoals het opvangen
van patronen bij paintballwedstrijden. Geosynthetics vinden we in de Verenigde Staten ook rond
football- en baseballvelden, voor het afdekken van
atletiekvelden (bijvoorbeeld tijdens het optreden
van cheerleaders) en zelfs in de kussens van de
stoeltjes in stadions. Op campings in Italië vindt
schaduwweefsel van TenCate veel aftrek.
Sociale media
Geosynthetics voor de sport- en recreatiemarkt
vormen een business-to-businessactiviteit. Distributeurs en installateurs spelen bij de marketing
en verkoop een belangrijke rol. Zij nemen de
rollen geosynthetics af en verwerken die ter plekke. Sociale media worden voor de marketing van
deze en andere materialen nog niet veel ingezet,
weet Julie Patty. Zij is marketmanager Industrial
Fabrics in Pendergrass (Georgia). ‘Daarmee staan
we hier nog aan het begin. Onze klanten maken
wel gebruik van Facebook, maar er is ook veel
mond-tot-mondreclame. Wie naar een club of
zwembad gaat of tennist, krijgt er als vanzelf mee
te maken.’
Privacy screening
Stormbestendig
Het Amerikaanse en Europese zusterbedrijf
trekken samen op in productontwikkeling. Wel
blijven er regionale verschillen. In de Verenigde
Staten kalandert men het weefsel, waardoor het
gladder en glanzend wordt. De Europese markt
vraagt daar niet om. In de Verenigde Staten heeft
TenCate hurricane barrier-weefsel ontwikkeld.
Stormbestendig materiaal, vergelijkbaar met
trampolineweefsel en verkrijgbaar in verschillende kleuren. Primaire functie is de bescherming
voor huis- en hoteleigenaren van hun eigendom
tegen rondvliegend puin en slagregens. Het is
licht van gewicht, flexibel en zowel uv- als chemicaliënbestendig.
www.tencategeosynthetics.com
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Zwembadafdekking
21
DUURZAAMHEID
RABOBANK WORLD CUP HOCKEY 2014 IN FEITEN EN CIJFERS
‘Een toernooi om
nooit meer te vergeten’
De Rabobank Hockey World Cup 2014 in
Den Haag was niet alleen een succes voor
het Australische mannen- en het Nederlandse
vrouwenteam. Het welslagen straalde ook af
op de hofstad en de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond, die veel middelen en mankracht
beschikbaar stelden. Grote winnaar was
bovendien de hockeysport zelf. Voor TenCate
betekende het dat het merk GreenFields® TX
in één keer internationaal is gevestigd.
De Rabobank Hockey World Cup 2014 speelde
zich af van 31 mei tot en met 15 juni in Den Haag.
Vierentwintig teams van in totaal 432 hockey(st)
ers uit vijftien landen streden bij dit dubbele
wereldkampioenschap om de titel. Daarvoor waren
76 wedstrijden nodig van in totaal 5.320 officiële
speelminuten. De wedstrijden werden geleid door 35
22
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
scheidsrechters, die in voorkomende gevallen konden
teruggrijpen op 163 video referalls.
Er werd gehockeyed in twee stadions: het Kyocera
Stadion van ADO Den Haag (15.000 zitplaatsen) en
het tijdelijke GreenFields Stadion (5.000 zitplaatsen).
Voor de stadions ontwikkelde GreenFields in
samenspraak met tophockeyers het GreenFields®
TX- kunstgrasveld. Het Kyocera Stadion werd in twee
weken omgebouwd. Hier vonden 56 wedstrijden
plaats. Voor de bouw van het GreenFields Stadion
waren 67 dagen nodig. Hier werd twintig keer op
topniveau gespeeld. In totaal kwamen er 235.000
toeschouwers op alle wedstrijden af. De wedstrijden
en de side events werden verslagen door meer
dan 800 geaccrediteerde media. Aan die 28 side
events namen 8.685 mensen deel. Wereldwijd
volgden meer dan 300 miljoen televisiekijkers
het WK. Op alle dagen waren ook voor kinderen
veel activiteiten geprogrammeerd. Verdeeld over
zeven doordeweekse dagen werden in totaal
17.000 leerlingen ontvangen (voornamelijk primair
onderwijs, maar ook voortgezet onderwijs en MBO).
Van hen deden er 3.600 mee aan de Stockey World
Tour. In totaal bezochten meer dan 76.000 mensen
het Haags Hockey Plein met het GreenFields Court:
gemiddeld 4.500 per dag.
Tijdens het evenement waren dagelijks 600
vrijwilligers op de been. Het totaal aantal
vrijwilligers bedroeg 1.100. Er liepen 768
beveiligers rond, onder wie twee politiemensen,
en er waren 61 officials. De website van het WK
telde 733.177 unieke bezoekers. Het bereik van
berichten die via Facebook gedeeld zijn, bedroeg
1.485.866. Er waren van 31 mei tot 15 juni meer
dan 100.000 tweets.
Het tijdelijke GreenFields stadion
GreenFields. Ook over het gelijknamige stadion
en de hockeyvelden steekt ze de loftrompet. ‘Het
GreenFields Stadion zag er prachtig uit! De foto’s
en commercial waren hartstikke mooi geworden.
GreenFields heeft zichzelf echt op de kaart
kunnen zetten tijdens dit toernooi en ik ben blij
dat ik daar deel van uit mocht maken.’
GreenFields® TX
De World Cup betekende voor GreenFields dat dit
merk in één keer in de internationale hockeywereld
is ‘neergezet’. Qua naamsbekendheid en
reputatie hoort het in alle hockeylanden nu bij de
toonaangevende merken. ‘Het beste kunstgrasveld
ter wereld is hier neergelegd’, verklaarden de
hockeyers uit Australië.
Site-seeing
Voor het WK onderhielden TenCate en GreenFields
twee websites: www.expandhorizonsinhockey.com
respectievelijk www.thechoiceofchampions.com.
Bezoekers en geïnteresseerden werden hier zo veel
mogelijk geïnformeerd over alles wat zich tijdens
en rondom de wereldkampioenschappen afspeelde.
In die ruim twee weken waren er op deze sites
13.631 paginaweergaven uit 78 landen. Er waren
meer dan 6.500 volgers op Twitter en ruim 1.500
fans op Facebook. Op dit sociaal medium was het
de op twee na meest gevolgde olympische sport.
TenCate en GreenFields ontvingen in de hospitality
unit in totaal zo’n 600 gasten.
‘Ik vond het fantastisch om boegbeeld te zijn van
GreenFields.’ Nederlands tophockeyster Eva de
Goede was tijdens de World Cup ambassadeur
Eva de Goede
van GreenFields® TX. Haar beeltenis prijkte op
banners, posters en op het GreenFields Stadion
zelf. Ze kijkt met enorm veel plezier op het WK
terug, vertelt ze. ‘Het is echt een groot feest
geweest om dit mee te maken en om deel uit te
mogen maken van het WK-team. Naast het feit
dat we natuurlijk goud gewonnen hebben, was
alles zo perfect geregeld en was het hele stadion
zo oranje gevuld dat iedere wedstrijd een genot
was om te spelen. Het was een toernooi om
nooit meer te vergeten.’ Niet alleen vond Eva de
Goede het ‘fantastisch’ om boegbeeld te zijn van
Zij en haar teamleden waren ‘ontzettend tevreden’
over de velden van GreenFields. De donkergroene
kleur vond ze persoonlijk mooier en beter dan het
blauwe dat tijdens de Olympische Spelen in 2012
op de velden lag. ‘Het veld is ontzettend snel en
wij willen graag snel en aanvallend hockey spelen,
dus dit kwam ons spel alleen maar ten goede.’
