leerverslag
advertisement
PROJECTVERSLAG Beroepsproduct 3 Naam: Jantine Kingma Student nummer: 1597613 Begeleider HU: Greetje Reeuwijk Cursuscode: OAR-H3BERPDT3-12 Stageschool: ROC ID College Leiden Opdrachtgeefster: Karin Renkema Opleiding: Docent Engels Bachelor Samenvatting In dit beroepsproduct is onderzocht hoe effectief les- en toetsmateriaal kan worden geselecteerd of ontwikkeld ten behoeve van een module beroepsgericht Engels voor de opleiding Doktersassistent (mbo niveau 4). De aanleiding van dit onderzoek was de wens van zowel de studenten als de opleiding om ook met het vak Engels aan te haken bij de beroepscontext van de opleiding. In het kwalificatiedossier van de opleiding zijn nog geen beroepsspecifieke taaleisen opgenomen voor Doktersassistenten. Echter, BPV-bedrijven hebben steeds vaker behoefte aan studenten die Engels kunnen spreken met een patiënt en het overgrote deel van de studenten blijkt na deze opleiding direct in de praktijk aan het werk te gaan. Het doel van dit onderzoek was derhalve om een product te ontwikkelen waarmee studenten van deze opleiding leren om zich te redden met een Engelstalige patiënt in een aantal werksituaties die zij in hun toekomstige beroepspraktijk zullen tegenkomen. Het verkennend onderzoek bestond uit een literatuurverkenning, alsmede een praktijkverkenning onder de betrokkenen (tweedejaars studenten van de opleiding Doktersassistent, docenten Engels, docenten praktijkvakken), waarbij gebruik gemaakt is van enquêtes en een interview. Het product is vervolgens ontwikkeld op basis van de wensen en eisen die uit het verkennend onderzoek zijn voortgekomen en het is geëvalueerd nadat het gedeeltelijk in de lessen is uitgevoerd. Uit de resultaten hiervan bleek dat het product het eerdergenoemde doel van dit onderzoek behaalt. Daarnaast zijn de betrokkenen van mening dat de medische inhoud van het product grotendeels correct is uitgevoerd en het product na het doorvoeren van lichte aanpassingen bruikbaar is om in leerjaar 2015-2016 in de lessen in te zetten. Inhoudsopgave Projectverslag Beroepsproduct 3 Paginanummer Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Aanleiding en opdracht 1.2 Context van de school in relatie tot het probleem 1.3 Onderzoeksvraag 3 3 3 4 Hoofdstuk 2: Verkennend onderzoek 2.1 Inleiding verkennend onderzoek 2.2 Praktijkverkenning 2.2.1 Inleiding 2.2.2 Plan van aanpak en middelen 2.2.3 Resultaten en conclusies 2.3 Literatuurverkenning 2.3.1 Inleiding 2.3.2 Resultaten literatuurverkenning 2.3.3 Conclusie 5 5 5 5 6 7 10 10 10 12 Bijlage 2A Onderzoeksinstrumenten praktijkverkenning Bijlage 2B Geordende gegevens praktijkverkenning 15 24 Hoofdstuk 3: Het beroepsproduct 3.1 Conclusie verkenning 3.2 Ontwerpeisen 3.3 Vormgeving product Bijlage 3A Het Beroepsproduct 34 34 34 36 in separaat document Hoofdstuk 4: Evaluatieonderzoek 4.1 Inleiding en evaluatievragen 4.2 Plan van aanpak en middelen 4.3 Resultaten en conclusies evaluatie en presentatie Bijlage 4A Planning vormgeving, uitvoering, evaluatie en presentatie Bijlage 4B Onderzoeksinstrumenten evaluatie Bijlage 4C Geordende onderzoeksgegevens evaluatie Literatuurlijst 38 38 38 40 42 43 51 62 3 Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Aanleiding en opdracht Op basis van mijn eigen ervaringen tijdens het lesgeven op het ID College in het afgelopen jaar, de wensen van de studenten en de organisatie, alsmede mijn overleg met de docent expert MVT van het ROC ID College (Karoly Joosten) blijkt het zeer gewenst dat er een module beroepsgericht Engels beschikbaar komt voor de beroepsgroep Doktersassistenten. Bij voorkeur een module van 10 lessen van anderhalf uur, inclusief de toets. Aangezien het overgrote deel van deze leerlingen na deze opleiding gelijk in de praktijk aan het werk blijkt te gaan en veelal niet doorstroomt naar het HBO, zou het hen zeer motiveren als het geleerde Engels direct in praktijktaken kan worden toegepast. De door het ID College gebruikte lesmethode Good Practice 2.0 omvat geen beroepsgericht onderdeel voor deze beroepsgroep. De school zou daarom graag een beroepsspecifieke lesmethode en toets beschikbaar hebben in de vorm van een bruikbare bestaande beroepsspecifieke methode in de gezondheidszorg en als dit niet haalbaar blijkt een zelf te ontwikkelen methode in de vorm van taaltaken of een reader. De methode moet makkelijk overdraagbaar zijn aan nieuwe en/of vervangende docenten. Dit zou voor de school een verdere professionalisering van het onderwijs betekenen, hetgeen de school aantrekkelijker maakt voor toekomstige studenten. Ook richting de leerwerkbedrijven zou dit een positief signaal afgeven, omdat leerlingen zodoende beschikken over vaardigheden in het Engels voor regelmatig voorkomende taken in de beroepspraktijk. Mijn werkbegeleider Karin Renkema is mijn opdrachtgever en zij zal haar netwerk binnen het ID College aanwenden, indien dit nodig is voor mijn onderzoek. Zij geeft vooral beroepsgerichte vakken en is al jaren werkzaam bij het ID College. Daarnaast heb ik Karoly Joosten (docent expert MVT van het ID College) benaderd om mij op de achtergrond te begeleiden voor wat betreft de specifiek Engelse invulling, de lesmethode en het eventueel aanmaken van een leereenheid in FLEX_ID **. Zij fungeert niet als opdrachtgever, omdat zij een overkoepelende functie heeft en niet fysiek in Leiden is gevestigd. Zij wil waar mogelijk uren vrijmaken als ik specifieke vragen heb over de invulling van de module en het inpassen van de module binnen een leereenheid. Vanzelfsprekend zal ik hiervoor zoveel mogelijk naar haar toe moeten komen (Zoetermeer). Daarnaast zal ik de invulling eveneens afstemmen met de overige docenten Engels binnen het team Gezondheidzorg in Leiden, met de studenten van de opleiding Doktersassistent en met collega docenten voor de beroepsmatige vakken (i.v.m. de keuze van de beroepstaken die de leerlingen in het Engels moeten leren). 1.2 Context van de school in relatie tot het probleem Ik ben werkzaam op het ROC ID College in Leiden voor het domein Gezondheidszorg en geef daar onder andere les aan de MBO-4 opleidingen Doktersassistent. Het door mij te ontwikkelen beroepsproduct ‘Beroepsmatig Engels voor Doktersassistenten’ ligt in lijn met de geformuleerde kernwaarden in het recent ontwikkelde ‘Koersdocument’ van het ROC ID College. Deze kernwaarden geven aan dat het belangrijk is om te luisteren naar collega’s en studenten (veiligheid) en om verbonden te zijn met het werkveld (verbinding). Dit is exact waar het in dit beroepsproduct om draait, want studenten en docenten kunnen hiervoor aangeven welke taalbehoefte de studenten hebben op hun toekomstige werkplek. Door te luisteren respecteer ik daarmee eveneens hun ambities (vertrouwen). Het te realiseren Beroepsproduct zal namelijk gebaseerd zijn op hun wensen en eisen. Daarnaast oefen ik als docent van het ID College door het ontwikkelen van dit product invloed uit op de inhoud van mijn werk en denk ik na over de wijze waarop ik mijn talenten kan inzetten 4 en mijn doelen kan bereiken (verantwoordelijkheid). De beroepsmatige module voor Engels zal een aanvulling vormen op het generieke Engels en daarmee zorgt het ervoor dat een student kennis en vaardigheden opdoet voor zijn toekomstige vak of een vervolgopleiding (flexibel en duurzaam onderwijs). Het beroepsproduct sluit ook aan bij aan het onderwijsmodel FLEX_ID van het ID College. Dit staat voor gepersonaliseerd onderwijs, hetgeen ondermeer inhoudt dat de student in zijn opleiding keuzes kan maken die passen bij zijn toekomstplannen. Voor dit Beroepsproduct maken de studenten inderdaad zelf keuzes die de inhoud van de module bepalen en die relevant zijn voor hun toekomstige beroep. Persoonlijk ben ik eveneens geïnteresseerd in de link van mijn vak Engels naar de beroepspraktijk, want op deze manier leer ik zelf en verbreed ik mijn blik. In mijn perceptie zal een beroepsgerichte module zeer motiverend werken voor de studenten. Daarnaast zal het de school verder helpen in de professionalisering van het onderwijs, hetgeen een positief effect op de aantrekkingskracht van de school kan hebben. 1.3 Onderzoeksvraag Middels dit onderzoek wil ik ontdekken welke elementen belangrijk zijn voor effectief lesmateriaal ten behoeve van het geven van beroepsgericht Engels. De resultaten van mijn onderzoek zullen worden gepresenteerd aan mijn team (team 5/de docenten ten behoeve van de opleiding Doktersassistente/ Verpleegkundige, waaronder mijn werkbegeleidster Karin Renkema) en aan de docent expert MVT (Karoly Joosten). De door mij geformuleerde overkoepelende onderzoeksvraag voor het project luidt als volgt: Hoe kan effectief les- en toetsmateriaal worden geselecteerd of ontwikkeld ten behoeve van een module (10 lessen van anderhalf uur) beroepsgericht Engels voor de opleiding Doktersassistent (mbo niveau 4), waarmee kan worden voldaan aan de wens van zowel studenten als de opleiding om ook met het vak Engels aan te haken bij de beroepscontext van de opleiding? Voordat ik zal aanvangen met fase 2 (verkennen en ontwerp) van mijn onderzoek is het van belang om mijn hoofdvraag op te splitsen in onderzoekbare delen, waardoor ik mijn praktijkonderzoek gerichter kan uitvoeren. Hiervoor heb ik de volgende deelvragen opgesteld: 1. Wat zijn de ideeën van de betrokkenen (studenten van de opleiding Doktersassistent, docenten praktijkvakken en docenten Engels) over beroepsgericht Engels? 2. Welke praktijktaken vinden zij belangrijk om op te nemen in deze module voor Doktersassistenten (niveau 4)? 3. Welke vaardigheden in het Engels moeten vooral in het lesmateriaal worden opgenomen, omdat deze het nuttigst worden bevonden in de praktijk? 4. Welke praktijktaken vinden de leerwerkbedrijven belangrijk om in het Engels te beheersen? 5. Wat zou het niveau (ERK) van een beroepsgerichte module voor Doktersassistenten (niveau 4) moeten zijn? 6. Wat voor soort lesmaterialen (boek, reader, etc.) kan ik het beste gebruiken voor een beroepsgerichte module? 7. Op welke wijze kan worden gemeten wat de studenten tijdens deze module hebben geleerd? 8. Wat houdt beroepsgericht Engels exact in en waar moet het aan voldoen? ** FLEX_ID = het onderwijsmodel dat het ROC ID College hanteert 5 Hoofdstuk 2: Verkennend onderzoek 2.1 Inleiding verkennend onderzoek Om uiteindelijk te kunnen komen tot het formuleren van de ontwerpeisen voor mijn beroepsproduct heb ik met behulp van een praktijkverkenning en literatuurverkenning onderzocht waar mijn product aan zal moeten voldoen. Deze randvoorwaarden zijn het uitgangspunt voor de vormgeving van mijn beroepsproduct en eveneens essentieel voor de systematische evaluatie van het product na (gedeeltelijke) uitvoering in de praktijk. De hoofdvraag van mijn beroepsproduct luidt: Hoe kan effectief les- en toetsmateriaal worden geselecteerd of ontwikkeld ten behoeve van een module (10 lessen van anderhalf uur) beroepsgericht Engels voor de opleiding Doktersassistent (mbo niveau 4), waarmee kan worden voldaan aan de wens van zowel studenten als de opleiding om ook met het vak Engels aan te haken bij de beroepscontext van de opleiding? De deelvragen die voortkomen uit mijn hoofdvraag zijn: 9. Wat zijn de ideeën van de betrokkenen over beroepsgericht Engels? 10. Welke praktijktaken vinden zij belangrijk om op te nemen in deze module voor Doktersassistenten (niveau 4)? 11. Welke vaardigheden in het Engels moeten vooral in het lesmateriaal worden opgenomen, omdat deze het nuttigst worden bevonden in de praktijk? 12. Welke praktijktaken vinden de leerwerkbedrijven belangrijk om in het Engels te beheersen? 13. Wat zou het niveau (ERK) van een beroepsgerichte module voor Doktersassistenten (niveau 4) moeten zijn? 14. Wat voor soort lesmaterialen (boek, reader, etc.) kan ik het beste gebruiken voor een beroepsgerichte module? 15. Op welke wijze kan worden gemeten wat de studenten tijdens deze module hebben geleerd? 16. Wat houdt beroepsgericht Engels exact in en waar moet het aan voldoen? In de praktijkverkenning heb ik vraag 1 t/m 7 onderzocht en in de literatuurverkenning heb ik mij met name gericht op vraag 8, maar ook ten behoeve van vraag 2, 5, 6 en 7 heb ik in de literatuur informatie aangetroffen. 2.2 Praktijkverkenning 2.2.1 Inleiding en onderzoeksvragen Met de praktijkverkenning heb ik geprobeerd om vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar de bruikbaarheid van mijn beroepsproduct in de praktijk, waaronder vanuit de optiek van de betrokken leerlingen, de docenten van de praktijkvakken en de andere docent Engels uit mijn team, alsmede de expertdocent MVT van het ID College. Voor dit onderzoek heb ik gebruik gemaakt van de deelvragen uit mijn overkoepelende onderzoeksvraag die specifiek zijn gericht op de praktijk. Dit betreft de volgende vragen: 1. Wat zijn de ideeën van de betrokkenen over beroepsgericht Engels? 2. Welke onderdelen (praktijktaken) vinden zij belangrijk om op te nemen in deze module voor Doktersassistenten (niveau 4)? 3. Welke vaardigheden in het Engels moeten vooral in het lesmateriaal worden opgenomen, omdat deze het nuttigst worden bevonden in de praktijk? 4. Welke praktijktaken vinden de leerwerkbedrijven belangrijk om in het Engels te beheersen? 6 5. Wat zou het niveau (ERK) van een beroepsgerichte module voor Doktersassistenten (niveau 4) moeten zijn? 6. Wat voor soort lesmaterialen (boek, reader, etc.) kan ik het beste gebruiken voor een beroepsgerichte module? 7. Op welke wijze kan worden gemeten wat de studenten tijdens deze module hebben geleerd? 2.2.2 Plan van aanpak en middelen Om op een praktische manier tot betrouwbare en valide gegevens te komen, heb ik mijn aanpak en middelen afgestemd op de te onderzoeken doelgroep. Hieronder beschrijf ik mijn overwegingen voor de keuzes die ik heb gemaakt ten aanzien van de verschillende doelgroepen. Leerlingen Voor het bevragen van de leerlingen heb ik heel bewust gekozen voor het invullen van een vragenlijst over dit onderwerp, omdat ik op deze manier de wensen en behoeften van meerdere leerlingen in beeld kan brengen. Mijns inziens geeft het eindresultaat hierdoor een evenwichtiger beeld van de wensen van de gemiddelde leerling. Een interview had ik slechts van een beperkt aantal leerlingen kunnen afnemen. De vragenlijst voor de leerlingen bevatte met name gesloten vragen over het onderwerp, maar met daarbij de mogelijkheid om een toelichting te geven. Dit maakte het voor mij mogelijk om de resultaten relatief makkelijk te verwerken, terwijl ik daarbij wel rekening kon houden met mogelijk specifieke overwegingen. De leerlingen hebben het in een les kunnen invullen, waardoor het hen geen extra tijd kostte en ik beschikbaar was voor eventuele toelichting. Ik heb de vragenlijst laten invullen door de leerlingen van de reguliere klas (niet versneld) in het tweede leerjaar, omdat zij inmiddels een stageperiode achter de rug hebben en op basis hiervan een beter beeld van de praktijk hebben kunnen vormen. Daarnaast had de expert docent MVT aangegeven dat deze beroepsmodule na minimaal een jaar generiek Engels moest zitten, maar voor de start van de eerste examens Engels. De opleiding omvat in totaal 12 periodes (3 jaar) en het eerste examen Engels wordt aan het eind van periode 7 afgenomen. Dit betekent dat de beroepsmodule voor de reguliere klas in het tweede leerjaar terecht komt en de bevraagde klas hierdoor ook kan meedoen aan de (gedeeltelijke) uitvoering van het product. Docenten Praktijkvakken Bij het verzamelen van gegevens van de docenten voor de Praktijkvakken heb ik gekozen voor een redelijk gestructureerd interview. Op deze manier krijg ik een duidelijk antwoord op de vragen die ik heb en ik kan ook doorvragen. De respondenten hebben eveneens de kans om ergens dieper op in te gaan. De informatie uit deze interviews zijn belangrijk voor het beroepsproduct, want deze docenten hebben zelf ervaring in de praktijk en staan daar via de studenten en de BPV (stage/BeroepsPraktijkVorming) nog steeds nauw mee in contact. Ook weten zij precies wat de belangrijkste kerntaken zijn uit het kwalificatiedossier van de Doktersassistent. Voor een leek is dat moeilijker te bepalen. De docenten van de praktijkvakken hebben een dichtgetimmerd rooster, dus het was onmogelijk om meerdere docenten tegelijkertijd te bevragen, derhalve zijn het individuele interviews geworden. Tijdens de teamvergaderingen is helaas geen tijd voor dergelijke zaken. Uiteindelijk bleken twee docenten (Margriet van Dam en Monique van Wijngaarden) beschikbaar voor een interview tussen de lessen door. Ik heb hen geïnterviewd aan de hand van een interviewleidraad, waarin ik eveneens het doel van het interview, de wijze van vastlegging en afspraken over anonimiteit en terugkoppeling had vastgelegd. Dit heb ik eerst met hen doorgenomen. De vragenlijst 7 had ik gestructureerd in twee delen: 1. vragen naar de eigen ervaringen van deze docenten in de Beroepspraktijk, 2. specifieke aspecten voor de module beroepsgericht Engels. Aan het eind had ik natuurlijk een slot opgenomen, waarin de respondenten gelegenheid kregen voor aanvullende opmerkingen en ik de terugkoppeling wederom bevestigde en hen bedankte voor het interview. Docent Engels & docent expert MVT Uit praktische overwegingen heb ik bij de vakdocenten eveneens gekozen voor een vragenlijst. Het rooster van mij en de andere docent Engels bood in deze periode geen mogelijkheid om een interview af te nemen. Daarnaast is de docent expert MVT gestationeerd in Zoetermeer (ik in Leiden), waardoor het ook makkelijker was om de vragenlijst over de mail te sturen en digitaal te laten invullen. Met beiden heb ik overigens eerder in het jaar al relatief uitgebreid gefilosofeerd over het onderwerp van mijn beroepsproduct tijdens een studiedag, derhalve is het onderwerp hen beide duidelijk en zal de vraagstelling geen problemen opleveren. Mede gezien het feit dat zij zich eerder een beeld hebben kunnen vormen van het onderwerp zal de verkregen informatie een valide en betrouwbaar beeld geven. De vragen voor deze docenten heb ik vooral gericht op de aanpak en werkvormen in de lessen, het niveau en de wijze van evaluatie. Het zijn grotendeels meerkeuzevragen om het voor hen mogelijk te maken om de lijst zonder onnodig tijdverlies in te vullen. Op twee plaatsen in de vragenlijst hebben zij de mogelijkheid om een toelichting op hun antwoord(en) te geven. 2.2.3 Resultaten en conclusies Praktijkverkenning Resultaten praktijkverkenning leerlingen De enquête is ingevuld door een groot deel van de klas Doktersassistenten (813D) uit het tweede leerjaar. Alle ondervraagde leerlingen vinden het een goed idee om een module Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten op te nemen in het curriculum. Als reden hiervoor geven zij aan dat het belangrijk is om een Engelstalige patiënt eveneens professioneel te kunnen helpen en hun klachten goed te kunnen begrijpen. Ook zouden zij graag beschikken over een ruimere vocabulaire met betrekking tot medische woorden c.q. terminologie. De meesten hebben tijdens hun stage al eens een Engelstalige patiënt gesproken. Veelal ging het om telefonisch contact, maar ook het uitleggen van een onderzoek komt voor. Het overgrote deel van de leerlingen wil graag een combinatie van de handelingen van Kerntaak 1 en 2 verwerkt zien in deze module. Daarbij worden de volgende handelingen het meest frequent genoemd: triage, zorgvraag verhelderen, informatie over een behandeling verstrekken en injecteren. Verder worden genoemd: bloeddruk meten, wonden behandelen, eerste hulp verlenen en bloed prikken. Bijna alle leerlingen kiezen de vaardigheid ‘Spreken’ als belangrijk, maar ook ‘Lezen’ en ‘Luisteren’ scoren hoog. Schrijven lijkt een aantal wel te willen, maar voor de door hen geselecteerde handelingen uit de kerntaken is geen schrijven nodig. Dit maakt deze keuze discutabel. Gezien de geselecteerde handelingen lijken ‘Spreken’ en ‘Luisteren’ de belangrijkste vaardigheden voor deze module te zijn, maar lezen zal ook aan bod moeten komen. Teksten over medische situaties kunnen vanzelfsprekend een goede context en input bieden voor daaropvolgende spreek- en luisteroefeningen in de module. Beschikbare filmpjes over specifieke onderwerpen kunnen eveneens als voorbeeld dienen, indien beschikbaar. Resultaten praktijkverkenning docenten Engels De enquête is ingevuld door Marjo de Haas (docent Engels gezondheidszorg) en Karoly Joosten (expert docent MVT van het ROC ID College). 8 De docenten staan achter de keuze om voor deze Engelse Beroepsmodule een selectie van de kerntaken van een Doktersassistent te gebruiken. De focus in deze module moet liggen op de spreekvaardigheid en het vergroten van de woordenschat/uitdrukkingen voor medische taken en niet zo zeer op de grammatica. Mocht er toch grammatica in worden meegenomen, dan zijn beide docenten het erover eens dat o.a. ‘Conditionals’ in medische situaties handig kunnen zijn. Naast Spreken wordt Luisteren als de belangrijkste vaardigheid aangegeven. Qua niveau wil de ene docent zich graag houden aan de examenniveaus (te weten: Luisteren B1, Lezen B1, Spreken & Gesprekken A2 en Schrijven A2), terwijl de andere docent alles graag naar B1 wil opwaarderen. De vaardigheden zullen grotendeels worden geoefend middels rollenspellen en groepswerk. De docenten geven aan dat de klassikale instructie beperkt kan worden gehouden, maar dat leerlingen niet zonder een stukje theorie en feedback van de kant van de docent kunnen. Beide docenten bevestigen de keuze van periode 6 voor het aanbieden van deze module (voor de helft van de studie en vlak voor de periode waarin de eerste examens Engels veelal aanvangen). Verder zijn de docenten unaniem over de keuze van de evaluatie van de module. Als eerste staat het rollenspel (evaluatie met feedback) en als tweede een luistertoets (b.v. begrijpen van de klachten van een patiënt). Eén van de docenten geeft daarnaast aan dat zij de evaluatie van de Beroepsperiode Engels zou willen toespitsen op één of maximaal twee onderdelen. Resultaten praktijkverkenning docenten beroepsmatige vakken van een Doktersassistent Deze resultaten komen voort uit interviews met de docenten Margriet van Dam en Monique van Wijngaarden. Beiden geven les in de beroepsmatige vakken van een Doktersassistent. Een Doktersassistente is in de praktijk het grootste deel van haar tijd bezig met onderdelen uit Kerntaak 1 (intake, voorlichting en advies), echter er zijn nuanceverschillen per werkplek. Werkplekken zijn o.a.: huisartsenpraktijken, ziekenhuizen, GGD’s en bloeddiensten (Sanquin b.v.). Kerntaak 1 gaat vooral over het verhelderen van de zorgvraag van een patiënt en het vaststellen van de spoedeisendheid (beide onderdeel ‘triageren’). Voor deze kerntaak is gedegen medische kennis nodig en wordt gebruik gemaakt van triagesystemen (standaard vragenlijsten). In de Engelse module zal het triageren volgens de docenten zeker moeten worden opgenomen, naast één of meer van de meest voorkomende medisch technische handelingen uit Kerntaak 2. Dit betreft: wondverzorging, injecteren, oor uitspuiten en hechtingen verwijderen. Kerntaak 3 betreft het organiseren van de praktijk en is in deze minder relevant. Een aantal van de casussen (rollenspellen) uit de beroepsmatige vakken kunnen worden omgezet naar het Engels. De vaardigheden ‘Spreken’ en ‘Luisteren’ zijn naar hun mening het belangrijkst voor deze beroepsgroep. Het is belangrijk om in deze module zoveel mogelijk de Latijnse benaming voor medische terminologie en ziektebeelden te gebruiken. Dit is in de Engelstalige landen al het geval en het biedt de Doktersassistenten een extra gelegenheid om deze verder te verankeren. Beide docenten vinden het zeer nuttig dat Engels ook in de beroepsmatige vaardigheden wordt geïntegreerd, want het komt steeds vaker voor dat er buitenlandse patiënten in een praktijk komen. Sommige leerwerkbedrijven vragen zelfs specifiek naar stagiairs die het Engels goed beheersen, omdat zij veel buitenlandse patiënten behandelen. Een afstemming van deze module met de Leerwerkbedrijven lijkt vooralsnog weinig te kunnen toevoegen aan de benodigde informatie. Conclusie Praktijkverkenning Alle partijen zijn het erover eens dat het een goed idee is om een module Beroepsmatig Engels op te nemen in het curriculum en deze te baseren op Kerntaak 1 en 2 van de 9 Doktersassistent. Op basis van de input van zowel de leerlingen als de docenten van de praktijkvakken komt naar voren dat in ieder geval triage mee moeten worden genomen in deze module, evenals één of meer van de meestvoorkomende medisch technische handelingen: injecteren, wondverzorging, oor uitspuiten of hechtingen verwijderen. Van deze handelingen hebben de eerste twee de voorkeur van docenten en leerlingen. De onderzochte groepen geven aan dat ‘Spreken’ en ‘Luisteren’ de meeste aandacht moeten krijgen in deze module, omdat het met name gaat om het directe contact met de patiënt in de gekozen handelingen. Hoewel voor de complexiteit van de gesproken handelingen waarschijnlijk structuren op B1 niveau nodig zullen zijn, zal de evaluatie worden gebaseerd op het beoordelingsniveau van het eindexamen Engels van de leerlingen. In de module zal in ieder geval een beoordeling van een rollenspel en een luistertoets (begrijpen van een klacht van een patiënt) worden opgenomen. Naast vorenstaande is het doel van deze module eveneens, dat de medische woordenschat (en chunks) van de leerlingen groter wordt. Belangrijk is dat de Latijnse benamingen voor medische terminologie, waar van toepassing, in de module worden verwerkt. In de lessen zal de nadruk zoveel mogelijk liggen op ‘doen’ (rollenspellen, e.d.) en zal de docent de klassikale instructie beperken tot een toegespitst stuk theorie en voldoende input voor de handelingen die de leerlingen hier vervolgens mee moeten verrichten. Tijdens de uitvoering, zullen de leerlingen veelvuldig feedback van de docent krijgen. De inmiddels behandelde grammatica zal in de handelingen, waar nodig worden benoemd en besproken. Zowel de docenten Engels als de docenten van de Praktijkvakken zijn positief over de keuze van periode 6 voor deze module in de opleiding van de Doktersassistent. 10 2.3 Literatuurverkenning 2.3.1 Inleiding Om het literatuuronderzoek gestructureerd uit te kunnen voeren, heb ik op basis van mijn overkoepelende onderzoeksvraag een aantal deelvragen geformuleerd. Deze deelvragen geven richting bij het verkennen van het aanbod aan literatuur. De deelvragen die voortkomen uit mijn overkoepelende onderzoeksvraag: 2. Welke praktijktaken zijn belangrijk om op te nemen in deze module voor Doktersassistenten (niveau 4)? 5. Wat zou het niveau (ERK) van een beroepsgerichte module voor Doktersassistenten (niveau 4) moeten zijn? 6. Wat voor soort lesmaterialen (boek, reader, etc.) kan ik het beste gebruiken voor een beroepsgerichte module? 7. Op welke wijze kan worden gemeten wat de studenten tijdens deze module hebben geleerd? 8. Wat houdt beroepsgericht Engels exact in en waar moet het aan voldoen? 2.3.2 Resultaten literatuurverkenning Wat houdt beroepsgericht Engels exact in? Diane Belcher (2009) geeft aan dat algemene Engelse lessen veelal worden gegeven met specifieke doeleinden in gedachten, maar deze blijken lang niet altijd overeen te komen met de behoeften van studenten. Uiteindelijk omschrijft zij ‘Engels voor specifieke doeleinden’ , afgekort als ESP (English for Specific Purposes), met behulp van een observatie van Hyland (2006). Volgens Hyland is ESP specifiek bedoeld voor de personen die benadeeld zijn met een gebrek aan taal die zij nodig hebben voor de situaties waarin zij zich bevinden, die zij hopen binnen te gaan of die zij uiteindelijk ontstijgen (p. 3). Helen Basturkmen (2010) neemt in haar boek Developing Courses for Specific Purposes diverse uitspraken van befaamde linguïsten op (Nunan, Holme, e.d.) om vervolgens te constateren dat deze uitspraken de volgende overeenkomsten vertonen aangaande ESP. ESP opleidingen zijn specifieker in focus dan algemene Engelse opleidingen, omdat zij zich concentreren op de behoeften van de student aangaande werk of studie, niet op persoonlijke behoeften of algemene interesses. Dit omvat het analyseren van tekst en taal waar studenten tegenaan lopen in deze situaties (p. 3). Een module beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten valt in de categorie werksituaties. Een verdere onderverdeling is Engels voor medische beroepen (EMP/English for Medical Purposes) en meer specifiek voor de rol van een persoon (Belcher, 2009). De meeste ESP opleidingen gaan er van uit dat de student over basiskennis van de onderwezen taal beschikt (Basturkmen, 2010). Volgens Lightbown en Spada (2006) zullen studenten gemotiveerder zijn om zich verder te bekwamen in een tweede taal als dit professionele ambities vervult. Zij noemen dit Instrumental Motivation, waarmee het leren van een taal voor een directer of praktisch doel wordt bedoeld. Onderzoek heeft volgens hen aangetoond dat dit type motivatie gerelateerd kan worden aan het succesvol leren van een tweede taal. Waar moet beroepsgericht Engels aan voldoen? Basturkmen (2010) stelt als vereiste aan de inhoud van ESP dat er wordt uitgegaan van het taaldoel van de studenten in de specifieke werkomgeving. De focus moet liggen op wanneer, waar en waarom ze deze taal nodig hebben op hun werkplek, want dit bepaalt eveneens wat er moet worden onderwezen en de wijze waarop dit moet gebeuren. Het moet zijn gebaseerd op authentieke werksituaties. Het voorgaande vereist vanzelfsprekend kennis van deze “doel situaties” (Belcher, 2009) door het onderzoeken van tekst, audio- of video-opnames uit de doel omgeving en mogelijk interviews met insiders van deze gemeenschap. Op basis hiervan kan een analyse worden gemaakt van het taalgebruik in deze werksituaties, alsmede van de context waarbinnen de 11 communicatie plaatsvindt. Deze analyse helpt de docent eveneens om vertrouwd te raken met de onderwerpen waarvan de studenten waarschijnlijk meer af zullen weten dan zijzelf. In dit kader wordt ook de noodzaak benoemd om de student te bevragen naar de meest voorkomende situaties in de praktijk en de taal die zij daarvoor nodig hebben, waardoor de opleiding echt aan hun behoeften kan voldoen. Wellicht beschikken zij of anderen daarnaast over gespecialiseerde materialen die bruikbaar zijn in de klas? De bevindingen van vorenstaande dienen terug te komen in de opleiding (Day & Krzanowsky, 2011). Het is onmogelijk om studenten volledig voor te bereiden op alle werksituaties waarin zij mogelijkerwijs terecht kunnen komen, daarom is het realistischer om specifieke genres (situaties) te selecteren. De leerlingen worden vervolgens ondergedompeld met rijke input aangaande deze situaties (teksten, audio, etc.), waarna wordt gekeken naar o.a. specifieke vocabulaire en taalconstructies en wordt gereflecteerd of studenten hebben begrepen waarom deze op die manier worden gebruikt (Belcher, 2009). Gezien het feit dat medische informatie direct is gerelateerd aan het welzijn van een mens, is precies en duidelijk taalgebruik erg belangrijk in een medische omgeving (Belcher, 2009). Er moet volgens Belcher ook rekening worden gehouden met de “stem van de patiënten”, want onderzoek heeft uitgewezen dat patiënten soms de verleden tijd gebruiken bij het doen van een verzoek en het uitdrukken van hun zorgen. Dit kan misverstanden opleveren. Zij adviseert rollenspellen om studenten toepasselijke communicatievaardigheden te laten ontwikkelen. Daarbij moet in deze situaties natuurlijk rekening worden gehouden met interpersoonlijke vaardigheden, zoals manieren om te controleren of de patiënt de communicatie goed heeft begrepen en emphatie aangaande de relatie met de patiënt. Welke praktijktaken zijn belangrijk? Deel B van het kwalificatiedossier Doktersassistent geeft de eisen (kwalificaties) weer. Oftewel, hetgeen de gediplomeerde moet kunnen als hij/zij op de arbeidsmarkt start. Dit deel bevat eveneens de zogenaamde ‘kerntaken’ van een Doktersassistent: Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 2: Bijdragen aan medische zorg Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken. Kerntaak 3 gaat met name over beheer- en administratieve taken en kwaliteitsbewaking en is in dit verband minder interessant, omdat dit in het Nederlands zal plaatsvinden. Bij Kerntaak 1 en 2 gaat het echter om direct contact met de patiënt. Dit vindt respectievelijk tijdens het bepalen van de klacht en de urgentie van een patiënt plaats en tijdens het uitvoeren van medische handelingen en het daarbij begeleiden en informeren van een patiënt. Deze laatste twee zijn relevant voor een beroepsgerichte module Engels. Het niveau (ERK) Op het Steunpunt Taal en Rekenen en de overzichten van KCH inzake de generieke exameneisen voor Engels voor Doktersassistenten wordt aangegeven dat het niveau is vastgesteld op B1 voor lezen en luisteren en A2 voor gesprekken voeren, spreken en schrijven. Generiek wil zeggen: voor alle opleidingen gelijk. Het zegt dus niets over de context waarin de taal geleerd en getoetst moet worden. Voor deze beroepsgroep zijn geen eisen opgenomen voor beroepsgericht Engels, maar deze kunnen bij andere MBOopleidingen wél voorkomen. Die eisen worden taaltaken genoemd en deze beroepsgerichte examens mogen, indien mogelijk, worden geïntegreerd met kerntaaktoetsen van de praktijkvakken. Deze examens hoeven niet noodzakelijk een cijfer op te leveren, maar kunnen ook een oordeel geven (onvoldoende, voldoende, goed). 