Omdat het WK zo’n succes is geweest, ziet de
tophockeyster zeker mogelijkheden tot een vervolg
voor de samenwerking. Er komen immers andere
toernooien aan, ‘dus kunnen we samen weer mooie
dingen neerzetten en TenCate Grass en GreenFields
nog groter maken in de hockeywereld, vooral
internationaal’.
Dit overzicht is mede tot stand gekomen dankzij
bijdragen van de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond.
23
STRATEGIE EN BELEID
TENCATE PUBLICEERDE RESULTATEN 2014
Nadruk op marketing
en verkoop
TenCate heeft in 2014 4% omzetgroei gerealiseerd door in beide sectoren – Advanced Textiles
& Composites en Geosynthetics & Grass – de nadruk te leggen op het te gelde maken van de
technologieontwikkeling uit voorgaande jaren. De omzet in private markten groeide met 12%.
Afgelopen jaar bleef de winstgevendheid achter, onder meer door een operationeel verlies bij
TenCate Advanced Armour en toegenomen marketing- en verkoopkosten bij TenCate Grass in
de Verenigde Staten. De totale omzet bedroeg € 1,042 miljoen, de nettowinst voor eenmalige
posten € 24,1 miljoen.
De sector Advanced Textiles & Composites
herstelde van een moeilijk begin en boekte over
het hele jaar 2% autonome omzetgroei. De sector
Geosynthetics & Grass behaalde 7% autonome
omzetgroei. De aandacht voor marketing en
verkoop is met name voor TenCate Grass succesvol
gebleken. Deze marktgroep behaalde na TenCate
Advanced Composites de hoogste omzetgroei.
TenCate is de afgelopen jaren vooral gericht
geweest op technologische innovatie. Binnen ons
waardeketenmodel passen deze ontwikkelingen
in de Innovatie-box. De komende jaren zal de
aandacht verschuiven naar de overige drie
kwadranten van het TenCate-model. Binnen de
Kostenleiderschap-box zullen procesinnovaties
leiden tot kostenverlaging en duurzaam produceren
met minder grond- en hulpstoffen. Bij de
Productdifferentiatie-box en de End-usermarketingbox ligt de nadruk op de marktintroductie van
nieuwe producten en systemen voor bestaande
en nieuwe marktgroepen. Verhoging van de
reactiesnelheid op de marktvraag van kernklanten
vormt een speerpunt van het beleid. Tegelijkertijd
wordt gestreefd naar een grotere interne
samenwerking, zodat voordeel wordt behaald
uit marktsynergie.
Ir. Loek de Vries, bestuursvoorzitter en CEO Koninklijke Ten Cate NV
24
txtures 1 2015 | STRATEGIE EN BELEID
In de marktgroep TenCate Protective Fabrics bleef
de omzet in 2014 op hetzelfde niveau als in het
voorgaande jaar. De sterke internationale groei
in beschermende weefsels voor de industrie
compenseerde de daling in defensiegerelateerde
omzet. In voorgaande jaren is gestreefd naar zowel
geografische verbreding als een vergroting van het
toepassingsgebied van TenCate Defender® M
producten. Na een lange voorbereiding
kon in oktober 2014 in samenwerking met
een strategische partner een meerjarige
leveringsovereenkomst worden getekend met
een nieuwe afnemer. In 2014 werden nieuwe
innovatieprogramma’s voor digitaal printen en
veredelen gestart. Digitaal printen wordt inmiddels
toegepast binnen TenCate Outdoor Fabrics. Eind
2014 werd het Innovation Centre Digital Finishing
in Nijverdal geopend. Dit is een voorbeeld waarbij
innovatieve processen van de ontwikkelingsfase
(Innovatie-box) in de productieomgeving worden
uitontwikkeld en nieuwe producten zullen
ontstaan. De composietenactiviteiten bleven
in 2014 de groei van TenCate aanvoeren met
een autonome omzetgroei van 16%. Naast
een versnelling in de leveringen aan Airbus
Industries werd groei gerealiseerd in nieuwe
composietenmarkten, zoals de automotivemarkt en
de markt voor sportartikelen. De ontwikkelingen
rond thermoplastisch composieten voor de
automotive-industrie verlopen geleidelijk. Dit houdt
verband met de gebruikelijke testmethodes en
de benodigde omschakeling van maakprocessen
binnen de gehele industrie.
De marktgroep TenCate Advanced Armour
had in 2014 nog steeds te lijden van lage
defensiebestedingen en uitstel van leveringen
onder bestaande overeenkomsten. De omzet
daalde met 17%. De ontwikkelingen rond het
TenCate ABDS™ active blast countermeasure
system verliepen in 2014 voorspoedig. De
testen werden conform planning en succesvol
uitgevoerd. Bij introductie wordt op termijn de
concurrentiepositie van TenCate voor nieuwe
voertuigprogramma’s aanzienlijk versterkt.
De kunstgrasactiviteiten groeiden in 2014 met
11% zeer voorspoedig. Bij TenCate Grass wordt al
langere tijd gewerkt aan stabiele partnerschappen.
Samen met de grotere marketinginspanningen, met
name in de Verenigde Staten, leidde dat tot 11%
autonome omzetgroei binnen deze marktgroep.
De nieuwe easy-to-install kunstgrassystemen
naderen de commerciële introductie. Pilotvelden
zullen in 2015 op diverse locaties worden
getest. Ook het deels biologisch afbreekbare
hybride kunstgras wordt geïntroduceerd. De
nieuwe productiemethode waarbij kunstgras
wordt geweven in plaats van getuft heeft zich in
hogekwaliteitsportvelden bewezen. In 2015 zal de
weefcapaciteit worden uitgebreid, de efficiency
van het productieproces vergroot en de marketing
wereldwijd versterkt.
van het rendement op geïnvesteerd vermogen:
enerzijds door de samenstelling van de omzetmix,
anderzijds door hogere efficiency en een blijvende
aandacht voor de kostenstructuur. Door de
toenemende aandacht in de wereld voor veiligheid
en bescherming, en met de genoemde focus op een
grotere commerciële effectiviteit, wordt gestreefd
naar omzetgroei die boven de wereldwijde
economische groei ligt en een verbetering van de
operationele marges. Investeringen, waarvan wordt
verwacht dat die de komende jaren toenemen,
zullen vooral gericht zijn op omzet- en winstgroei.
TenCate Geosynthetics boekte in 2014 een
autonome omzetgroei van 4%, ondanks een
terughoudende markt voor infrastructuurprojecten.
In de komende jaren zal een breed gedragen
omzetgroei voor het hele concern moeten leiden
tot verbetering van de marges en verhoging
25
DUURZAAMHEID
LANDSCAPE SOLUTIONS NA ELF JAAR INTERNATIONAAL SPELER
‘Het meest natuurgetrouwe kunstgras’
Wat begon als een spin-off van TenCate Grass is in elf jaar tijd uitgegroeid tot een internationaal opererend bedrijf in kunstgras voor
landscaping. Emiel Arts en Freek Verhoeven, beiden directeur-eigenaar van Landscape Solutions, hebben een duidelijke missie: ‘Onze
doelstelling is het meest natuurlijke kunstgras op de wereld te produceren’.