12 Belcher (2009) benoemt geen specifieke niveaus in ERK termen voor ESP. In plaats daarvan benadrukt zij het leren van specialistische vocabulaire en conventies voor geselecteerde situaties. Hetzelfde geldt voor Basturkmen (2010) die aangeeft dat het gaat om het behalen van doelstellingen voor het taalgebruik in levensechte situaties in de praktijk, zoals bijvoorbeeld ‘interactie met patiënten’ voor verpleegkundigen. Soort lesmaterialen De lesmaterialen die door de experts zoal worden genoemd, zijn: rollenspellen, taaltaken, reflectie op hun eigen vaardigheden middels video-opnames, het schrijven van een logboek om te reflecteren op hun vaardigheden tot op heden, begrijpend lezen met beroepmatige teksten, alsmede audio- en videomateriaal uit de context van de praktijk. In het deel voor Verpleegkundigen geeft Belcher (2009) aan dat o.a. communicative language teaching (CLT) een goede optie is voor het gebruik in ESP opleidingen, indien het doel is dat studenten zelfstandig moeten kunnen functioneren in bepaalde situaties. Belcher (2009) en Basturkmen (2010) beschrijven ESP opleidingen waar delen van beroepsspecifieke methodes Engels worden gebruikt, maar veelal worden de materialen op maat ontwikkeld en in een reader of taaltaken vervat. Meten wat de studenten hebben geleerd Voor de evaluatie van ESP voor de rol van een persoon beschrijven zowel Belcher (2009) als Basturkmen (2010) over het algemeen het doen van rollenspellen, waarna een vorm van reflectie plaatsvindt of een evaluatie gebaseerd op een rubric of een scorekaart. Verder worden genoemd: schrijfopdrachten, begrijpend lezen, het geven van een presentatie, een debat, een workshop, een presentatie waaraan luisteropdrachten zijn verbonden of een combinatie van taken. 2.3.3 Conclusie literatuurverkenning Uit bovenstaande resultaten komt naar voren dat ESP opleidingen zich heel specifiek focussen op de taalbehoefte van de student in werk- of studiesituaties (Belcher, 2009 en Basturkmen, 2010). Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten valt onder Engels voor werksituaties, verder onder te verdelen als Engels voor medische beroepen (EMP) en specifiek voor de rol van een persoon (Belcher, 2009). ESP opleidingen gaan er veelal vanuit dat de student over basiskennis van de onderwezen taal beschikt (Basturkmen, 2010). Uit onderzoek blijkt dat studenten gemotiveerder zijn om zich verder te bekwamen in een tweede taal als dit professionele ambities vervult en dit komt succesvol leren ten goede (Lightbown en Spada, 2006). De inhoud van een ESP opleiding wordt gebaseerd op het taaldoel van de student in de specifieke werkomgeving met behulp van authentieke werksituaties (Belcher, 2009). Hiervoor is het belangrijk om voorafgaand een analyse van tekst, taal en context van deze situaties te maken (Day & Krzanowsky, 2011). Vervolgens zal de ontwikkelaar van de ESP opleiding in het kader van de haalbaarheid slechts een beperkt aantal situaties selecteren voor de opleiding. Voor deze situaties is een ruime hoeveelheid materiaal nodig met specifieke vocabulaire en taalconstructies om de studenten van rijke taalinput te kunnen voorzien (Belcher, 2009). Aangezien medische situaties direct in verband staan met de gezondheid van een mens is precies en duidelijk taalgebruik erg belangrijk. Middels rollenspellen zullen studenten daarom relevante communicatievaardigheden moeten leren, zoals empathie en manieren om te bepalen of de boodschap correct is overgekomen (Belcher, 2009). De belangrijkste praktijktaken van de Doktersassistent ten behoeve van een beroepsgerichte module Engels blijken te zitten in Kerntaak 1 en 2. Deze hebben beide te maken met direct contact met de patiënt (Calibris, 2013-2014). 13 Het te behalen examenniveau voor generiek Engels ligt voor Doktersassistenten (MBO niveau 4) op B1 voor lezen en luisteren en A2 voor spreken, gesprekken en schrijven. Voor deze beroepsgroep zijn geen beroepsspecifieke exameneisen voor Engels opgenomen (KHC). Belcher (2009) en Basturkmen (2010) benoemen geen specifieke niveaus in ERK termen voor ESP. Zij bekijken puur in hoeverre studenten over het taalgebruik voor de geselecteerde situaties beschikt en zij zich in deze situaties (b.v. interactie met de patiënt) kunnen redden. Belcher (2009) beschrijft voor ESP modules voornamelijk lesmateriaal met rollenspellen, alsmede gebruik van tekst- en audiomateriaal uit de context van de geselecteerde situaties. Communicative Language Teaching (CLT) is zeer bruikbaar binnen ESP, omdat deze aanpak studenten leert om uiteindelijk zelfstandig te kunnen functioneren (Belcher, 2009). Belcher (2009) en Basturkmen (2010) geven aan dat het lesmateriaal kan bestaan uit delen van een beroepsspecifieke methode Engels en/of op maat te ontwikkelen materiaal in de vorm van een reader of taaltaken. Volgens zowel Belcher (2009) als Basturkmen (2010) kan de docent voor de evaluatie rollenspellen gebruiken die worden geëvalueerd met behulp van een rubric. De student reflecteert hier vervolgens op. Een combinatie met andere evaluatiemogelijkheden komt ook voor. Denk hierbij aan een schrijf-, lees- of luisteropdracht met relevantie voor de geselecteerde situaties. 14 PRAKTIJKVERKENNING BIJLAGE 2A Onderzoeksinstrumenten praktijkverkenning 15 Enquête Beroepsgericht Engels voor de Doktersassistent(e) Beste student, Vaak krijg ik van studenten de vraag of zij ook medisch (beroepsgericht) Engels in de opleiding Doktersassistent krijgen. Natuurlijk staan een aantal telefoontaken en het ontvangen van bezoekers wel in de Deviant methode, maar meer specifieke taken vind je hier niet in terug. Het is de bedoeling dat ik een module voor Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten ga ontwikkelen, waardoor jullie een periode lang puur met Engels voor een aantal kerntaken van Doktersassistenten bezig zullen zijn. Hiervoor heb ik ook wat input nodig ten aanzien van jullie wensen. Willen jullie daarom voor mij onderstaande enquête invullen? Je mag jouw naam erboven zetten, maar dat hoeft niet. DE VRAGEN Vind je het een goed idee om een module Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten in jullie opleiding op te nemen? Ja, want............................................................................................. ........................................................................................................ ........................................................................................................ Nee, want.......................................................................................... ........................................................................................................ ........................................................................................................ Heb je in de praktijk al eens meegemaakt dat je een Engelstalige patiënt moest helpen of heb jij dat van jouw stagebegeleidster wel eens gezien/gehoord? Ja, in de situatie (beschrijf hierna)......................................................... ........................................................................................................ ........................................................................................................ Nee, nog nooit. 16 Uit welke kerntaak zouden jullie het liefst delen in het Engels beheersen en welke handelingen binnen die kerntaak? Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies. Handelingen in voorkeur van belangrijkheid:................................................. .................................................................................................... .................................................................................................... (Denk aan: Zorgvraag verhelderen, standaard vragenlijsten (triage), voorlichting en advies geven bij veelvoorkomende klachten, medicijngebruik of uitslagen van onderzoeken en behandelingen, informeren van de zorgvrager over vervolgstappen, e.d) Kerntaak 2: Bijdragen aan medische zorg. Handelingen in voorkeur van belangrijkheid:................................................. .................................................................................................... .................................................................................................... (Denk aan de communicatie bij: bloeddruk meten, hechtingen verwijderen, informatie verstrekken over een behandeling, eerste hulp verlenen, injecteren, allergietests, wratten aanstippen, uitspuiten oren, biometrie, bloed-, urineonderzoek e.d., functiemetingen van ogen, oren, hart en longen). Combinatie van Kerntaak 1 en Kerntaak 2 Handelingen in voorkeur van belangrijkheid:................................................. .................................................................................................... .................................................................................................... Welke vaardigheden in het Engels vinden jullie voor deze module het belangrijkst (meerdere antwoorden mogelijk)? Spreken Schrijven Lezen Luisteren 17 Ben ik iets vergeten te vragen of noemen, dat jij wel graag in een Beroepsmatige module Engels voor de Doktersassistent(e) terug zou willen zien? ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ Wat verwacht jij te leren van een dergelijke module? ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ 18 INTERVIEWLEIDRAAD Interviews docenten Praktijkvakken INLEIDING Wie wil ik vragen? Eén of twee docenten die medeverantwoordelijk zijn voor de inhoud van de praktijklessen voor Doktersassistenten en zelf jarenlang hebben gewerkt als Doktersassistent. Zij zijn derhalve goed op de hoogte van de kerntaken van de Doktersassistent en kunnen op basis hiervan en de ervaring uit de praktijk het beste aangeven bij welke (medische) taken het in de praktijk kan voorkomen dat een doktersassistent dit in het Engels moet doen. Dit zijn Margriet van Dam en Marlies Heuts, beide werkzaam voor Team 5 van de afdeling Gezondheidszorg bij het ROC ID College in Leiden. De wijze waarop ik ga bevragen - Persoonlijk interview (eenmalige bevraging), omdat deze docenten vaak niet tegelijkertijd beschikbaar zijn en hier in en rondom vergaderingen veelal geen tijd voor is. - Redelijk gestructureerd (ik wil wel een duidelijk antwoord op een aantal vragen dat ik heb, maar ik wil eveneens dat respondenten de mogelijkheid hebben om ergens op in te gaan). VOOR DE GEÏNTERVIEWDE DOCENTEN: Doel van mijn interview Dit interview heeft als doel dat ik een globaal beeld krijg van de praktijksituatie van een Doktersassistent en meer specifiek bij welke (medische) kerntaken het in de praktijk het meeste voorkomt, dat de Doktersassistente deze in het Engels moet verrichten. Als secundair doel wil ik nagaan of deze docenten leerwerkbedrijven kennen waar regelmatig Engelstalige patiënten worden behandeld. Zo ja, dan wil ik vragen of ik hier eveneens de vraag neer mag leggen welke kerntaken zij het belangrijkst zouden vinden voor een Doktersassistent om in het Engels te beheersen. Het probleem dat ten grondslag ligt aan mijn Beroepsproduct 3 is: Zowel de studenten van de opleiding Doktersassistent als de school zouden graag beschikken over een module (10 lessen van anderhalf uur) met beroepsgericht Engels, die wordt afgesloten met een toets(en). Een dergelijke module is op dit moment niet beschikbaar. Het overgrote deel van de leerlingen van deze opleiding blijkt na deze opleiding gelijk in de praktijk aan het werk te gaan en stroomt niet door naar het HBO. Om deze reden zou het de studenten zeer motiveren als het geleerde Engels direct in praktijktaken kan worden toegepast. De school zou met een dergelijke module aantrekkelijker worden voor toekomstige studenten. Hoe lang het interview duurt Het interview duurt circa 30 minuten. Het interview wordt op de volgende wijzes vastgelegd: - Schrijven. - Opnemen (audio bestand op de PC). - In een verslag van het interview. - Dit verslag zal worden opgenomen in mijn Beroepsprodukt. Afspraken over anonimiteit en terugkoppeling - De geïnterviewde docenten zullen met naam in de uitwerking van het interview worden genoemd. - De audio opnames worden slechts gebruikt om een verslag van het interview te kunnen maken en zullen daarna worden vernietigd. - Het verslag van het interview zal ik aan u voorleggen, zodat u kunt controleren of ik alles juist heb geïnterpreteerd (per mail). - Ik houd u op de hoogte van de ontwikkelingen met betrekking tot dit Beroepsprodukt. Vragen? Heeft u nog vragen over deze inleiding? 19 VRAGENLIJST (KERN) EIGEN ERVARINGEN 1) Kun je een korte beschrijving geven van de meest voorkomende praktijktaken van een Doktersassistent? (Eventueel: Wat kunnen de verschillen hierin per werkplek zijn? Etc.) 2) Welke situaties heb jij persoonlijk in de praktijk meegemaakt, waarbij jij Engels moest spreken met een patiënt? Welke kernta(a)k(en) betrof dit? 3) Welke situaties heb jij van leerlingen vernomen, waarbij zij of hun werkbegeleider Engels moest spreken met een patiënt? Welke kernta(a)k(en) betrof dit? 4) Van welke situaties heb jij mogelijkerwijs van leerwerkbedrijven vernomen, dat zij van een Doktersassistent verwachten dat zij deze in het Engels kan afhandelen? Welke kernta(a)k(en) betrof dit? SPECIFIEKE ASPECTEN VOOR DE MODULE BEROEPSGERICHT ENGELS 1) Welke van eerdergenoemde situaties c.q. kerntaken lijken volgens jou het meest voor de hand te liggen om in een Beroepsmatige module Engels te vatten en waarom? 1b) Welke van deze taken zou in een rangorde voor jou als het belangrijkste worden gezien voor Engels en welke gelijk daarna, etc.? 2) Beschikken jullie over uitgeschreven Nederlandse stappen c.q. rollenspellen voor deze kerntaken en zijn deze geschikt voor omzetting naar Engels oefenmateriaal? a. Zo ja, waar bestaat dit precies uit en welke middelen heb ik daar eventueel bij nodig om een levensechte ‘context’ te creëren? (Middelen: materialen uit een Dokterspraktijk b.v. – uit het praktijklokaal) b. Zijn dit met name een op een situaties (Doktersassistent versus patiënt) of zijn er ook andere rollenspellen beschikbaar? (N.B.: met ouders van kinderen, met kinderen van bejaarde ouders, etc.) 3) In welke van de door jullie gebruikte lesmaterialen komen al Engelse beschrijvingen van handelingen voor? 4) a. Bij welke leerwerkbedrijven worden regelmatig Engelstalige patiënten behandeld? b. Zou ik hier eveneens de vraag mogen neerleggen welke kerntaken zij het belangrijkst achten voor een Doktersassistent om in het Engels te beheersen? c. Op welke wijze zou ik dit het beste aan kunnen pakken? (N.B.: telefonisch, per brief, een bezoek) 5) Wat zou jij graag willen dat wij als als ROC ID College bereiken met deze module voor Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten? (N.B. effect op de leerlingen, uitstraling van de school, effect op de leerwerkbedrijven, stukje professionalisering, etc.) SLOT Aanvullende opmerkingen? Heeft u naar aanleiding van dit interview nog aanvullende opmerkingen? Zijn er volgens u nog zaken waar ik specifiek rekening mee moet houden? 20 Bevestig terugkoppeling Zoals aan het begin van dit interview afgesproken, zal ik het verslag van het interview aan u voorleggen, zodat u kunt controleren of ik alles juist heb geïnterpreteerd. Vervolgens zal ik u op de hoogte houden van de ontwikkelingen met betrekking tot dit Beroepsprodukt. Bedanken voor het interview Hartelijk bedankt voor de tijd die u hebt vrijgemaakt voor het houden van dit interview. Ik stel dat enorm op prijs. 21 Enquête (Docenten Engels) Beroepsgericht Engels voor de Doktersassistent(e) Beste Marjo & Karoly, Vaak krijg ik van studenten de vraag of zij ook medisch (beroepsgericht) Engels in de opleiding Doktersassistent krijgen. Natuurlijk staan een aantal telefoontaken en het ontvangen van bezoekers wel in de Deviant methode, maar meer specifieke taken vind je hier niet in terug. Het is de bedoeling dat ik een module voor Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten ga ontwikkelen, waardoor de leerlingen een periode lang puur met Engels voor een aantal kerntaken van Doktersassistenten bezig zullen zijn. Hiervoor stel ik ook jullie input heel erg op prijs ten aanzien inhoud, de eisen die daaraan gesteld worden, het niveau en de wijze van evaluatie. Zouden jullie daarom voor mij onderstaande enquête willen invullen? DE VRAGEN/STELLINGEN De student moet in deze module bezig zijn met de Engelse variant van een selectie van (delen van) kerntaken* van de Doktersassistenten. (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens Het lesgeven moet meer gefocussed zijn op spreekvaardigheid en het vergroten van de woordenschat/uitdrukkingen (chunks), dan op de grammatica? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens De docent moet veel tijd besteden aan rollenspel, groepswerk en in tweetallen werken in plaats van slechts lesgeven en de studenten slechts luisteren (activerende didactiek) ? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens Welke vaardigheden in het Engels moeten volgens jullie in deze module voorkomen? Nummer in belangrijkheid 1-4 (meerdere/alle antwoorden mogelijk). (...) Spreken (...) Schrijven (...) Lezen (...) Luisteren Indien toch grammatica wordt behandeld, welke zou dat dan moeten zijn? (Passend bij beroep wellicht: Modals, Conditionals, Imperative, bijvoegelijke naamwoorden/bijwoorden voor pijn/gevoel? Of herhalen van eerder aangeboden grammatica?). Graag jouw idee hieronder invullen. ........................................................................................................ ........................................................................................................ 22 ........................................................................................................ ........................................................................................................ Welk niveau moet ik aanhouden voor de vaardigheden in deze module? A. Vaardigheden overeenkomstig Examenniveau (Mix A2/B1) B. Alles op B1 (Krashen level +1) Mijn plan is om deze module aan te bieden in periode 6 van de studie (net voor de helft – vlak voor periode 7 waarin de eerste examens veelal worden aangeboden). (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens De volgende opties zouden mogelijk zijn als evaluatie van de module. Kies welke optie(s) jij zou wensen. Nr 1 – 4 in belangrijkheid, indien meerdere. A. B. C. D. Rollenspel (Evaluatie met feedback) Luistertoets (b.v. begrijpen van de klachten van een patiënt, e.d.) Schrijven van een e-mail/briefje over een specifiek onderwerp aan een patiënt. Leestoets van een tekst in de context van één van de gekozen kerntaken die zijn behandeld. E. Vragenlijst aan het eind van de module voor studenten hoe zij de modulen hebben ervaren (positieve/negatieve punten, wat zij hebben geleerd, suggesties, e.d.) TOELICHTING (hier kun je alles kwijt wat je nog graag wilt toevoegen als aandachtspunten of wilt toelichten op één van bovengenoemde antwoorden c.q. stellingnames. .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... * Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies . Denk aan: Zorgvraag verhelderen, standaard vragenlijsten (triage), voorlichting en advies geven bij veelvoorkomende klachten, medicijngebruik of uitslagen van onderzoeken en behandelingen, informeren van de zorgvrager over vervolgstappen, e.d. Kerntaak 2: Bijdragen aan medische zorg. Denk hierbij aan de communicatie bij: bloeddruk meten, hechtingen verwijderen, informatie verstrekken over een behandeling, eerste hulp verlenen, injecteren, allergietests, wratten aanstippen, uitspuiten oren, biometrie, bloed-, urineonderzoek e.d., functiemetingen van ogen, oren, hart en longen. 23 PRAKTIJKVERKENNING BIJLAGE 2B Geordende gegevens praktijkverkenning 24 Praktijkverkenning Resultaten vragenlijsten leerlingen. Vraag 1: Vind je het een goed idee om een module Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten in jullie opleiding op te nemen? LL 1 Ja 2 3 4 X X X 5 X 6 7 X X 8 9 10 X X X 11 X 12 13 X X 14 15. X X 16 X 17 X Nee X Toelichting Je krijgt in dit beroep te maken met mensen uit verschillende landen. Om tegen Engels-sprekende mensen te kunnen spreken. Want ik heb nu ook Engelse patiënten in de praktijk. Mocht ik een patiënt krijgen die de taal niet beheerst, dank kan ik op het Engels overgaan. Zo ervaar je het Engels meer en als er een buitenlandse patiënt is, dan is het makkelijker om te helpen. Dan kan je oefenen voor later, als je werkt. Het is belangrijk de vraag/klachten duidelijk te kunnen krijgen. Het is belangrijk om de patiënt goed te kunnen helpen. Dan leer je hoe je bepaalde dingen moet verwoorden. Dan leer je ook je Engels aan Doktersassistente kan toepassen. Want in de normale leerboeken van Engels vind je niet echt medische vertalingen, etc. Je krijgt ook te maken met patiënten die Engelstalig zijn. Het is lastig om te triageren aan de telefoon, want Engelse patiënten zijn heel anders met doen en laten. Is makkelijker met termen. Dan weet je ook beter medische dingen uit te leggen, enz. Dan begrijp ik de patiënt beter en weet ik waarover die praat. Voor mensen die een buitelandse stage willen lopen en in de praktijk kun je ook Engelstalige mensen krijgen. Want het kan nooit kwaad om in een andere taal ook mensen te kunnen helpen. LL = Leerling 1. Conclusie: De leerlingen vinden het een goed idee om een module Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten op te nemen in de opleiding, want in dit beroep hebben zij regelmatig te maken met patiënten waarmee zij in het Engels moeten communiceren om deze goed te kunnen helpen. De leerlingen hebben behoefte aan medische terminologie in het Engels voor het uitleggen van behandelingen en daarnaast een manier om de triage (de vraag/klachten van een patiënt duidelijk krijgen en de spoedeisendheid bepalen) in het Engels af te handelen. Vraag 2: Heb je in de praktijk al eens meegemaakt dat je een Engelstalige patient moest helpen of heb jij dat van jouw stagebegeleidster wel eens gezien/gehoord? LL 1 2 3 4 5 6 7 8 Ja Nee X X X Toelichting Een patiënt aan de telefoon die een afspraak wilde. Voor een inschrijving van een nieuwe patient. Dagelijks bellen er Engelse patiënten voor een afspraak of herhaalrecept. X X Een patiënt die een afspraak voor haar kindje wilde maken. X X X 25 9 X 10 X 11 X 12 X 13 14 15 X X X 16 X 17 X De patiënt wilde zich bij de praktijk inschrijven, toen heb ik het hele traject in het Engels uitgelegd. Ik heb heel veel buitenlandse patiënten aan de telefoon en de balie gehad. Aan de telefoon, een patiënt die zich wilde uitschrijven en de adresgegevens van zijn nieuwe huisarts doorgaf. Belde om een afspraak te maken. Het is even omschakelen, maar het is niet erg ingewikkeld. Heel vaak zelfs. Ik moest een onderzoek uitleggen en dat vond ik best lastig. Ik krijg per dag wel zes telefoontjes waarin ik Engels moet spreken. Ik maak dan afspraken voor patiënten. Een meneer en mevrouw hadden een afspraak en moesten hun verzekering en naam etc. weten om te declareren (zij betaalden contant). Ik moest een onderzoek doen bij een kindje en de moeder sprak alleen Engels. LL = Leerling 2. Conclusie: In de praktijk hebben de meeste leerlingen al eens een Engelstalige patiënt te woord gestaan, veelal voor het maken van een afspraak, een herhaalrecept of een inschrijving/uitschrijving. Twee leerlingen hebben ook al eens een onderzoek moeten uitleggen in het Engels en vonden dat best lastig. Vraag 3: Van welke kerntaak zouden jullie het liefst delen in het Engels beheersen en van welke handelingen binnen die kerntaak? LL KT1 KT 2 1 X 2 3 X 4 5 6 7 8 9 10 X X X X X X X X 11 12 13 14 15 16 Combi KT1/KT2 X X X X X X 17 2 LL = Leerling 3 X 12 Toelichting Om patiënten zo goed mogelijk te kunnen begeleiden en de juiste U-bepaling te kunnen stellen. Allerlei vaccinaties. Voorlichting geven en telefoongesprek. De patient steunen bij een medische handeling en uitleg geven. Injecteren, bloeddruk meten, informatie over een behandeling verstrekken. Dat is handiger. Advies over GV. Wonden behandelen. Zorgvraag verhelderen, triage, eerste hulp verlenen. Alles is in het algemeen belangrijk. KT1: Triage. KT2: Informatie verstrekken over de behandeling Goed kunnen luisteren en informeren in het Engels. Allebei is belangrijk. Je moet alles kunnen uitleggen. KT1: Voorlichting + advies. KT2: triage, voorlichting advies, veel voorkomende klachten, injecteren, bloed prikken. Belangrijkste KT1, want wij zijn het eerste aanspreekpunt. Het algemeen. KT = Kerntaak 3. Conclusie: Het heeft de voorkeur om zowel handelingen uit Kerntaak 1 als Kerntaak 2 op te nemen in de Engelse Beroepsmodule. De door de leerlingen meest frequent genoemde handeling binnen deze kerntaken is triage, daarna injecteren/vaccinaties. Verder wordt genoemd: voorlichten en 26 begeleiden van patiënten bij een behandeling, bloeddruk meten, wonden behandelen, eerst hulp verlenen, bloed prikken. Vraag 4: Welke vaardigheden in het Engels vinden jullie voor deze module het belangrijkst (meerdere antwoorden mogelijk)? LL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Spreken X X X X X X X X X X X X X X X X 16 Schrijven Lezen Luisteren X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 8 X 10 X 10 LL = Leerling 4. Conclusie: Bijna alle leerlingen geven aan dat zij Spreken de belangrijkste vaardigheid vinden voor deze module. Lezen en Luisteren scoren even hoog, Schrijven scoort het laagst. Vraag 5: Ben ik iets vergeten te vragen of noemen, dat jij wel graag in een Beroepsmatige module Engels voor de Doktersassistent(e) terug zou willen zien? LL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Ja Nee Toelichting X X X X X X X X X X X X X X X X X LL = Leerling 27 Vraag 6: Wat verwacht jij te leren van een dergelijke module? LL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17. Toelichting Dat ik Engelstalige mensen goed verder kan helpen en begrijpen. Om goed Engels te kunnen spreken en luisteren (te begrijpen) Het informeren en assisteren van een Engelse patiënt, ook telefonisch. Het spreken van (medisch) Engels. Dat ik duidelijkheid krijg en dat ik goed Engels kan praten. Klachten duidelijk krijgen met de juiste vragen. Goed kunnen communiceren met de patiënt. Hoe je de patiënt in duidelijk Engels kan uitleggen, zodat de hulpverlening soepeler gaat. Meer medische woordjes. Engelse gesprekken in de praktijk vlotter voortzetten. Communicatieve vaardigheden. Betere medische termen in het Engels en patiënt te verstaan in het Engels. Beter verstaanbaar te zijn in het Engels. Dat ik goed de telefoons kan opnemen en adviezen en voorlichting kan geven. Rollenspel b.v. Filmpje laten zien, zodat we een goed voorbeeld hebben en voorbereid zijn. Veel verbetering qua hulpverlening in het Engels. LL = Leerling 6. Conclusie: De leerlingen hebben er duidelijk behoefte aan om een Engelstalige patiënt beter te kunnen begrijpen en met de patiënt te kunnen spreken. Op deze manier kunnen zij de patiënt goed helpen. Zij willen de klachten duidelijk krijgen, waarvoor zij vragen in het Engels moeten kunnen stellen en de daarop gegeven antwoorden moeten kunnen begrijpen. Daarnaast willen zij graag beschikken over een ruimere vocabulaire aan medische woorden. 28 Resultaten van de praktijkverkenning onder de Docenten van de Beroepsmatige Vakken van een Doktersassistent Deze resultaten komen voort uit individuele interviews met de docenten Margriet van Dam en Monique van Wijngaarden van het ID College Leiden, team 5 Gezondheidszorg. Zij geven beiden les in de Beroepsmatige Vakken ten behoeve van Kerntaak 1 (intake, voorlichting en advies), Kerntaak 2 (Bijdragen aan medische zorg/Verpleegtechnische handelingen) en Kerntaak 3 (de organisatie van een Dokterspraktijk). Margriet is daarnaast eveneens BPV Consulent (BeroepsPraktijkVorming). De resultaten van deze praktijkverkenning zijn gebaseerd op een combinatie van eigen ervaringen van de docenten uit de tijd dat zij in de praktijk werkzaam waren, vakkennis van deze docenten en de praktijkervaringen die zij van de leerlingen van onze school hebben venomen in de afgelopen jaren. De meest voorkomende praktijktaken De docenten geven aan dat de praktijktaken van een Doktersassistent bestaan uit het geven van voorlichting en advies (Kerntaak 1), het uitvoeren van medische handelingen (Kerntaak 2) en het organiseren van een praktijk (Kerntaak 3). Over het algemeen zal een Doktersassistent het grootste deel van haar tijd met onderdelen van Kerntaak 1 bezig zijn. Er kunnen echter nuance verschillen zijn per werkplek, zowel binnen deze kerntaak als in de verhouding van de kerntaken. De plaatsen waar doktersassistenten o.a. kunnen werken, zijn: huisartspraktijken, ziekenhuizen, GGD’s en bloeddiensten (Sanquin b.v.). In Kerntaak 1 is het verhelderen van de zorgvraag van de patiënt opgenomen en het vaststellen van de urgentie (triageren), evenals de voorlichting en advies over veelvoorkomende vragen en klachten, medicijngebruik en uitslagen van onderzoeken en behandelingen. Hiervoor heeft een Doktersassistent gedegen medische kennis nodig en moet zij weten om te gaan met de landelijk erkende triagesystemen (standaard vragenlijsten). Dit leren zij in de vakken voor deze kerntaak. Een Doktersassistent moet een patiënt uit kunnen vragen naar de klachten en op basis daarvan kunnen bepalen welke spoed er is of zij moeten een patiënt op basis van de verstrekte informatie zelf advies kunnen geven. Volgens beide docenten vormt deze kerntaak de hoofdmoot van het beroep Doktersassistent, hoewel de nadruk binnen deze kerntaak afhankelijk is van de plek waar de Doktersassistent werkzaam is. Bij een huisarts zijn gesprekken met patiënten aan de balie en de telefoon zeer belangrijk (b.v. triageren, voorlichting over klachten, gebruik van medicatie). Daarentegen nemen zij in een ziekenhuis ook de telefoon aan en spreken zij patiënten aan de balie, maar hier speelt triage een minder belangrijke rol. Dit proces heeft dan al bij de huisarts plaatsgevonden, waarna een doorverwijzing is gegeven. Op deze plek gaat het met name om het maken van afspraken en de voorlichting (en nazorg) ten aanzien van een behandeling. Kerntaak 2 betreft de medisch technische handelingen, zoals oor uitspuiten, allergie testen, bloeddruk meten, wonden verzorgen, oogtesten, longfunctietesten, bloed afnemen/controleren en wratten aanstippen. Ook de zogenaamde voorbehouden handelingen komen regelmatig voor. Hierbij gaat het o.a. om het maken van een uitstrijkje en injecteren (b.v. vitamine B12 injecties, griepprik). Wondverzorging komt het meest voor en kan het volgende inhouden: verbinden van brandwonden, verbinden van wonden die gehecht zijn, verzorgen en verbinden van schaafwonden en wonden waar vuil in zit en het uithalen van hechtingen. Oor uitspuiten en injecteren zijn daarnaast de handelingen die het meest frequent plaatsvinden. Bij al deze handelingen is het belangrijk dat de patiënt vooraf goed wordt geïnformeerd over de behandeling en na afloop over de nazorg. De protocollen van Kerntaak 2 zijn leidend voor de manier waarop de Doktersassistent moet werken bij de verschillende handelingen. In een huisartspraktijk zullen vaker verschillende medisch technische handelingen voorkomen. In een ziekenhuis kan een Doktersassistente naast deze handelingen ook nog bij kleine ingreepjes kunnen worden ingezet (b.v. de begeleiding van de patiënt bij het weghalen van een moedervlek). Echter, op een afdeling Dermatologie van een ziekenhuis zal het alleen maar om wonden gaan, dus dan zijn de handelingen heel erg toegespitst op één onderwerp. Kerntaak 3 bevat de administratieve taken, zoals het verwerken van correspondentie en medische gegevens en het beheer van de voorraad medicijnen. 29 Engels in de praktijk van een Doktersassistent Beide docenten vinden het zeer nuttig dat een Doktersassistent zich duidelijk kan maken in het Engels, want het komt steeds vaker voor dat er buitenlandse patiënten in een praktijk komen en de voertaal is dan veelal Engels. Zij hebben allebei in de praktijk regelmatig meegemaakt dat zij Engels moesten spreken. In een ziekenhuis is dit zeer frequent het geval, zeker in onze multiculturele samenleving, maar ook met buitenlandse vakantiegangers. Die worden veelal via de Spoedeisende Hulp opgenomen en de communicatie verloopt vervolgens in het Engels. Margriet heeft voorheen in het Diaconessehuis in Leiden gewerkt en dit was het verwijspunt voor de Estec (Europese vestiging van de ruimtevaartorganisatie ESA met ruim 3.000 medewerkers gevestigd in Noordwijk). Deze organisatie heeft zeer veel buitenlandse medewerkers in dienst en derhalve kwam het veelvuldig voor dat zij in het Engels met een patiënt moest communiceren. “I have to remove the stitches”, kon zij zich nog levendig herinneren. De docenten geven nog diverse voorbeelden uit hun eigen ervaring in de praktijk. Je moest bijvoorbeeld ook wel eens kunnen vertellen dat na een ingreep de mond droog moest blijven, oftewel je moest nazorg kunnen geven. Hetzelfde geldt voor het adviseren over pijnstillers en waar je deze kunt kopen, evenals welke verbandmaterialen iemand nodig heeft en hoe ze daaraan komen. Nieuwe afspraken maken en onderzoeken uitleggen in het Engels kwam ook veel voor. Iemand die voor een allergietest kwam, moest bijvoorbeeld weten dat hij op maandag pleisters op zijn rug geplakt kreeg en op woensdag en donderdag weer terug moest komen voor controle. In die dagen mocht hij niet douchen of nat worden op die plekken. Dit moest je in het Engels kunnen vertellen. Voor een Doktersassistent zal het contact volgens de docenten veelal aan de balie plaatsvinden of tijdens een medisch technische vaardigheid, maar ook tijdens de uitleg voor specifieke behandelingen. Als een patiënt b.v. naar het laboratorium moet, dan zal zij moeten kunnen uitleggen hoe de patiënt daar komt, maar ook bij het opnemen van de bloeddruk moet zij tussentijds kunnen vertellen wat de bloeddruk op dit moment is, wat dit kan inhouden en wat de vervolgactie moet/kan zijn. Dit zal veelal mondeling het geval zijn, maar het zou tegenwoordig ook voor kunnen vallen, dat zij hiervoor een e-mailbericht moeten versturen. Beide docenten geven aan dat zij van diverse leerlingen hebben vernomen dat zij tijdens hun stage al te maken hebben gehad met Engelstalige patiënten. Daarbij gaven een aantal leerlingen aan dat zij dat moeilijk vonden. Vaak waren wij wel in staat om in het Engels een afspraak te maken en de patiënt te begroeten, maar doorvragen naar klachten of de uitleg van een medisch technische handeling bleek veelal te complex. Leerwerkbedrijven geven soms specifiek aan dat zij graag een stagiair krijgen die ook het Engels goed beheerst, omdat zij weten dat zij veel buitenlandse patiënten ontvangen. Echter, Engels wordt soms ook als voertaal gebruikt bij allochtone patiënten die het Nederlands (nog) niet goed beheersen. Belangrijkste kerntaken voor de Engelse Beroepsmatige module Het lijkt voor beide docenten duidelijk dat Kerntaak 1 essentieel is, omdat de patiënt hierbij te woord wordt gestaan middels voorlichting, intake en informatie geven & adviseren. Dit is een cruciaal en substantieel onderdeel van de taak van een Doktersassistent en hierbij zal het regelmatig voorkomen dat zij Engels zal moeten spreken. Dit kan aan de balie of aan de telefoon het geval zijn. Met het uitvragen naar de ernst van de klachten van de patiënt zou zeker iets moeten worden gedaan (triageren). In Nederland wordt bijvoorbeeld altijd de score van 1 tot 10 aangegeven bij pijn. Je vraagt de patiënt dan hoeveel pijn hij heeft, en je zegt dat 1 geen pijn inhoudt en bij 10 is de pijn niet te houden. Vervolgens vraag je de patiënt welke score hij zijn pijn zou geven. Dit zou de Doktersassistent tijdens triageren bijvoorbeeld ook in het Engels moeten kunnen vragen. 