We schrijven 2003. Emiel Arts zet voor TenCate
Grass vanuit Hong Kong een marketing- en
verkooporganisatie op in Azië. Zijn collega
Freek Verhoeven is net terug uit Dayton
(Tennessee), waar hij voor TenCate Grass op
hetzelfde werkterrein actief is geweest. Hij
ziet mogelijkheden voor Royal Grass®, een
kunstgrassysteem voor landschapsinrichting en
tuinprojecten. In november van dat jaar vindt
de introductie plaats. Daarvoor zijn ook tal van
hoveniers uitgenodigd.
De activiteit neemt gaandeweg een steeds
zelfstandiger positie in binnen de Grass-groep.
In 2007 brengt TenCate haar belang terug tot
25%. Freek Verhoeven en Emiel Arts kunnen
zich dan met hun medewerkers vanuit het
hoofdkantoor in Uden volledig richten op
het ontwikkelen, produceren, vermarkten en
26
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
installeren van ‘het meest natuurgetrouwe
kunstgras voor landschapstoepassingen’.
dynamiek op die markt. We denken na over hoe
we daar samen slimmer kunnen optrekken.’
Klankbord
Landscape Solutions richt zich met name op de
particulier en in tweede instantie op bedrijven
en overheid, in het midden- en hoge segment.
Het bedrijf betrekt zijn kunstgrasvezels,
backing en root zone van TenCate Grass. De
productie van de kunstgrassystemen gebeurt in
Genemuiden. Vanuit Uden vindt de supervisie
daarop plaats, evenals de marketing en
verkoop. Voor onderzoek en ontwikkeling wordt
samengewerkt met de Grass-groep. ‘Wij zijn
opgegroeid met TenCate en blijven voor R&D
en componenten in het nest’, lichten Emiel
Arts en Freek Verhoeven toe. ‘We zijn een goed
klankbord voor elkaar. Samen kijken we naar de
ontwikkelingen in de landscapingmarkt en de
Geïnspireerd door de natuur
De Royal Grass®-vezel, geïnspireerd door de
natuur, is net als GreenSource en het 3D-weven
van voetbalkunstgras een van de resultaten van
de gezamenlijke ontwikkeling en samenwerking.
Een natuurlijke grasspriet heeft een V-vorm en
een ‘middenrif’. Dit zorgt voor ondersteuning
en uitstraling. De gepatenteerde V-vorm zorgt
voor een flexibele grasvezel die langer rechtop
blijft staan dan grasvezels zonder deze vorm.
Nog belangrijker voor de markt is dat vezels met
deze V-vorm dus het meeste lijken op natuurlijke
grassprieten.
Loketfunctie
Voor GreenSource heeft Landscape Solutions
Emiel Arts (links) en Freek Verhoeven
27
VERVOLG PAGINA 27
Kunstgras bij de vestiging van El Corte Inglés in Alicante (Spanje)
een ‘loketfunctie’. TenCate zocht een
pilotproject voor dit systeem. Een ZuidAfrikaanse relatie van Landscape Solutions
keek behalve naar afzetmogelijkheden
voor Royal Grass® naar een meer ideële
bestemming. ‘Hij wilde iets betekenen
voor de lokale gemeenschap. Alles omtrent
watermanagement wordt steeds belangrijker.
GreenSource® sluit hier naadloos op aan.
Niet alleen wordt de gemeenschap van een
grasveld voorzien, ook wordt hiermee gezorgd
voor de opslag, zuivering en distributie van
schaars water. In dit project zitten wij aan de
marktkant. Wij zorgen dat het systeem als
bouwdoos in containers naar Zuid-Afrika gaat.’
Esthetische aspecten
Het bedrijf werkt uitsluitend voor de
landscapingmarkt oftewel: ‘Wij doen niets met
witte lijnen’. Dat heeft gevolgen voor de vezels.
‘Andere kunstgrasvezels zijn vooral functioneel
omdat ze geschikt moeten zijn voor bepaalde
sporten’, leggen Emiel Arts en Freek Verhoeven
uit. ‘Voor ons gelden primair esthetische
aspecten. Maar wij kijken verder dan de
sier- en gebruikswaarde van het kunstgras.
Ook waar en onder welke klimatologische
omstandigheden het wordt toegepast zijn
28
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
belangrijke parameters. Afhankelijk daarvan
geven wij acht tot elf jaar garantie op uvbestendigheid. Je kunt op ons kunstgras
ravotten en er zonder gevolgen op uitglijden.’
Voor grondstoffen en recyclebaarheid hanteert
Landscape Solutions haar eigen mvo-beleid, dat
in lijn is met dat van TenCate.
Internationaal netwerk
De activiteiten bestrijken 45 landen op
zes continenten, die worden bediend door
een internationaal dealernetwerk. Mede
daaraan dankt het merk Royal Grass® haar
naamsbekendheid. Landscape Solutions
wil graag ook creatieve dealers, die ‘out
of the box’ denken. Tijdens de regelmatige
partnermeetings worden ontwikkelingen
besproken en ervaringen en ideeën
uitgewisseld. Het dealernetwerk is tevens een
uitgelezen mogelijkheid bij te blijven bij alle
ontwikkelingen in de markt.
Voorbeelden van projecten wereldwijd zijn er
te over: buitens- en binnenshuis, horizontaal,
verticaal en op een helling. Groen rond hotels,
tuinen van rijtjeshuizen, maar ook daken van
villa’s worden belegd met Royal Grass®.
Kwaliteit en milieuaspecten
De markt voor landscaping groeit. De acceptatie
van kunstgras neemt toe. Er is bovendien steeds
meer aandacht voor kwaliteit en milieuaspecten.
Dat komt enerzijds omdat menigeen vertrouwd
raakt met kunstgras voor top- en breedtesport.
Anderzijds ziet de burger steeds meer kunstgras
worden aangelegd in tuinen, op dakterrassen,
middenbermen en rotondes. Men wil een
gazon dat onderhoudsvriendelijk is, niet hoeft
te worden beregend, er natuurlijk uitziet,
duurzaam is geproduceerd en zacht aanvoelt.
Dat geldt ook daar waar overheden bezuinigen
Verkeersrotonde met geïntegreerde LED-verlichting (Zweden)
op groenonderhoud en waterverspilling en voor
landen met een kort groeiseizoen. Blijvend
heldergroen kunstgras is een mooi visueel en
onderscheidend aspect van infrastructuur en
bij verstedelijking.
‘Tegen de stroom in’
‘Nieuwe toetreders zijn vaak bedrijven die
werken vanuit een tapijtmentaliteit’, leert
beider ervaring. ‘Zij doen maar weinig aan
ontwikkeling en innovatie. Daardoor kan het
product een commodity worden en komt er
druk op prijs en marges. Wij gaan in tegen
de stroom van de markt. Wij leveren geen
buitentapijten, maar een kunstgrasveld dat op
maat wordt aangelegd, conform de wensen
van de eindgebruikers. Wij streven altijd
naar verbetering van onze producten, met als
doelstelling het meest natuurlijke kunstgras op
de wereld te vermarkten.’ Landscape Solutions
selecteert gespecialiseerde en gepassioneerde
dealers, want ook vakkundige installatie is
bepalend voor de kwaliteit en levensduur
van het eindproduct. ‘Elke installatie is een
marketingvlaggetje. We willen de kwaliteit van
de hele waardeketen, tot en met installatie bij
de klant, bewaken. Vaak kijken we samen naar
de installatie, naar hoe mensen reageren. Er is
dus direct contact met de eindgebruiker.’
De lat weer hoger
In haar streven naar kwaliteit en ‘het
meest natuurlijke kunstgras ter wereld’ ziet
Landscape Solutions duidelijk een rol voor
zichzelf weggelegd. Als voorbeeld noemen ze
GreenFields, dat met MX voor voetbal en TX
voor hockey de lat weer hoger heeft gelegd.
‘Dat zorgt voor een perfect systeem voor
uitstekende performance en prestaties. Een
systeem dat goed en vakkundig is ontwikkeld,
geproduceerd, vermarkt en geïnstalleerd.
Andere partijen sluiten dan sneller aan.
Wij hebben een dergelijke functie in de
landscapingmarkt.’
•Landscape Solutions betrekt
kunstgrasvezels, backing en root zone
van TenCate Grass en werkt samen in
productontwikkeling
•Consument raakt steeds meer vertrouwd
met toepassing van kunstgras in top- en
breedtesport en voor openbaar groen
•Vakkundige installatie is medebepalend
voor de kwaliteit en levensduur van
het kunstgrassysteem
www.royalgrass-kunstgras.nl
[email protected]
Het Amfitheater van de Floride 2012 in Venlo
29
PROTECTING PEOPLE
OUTDOORWEEFSELS VOOR KAMPEREN EN RECREËREN
Onderscheidend vermogen
TenCate Outdoor Fabrics bevindt zich in de voorhoede van de kampeer- en zonweringmarkt als
het gaat om trends en technologische innovatie. Dat gebeurt door in te spelen op de nieuwste
marktontwikkelingen en sinds enige tijd door toepassing van digitale inkjettechnologie.
Zo helpt deze marktgroep klanten zich te onderscheiden in de markt. Direct contact met klant
en eindgebruikers geniet hoge prioriteit.
Voortenten, vouwwagententen, groepstenten,
familie- en lodgetenten, touroperator- en
glampingtenten, tipi’s, festivaltenten… er lijkt geen
type tent waarvoor TenCate Outdoor Fabrics niet
de weefsels levert. Al decennialang ontwikkelt
en produceert TenCate geweven en gefinishte
materialen voor de recreatiemarkt. Er is dus een
schat aan knowhow en ervaring opgebouwd. Er
zijn outdoorweefsels voor zowel eindproducten
voor de professionele markt als producten voor de
particuliere markt. TenCate kan elke klant exclusieve
weefpatronen en dessins bieden.
Trends en ontwikkelingen
TenCate Outdoor Fabrics speelt in op trends in de
30
txtures 12 2015
2014 | DUURZAAMHEID
kampeermarkt, zoals glamping, de vraag naar
vlamwerendheid en onderscheidend vermogen:
de behoefte aan personalisatie, onder meer
voor tenten op festivals. Daarom wordt meer
en meer ingezet op het digitaal printen en
later ook finishen van outdoorweefsels. In
eerste instantie geldt dit voor tenten voor
touroperators, glampingtenten, festival- en
groepstenten en voor buiten zonwering voor
de consumentenmarkt. TenCate levert al vele
jaren doek aan confectionairs van zonwering
voor met name de particuliere markt,
vooral in Zuid-Europa. Zonwering wordt voor
TenCate Outdoor Fabrics strategisch een
belangrijker markt.
De markt en de klant
In de Verenigde Staten, van oudsher een land van
campers en mobile homes, begint men het kamperen
te ontdekken. Samen met Tentipi wil TenCate
Outdoor Fabrics de Noord-Amerikaanse markt op.
Samen hebben zij hiervoor een vlamwerende coating
ontwikkeld. In Azië wint kamperen verder aan
populariteit. Het aantal campings in Japan, Korea en
China groeit. Als lid van de Holland Camping Group,
waarin ook TenCate-klant Karsten Tenten actief is,
bewerkt TenCate daarom al het Verre Oosten. Europa
telt traditioneel veel kampeerders. TenCate Outdoor
Fabrics heeft hier niet alleen een goede marktpositie,
maar bovenal een hechte klantrelatie.
Klantspecifieke eigenschappen
Ook al verwerken alle confectionairs TenCateweefsel, ze wensen zich wel van elkaar te blijven
onderscheiden. Dat gebeurt al met specifieke
weefpatronen en dessins. Daarnaast willen ook
kampeertouroperators en organisatoren van festivals
meer variatie en personalisatie naar doelgroepen
realiseren op campings. Digitale inkjettechnologie
maakt het mogelijk hen kleine series en exclusieve
dessins te bieden en klantspecifieke eigenschappen
aan te brengen. Begin 2015 kondigde TenCate
Outdoor Fabrics aan, digitaal geprint tentdoek te
leveren aan kampeertouroperators. Rent-a-Tent beet
het spits af met tentdoek voor bungalowtenten die
in Europa worden verhuurd aan kampeerliefhebbers.
Digitaal geprinte tipi-tent
Met digitale printtechnieken kan TenCate Outdoor
Fabrics nagenoeg elke afbeelding printen op
tentdoek. Kampeertouroperators willen meer variatie
en personalisatie naar doelgroepen realiseren op
campings in Europa.
Verschillende kleuren
‘Blauw, grijstinten en wit voeren op deze markt
al jarenlang de boventoon’, vertelt Herman
Klompenmaker, marketing- en salesmanager
van TenCate Outdoor Fabrics. ‘De markt
vraagt verandering, het kan kleurrijker. Kip
Caravans kwam onlangs met de Shelter,
een serie caravans in verschillende kleuren.
Dit biedt kansen, want je kunt met digitale
printtechnologie een bijpassende voortent of
luifel maken. Digitale technologieën maken
het voor onze klanten immers mogelijk zelf
collecties samen te stellen. Dessins en design
kunnen nu met veel meer vrijheid worden
benaderd. Zo zullen tentconfectionairs veel meer
creativiteit en lef tonen in hun tentontwerpen,
terwijl kampeertouroperators veel gerichter
de kampeersfeer kunnen afstemmen op de
doelgroepen die de tenten van hen huren. Wij
kunnen het uiterlijk van het tentdoek per klant
of doelgroep uitwerken, printen en veredelen.’
‘Nog niet zo lang geleden spraken we nog
over functionaliteiten als ademend vermogen,
duurzaamheid, kleurechtheid, vormvastheid, zon-,
water- en vuilwerendheid’, vervolgt hij. ‘Nu zeggen
we: het weefsel voldoet aan alle randvoorwaarden
om mensen te beschermen. We gaan nu extra
functionaliteiten toepassen.’