30 Verder moeten natuurlijk handelingen uit Kerntaak 2 worden meegenomen. Dit zou bij voorkeur één (of meer) van de volgende medisch technische handelingen moeten zijn, omdat deze het meest frequent voorkomen: 1. Wondverzorging (inclusief een goede voor- en nazorg, zoals o.a. het navragen of iemand een tetanusinjectie heeft gehad); 2. Injecteren; 3. Oor uitspuiten; 4. Hechtingen uit wonden halen. Natuurlijk zou een andere overweging zijn om ook verder te gaan met chronische zieken (Astma, COPD, schildklierklachten, e.d.), dit is echter niet haalbaar binnen één module, waardoor de voorkeur is gegeven aan de meest voorkomende handelingen. Bruikbaar materiaal uit de Beroepsmatige vakken In de Beroepsmatige vakken wordt gebruik gemaakt van Rollenspellen, zogenaamde casussen, die goed om te zetten zijn naar het Engels. Voor de geselecteerde kerntaken ten behoeve van deze Engelse module zijn voldoende casussen in het Nederlands beschikbaar. Deze kunnen worden omgezet naar het Engels, zodat de leerlingen hiermee in de klas kunnen oefenen. Er zijn diverse rollenspellen beschikbaar voor één op één situaties met een patiënt, maar ook met een ouder die belt vanwege een ziek kind of een volwassen dochter die belt vanwege een zieke bejaarde moeder. De lesmaterialen in de Beroepsmatige vakken zijn volledig in het Nederlands en voor de medische terminologie wordt Latijn gebruikt. Het is belangrijk om in een Engelse module hiervoor eveneens de Latijnse woorden te gebruiken, want wereldwijd is dit eigenlijk hetzelfde. Alleen in Nederland gebruiken we Nederlandse woorden voor b.v. de griep, terwijl Engelsen gewoon de Latijnse benaming influenza (of ‘flu’) gebruiken. De docenten vinden het gebruik van Nederlandse woorden eigenlijk niet correct. Doktersassistenten moeten deze Latijnse benamingen uit het hoofd kennen en het is daarom goed als deze eveneens in de Engelse module terugkomen. Leerwerkbedrijven/BPV (BeroepsPraktijkVorming) In diverse leerwerkbedrijven komen de studenten regelmatig met patiënten in aanraking waarmee zij in het Engels moeten communiceren. Dit is o.a. het geval in huisartspraktijken en ziekenhuizen in de buurt van het eerder genoemde Estec in Noordwijk, maar ook in de regio Den Haag en Voorschoten zijn veel expats woonachtig waarvoor hetzelfde geldt. Via de BPV coördinator Tanja ten Velde zou ik wellicht contact op kunnen nemen met leerwerkbedrijven om eveneens vragen te stellen over het gebruik van Engels in de praktijk. Dit traject zal echter een langere termijn in beslag nemen, omdat dit voor deze bedrijven geen hoogste prioriteit heeft en de school wil hen ook niet onnodig lastig vallen. Het langere tijdsbestek is voor dit onderzoek niet praktisch en de verwachting van de docenten en mij is, dat het niet veel extra informatie zal opleveren naast de informatie die de docenten en de leerlingen reeds hebben verstrekt. Wat willen we bereiken met deze module? De Onderwijsinspectie verwacht van ons dat de leerlingen het Engels goed onder de knie hebben. De instelling is daarom verplicht om goede Engelse lessen te geven. Gezien het feit dat de leerlingen met een beroepsopleiding bezig zijn, lijkt het belangrijk dat het Engels wordt geïntegreerd in de vaardigheden. Hiermee creëren we ook meer draagvlak bij de studenten, omdat zij het gelijk in de praktijk kunnen gebruiken en daardoor inzien dat het belangrijk is dat zij dat leren. In vervolg op deze module zou het op den duur wellicht zelfs mogelijk zijn om in de BPV een opdracht (leerdoel) op te nemen voor Engels. Het zou geen verplicht leerdoel hoeven zijn, hoewel een leerling drie jaar lang de tijd heeft om dit leerdoel te realiseren. Als een ontmoeting met een Engelstalige patiënt in de praktijk voorbijkomt, dan zou dit leerdoel kunnen worden meegenomen. Op deze manier wordt het Engels ook nog in de praktijk getoetst. 31 Het is een pré als een Doktersassistent in een tweede taal basiszorg kan verrichten. Dat staat uiteindelijk ook goed op het CV. Daarnaast zijn de docenten het erovereens, dat wij met deze module eveneens bereiken dat de studenten goed oefenen voor de examens middels de rollenspellen (spreken) en het intensief luisteren naar een Engelstalige patiënt. Het kunnen aanbieden van Beroepsmatig Engels binnen het curriculum van een Doktersassistent biedt ook een professionele uitstraling voor het ROC ID College. Andere onderwerpen die aan de orde kwamen Het idee om deze module met Beroepsmatig Engels in de zesde of zevende periode van de opleiding af te nemen, is volgens de docenten ook een goede planning, omdat zij dan zowel een behoorlijke periode Engels hebben gehad en ook al meer terminologie over gezondheid en inhoud van de beroepsmatige vakken hebben gehad. Naar hun mening lijken de vaardigheden ‘Spreken’ en ‘Luisteren’ het belangrijkst. Het luisteren is erg belangrijk om te begrijpen waar de patiënt last van heeft. Spreken is essentieel om door te kunnen vragen op deze klachten of om een patiënt mondeling te kunnen begeleiden voor een behandeling. De situaties kunnen dan rollenspellen binnen de geselecteerde onderdelen van Kerntaak 1 en 2 inhouden en daarnaast luisteroefeningen waarin een patiënt zijn klachten weergeeft en de Doktersassistenten hierover vragen moeten beantwoorden. De docenten hebben hierbij ook als mogelijk idee om dan bijvoorbeeld te vragen welke aanvullende vragen (in het Engels) de Doktersassistent aan deze patiënt moet stellen op basis van zijn verhaal. Dit is namelijk een oefening die zij ook vaak tijdens de vaklessen moeten doen en nu dan ook in het Engels. Dit heet de zogenaamde ‘U’ (urgentie) bepaling. Je hebt zes U’s: U1 is de ambulance er naar toe sturen en U6 is het zelfstandig geven van advies door de Doktersassistent en alle stappen die daar vanzelfsprekend tussen zitten. Deze aanpak is gebaseerd op basis van criteria die zijn vastgelegd door de NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap). Dit is materiaal waar de opleiding vanaf de eerste dag mee aan de slag gaat. Om dit goed te kunnen doen, heb je eveneens voldoende medische achtergrond nodig. De praktijkdocenten hebben een map van de NHG waar ik ook materiaal uit kan gebruiken voor de module. De vragen staan in deze map, maar ook voorbeeldsituaties en hoe hierop moet worden gereageerd. 32 Verwerking informatie praktijkverkenning Docenten Engels Ingevuld door: Marjo de Haas (docent Engels Gezondheidszorg) en Karoly Joosten (expert docent MVT van het ROC ID College. 1. Beide docenten zijn het er sterk mee eens dat de studenten in deze module bezig moeten zijn met een selectie van de kerntaken van een Doktersassistent in het Engels. 2. Zij bevestigen dat hun inziens het lesgeven in de module meer gefocussed moet zijn op de spreekvaardigheid en het vergroten van de woordenschat/uitdrukkingen, dan op de grammatica. 3. De ene docent geeft aan dat zij het er zeker mee eens is dat de docent in deze module veel tijd moet besteden aan rollenspel, groepswerk en in tweetallen werken in plaats van veel klassikale instructie. Echter de ander geeft aan dat zij het hier niet mee eens is. Na een verzoek om uitleg van mijn kant, geeft zij aan dat zij hiermee bedoelt dat de leerlingen niet zonder een stukje theorie en feedback van de kant van de docent kunnen. Ik heb haar toen aangeven dat dat er ook zeker in zou zitten, maar dat de nadruk moest liggen op het zelf oefenen met de situaties en het toepassen van nieuwe vocabulaire, etc. 4. Beide docenten zijn het erover eens dat Spreken en Luisteren het belangrijkst zijn voor deze module. De een vindt Luisteren het belangrijkst, de ander Spreken. Echter bij de ene docent staat Schrijven op nummer drie en bij de andere juist Lezen. 5. Indien er toch grammatica moet worden behandeld in de module, dan zijn beide docenten het erover eens dat ‘Conditionals’ in deze situaties handig zijn. De overige grammaticale onderwerpen verschillen per docent. De ene noemt slechts nog de ‘bijvoegelijke naamwoorden/bijwoorden voor pijn/gevoel’, terwijl de andere ‘verleden, heden, toekomst’ aangeeft, alsmede ‘aanwijzende voornaamwoorden’ en ‘formulieren invullen’. Dat laatste past mijns inziens minder bij grammatica en meer bij schrijven. 6. Qua niveau van de module wil de docent expert MVT zich graag houden aan de examenniveaus, terwijl de docent Engels graag een stapje omhoog doet voor Spreken en Schrijven (B1). De examenniveaus voor deze doelgroep zijn: Spreken en Schrijven op A2 en Lezen en Luisteren op B1. 7. Beide docenten staan achter de keuze om deze module in periode 6 aan te bieden (net voor de helft van de studie en vlak voor periode 7, waarin de eerste examens Engels veelal aanvangen). 8. Opvallend is, dat beide docenten precies dezelfde keuze hebben gemaakt voor de evaluatie van de module. Van belangrijk naar minder belangrijk kozen zij: 1. Rollenspel (Evaluatie met feedback) 2. Luistertoets (b.v. begrijpen van de klachten van een patiënt, e.d.) 3. Schrijven van een e-mail/briefje over een specifiek onderwerp aan een patiënt. 4. Leestoets van een tekst in de context van één van de gekozen kerntaken die zijn behandeld. 5. Vragenlijst aan het eind van de module voor studenten hoe zij de modulen hebben ervaren (positieve/negatieve punten, wat zij hebben geleerd, suggesties, e.d.). Zij hebben beredeneerd vanuit feitelijke formatief toetsingsopzicht en op basis daarvan de volgorde bepaald. Punt 5 is natuurlijk ook vooral een onderdeel dat als evaluatie van de inhoud van de cursus moet worden gezien en niet als evaluatie van een student. 9. De docent Engels geeft aan dat zij de evaluatie van deze Beroepsperiode Engels zou willen toespitsen op één of maximaal twee onderdelen. De docentexpert MVT geeft aan dat zij met het invullen van formulieren o.a. het doorverwijzen voor bloedonderzoek bedoeld of het invullen van de persoonlijke gegevens voor de verzekering. Daarnaast ziet zij het uitleg geven over doorverwijzigingen als een onderdeel dat mogelijk aandacht moet krijgen. 33 Hoofdstuk 3: Het Beroepsproduct 3.1 Conclusie verkenning Belcher (2009) en Basturkmen (2010) benadrukken dat beroepsgericht Engels zich dient te focussen op de taalbehoefte van studenten in authentieke werksituaties, waarbij ervan uit wordt gegaan dat een student over basiskennis van de onderwezen taal beschikt (Basturkmen, 2010). Beroepsgericht Engels blijkt nuttig en motiverend te zijn voor studenten (Lightbown en Spada, 2006). Uit de praktijkverkenning blijkt eveneens dat de respondenten specifieke werksituaties uit Kerntaak 1 en 2 het meest nuttig achten voor deze beroepsmatige module, omdat de studenten in deze situaties direct met de patiënt moeten communiceren en zij hierbij een specifieke taalbehoefte hebben. De module zal pas in periode zes worden gegeven, waardoor de studenten over voldoende basiskennis van het Engels beschikken. Basturkmen (2010) geeft aan dat er bij ESP uit moet worden gegaan van het taaldoel van de studenten en dat dit bepaalt wat er moet worden onderwezen. Uit de praktijkverkenning wordt duidelijk dat de meest voorkomende situaties triage en de begeleiding tijdens de handelingen injecteren en wondverzorging betreffen. Op basis van deze werksituaties moeten de vaardigheden ‘Spreken’ en ‘Luisteren’ middels rollenspellen de meeste aandacht krijgen en dit geven de respondenten en de literatuur (Belcher, 2009) ook aan. Relevante communicatievaardigheden als empathie en manieren om te bepalen of de boodschap correct is overgekomen, behoren volgens Belcher (2009) eveneens aan de orde te komen. Gezien uit de praktijkverkenning blijkt dat Doktersassistenten bijvoorbeeld een zorgvraag in het Engels moeten kunnen verhelderen, lijken deze communicatievaardigheden essentieel. Met het oog op het vakoverstijgende karakter verzoeken de praktijkdocenten om, waar van toepassing, voor de medische terminologie eveneens de Latijnse benaming op te nemen. In het lesmateriaal moet gebruik worden gemaakt van rijke input met betrekking tot de geselecteerde situaties (Belcher, 2009 en Basturkmen, 2010) en het materiaal kan bestaan uit delen van een methode of op maat ontwikkeld materiaal. Uit de praktijkverkenning komt naar voren, dat bij de beoordeling met een rubric centraal moet staan in hoeverre studenten het taalgebruik (specifieke vocabulaire en taalconstructies) voor de geselecteerde situaties beheersen en zij zich in deze situaties kunnen redden. Daarnaast worden de ERK niveaus van de exameneisen Engels voor deze beroepsgroep aangehouden (A2 spreken en B1 luisteren). Belcher (2009) benoemt geen ERK niveaus voor ESP, maar zij benadrukt eveneens het leren van specialistische vocabulaire en conventies voor geselecteerde situaties. 3.2 Ontwerpeisen De resultaten van de praktijk- en literatuurverkenning hebben duidelijk gemaakt aan welke randvoorwaarden de module beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten zal moeten voldoen. 1. De module focust zich op de taalbehoefte van de studenten in drie geselecteerde werksituaties: triage (uit Kerntaak 1) en de medische handelingen injecteren en wondverzorging (uit Kerntaak 2). De nadruk ligt hierbij op de vaardigheden ‘Spreken’ en ‘Luisteren’. Grammatica heeft slechts een ondersteunende rol. Onderbouwing Belcher (2009) en Basturkmen (2010) geven aan dat ESP opleidingen zich concentreren op de taalbehoeften van studenten in studie- of werksituaties en gebaseerd moeten zijn op authentieke werksituaties. Uit de praktijkverkenning blijkt dat studenten en docenten de bovengenoemde werksituaties uit de kerntaken het belangrijkst vinden als basis voor deze module, omdat hierin de directe communicatie met de patiënt centraal staat. In deze werksituaties is het essentieel dat de studenten goed Engels kunnen spreken en begrijpen, hetgeen leidt tot een keuze voor de nadruk op de vaardigheden 34 spreken en luisteren. Beide docenten Engels geven aan dat grammatica geen specifieke aandacht behoeft te krijgen. 2. Het lesmateriaal wordt op maat ontwikkeld en gebaseerd op taaltaken. Taaltaken en bijbehorend materiaal (specifieke vocabulaire en uitdrukkingen, rollenspellen en leesen luistermateriaal, etc.) worden opgenomen in een reader, waaraan een docenthandleiding wordt verbonden. Onderbouwing Belcher (2009) en Basturkmen (2010) beschrijven ESP opleidingen waar delen van beroepsspecifieke methodes Engels worden gebruikt, maar veelal worden de materialen op maat ontwikkeld en in een reader of taaltaken vervat. De lesmaterialen die door deze experts zoal worden genoemd, bevatten o.a. : rollenspellen, taaltaken en begrijpend lezen alsmede audio- en videomateriaal uit de context van de praktijk. De vocabulaire en uitdrukkingen komen voort uit de analyse van het taalgebruik in de specifieke situaties (Day & Krzanowksy, 2011). Voorgenoemde voorbeelden en vereisten worden eveneens door leerlingen en docenten in de praktijkverkenning aangegeven. 