•TenCate Outdoor Fabrics zet steeds meer
in op het digitaal printen en finishen
van outdoorweefsels als antwoord op
trends als glamping, vlamwerendheid en
onderscheidend vermogen
•Voor de Noord-Amerikaanse markt wordt
samen met Tentipi een vlamwerende
coating ontwikkeld
•Digitale inkjettechnologie maakt het
mogelijk confectionairs met kleine series en
in korte tijd exclusieve dessins te bieden
www.tencateoutdoorfabrics.com
www.thefreedomcollections.com
31
Tijdens ‘Camping by Night’ op de Vakantiebeurs 2015 in de Jaarbeurs in Utrecht
konden bezoekers het ultieme kampeergevoel
ter plekke beleven. TenCate Outdoor Fabrics
leverde opnieuw de grootste tentdeuren van
de wereld, gemaakt van vlamwerend
TenCate Campshield® weefsel. Bij de ingang:
Herman Klompenmaker (manager marketing
& sales, links) en Rob Verver (manager
business development) van TenCate Outdoor
Fabrics. Net als vorig jaar voorzag TenCate
Grass de beursvloer van landscapingkunstgras.
32
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
DUURZAAMHEID
TENCATE OUTDOOR FABRICS OP KAMPEER- EN CARAVANBEURS 2014
Kamperen:
‘het plezier van vrijheid’
TenCate Outdoor Fabrics was nadrukkelijk
aanwezig op de Kampeer en Caravan
Jaarbeurs 2014 van 8 tot en met 12 oktober
in Utrecht. Thema: The Freedom Collections.
Oftewel: de vrijheid om te collectioneren
voor de confectionairs van tenten. Daarbij
hoorde ook een ontwerpactie voor de
kampeerder. ‘Wij willen het gevoel van
vrijheid aan de kampeerder overbrengen en
ervaren hoe de kampeerder zijn ideale
tentontwerp voor zich ziet.’
De 50e editie van de vakbeurs in Utrecht voltrok
zich dit jaar in Italiaanse sferen. Met het gevoel
‘alsof je in Toscane zit’ kon de beursganger er
inspiratie opdoen, de jongste ontwikkelingen
volgen en de nieuwste outdoorweefsels, campers,
caravans en (voor)tenten bekijken. Vrijwel alle
Europese voortent- en vouwwagenmerken deden
mee met een eigen stand. TenCate Outdoor Fabrics
pakte uit met een belevingsstand midden tussen
haar klanten, met een ontwerpactie en gaf haar
visie op kamperen.
Keuzevrijheid
De kampeermarkt verandert. Op het belevingspaviljoen ‘The Freedom Collections’ konden bezoekers
ook laten weten hoe zij zich de kampeerwereld van
morgen voorstellen. Ontwerpvrijheid en onafhankelijkheid zijn dan de leidraad. Digitale veredeling
van outdoorweefsels maakt dat mogelijk. TenCate
Outdoor Fabrics wil tentfabrikanten en uiteindelijk
ook de kampeerders de vrijheid bieden meer zelf
het dessin of de kleur van een tent te bepalen.
Dat is in lijn met de visie van de Nederlandse en
Europese Kampeer- en Caravanindustrie: ‘de droom
van de kampeerder uit laten komen om het plezier
van vrijheid te verkennen’.
De bezoekers werden uitgenodigd om de grenzen
van hun ontwerpvrijheid op te zoeken en hun
tentdoek te voorzien van een eigen dessin. Bij de
ontwerpactie kon men kiezen uit vijf tenttypen:
een voortent, een vouwwagentent, een campingtent, een groepstent en een tipitent. Uit de bijna
170 ingeleverde ontwerpen zijn vijf winnende
tentontwerpen gekozen. De winnende tenten
waren te zien in Nijverdal tijdens de opening van
het Innovatiecentrum van het programma Factory
of the Future en tijdens de relatie dag op 9 en
10 december 2014.
Tijdens ‘Camping by Night’ op de Vakantiebeurs
2015 in de Jaarbeurs in Utrecht konden bezoekers
het ultieme kampeergevoel ter plekke beleven.
TenCate Outdoor Fabrics leverde opnieuw de
grootste tentdeuren van de wereld, gemaakt van
vlamwerend TenCate Campshield® weefsel.
Bij de ingang: Herman Klompenmaker (manager
marketing & sales, links) en Rob Verver (manager business development) van TenCate Outdoor
Fabrics. Net als vorig jaar voorzag TenCate
Grass de beursvloer van landscapingkunstgras.
www.tencateoutdoorfabrics.com
www.thefreedomcollections.com
33
PROTECTING PEOPLE
COMPOSIETEN VOOR SPORT EN SPEL
Composieten
voor sporten
34
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
De Alfa Romeo 4C
De meest bekende toepassingen van thermoset en thermoplastisch composietmaterialen en harssystemen van TenCate zijn
grote, in serie geproduceerde structuren
als vliegtuigen en satellieten. Een kleiner
deel van de productportfolio vindt zijn toepassing in sport- en racewagens en een
verscheidenheid aan sportattributen.
Het gaat vooral om sportbenodigdheden waar
een laag gewicht, stijfheid en duurzaamheid
geboden zijn. Voorbeelden zijn de formule
1-racerij, de motor- en wielrensport, golf,
tennis, roeien, hockey en hardlopen. TenCate
heeft via de vestiging in Langley Mill, na de
markt voor Formule 1-wagens, ook die voor
sport- en luxewagens betreden. In de regel
worden hier thermoset materialen toegepast.
Voor serieproductie zijn juist thermoplasten
interessant. TenCate beschikt over de technologie
van beide soorten composietmaterialen.
Serieproductie automotivecomposieten
De toepassing van thermoplastisch
composietmaterialen voor serieproductie in
de automotive-industrie verkeert nog in de
ontwikkelingsfase. Voor die productiewijze
is een volledig nieuwe infrastructuur vereist.
De huidige omzet in automotivecomposieten
ontwikkelt zich evenwel positief. Koolstofvezel
thermoset composiet prepregmateriaal van
TenCate wordt gebruikt voor de productie van de
gehele monocoque van de Alfa Romeo 4C. Het is
het eerste OEM-project van deze omvang in de
automotive-industrie. Daarnaast werkt TenCate
samen met het Zwitserse Kringlan Composites
aan de vervaardiging van auto-onderdelen op
basis van thermoplastisch composieten. De
nadruk ligt op hoogwaardige onderdelen die de
veiligheid vergroten en het gewicht verminderen,
35
VERVOLG PAGINA 35
zoals velgen. Composiet velgen zijn meer dan
25 procent lichter dan traditionele velgen.
Zon en wind als bron van energie
De inzet van composieten voor automotive is al van
waarde gebleken bij demonstrators, prototypes
en gerede voertuigen als Superbus en auto’s met
de zon of wind als energiebron. Voorbeelden zijn
de voertuigen van het DUT Racing Team en Team
Antarctica, de Go4Dakar, de RED Engine van UT, de
windwagen Anemo en de motorfiets NovaBike. Ze
presteren ook onder zowel arctische als tropische
omstandigheden. Composietmaterialen zijn namelijk
corrosiebestendig, bestand tegen buitengewoon
hoge en lage temperaturen en impactbestendig.
Met onder andere aramideweefsel van TenCate
hebben studenten van TU Delft de roeiboot RISE
geconstrueerd. De 14 meter lange vierpersoonsboot,
uitgerust met draagvleugels en rolriggers, is
geschikt voor internationale roeievenementen.