3. De beoordeling bestaat uit een rollenspel van een levensechte beroepssituatie welke zal worden beoordeeld met behulp van een rubric, eventueel in combinatie met een luistertoets. Hierbij staat centraal of de studenten zich in deze situaties kunnen redden en of het taalgebruik wordt beheerst (specifieke vocabulaire en conventies). Daarnaast worden de exameneisen Engels aangehouden (A2 spreken en B1 luisteren). Onderbouwing Het Steunpunt Taal en Rekenen en de overzichten van KCH inzake de generieke exameneisen voor Engels voor Doktersassistenten geven aan dat het niveau is vastgesteld op B1 voor lezen en luisteren en A2 voor gesprekken voeren, spreken en schrijven. Belcher (2009) en Basturkmen (2010) benoemen geen ERK niveaus, maar benadrukken de beheersing van specialistische vocabulaire en conventies voor geselecteerde levensechte praktijksituaties, zoals bijvoorbeeld ‘interactie met patiënten’ voor verpleegkundigen. 4. Bijzonderheden: In de module worden relevante communicatievaardigheden opgenomen als empathie en manieren om te bepalen of de boodschap correct is overgekomen. Waar van toepassing wordt voor de medische terminologie de Latijnse benaming in de module verwerkt. Onderbouwing Belcher (2009) adviseert rollenspellen om studenten toepasselijke communicatievaardigheden te laten ontwikkelen. Daarbij moet in deze situaties rekening worden gehouden met interpersoonlijke vaardigheden, zoals manieren om te controleren of de patiënt de communicatie goed heeft begrepen en emphatie aangaande de relatie met de patiënt. De docenten geven in de praktijkverkenning aan dat het belangrijk is dat de Latijnse benamingen voor medische terminologie, waar van toepassing, in de module worden verwerkt. 5. De module zal in periode 6 van de opleiding Doktersassistent worden ingezet en omvat circa 10 lesweken. Onderbouwing Uit de praktijkverkenning blijkt dat zowel de docenten Engels als de docenten van de Praktijkvakken positief zijn over de keuze van periode 6 voor deze module. 35 3.3 Vormgeving van het product Onderwerp Het beroepsproduct betreft een module beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten. Doelgroep De module is bedoeld voor studenten van de opleiding Doktersassistent (MBO niveau 4). De opleiding duurt drie jaar en is verdeeld over twaalf periodes. De beroepsgerichte module zal in periode zes van de opleiding aan de studenten worden aangeboden. Dit houdt in dat studenten in het tweede jaar van de opleiding aan de module zullen deelnemen. De docenten Engels van de afdeling Gezondheidszorg van het ROC ID College zullen gebruik maken van deze module. Inhoud van de module De inhoud van de module wordt gebaseerd op: de taalbehoefte van de studenten in drie geselecteerde werksituaties: triage (uit Kerntaak 1) en de medische handelingen injecteren en wondverzorging (uit Kerntaak 2). de nadruk ligt daarbij op de vaardigheden ‘Spreken’ en ‘Luisteren’. in het lesmateriaal moet gebruik worden gemaakt van rijke input met betrekking tot de geselecteerde situaties, zoals lees- en luistermateriaal waarin de noodzakelijke vocabulaire en uitdrukkingen zoveel mogelijk zijn verwerkt. de nadruk zal in de les liggen op het oefenen van authentieke werksituaties in de klas, waarbij de studenten regelmatig feedback zullen krijgen. Grammatica zal slechts een ondersteunende rol hebben. de studenten worden uiteindelijk beoordeeld op basis van een rollenspel en eventueel een luistertoets, waarbij specifiek taalgebruik en het zich kunnen redden centraal staan. Daarnaast worden de exameneisen Engels voor deze doelgroep aangehouden (A2/B1). Voor de beoordeling van het rollenspel zal een beoordelingsformulier worden ontwikkeld. in de module worden verder relevante communicatievaardigheden verwerkt, zoals empathie en manieren om te bepalen of de boodschap correct is overgekomen, alsmede de Latijnse benamingen voor medische terminologie, indien van toepassing. Doel van het product Het product heeft als doel om studenten van de opleiding Doktersassistent te leren om zich te redden met een Engelstalige patiënt in een aantal werksituaties die zij in hun toekomstige beroepspraktijk tegen zullen komen. Het gewenste effect hiervan moet zijn: dat de studenten een hogere tevredenheid hebben ten aanzien van het Engelse onderwijs op het ROC ID College, aangezien beroepsgericht Engels een wens van hen was en zij hiervoor zelf specifieke situaties hebben kunnen aangeven. dat het ROC ID College door dit product zichtbaar maakt dat de organisatie actief meedenkt over de inhoud en organisatie van haar onderwijs en daarbij voldoet aan haar kernwaarden, respectievelijk het luisteren naar studenten met persoonlijke aandacht en wederzijdse interesse (veiligheid), het respecteren van hun ambities door hen de ruimte te geven om mee te denken over hun werk en leerproces en daarbij waardering te tonen voor hun inbreng (vertrouwen), alsmede het met collega’s en studenten zoeken naar mogelijkheden om het onderwijs te verbeteren (verantwoordelijkheid). dat het ROC ID College een lesproduct kan aanbieden dat voldoet aan de wensen van de studenten, direct aansluit bij de beroepspraktijk van de doelgroep en past bij de visie van de organisatie. Vorm van het product Het product heeft de vorm van een reader, waarin taaltaken met bijbehorende materialen zijn opgenomen. Het ROC ID College zal deze reader beschikbaar stellen op de ELO (Elektronische 36 Leeromgeving) en de studenten zullen deze zelf moeten printen voor gebruik in de klas. Voor de docenten zal de reader en een docentenhandleiding met antwoorden op de samenwerkingsomgeving van het intranet van het ROC ID College worden geplaatst. De hiervoor genoemde oplossingen voor studenten en docenten garanderen een goede toegankelijkheid voor iedereen die met de module moet (gaan) werken. Ook de leiding heeft op deze manier toegang tot het product en kan dit eenvoudig overdragen aan nieuwe docenten, indien noodzakelijk. Qua grootte zal de reader (het product) ruim voldoende lesmateriaal bevatten voor één periode van tien lesweken. Per lesweek wordt een blokuur van 90 minuten Engels gegeven. De inhoud van het product blijft voor langere tijd relevant, omdat de inhoud is gebaseerd op een aantal van de hoofdtaken (kerntaken) van de Doktersassistent, zoals deze geformuleerd zijn in het meest recente kwalificatiedossier. Hoewel de kwalificatiedossiers regelmatig aan wijzigingen onderhevig zijn, zullen de hoofdtaken van een doktersassistent niet zo snel veranderen. Ook het niveau zal in de komende jaren naar alle waarschijnlijkheid niet veranderen, omdat dit recent is vastgesteld op niveau A2 (spreken, gesprekken en schrijven) en B1 (Lezen, Luisteren). Dit zijn de niveaus waar de komende jaren voor deze doelgroep mee zal worden gewerkt en deze zullen ook in het nieuwe centraal examen Engels voor Doktersassistenten in 2017 worden gehanteerd. Vanzelfsprekend zal de reader en het lesmateriaal aantrekkelijk moeten worden vormgegeven en een professionele uitstraling moeten hebben die in lijn ligt met eerder ontwikkelde readers, zoals b.v. ‘Refresher Course 2.0’ die wordt gebruikt in de eerste periode van de opleiding. Waar nodig kan voor additionele informatie eveneens naar het Checkbook van de Good Practice 2.0 methode van Deviant worden verwezen. Dit boek fungeert als kennisbron met betrekking tot bijvoorbeeld grammaticale instructies, leesvaardigheid, e.d. Bijlage 3A Het beroepsproduct (zie separaat document i.v.m. omvang) 37 Hoofdstuk 4: Evaluatieonderzoek 4.1 Inleiding Het evaluatieonderzoek is bedoeld om duidelijk te maken of de inhoud van het door mij ontworpen product (READER Workplace English for Medical Assistants, hierna ‘reader’ genoemd) overeen komt met de wensen, eisen en verwachtingen van de betrokkenen, zoals zij deze eerder hebben aangegeven tijdens de verkenningsfase van dit onderzoek. Verder gaat het erom of deze reader de doelen realiseert, zoals deze in de vormgeving van het product zijn geformuleerd. Daarnaast zal aandacht moeten worden besteed aan de medische inhoud en de kwaliteit op vakniveau (Engels). Mijn hoofdonderzoeksvraag voor dit evaluatieonderzoek luidt daarom: Voldoet de reader aan de wensen, eisen en verwachtingen van de betrokkenen, zodat deze in schooljaar 2015-2016 in periode zes kan worden toegepast in de Engelse lessen voor de tweedejaars Doktersassistenten van de afdeling Gezondheidszorg? De eerste deelvraag die hieruit voortvloeit is: Komt de medische inhoud en aanpak in de reader overeen met hetgeen de studenten in de praktijkvakken leren en hetgeen in de praktijk van hen wordt verwacht? De tweede deelvraag die hieruit voortvloeit is: Is de reader vakinhoudelijk, vakdidactisch en qua toetsing van voldoende kwaliteit? De derde deelvraag die hieruit voortvloeit is: Worden met deze reader de beoogde doelen voor dit product gerealiseerd? De evaluatie zal worden uitgevoerd onder de betrokkenen, te weten: studenten uit de klas LMDO0813D (tweedejaars Doktersassistenten schooljaar 2014-2015) , de voor de verkenning geïnterviewde docenten van de praktijkvakken en twee docenten Engels (Een docent Engels vanuit het domein Gezondheidszorg, alsmede de docent expert MVT van het ID College). Voor deze evaluatie heb ik voor de studenten en docenten Engels gebruik gemaakt van een vragenlijst en voor de docenten van de praktijkvakken van een interview. 4.2 Plan van aanpak en middelen Na het formuleren van de onderzoeksvraag en deelvragen voor dit evaluatieonderzoek heb ik de doelgroep van dit onderzoek bepaald. De volgende partijen behoren tot de ‘betrokkenen in de praktijk’ en heb ik ook in het verkennend onderzoek bevraagd: Studenten uit het tweede leerjaar van de opleiding Doktersassistent (klas LMDO0813D); Docenten van de praktijkvakken die betrekking hebben op de inhoud van het product (Monique van Wijngaarden en Margriet van Dam); Docent Engels van de afdeling Gezondheidszorg, alsmede de docent expert Engels van het ID College (Marjo de Haas en Karoly Joosten). Deze ‘betrokkenen in de praktijk’ dienen daarom eveneens te worden bevraagd ten behoeve van een evaluatieonderzoek waarin ik na moet gaan of de door mij gerealiseerde reader aan de eisen en verwachtingen voldoet. Zij zijn namelijk ook de partijen die mij van feedback kunnen voorzien, zodat ik de reader voor feitelijk gebruik in de opleiding kan bijstellen en eventueel kan aanvullen. Hieronder beschrijf ik de keuzes die ik heb gemaakt ten aanzien van de verschillende doelgroepen. Studenten Voor de studenten maak ik gebruik van een vragenlijst die in het verlengde ligt van de vragen die ik hen in de verkenning heb gesteld en die aansluit bij de hierboven geformuleerde onderzoeksvraag en deelvragen. Eerst zal ik met de studenten twee lessen uit de reader uitvoeren en hen de reader laten doorlezen. Vervolgens zal ik hen de vragenlijst voor de 38 evaluatie voorleggen, waardoor de studenten die eerder de enquête hebben ingevuld nu ook de kans krijgen om aan te geven of hun wensen en verwachtingen goed zijn verwerkt. Het feit dat een bijna volledige klas de vragenlijst kan invullen, biedt een evenwichter beeld van de resultaten. De vragenlijst voor de leerlingen bevat met name stellingen die de studenten kunnen beantwoorden met vijf gesloten antwoordmogelijkheden ten behoeve van de efficiëntie. Mochten zij behoefte hebben om een antwoord toe te lichten, dan kunnen zij dit doen bij vraag 9 (toelichting, tips en opmerkingen). Op deze manier zijn de resultaten snel en overzichtelijk te verwerken en kan een student toch specifieke zaken aangeven. Ik heb overwogen om zelf nog een observatie van de lessen uit te werken. Echter, gezien deze lessen voor mij ook voor het eerst zouden zijn en ik te gefocussed ben op de resultaten die ik graag wil bereiken, leek een enquête onder de studenten mij een objectiever middel. Docent Engels & docent expert MVT Uit praktische overwegingen heb ik voor de vakdocenten Engels ook bij de evaluatie voor een vragenlijst gekozen. Dit blijft de meest praktische oplossing in verband met roosterproblematiek en andere locaties. De reader en de vragenlijst geef ik hen tijdens de Workshopdag voor docenten Engels, want dan kan ik er ook een korte introductie bij geven. De introductie omvat mijn uitgangspunten voor de opbouw van de reader van ‘meer geleid’ naar ‘meer vrije productie’. Daarnaast licht ik toe dat week 7 gebruikt kan worden voor de snellere leerlingen, maar dat leerlingen die moeite hebben met Engels deze week kunnen gebruiken om eerdere stof te herhalen en te oefenen. De vragenlijst kunnen de docenten invullen, scannen en aan mij retourneren, zodat het voor hen een efficiënt proces is. De vragen zijn vooral gericht op het vak Engels en de geformuleerde onderzoeksvragen. Ze omvatten deels stellingen en deels open vragen, omdat het invullen efficiënt moet verlopen, maar ik graag wat extra informatie wil hebben over een aantal onderdelen. Het invullen van de vragenlijst door een docent van mijn afdeling, alsmede door een docent expert MVT (zelf docent Engels) geeft de resultaten meer gewicht en maakt het makkelijker om het product uiteindelijk te laten omzetten naar een officiëlle invulling van een periode. Docenten Praktijkvakken Voor hen heb ik gekozen voor een interview dat aansluit op het interview in de verkenning, maar dat ook specifiek ingaat op de medische inhoud van de reader ten aanzien van de praktijk van een Doktersassistent. De opbouw van het interview is redelijk gestructureerd, maar biedt mogelijkheden om door te vragen en geeft respondenten de kans om iets verder toe te lichten. Dit is belangrijk, daar een medische achtergrond bij mij ontbreekt en het belangrijk is dat de informatie in de reader overeenkomt met de wijze waarop de studenten deze onderdelen in de praktijklessen krijgen. Dit betreft namelijk vakoverstijgend materiaal. Gezien de roosterproblematiek zal ik de docenten van de praktijkvakken los van elkaar bevragen, derhalve betreft het individuele interviews. Ik zal hen interviewen aan de hand van een interviewleidraad. De vragenlijst bestaat uit twee delen: 1. vragen over de invulling van de reader, 2. aanvullende opmerkingen. In het eerste deel zijn de vragen als volgt opgebouwd: - Zijn de door hen aangegeven onderwerpen verwerkt? - Is dit overeenkomstig de wijze zoals dit in de praktijkvakken plaatsvindt? - Worden de gestelde doelen bereikt en voldoet het aan de verwachtingen? - Eventuele aanvullende wensen of een vervolg voor het product. In de terugkoppeling benoem ik o.a. dat ik het totaal aan resultaten aan hen zal presenteren. 39 4.3 Resultaten en conclusies evaluatie en presentatie De uit het evaluatieonderzoek voortgekomen resultaten zijn geordend op basis van de in paragraaf 4.1 geformuleerde onderzoeksvragen en dit heeft geresulteerd in de hiernavolgende conclusies. Om de conclusies te kunnen verantwoorden zijn zij hieronder gecombineerd met relevante resultaten uit het evaluatieonderzoek, waarbij wordt verwezen naar de geordende onderzoeksgegevens van de verschillende betrokkenen. Op basis van het evaluatieonderzoek kan worden geconcludeerd dat de ontworpen module beroepsgericht Engels overeen komt met de wensen en eisen van de studenten, de docenten Engels en de docenten van de praktijkvakken. Ruim 80% van de studenten geeft namelijk aan dat de geselecteerde vaardigheden en praktijksituaties overeen komen met hetgeen zij willen leren. Ook de docenten van de Praktijkvakken en Engels vinden het overgrote deel van hun wensen en eisen voor de module terug in de reader. De docent expert MVT had toch graag álle vaardigheden terug willen zien in de module, maar dit is niet als focus uit het verkennend onderzoek naar vorengekomen. (Zie de ‘geordende onderzoeksgegevens van de studenten’ vraag 3 en 4, de docenten praktijkvakken vraag 1, 1b, en 4 de docenten Engels vraag 1 t/m 5) Uit de evaluatie blijkt eveneens dat de module tegemoet komt aan de wens van de studenten om te beschikken over een ruimere vocabulaire aan medische woorden en uitdrukkingen, want alle studenten (100%) geven aan dat de reader helpt bij het opbouwen van een ruimere vocabulaire met betrekking tot de medische woorden en dit wordt bevestigd door de docenten Engels. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 2 en de docenten Engels vraag 2) Verder wordt duidelijk dat de module voldoet aan de verwachtingen van de docenten Engels en van de praktijkvakken, alsmede van het overgrote deel van de studenten. Van de laatsgenoemde groep geeft 70% aan dat dit de stof is die zij hadden verwacht te zullen leren in deze module. De overige 30% heeft ‘geen mening’ aangekruisd. De docenten van de praktijkvakken benoemen dat de onderwerpen passend zijn en dat de reader goed in elkaar zit, actieve werkvormen bevat en veel variatie biedt in activiteiten en vaardigheden. Beide docenten Engels zijn het erover eens dat zowel de inhoud van de module als de invulling van het assessment voldoet aan hun verwachtingen. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 5, de docenten praktijkvakken vraag 6 + de aanvullende opmerkingen en de docenten Engels vraag 7, 9 en 10b) De docenten Engels bevestigen dat de module bruikbaar is om op het ID College in de lessen in te zetten en dat het bijdraagt aan de schoolontwikkeling. De docenten van de praktijkvakken benoemen in dit kader dat wij door deze module gedegen Engelse lessen kunnen verzorgen, waarin beroepsmatig Engels in de vaardigheden is geïntegreerd. Dit creëert draagvlak bij de studenten en de BPV-bedrijven en komt tegemoet aan de eisen van de Onderwijsinspectie, hetgeen naar verwachting resulteert in een positieve uitstraling van het ROC ID College. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 10b en de docenten praktijkvakken vraag 5). De module komt voor het overgrote deel overeen met de medische inhoud en aanpak die de studenten in de praktijkvakken leren en die in de praktijk van hen wordt verwacht. Volgens de docenten van de praktijkvakken moeten bij enkele medische onderdelen hooguit lichte aanpassingen of aanvullingen worden doorgevoerd. Over de methode van bevraging (NHGvragen of HAAK-methode) zullen de docenten onderling nog consensus moeten bereiken (zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 1, 2, 2b en 4). De reader is vakinhoudelijk, vakdidactisch en qua toetsing van voldoende kwaliteit. Beide docenten Engels zijn het hierover eens en zij vinden dat de rubric voor het assessment evenwichtig van opbouw is en leidt tot valide toetsing. De module sluit goed aan bij de methode Good Practice. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 6, 7, 8, 10a). De beoogde doelen voor dit deze module zijn veelal gerealiseerd. Ruim 90% van de studenten geeft aan dat deze module hen helpt om een Engelstalige patiënt professioneel te helpen en 40 hun klachten goed te begrijpen. De docenten praktijkvakken vermoeden dit ook en de docenten Engels bevestigen de focus op de spreekvaardigheid en het vergroten van de medische woordenschat. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 1, van de docenten praktijkvakken vraag 3 en van de docenten Engels vraag 2) Daarnaast beantwoordt 70% van de studenten dat hun tevredenheid ten aanzien van de Engelse lessen op het ID College door deze module toeneemt. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 7). Ruim 80% van de studenten vindt verder dat het ID College met deze module toont dat de organisatie actief meedenkt over de inhoud en organisatie van haar onderwijs en daarbij luistert naar de interesses van de studenten en hen laat meedenken om het onderwijs te verbeteren. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 8) Uit vorenstaande en de overige conclusies van dit evaluatieonderzoek blijkt dat het ROC ID College een lesproduct kan aanbieden dat voldoet aan de wensen van de studenten, direct aansluit bij de beroepspraktijk en past bij de kernwaarden van de organisatie. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 8 en van de docenten Praktijkvakken vraag 5 en eerdergenoemde onderzoeksgegevens) Een sterk punt van de module is het feit dat deze volledig is gebaseerd op situaties en daarbij behorende taal uit de praktijk van een Doktersassistent. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de praktijkdocenten vraag 3 en de docenten Engels de toelichting). Een zwak punt is het gebruikte lettertype en de opmaak van de pagina’s, want zowel leerlingen als docenten spreken van veel tekst in een te klein lettertype op een pagina. (Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten de toelichting en van de docenten Engels de toelichting, praktijkdocenten aanvullende opmerkingen). Een vervolg op dit Beroepsproduct zit er qua timing helaas niet in, aangezien de studenten in de daaropvolgende periodes al met de eerste examens voor Engels gaan beginnen. Presentatie van Beroepsproduct 3 (Gezien de verschillende roosters en dagen van aanwezigheid heb ik de presentatie eerst aan mijn opdrachtgeefster en één van de docenten van de praktijkvakken gegeven en een dag later aan de andere docent. De docenten Engels hebben de resultaten op verzoek via de mail ontvangen). Zowel mijn opdrachtgeefster als de docenten van de Praktijkvakken waren vol lof over mijn Beroepsproduct en de wijze waarop ik een en ander had aangepakt en uitgevoerd. Eén van hen gaf aan, dat dit voor hen ook weer verhelderend werkt en helpt bij de aanpak van eventueel toekomstige onderzoekssituaties. Ze hadden allen het gevoel gehad dat ik hen tussendoor voldoende om feedback had gevraagd en goed op de hoogte heb gehouden. De docenten van de Praktijkvakken noemden specifiek dat zij het heel leuk hadden gevonden om de tussentijdse resultaten van het verkennend onderzoek onder de studenten alvast in te mogen kijken aan het eind van de verkenning en zodoende te ontdekken dat de leerlingen in feite grotendeels op één lijn met hen bleken te zitten. Volgens mijn publiek spraken de zeer positieve resultaten van mijn evaluatieonderzoek voor zich en heb ik een kwalitatief en zeer bruikbaar product opgeleverd, waar de studenten en de opleiding baat bij zullen hebben. Het gelijk daarna volgende beoordelingsadviesgesprek met mijn opdrachtgever was de spreekwoordelijke ‘kers op de taart’ toen bleek dat zij het met een ‘zeer goed’ beoordeelde. 41 BIJLAGE 4A Planning vormgeving, evaluatie en presentatie Onderwerp 1 2 3 Week 51 2014 Week 52 2014 Week 1 2015 Week 2 2015 Week 3 2015 Week 4 2015 15-12 tot 21-12 22-12 tot 26-12 29-12 tot 04-01 05-01 tot 11-01 12-01 tot 18-01 19-01 tot 25-01 6 Vormgeven product Uitproberen reader met studenten in de les Informeel afstemmen ontwerpeisen/verwachtingen docenten praktijkvakken (i.v.m. medische inhoud) Evaluatie studenten (en uitwerken) Tussentijds afstemmen met docenten praktijkvakken Evaluatie docenten praktijkvakken 7 8 Tussentijds afstemmen met docenten Engels Evaluatie docenten Engels afgeven 9 Evaluatie docenten Engels uitwerken weekend 17-1 + 18-1 10 Evaluatiegegevens uitwerken en ordenen weekend 17-1 + 18-1 11 Verslag resultaten en conclusies van het evaluatieonderzoek (paragraaf 4.3) uitwerken Presentatie uitwerken weekend 17-1 + 18-1 4 5 12 13 14 15 16 Presenteren aan opdrachtgever en het beoordelingsadvies bespreken Presenteren aan docenten praktijkvakken Presenteren aan docenten Engels (via mail een overzicht met resultaten en conclusies) Toevoegen verslag presentatie aan paragraaf 4.3 Monique 12-01 Margriet 18-01 Module + evaluatieformulier afgeven (15-1) 19-1 + 20-1 19-1 + 20-1 19-1 tot 21-1 19-1 tot 21-1 22-1 22 en 23-1 22-1 weekend 24/25-1 - 42 - BIJLAGE 4B Onderzoeksinstrumenten evaluatie 43 Evaluatie enquête Beroepsgericht Engels voor de Doktersassistent(e) Beste student, Enkele weken geleden hebben jullie een enquête ingevuld met jullie wensen ten aanzien van een module Beroepsgericht Engels voor Doktersassistenten. Op basis van de lessen met de methode en het doornemen van de reader ‘English for Medical Assistants’ zou ik graag van jullie horen of deze module inderdaad overeenkomt met jullie wensen en verwachtingen. Willen jullie daarom wederom voor mij een enquête invullen? Je mag jouw naam erboven zetten, maar dat hoeft niet. DE VRAGEN Omcirkel het door jou gekozen antwoord op de stelling. Mocht je een antwoord willen toelichten, dan kun je dat doen bij vraag 9. Deze module helpt mij om een Engelstalige patiënt professioneel te helpen en hun klachten goed te begrijpen voor de geselecteerde situaties? Helemaal oneens Mee oneens Mee oneens Mee eens Helemaal mee eens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens De door mij geselecteerde vaardigheden in het Engels (spreken, luisteren, lezen of schrijven) komen voldoende aan bod. Mee oneens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens Deze module biedt mij wat ik had verwacht te zullen leren in een module Beroepsgericht Engels. Helemaal oneens Geen mening Mee oneens Helemaal oneens Helemaal mee eens De geselecteerde handelingen (praktijksituaties) uit de kerntaken komen overeen met handelingen die ik graag in het Engels wil leren. Helemaal oneens Mee eens Deze module helpt mij om een ruimere vocabulaire met betrekking tot medische woorden c.q. terminologie op te bouwen voor de geselecteerde situaties. Helemaal oneens Geen mening Mee oneens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens Beoordeel deze module met een cijfer tussen de 1 en 10. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 44 Door deze module neemt mijn tevredenheid toe ten aanzien van de Engelse lessen op het ID College. Helemaal oneens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens Het ID College toont door deze module dat de organisatie actief meedenkt over de inhoud en organisatie van haar onderwijs en daarbij luistert naar de interesses van de studenten en hen laat meedenken om het onderwijs te verbeteren. Helemaal oneens Mee oneens Mee oneens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens Eventuele toelichting op bovengenoemde antwoorden, kun je hier invullen. Ook aanvullende tips of opmerkingen kun je hier kwijt. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. 45 EVALUATIE Beroepsgericht Engels voor de Doktersassistent(e) Beste Marjo & Karoly, Bijgaand vinden jullie de methode beroepsmatig Engels voor Doktersassistenten ‘Workplace English for Medical Assistants’ die ik heb ontwikkeld op basis van de resultaten van mijn verkennend onderzoek, waar jullie eveneens deel van uitmaakten (de eerste Enquête). Om dit product te kunnen evalueren, wil ik jullie vriendelijk vragen om de Reader van deze cursus door te nemen en vervolgens de onderstaande vragen te beantwoorden. DE VRAGEN/STELLINGEN De student is in deze Engelse module bezig met delen van de kerntaken* van de Doktersassistent. (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens De module is gefocussed op spreekvaardigheid en het vergroten van de medische woordenschat/uitdrukkingen (chunks) en niet zozeer op grammatica. (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens In de module is veel tijd ingeruimd voor rollenspel, groepswerk en in tweetallen werken? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens In de vorige enquête hebben jullie aangegeven welke vaardigheden in het Engels moesten voorkomen in volgorde van belangrijkheid. Komt dit overeen met de wijze waarop de vaardigheden in deze cursus zijn verwerkt? Ja / Nee, want................................................................................................ .................................................................................................................. Welke grammatica zie je in deze cursus terug, wellicht zonder dat het expliciet in een opdracht is verwerkt? (in de Vocab/uitdrukkingen b.v.) Graag hieronder invullen. ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ Sluit het niveau van assessment van de student aan bij de opleiding en deze cursus? Ja / Nee, want................................................................................................ .................................................................................................................. De invulling van het assessment (rollenspel met evaluatie met feedback) voldoet aan mijn verwachtingen. (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens De rubric voor het assesment is evenwichtig van opbouw en leidt tot valide toetsing. (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens Voldoet de cursus aan jouw verwachtingen? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens a Is het geleverde product vakinhoudelijk en vakdidactische van voldoende kwaliteit? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens b Is het product bruikbaar in de dagelijkse praktijk van de school en heeft het daadwerkelijk iets bijgedragen aan de schoolontwikkeling? (...) (...) (...) (...) (....) Sterk mee eens Mee eens Neutraal Oneens Sterk oneens TOELICHTING (hier kun je alles kwijt wat je nog graag wilt toevoegen als aandachtspunten of wilt toelichten op één van bovengenoemde antwoorden c.q. stellingnames. .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... * Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies . Denk aan: Zorgvraag verhelderen, standaard vragenlijsten (triage), voorlichting en advies geven bij veelvoorkomende klachten, medicijngebruik of uitslagen van onderzoeken en behandelingen, informeren van de zorgvrager over vervolgstappen, e.d. Kerntaak 2: Bijdragen aan medische zorg. Denk hierbij aan de communicatie bij: bloeddruk meten, hechtingen verwijderen, informatie verstrekken over een behandeling, eerste hulp verlenen, injecteren, allergietests, wratten aanstippen, uitspuiten oren, biometrie, bloed-, urineonderzoek e.d., functiemetingen van ogen, oren, hart en longen. 47 INTERVIEWLEIDRAAD – Docenten Praktijkvakken INLEIDING Wie wil ik vragen? De twee docenten van de praktijklessen voor Doktersassistenten die ik eveneens heb geïnterviewd tijdens de Verkenning. Dit zijn Margriet van Dam en Monique van Wijngaarden, beide werkzaam voor Team 5 van de afdeling Gezondheidszorg bij het ROC ID College in Leiden. De wijze waarop ik ga bevragen - Persoonlijk interview (eenmalige bevraging), omdat deze docenten vaak niet tegelijkertijd beschikbaar zijn en hier in en rondom vergaderingen veelal geen tijd voor is. - Redelijk gestructureerd (ik wil wel een duidelijk antwoord op een aantal vragen dat ik heb, maar ik wil eveneens dat respondenten de mogelijkheid hebben om ergens op in te gaan). VOOR DE GEÏNTERVIEWDE DOCENTEN: Doel van mijn interview Dit interview heeft als doel om het door mij ontwikkelde product ‘Reader - Workplace English for Medical Assistants’ te evalueren. Door deze evaluatie zou ik graag te weten komen of dit product de door u aangegeven onderwerpen en aandachtpunten bevat en zodoende voldoet aan uw verwachtingen. Het probleem dat ten grondslag ligt aan mijn Beroepsproduct 3 is: Zowel de studenten van de opleiding Doktersassistent als de school zouden graag beschikken over een module (10 lessen van anderhalf uur) met beroepsgericht Engels, die wordt afgesloten met een toets(en). Een dergelijke module is op dit moment niet beschikbaar. Het overgrote deel van de leerlingen van deze opleiding blijkt na deze opleiding gelijk in de praktijk aan het werk te gaan en stroomt niet door naar het HBO. Om deze reden zou het de studenten zeer motiveren als het geleerde Engels direct in praktijktaken kan worden toegepast. De school zou met een dergelijke module aantrekkelijker worden voor toekomstige studenten. Hoe lang het interview duurt Het interview duurt circa 30 minuten. Het interview wordt op de volgende wijzes vastgelegd: - Schrijven. - Opnemen (audio bestand op de PC). - In een verslag van het interview. - Dit verslag zal worden opgenomen in mijn Beroepsprodukt. Afspraken over anonimiteit en terugkoppeling - De geïnterviewde docenten zullen met naam in de uitwerking van het interview worden genoemd. - De audio opnames worden slechts gebruikt om een verslag van het interview te kunnen maken en zullen daarna worden vernietigd. - Het verslag van het interview zal ik aan u voorleggen, zodat u kunt controleren of ik alles juist heb geïnterpreteerd (per mail). - Ik houd u op de hoogte van de ontwikkelingen met betrekking tot dit Beroepsprodukt. Vragen? Heeft u nog vragen over deze inleiding? 48 VRAGENLIJST (KERN) SPECIFIEKE ASPECTEN VOOR DE MODULE BEROEPSGERICHT ENGELS 1) Zijn de door u in het vorige interview aangegeven kerntaken verwerkt in dit product? 1b) Zijn de door u aangegeven onderdelen/activiteiten binnen deze kerntaken verwerkt in dit product? Zo ja, zijn deze onderdelen op correcte wijze in het product verwerkt (ook medisch gezien)? Zo ja, wat is er sterk/minder sterk aan. Zo nee, wat moet er aan veranderen? 2) Zijn de door mij geselecteerde triage situaties geschikt voor dit product? Zo ja/nee, waarom? 2b) Komen de vragen uit de NHG-TriageWijzer (Urgentie Bepaling) voldoende en op juiste wijze aan bod? 3) Op welke wijze draagt dit product bij aan een betere communicatie tussen een Doktersassistent en een Engelstalige patiënt? 4) Zijn de Latijnse benamingen voor de medische terminologie juist en voldoende verwerkt in het product? 5) Wordt met dit product de/het door u gewenste doel(en) bereikt? Welk(e) doelen wel/niet? (N.B. effect op de leerlingen, uitstraling van de school, effect op de leerwerkbedrijven, stukje professionalisering, onderwijsinspectie, etc.) 6) Voldoet het product in totaal aan uw verwachtingen. Zo ja/nee, hoe? 7) Zijn er nog wensen over ten behoeve van dit product of wellicht voor een vervolg? SLOT Aanvullende opmerkingen? Heeft u naar aanleiding van dit interview nog aanvullende opmerkingen? Bevestig terugkoppeling Zoals aan het begin van dit interview afgesproken, zal ik het verslag van het interview wederom aan u voorleggen, zodat u kunt controleren of ik alles juist heb geïnterpreteerd. Vervolgens zal ik u op de hoogte houden van de ontwikkelingen met betrekking tot dit Beroepsprodukt. Bedanken voor het interview Hartelijk bedankt voor de tijd die u hebt vrijgemaakt voor het houden van dit interview. Ik stel dat enorm op prijs. 