Sportartikelen
Een minder bekende bijdrage van composieten en
harssystemen van TenCate aan de sportbeoefening
door de jaren heen zijn materialen voor
fietshandvatten, inlineschaatsen, tennisrackets,
hockeysticks en -schaatsen, fietshelmen en
atletiekschoenen. Thermoplastisch composiet
maakt schoenen en andere sportartikelen lichter,
veerkrachtiger en duurzamer. De vestigingen
van TenCate Advanced Composites in Camarillo
(Verenigde Staten) en Burlington (Canada) zijn
belangrijk leverancier van deze materialen aan
de sportindustrie.
www.tencateadvancedcomposites.com
[email protected]
[email protected]
[email protected]
36
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Schaalmodel van The Red Engine (foto: Jérôme Wassenaar)
PROTECTING PEOPLE
TIGERTURF KUNSTGRAS VOOR SPEELPLEKKEN
Spelenderwijs
Onder de naam Learning in fun environments
(Life) biedt TigerTurf een reeks kleurrijke
kunstgrasproducten aan voor speeltuinen,
kinderdagverblijven en scholen voor basisonderwijs. Ze stimuleren kinderen bij het
ontwikkelen van hun vaardigheden voor een
verscheidenheid aan activiteiten, spelletjes
en sporten.
De kunstgrassystemen zijn ontwikkeld om
kinderen een levendige, speelse en leerzame
plek te bieden waarop ze spelenderwijs
vertrouwd raken met het alfabet, cijfers, sporten spelvormen en teamdynamiek. Het gaat om
slijtvaste en schokabsorberende oppervlakken
op basis van kunstgras met afbeeldingen,
cijfers, letters, logo’s en spelmotieven. Ze zijn
verkrijgbaar in groen, blauw, geel, rood, wit en
zwart. De kunstgrasoppervlakken kunnen zowel
binnens- als buitenshuis worden geïnstalleerd.
Ze zijn geschikt voor intensief gebruik. Er kan
onder alle weersomstandigheden op worden
gespeeld. Van een modderig speel- of sportoppervlak direct na een fikse regenbui is
dus geen sprake. De oppervlakken laten zich
eenvoudig reinigen en vergen weinig onderhoud.
Uniek oppervlak
Het is kunstgras eigen dat er een eindeloze
reeks designs en combinaties mogelijk is. Elke
school of kinderdagverblijf kan dus een uniek
oppervlak laten ontwerpen en installeren, ook
met het eigen logo erin verwerkt. Het zijn dan
ook uitnodigende en inspirerende speelplekken.
Dat blijkt ook uit de positieve reacties van
leerkrachten, ouders en kinderen. De installatie
geschiedt door erkende, professionele
installateurs. Er is keus uit twee typen: Trophy
(multisporten, speeltuinen) en TigerPlay
(peuters en basisonderwijs).
www.tigerturf.com
[email protected]
37
DUURZAAMHEID
TENCATE OUTDOOR FABRICS LEVERANCIER VOOR TENTEN MUZIEKFESTVIAL
Klanken kleurrijk
Van 25 tot 29 juni 2014 vond het Glastonbury
Festival of Contemporary Performing Arts
plaats. Weefselproducent en -leverancier
TenCate Outdoor Fabrics en confectionair BCT
Outdoors gaven met de plaatsing van 2.000
tenten opnieuw extra kleur aan een der grootste openlucht muziekfestivals ter wereld.
In 2013 leverde TenCate al outdoorweefsel voor
duizend tenten. Vorig jaar werd BCT Outdoors
gevraagd nog eens zo veel tenten te vervaardigen. De confectionair in Bradford (Yorkshire)
maakte ook nog eens 500 tweepersoonstenten
in de kleuren blauw, rood en oranje. Ook ont-
38
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
wierpen de Engelsen een vierpersoonstent. Dit
model werd uitgevoerd in paars, lichtgroen en
lichtblauw. Het weefsel: WM-27 van TenCate
Outdoor Fabrics, ‘een geweldig materiaal
om mee te werken’, aldus Pat Hammond van
confectionair BCT Outdoors. Zo bood het met
klanken overspoelde festivalterrein opnieuw
een kleurrijke aanblik.
www.tencateoutdoorfabrics.com
[email protected]
www.bctoutdoors.com
39
DUURZAAMHEID
GEOTEXTIELE MATRASSEN VOOR INFRASTRUCTUURPROJECTEN IN MALEISIE
Werk aan de Sungai Segamat
De Segamat wordt momenteel flink onder handen genomen. Dijken langs deze rivier in het zuiden van Maleisië worden verhoogd en oevers, met name
in bochten, beter beschermd tegen erosie. Hiervoor wordt onder andere TenCate Geomattress™ ingezet.
De Segamat is 23 kilometer lang, gemiddeld
14 meter breed en stroomt door het
gelijknamige district in de staat Johor, in
het zuiden van Maleisië. Het is een zijrivier
van de Muar, die uitmondt in de Straat van
Malakka. De Segamat (afgeleid van segar
amat oftewel ‘zeer verfrissend’) treedt op
gezette tijden buiten haar oevers. Dat was
bijvoorbeeld het geval in december 2006
(toen in vier dagen tijd 515 millimeter regen
viel), januari 2007 en januari 2011 – een
La niña-jaar. In bewoonde gebieden was
de bedding al verbreed en waren dijken
verhoogd. Zowel in de gelijknamige stad
als in plaatsen verder stroomafwaarts
zorgden de overstromingen in 2011 echter
voor veel schade en overlast. Verbindingsen spoorwegen werden afgesneden. De
watertoevoer moest worden stopgezet
en de elektriciteitsvoorziening deels
uitgeschakeld. Bijna 55.000 mensen in
het district moesten destijds worden
geëvacueerd en ondergebracht in
104 opvangcentra.
40
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
bescherming van de oevers tegen erosie.
De oeverbescherming omvat het gebruik van
matten voor erosiebeheersing en met zand
gevulde ‘matrassen’ (TenCate Geomattress™,
zie visual).
Verhogen, verbreden en beschermen
Aan het klimaat valt weinig te veranderen,
aan de rivier wel. In 2013 gaf het Maleisische
Department of Irrigation & Drainage
opdracht om het acht kilometer lange
gedeelte van de sungai (rivier) tot aan de
samenvloeiing met de Muar te verbeteren.
De werkzaamheden betreffen de aanpassing
van de loop, verhoging van dijken,
verbreding van gekanaliseerde trajecten en
TenCate Geomattress™ is een tweelaags
weefsel met buisvormige ruimtes dwars op
de lengterichting, die doorgaans worden
gevuld met zand. Deze bedekt de oever zowel
onder als boven de oppervlakte. Het wordt
verankerd op de rivierbodem en leent zich
voor begroeiing. Het is een milieuvriendelijker
en rendabeler oplossing dan conventionele
maatregelen met gebruikmaking van stortstenen. Inzet van zware machines is niet
nodig.
www.tencategeosynthetics.com
[email protected]
Hoogste waterpeil over laatste 100 jaar
Verhoogde dijk
mat voor erosiebeheersing
TenCate Geomattress® SFM2000C
Normaal waterpeil
Afgraving
‘J’ pin
Sleuf voor verankering
TenCate Geomattress®
Oorspronkelijk rivierprofiel
800 mm. Dikke laag stenen
41
DUURZAAMHEID
GEOTEXTIELE MATRASSEN VOOR INFRASTRUCTUURPROJECTEN IN MALEISIE
Uitbreiding haven Tanjung Manis
De haven van Tanjung Manis in Sarawak (Maleisië) ondergaat momenteel uitbreiding. Er komen meer faciliteiten. De oude havendam wordt vervangen door een grotere, met een dubbele aanlegsteiger. De Rajang wordt geschikt gemaakt voor grotere schepen met meer diepgang. Om de oevers te
beschermen tegen de erosie die de scheepvaart zal veroorzaken, past men geosynthetics van TenCate toe.
De rivier de Rajang in Sarawak ontspringt
in het Iran-gebergte op Borneo. Sarawak
is een staat in het noordwestelijke deel
van dit eiland en hoort bij Maleisië. De
rivier stroomt in zuidwestelijke richting,
passeert onder andere Tanjung Manis
en verliest zich via een moerassige delta
in de Zuid-Chinese Zee. Met haar lengte
van 560 kilometer is de Rajang de langste
rivier in Maleisië. Zeeschepen kunnen
het 130 kilometer landinwaarts gelegen
Sibu bereiken. Daarna wordt de rivier
ondieper. Hierdoor is ze over de volgende
160 kilometer alleen bevaarbaar voor
vaartuigen met een geringe diepgang.
De haven van Tanjung Manis ligt
ongeveer 30 kilometer landinwaarts.
Er is een containerterminal, een breed
geoutilleerde werf voor diepzeevisserij
en een aanlegsteiger voor olie-, gas- en
chemicaliëntransport (OGC). De OGC-steiger
42
txtures 1 2015 | DUURZAAMHEID
Erosiebescherming
Aangezien grotere schepen zorgen voor
meer golfslag en erosie, krijgen de oevers
extra bescherming. Daarvoor worden
geosynthetics van TenCate toegepast.
Voor de oevers worden 25 meter lange
eenheden TenCate Geotube® gelegd, die
vervolgens worden gevuld met plaatselijk
aanwezig zand. Deze eenheden rusten op
een houtvlot, dat wordt afgedekt met een
anti-erosielaag van geotextiel. De ‘onderdijk’
van TenCate Geotube® vormt de voet van
de bekleding van de steil opgaande oevers.
Deze bekleding bestaat uit evenwijdig
lopende, met zand gevulde eenheden
TenCate Geomattress™.
wordt vervangen door een nieuwe. Deze is
groter en krijgt twee aanlegplaatsen van elk
200 meter lengte voor grotere schepen met
meer diepgang (12 meter).
www.tencategeosynthetics.com
[email protected]
PROTECTING PEOPLE
HOOGWAARDIGE COMPOSIETOPLOSSINGEN OP JEC EUROPE 2015
Materiaalinnovaties
Op de JEC Europe 2015 in Parijs (Frankrijk)
van 10 tot en met 12 maart 2015 presenteerde
TenCate Advanced Composites haar
nieuwste materiaalinnovaties en
technologieën voor toepassing in de luchten ruimtevaart en de automotiveen industriële markten.
De JEC in Parijs is de grootste composietenbeurs
ter wereld. De driedaagse show met conferentie
kent een nog elk jaar stijgend bezoekersaantal, dat inmiddels ver boven de 30.000 ligt.
TenCate lanceerde een aantal nieuwe producten
en toonde een scala aan klanttoepassingen
waarin geavanceerde composieten zijn verwerkt.
Voorbeelden: een complete Thales radarkoepel
voor satellietcommunicatie, een zonnepaneel
van Airbus Defense & Space voor toekomstige
ESA-missies en een dragende constructie voor de
motorophanging van de Airbus A380 op basis van
TenCate Cetex® thermoplastisch composiet. Ook
tentoongesteld waren thermoset en thermoplastisch automotiveonderdelen, gemaakt met
materialen van TenCate.
Bovengemiddelde belangstelling
Te midden van meer dan 1.200 internationale exposanten, verdeeld over de drie grote
beurshallen, was de belangstelling voor TenCate
bovengemiddeld groot. De bijna 90 m² grote,
smaakvol ingerichte beursstand bleef gedurende
alle dagen gevuld met relaties en belangstellenden die zich graag lieten informeren over de
huidige en nieuwe composietmaterialen. De
klanten van de werkmaatschappijen van Ten Cate
Advanced Composites uit de Verenigde Staten,
het Verenigd Koninkrijk en Nederland werden
daarbij uitstekend te woord gestaan door collega’s
van zowel management, verkoop als techniek. Dit
alles gebeurde in een gastvrije ambiance.
Veelbelovend
‘Alhoewel er op een dergelijk event nooit directe
orders worden geplaatst, is het aantal leads
en vervolgafspraken die werden gegenereerd
veelbelovend’, blikt salesmanager Harm Albers
terug. ‘De groepsstrategie van TenCate
Advanced Composites, waarbij acquisities,
investeringen, herstructurering van de groepsstructuur en intensieve samenwerking tussen
de werkmaatschappijen een belangrijk thema
is geweest, bewijst daarmee een succesvolle
formule te zijn. Realisatie van verdere groei
binnen alle marktsegmenten ligt dan ook in lijn
der verwachting.’
De stand van TenCate Advanced Composites op de JEC Europe 2015
43
BUSINESSDEVELOPMENT
TENCATE CO-ORGANIZER EERSTE D2RAGON SEMINAR BEIJING
China’s eerste gecertificeerde verkeersvliegtuig, de Comac ARJ21
Aerospace:
ambities en innovaties
TenCate Advanced Composites was een van de mede-organisatoren van een seminar in Beijing over ‘onderzoek, ontwikkeling en toepassing van
lichtgewicht materialen in de productlevenscycli van vliegtuigen’. Minister Henk Kamp brak een lans voor de Nederlandse luchtvaartsector en de
toegevoegde waarde ervan voor China. ‘De ambitieuze doelen van China voor haar groeiende luchtvaartindustrie zijn een uitstekende match met
de toewijding van de Nederlandse luchtvaartindustrie aan innovatie.’
44
txtures 1 2015 | STRATEGIE EN BELEID
Op 27 januari 2015 vond in de Nederlandse
ambassade in Beijing het eerste PIB China
Aviation-seminar plaats in het kader van het
programma D2RAGON. De naam staat voor
Dutch Development & Research in Aeronautics
supported by Government Organized Network
in China. De PIB China Luchtvaart is onderdeel
van het programma Partners in International
Business. Hierbij helpt de Nederlandse overheid
clusters van bedrijven en kennisinstellingen om
nieuwe markten te ontwikkelen.
per jaar in 1978 tot bijna 84 miljoen in 2013.’
Ter vergelijking: Hartsfield-Jackson Atlanta
International Airport (Georgia, USA) verwerkte
in 2014 meer dan 96 miljoen passagiers,
Schiphol vorig jaar bijna 55 miljoen passagiers.
‘De luchthaven is het symbool van China’s
groeiende en innovatieve luchtvaartsector.
De Chinese regering wil de komende jaren
honderden miljarden besteden aan het bouwen
van de aerospace-industrie en de infrastructuur
van de toekomst.’
Presentaties
In aanwezigheid van Henk Kamp, minister
van Economische Zaken, presenteerde het
Nederlandse luchtvaartcluster zich aan een aantal
Chinese relaties. De Nederlanders vertelden
hoe de research & development binnen de
luchtvaart in Nederland is georganiseerd, welke
ontwikkelingen op materiaaltechnologie er
hebben plaatsgevonden en welke aspecten van
belang zijn voor de certificatie van innovaties.
Henk Kamp lichtte het belang van de Nederlandse
aerospacesector toe en welke toegevoegde waarde
deze sector heeft voor China.
Ruim 100 jaar actief in de luchtvaart
‘Nederland wil samenwerken met China bij de
aanpak van alle uitdagingen’, vervolgde
Henk Kamp. ‘We hebben veel te bieden op het gebied
van vliegtuigbouw en -diensten. Ons land is al meer
dan een eeuw actief in de internationale luchtvaart.
De KLM is de oudste luchtvaartmaatschappij ter
wereld en pionier in intercontinentale commerciële
vluchten. Fokker was eind twintiger jaren de grootste
vliegtuigbouwer ter wereld. Nederland heeft
inmiddels geen grote vliegtuigbouwer meer. Ons
land telt wel meer dan honderd gespecialiseerde
bedrijven en instellingen die betrokken zijn bij elk
aspect van de ontwikkeling, productie en exploitatie
van luchtvaartuigen, alsmede bij opleiding en
onderwijs. Onze bedrijven werken samen met
bijna elke vliegtuig- en motorfabrikant in de
industrie, waaronder Boeing, Airbus en Bombardier.
Nederlandse bedrijven hebben een rol gespeeld in de
ontwikkeling van de nieuwste vliegtuigen van deze
ondernemingen, zoals de Boeing 787 en de Airbus
A380 en A350’, zo onderstreepte de bewindsman de
rol en positie van het Nederlandse aerospacecluster.
Een der toehoorders aan Chinese zijde was
plaatsvervangend directeur-generaal
Li Benjian van het ‘Ministry of Industry and
Information Technology (MIIT)’. Hij en de
minister kwamen overeen een government-togovernmentovereenkomst te sluiten. Daardoor
zullen deuren in China makkelijker open gaan
voor Nederlandse bedrijven en instellingen in
de luchtvaart, zoals Fokker, TenCate, ADSE,
NLR en TU Delft.
Groeiend en innovatief
‘Elke dag verbinden 92 luchtvaartmaatschappijen met 1.700 vluchten Beijing
met 236 luchthavens over de hele wereld’,
sprak de minister. ‘De luchthaven van Beijing
is de tweede grootste in de wereld en groeit
snel: van iets meer dan 1 miljoen passagiers
passen uitstekend bij de ‘uitgebreide
vliegtuigintegratie-, onderzoeksen ontwerpinfrastructuur van de Nederlandse
luchtvaartindustrie en haar toewijding
aan innovatie’.
Voortbouwen op sterktes
‘Door de presentatie als sterk netwerk van
de Nederlandse vliegtuigindustrie kunnen
deelnemende bedrijven voortbouwen op elkaars
sterktes’, zo schetst Raoul Starmans (business
development manager Greater China van TenCate
Advanced Composites) het belang van deze
bijeenkomst. ‘Door onze resources te combineren,
brengen we onze producten nadrukkelijk
onder de aandacht van China’s commerciële
luchtvaartmaatschappijen. Government-togovernmentnetwerken en -overeenkomsten zijn
erg belangrijk omdat ze een voorbeeldfunctie
hebben voor de Chinese aerospace-industrie,
die voornamelijk bestaat uit state-owned
enterprises (SOEs). Thermoplasten van TenCate
zijn een key selling point, een belangrijk
verkoopargument van de Nederlandse materiaalen processingtechnologie voor de Chinese
commerciële luchtvaartindustrie.’
Deelnemers aan dit PIB-programma hebben
inmiddels 16 tot en met 19 september in hun
agenda staan. Dan vindt in Beijing de Aviation
Expo plaats.
Nederland en China zijn op luchtvaartgebied geen
vreemden voor elkaar. Voor zowel de vliegtuigbouw
als infrastructuur en faciliteiten vindt al bijna
twintig jaar samenwerking plaats. Het is de ambitie
van de Nederlandse luchtvaartindustrie om die
samenwerking, dat partnerschap uit te breiden, aldus
de bewindsman. De duidelijke en ambitieuze doelen
van China voor haar groeiende luchtvaartindustrie
45
KORT & GOED
A staat
voor Almelo
Het Stadhuisplein waarop het nieuwe stadhuis
van Almelo is verrezen, krijgt een opvallende
belettering. De levensgrote letter A in de stadsnaam is gemaakt van thermoset composietma-
Webinar geosynthetics
Webinars vormen een steeds belangrijker instrument in de marketingmix van
TenCate Geosynthetics Noord-Amerika.
Hiervoor wordt geregeld samengewerkt
met ingenieursbureaus en beroepsverenigingen als Arcadis en de International Erosion Control Association.
Deze instructieve bijeenkomsten op internet
met onlinepubliek is een relatief eenvoudige
46
txtures 1 2015 | KORT & GOED
en goedkope manier om een groot aantal mensen
in het onderhavige vakgebied te bereiken. Er
wordt informatie gegeven over materialen en
systemen voor milieu- en infrastructurele toepassingen, men bespreekt case studies en vragen
van deelnemers, waar ook ter wereld, kunnen
direct worden beantwoord. Bovendien bestaat de
mogelijkheid de webinars op een later tijdstip
nog eens te volgen.
teriaal van Ten Cate Advanced Composites
UK te Langley Mill. Het ontwerp is van
bureau Viaruygrok, CTC is de bouwer van
de letter.
Jaarverslag
2014
Op woensdag 16 maart jongstleden zag
het jaarverslag van TenCate over 2014 het
licht. De digitale versie ervan staat sinds
25 februari op de website. Eerdaags verschijnt
het jaaroverzicht, de beknopte versie van het
veel uitgebreidere verslag.
Het jaarverslag van TenCate biedt betrokkenen en
belanghebbenden de mogelijkheid
alle aspecten van de onderneming op waarde
te schatten. De pdf- en leesversie van het jaarverslag
van TenCate zijn beschikbaar via
de corporate website: www.tencate.com.
De dynamische versie is te gebruiken via
www.tencateannualreports.com.
Het gedrukte jaaroverzicht kunt u elektronisch
bestellen via [email protected] of door middel
van een telefoontje: 0546 544911.
De 58e algemene vergadering van aandeelhouders
van TenCate vindt plaats op donderdag 9 april om
14:00 uur in de businessruimte van het Polman
Stadion in Almelo.
42,195 km in Dubai
Collega’s van TenCate Grass Middle East zetten het 23 februari jongstleden op een
lopen. Ze namen deel aan de jaarlijkse Standard Charted Dubai Marathon.
Zo’n 25.000 lopers verschenen aan de
meet in de schaduw van de imposante,
321 meter hoge Burj Al Arab. Onder hen
waren Tom Algoet, Salil Sethunath, Ranjeet
Singh, Rafael De Guzman, Malou Roxas
en Ann Uvero. Zij namen voor het eerst
deel. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat
de collega’s als team kozen voor een 10
kilometer lang tracé. Dit jaar in elk geval.
Het zestal heeft de smaak te pakken en
hoopt zich volgend jaar met meer collega’s
aan de start te kunnen melden. Van links
naar rechts Rafael De Guzman, Ann Uvero,
Tom Algoet, Salil Sethunath, Malou Roxas
en Ranjeet Singh. Op de achtergrond het
Burj al Arab-hotel.
47
“Op kunstgras gaat het echt
om je eigen vaardigheden.”
Simon Cziommer, profvoetballer Heracles Almelo
www.tencategrass.com