49 BIJLAGE 4C Geordende onderzoeksgegevens evaluatie Tabel: analyse resultaten evaluatie Hoofdonderzoeksvraag: Voldoet de reader aan de wensen, eisen en verwachtingen van de betrokkenen, zodat deze in schooljaar 2015-2016 in periode zes kan worden toegepast in de Engelse lessen voor de tweedejaars Doktersassistenten van de afdeling Gezondheidszorg? Conclusie De reader (module) komt overeen met de wensen en eisen van de studenten, de docenten Engels en de docenten van de praktijkvakken. Ruim 80% van de studenten geeft aan dat de geselecteerde praktijksituaties overeen komen met de handelingen die zij willen leren en hetzelfde geldt voor de geselecteerde vaardigheden in het Engels. Ook de docenten Engels geven aan dat zij het overgrote deel van hun wensen en eisen voor de module terugvinden in de reader, hoewel de docent expert MVT aangaf dat zij alle vaardigheden terug had willen zien. Als focus kwam echter spreken en luisteren (in rollenspellen) uit de verkenning, dus daar is de nadruk op gelegd, hoewel in de module zeker nog enige aandacht aan lezen is besteed. De docenten van de praktijkvakken bevestigen dat hun wensen en eisen terug te vinden zijn in de reader. Uit de evaluatie blijkt dat de reader eveneens tegemoet komt aan de wens van de studenten om te beschikken over een ruimere vocabulaire aan medische woorden en uitdrukkingen, want alle studenten (100%) geven aan dat de reader helpt bij het opbouwen van een ruimere vocabulaire met betrekking tot de medische woorden c.q. terminologie. De reader blijkt te voldoen aan de verwachtingen van alle betrokkenen. Verder blijkt de reader eveneens te voldoen aan de verwachtingen van het overgrote deel van de studenten, aangezien 70% bij een vraag hierover aangeeft dat deze stof is wat zij hadden verwacht te zullen leren in de module Beroepsgericht Engels. Hoewel 30% van de studenten (5 studenten) bij deze vraag aangaf dat zij hier geen mening over hadden, lichtte slechts één daarvan dit ook toe. Zij geeft aan dat zij had verwacht Verwijzing: Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 3 en 4. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 1 t/m 5. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 1, 1b, en 4. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 2. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 5. 50 zelfstandiger bezig te kunnen zijn met de vaardigheden zie zij persoonlijk moeilijk vindt. Echter, de keuze voor de vaardigheden spreken en luisteren kwam overduidelijk naar voren in het verkennend onderzoek, waardoor met een dergelijke verwachting geen rekening is gehouden in de module. Aangezien deze studenten niet hebben gekozen om te beantwoorden dat deze module niet of helemaal niet aan hun verwachtingen voldoet, kan worden geconcludeerd dat een deel van de stof wellicht toch overeen komt met hetgeen zij hadden verwacht te krijgen. Beide docenten Engels zijn het ermee eens of sterk mee eens dat de module en de invulling van het assessment voldoet aan hun verwachtingen. De docenten van de praktijkvakken geven aan dat de module heel goed tot volledig voldoet aan hun verwachtingen. De onderwerpen zijn volgens hen passend, de reader zit goed in elkaar en bevat actieve werkvormen en veel variatie in activiteiten en vaardigheden. Het produkt is bruikbaar om op het ID College in de lessen in te zetten en draagt bij aan de schoolontwikkeling. Beide docenten Engels zijn het hierover eens. Ook de docenten van de praktijkvaken beamen dit door aan te geven dat wij door deze module gedegen Engelse lessen kunnen verzorgen waarbij wij beroepsmatig Engels integreren in de vaardigheden, draagvlak creëren bij de studenten en BPV-bedrijven, zodoende zorgen voor een positieve uitstraling van het ID College en eveneens tegemoet komen aan de eisen van de Onderwijsinspectie. Het gemiddelde cijfer van een 7,4 voor deze module bevestigt dat aan de wensen, eisen en verwachtingen van de leerlingen ruim voldoende is tegemoet gekomen. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 7, 9 en 10b. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 6 en de aanvullende opmerkingen. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 10b. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 5. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 6. 1e onderzoeksdeelvraag: Komt de medische inhoud en aanpak in de reader overeen met hetgeen de studenten in de praktijkvakken leren en hetgeen in de praktijk van hen wordt verwacht? Conclusie De reader komt voor het overgrote deel overeen met de medische inhoud en aanpak die de studenten in de praktijkvakken leren en die in de praktijk van hen wordt verwacht. Op een aantal onderdelen moeten wellicht enige aanpassingen worden doorgevoerd. De ene docent vindt het namelijk goed dat alleen met de NHG-vragen wordt gewerkt, terwijl de andere docent nu aangeeft liever de HAAK- Verwijzing: Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 1, 2, 2b en 4. 51 methode aan te houden. Hierover zullen we consensus moeten bereiken. Ook zullen we moeten bepalen of de Triage casus over hoofdpijn moet worden vervangen door keelpijn. Een aantal medische details zullen licht moeten worden aangepast of aangevuld. 2e onderzoeksdeelvraag: Is de reader vakinhoudelijk, vakdidactisch en qua toetsing van voldoende kwaliteit? Conclusie De reader is vakinhoudelijk, vakdidactisch en qua toetsing van voldoende kwaliteit. Beide docenten Engels geven aan dat het vorenstaande het geval is en zij geven ten aanzien van de invulling en het niveau van het assessment eveneens aan dat dit correct is. Ze zijn het er allebei overeens dat de rubric voor het assessment evenwichtig is van opbouw en leidt tot valide toetsing. Het feit dat zij de module beide bruikbaar vinden in de praktijk bevestigt de bovenstaande conclusie. Verwijzing: Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 6, 7, 8, 10a en 10b. 3e onderzoeksdeelvraag: Worden met deze reader de beoogde doelen voor dit product gerealiseerd? Conclusie Uit de evaluatie kan worden geconcludeerd dat de beoogde doelen voor dit product veelal zijn gerealiseerd. Dit blijkt uit het feit dat ruim 90% van de studenten aangeeft dat deze module hen helpt om een Engelstalige patiënt professioneel te helpen en hun klachten goed te begrijpen voor de geselecteerde situaties. Van de docenten praktijkvakken geeft één volmondig aan dat de module zal bijdragen aan een betere communicatie tussen een Doktersassistent en een Engelstalige patiënt en de ander denkt ook dat het heel goed zal bijdragen, maar vindt dit persoonlijk nog wat moeilijk in te schatten zonder het zelf te zien en te horen. De docenten Engels bevestigen dat de module is gefocussed op de spreekvaardigheid en het vergroten van de medische woordenschat/uitdrukkingen. Verwijzing: Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 1. Daarnaast beantwoordt 70% van de studenten dat hun tevredenheid ten aanzien van de Engelse lessen op het ID College door deze module toeneemt. Ook blijkt uit de evaluatie van de studenten dat ruim 80% vindt dat het ID College hiermee toont dat de organisatie actief meedenkt over de inhoud en organisatie van haar onderwijs Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 7. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten praktijkvakken vraag 3. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Engels vraag 2. Zie de geordende onderzoeksgegevens van de studenten vraag 8. 52 en daarbij luistert naar de interesses van de studenten en hen laat meedenken om het onderwijs te verbeteren. De docenten van de praktijkvakken geven daarnaast aan dat het product een positieve uitstraling geeft aan het ID College, draagvlak creëert bij de studenten en tegemoet komt aan de wensen van de BPVbedrijven en de eisen van de Onderwijsinspectie. Uit vorenstaande en de eerder getrokken conclusies ten aanzien van de hoofdvraag en de deelvragen blijkt dat het ROC ID College een lesproduct kan aanbieden dat voldoet aan de wensen van de studenten, direct aansluit bij de beroepspraktijk en past bij de visie van de organisatie (de kernwaarden: veiligheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid). Zie de geordende onderzoeksgegevens van de docenten Praktijkvakken vraag 5. 53 Onderzoeksgegevens studenten Deze module helpt mij om een Engelstalige patiënt professioneel te helpen en hun klachten goed te begrijpen voor de geselecteerde situaties? Deze module helpt mij om een ruimere vocabulaire met betrekking tot medische woorden c.q. terminologie op te bouwen voor de geselecteerde situaties. De geselecteerde handelingen (praktijksituaties) uit de kerntaken komen overeen met handelingen die ik graag in het Engels wil leren. De door mij geselecteerde vaardigheden in het Engels (spreken, luisteren, lezen of schrijven) komen voldoende aan bod. Deze module biedt mij wat ik had verwacht te zullen leren in een module Beroepsgericht Engels. 54 Beoordeel deze module met een cijfer tussen de 1 en 10. Cijfer 5 6 7 7,5 8 9 Aantal studenten 1 1 7 1 5 2 Percentage 6% 6% 41% 6% 29% 12% Gemiddeld cijfer = 7,4 Door deze module neemt mijn tevredenheid toe ten aanzien van de Engelse lessen op het ID College. Het ID College toont door deze module dat de organisatie actief meedenkt over de inhoud en organisatie van haar onderwijs en daarbij luistert naar de interesses van de studenten en hen laat meedenken om het onderwijs te verbeteren. Eventuele toelichting op bovengenoemde antwoorden, kun je hier invullen. Ook aanvullende tips of opmerkingen kun je hier kwijt. Reactie 1:Het boekje is erg dik, veel leeswerk en moeilijke woorden voor mij. Wel erg leuk dat het echt te maken heeft met de opleiding Doktersassistent. Leer er wel veel van. Reactie 2: Leuk dat de stof over onze opleiding gaat. Hier kan ik nog veel over leren! Leuke les, afwisselend. Reactie 3: Ik had meer zelfstandige oefeningen verwacht naar de vraag wat we moeilijk vinden zoals lezen of schrijven in groepen te delen of extra opdrachten voor mensen die dat willen en nodig hebben. 55 Onderzoeksgegevens docenten Engels De student is in deze Engelse module bezig met delen van de kerntaken* van de Doktersassistent. Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) De module is gefocussed op spreekvaardigheid en het vergroten van de medische woordenschat/uitdrukkingen (chunks) en niet zozeer op grammatica. Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Verb tenses/woordvolgorde/adjectives en adverbs gebruiken. Bijvoegelijke naamwoorden, bijwoorden, woordvolgorde, tijden, could/should/would, vragen en ontkenningen, actieve zinnen, passieve zinnen, voltooide deelwoorden, onregelmatige werkwoorden, bezittelijk voornaamwoord. Sluit het niveau van assessment van de student aan bij de opleiding en deze cursus? Marjo Karoly Ja, want er zijn ruim voldoende oefeningen waarin spreken een rol speelt. Nee, want in de vorige enquête had ik het over alle vaardigheden, terwijl nu enkel de gespreksvaardigheden aangeboden worden. Welke grammatica zie je in deze cursus terug, wellicht zonder dat het expliciet in een opdracht is verwerkt? (in de Vocab/uitdrukkingen b.v.) Graag hieronder invullen. Marjo Karoly Ja, want er zijn oefeningen op verschillend niveau. Er is A2 en voor de studenten die het kunnen ook wat moeilijkere onderdelen. Ja en het sluit ook goed aan op Good Practice. De invulling van het assessment (rollenspel met evaluatie met feedback) voldoet aan mijn verwachtingen. Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Mee eens Neutraal In de vorige enquête hebben jullie aangegeven welke vaardigheden in het Engels moesten voorkomen in volgorde van belangrijkheid. Komt dit overeen met de wijze waarop de vaardigheden in deze cursus zijn verwerkt? Marjo Karoly Mee eens Sterk mee eens In de module is veel tijd ingeruimd voor rollenspel, groepswerk en in tweetallen werken Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Sterk mee eens Sterk mee eens Sterk mee eens Mee eens De rubric voor het assesment is evenwichtig van opbouw en leidt tot valide toetsing. 56 Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Sterk mee eens Sterk mee eens Voldoet de cursus aan jouw verwachtingen? Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Sterk mee eens Sterk mee eens a Is het geleverde product vakinhoudelijk en vakdidactische van voldoende kwaliteit? Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Sterk mee eens Mee eens b Is het product bruikbaar in de dagelijkse praktijk van de school en heeft het daadwerkelijk iets bijgedragen aan de schoolontwikkeling? Marjo (docent Engels) Karoly (docent Expert MVT) Sterk mee eens Mee eens TOELICHTING Marjo Karoly * Ik zou het lettertype wat groter maken en de pagina’s minder vol proppen. * Ik zou de OPDRACHTEN duidelijker aangeven * Super leuk voor studenten om naasst het generieke Engels ook echt medisch Engels te krijgen. 57 Onderzoeksgegevens docenten praktijkvakken Interview vragen: 1) Zijn de door u in het vorige interview aangegeven kerntaken verwerkt in dit product? Margriet Monique Ja, zeker. Ja, volledig. 1b) Zijn de onderdelen op correcte wijze in het product verwerkt (ook medisch gezien?)? Margriet Ja, ik zie daar geen problemen. Sommige zaken komen niet volledig overeen met de manier waarop wij het hen aanleren, maar de taal die ervoor gebruikt wordt is prima en de medische zaken kloppen. Op pagina 27. Het eerste plaatje van van ‘How to Give...Injection’ passen wij in Nederland niet toe (het vooraf schoonmaken van de huid), maar dat werd vroeger wel gedaan en de discussie gaat om het weer te gaan doen. Ik val daar voor deze reader dus niet over en zou het zo laten. Het is niet echt fout. Monique Het ‘Working Model’ in week 2 en het ‘ABCDE’ in week 3 zou ik liever vervangen door het zogenaamde HAAK-model (Hulpvraag, Achtergrond, Advies, Klachtreactie). Dit heeft mijn voorkeur, omdat bij die andere modellen meer vragen worden gesteld. De Doktersassistenten moeten juist eerst alleen open vragen stellen en dan hooguit met een laatste gesloten vraag ter bevestiging (dat het goed is begrepen) de klacht samenvatten en de urgentie bepalen. Dus, niet richting veel vragen sturen, maar juist zo snel mogelijk de urgentie bepalen. Nummer 8 van het Working Model ‘Report to doctor’ is niet altijd nodig. De klacht moet wel worden beschreven in het computer systeem van de huisartsen, het zogenaamde SOEP (Subjectieve klacht: pijn, Objectieve klacht: gemeten waardes, zoals HB, koorts, bloeddruk, Evaluatie – mogelijke diagnose op basis van subjectief en objectief, Plan – een advies geven, afspraak met de dokter inplannen, etc. Op pagina 9. Title en ‘How may I help you’ hoeft niet in Nederland. Meestal volstaat de naam van de praktijk. Op pagina 13. Idem HAAK-model. Dit zijn al veel specifieke vragen. Op pagina 27. Hier zou je bij ‘Tekenbeet’ nog toe kunnen voegen, dat een patiënt contact op moet nemen met de arts als de patiënt binnen drie maanden een rode kring om de beet krijgt en last heeft van algehele malaise. Op pagina 27. Ik zou de casus van de griepvaccinatie iets veranderen, omdat deze enigzins onlogisch lijkt (casus komt overigens uit ALA C2T1 Simpel HA coh 2014-2017). Voor een griepvaccinatie krijgen patiënten met bepaalde ziektes n.l. automatisch een uitnoding. De vrouw zou derhalve op kunnen bellen dat zij de brief is kwijtgeraakt en zich nou afvraagt of ze nog een vaccinatie krijgt. 58 Op pagina 27. Wondverzorging. Door plaatje 1 van ‘How to Give...Injection’ zou ik een rood kruis zetten. In Nederland wordt dit momenteel namelijk niet gedaan, hoewel hier een continue discussie over gaande is. 1b) Zo ja, wat is er sterk/minder sterk aan? Monique Goed dat de soorten pijn op meerdere plaatsen staan beschreven (dull, stabbing, throbbing, e.d.). Heel passend, ook die subcutane injectie, want heel veel injecties worden subcutaan gegeven. Margriet 2) Het klopt gewoon, dus prima. Zijn de door mij geselecteerde triage situaties geschikt voor dit product, Zo ja/nee, waarom? Monique Ja, echter in plaats van de Triage klacht ‘headache’ zou ik eerder hebben gekozen voor een meer voorkomende klacht, zoals bijvoorbeeld keelpijn. De overige verwerkte klachten zijn prima. Margriet Ja, je hebt keurig situaties uit de simpele klachten genomen, zoals wij hebben afgesproken. Dat is goed en passend en dit is stof die de studenten in het Nederlands inmiddels al moeten beheersen, dus goed overzetbaar naar het Engels. Deze klachten geven genoeg basis om iets van de andere klachten ook te kunnen doen. Sommige vragen komen namelijk overeen bij zwaardere klachten. De klachten van de patiënt zullen dan echter wel anders zijn dan in de voorbeeld casussen. 2b) Komen de vragen uit de NHG-Triage Wijzer (Urgentie Bepaling) voldoende en op juiste wijze aan bod? 3) Monique Op zich goed, maar zou toch meer de vragen van de HAAK-methode aanhouden. Open vragen aan het begin en beperkt gesloten vragen. Margriet Deze zijn goed verwerkt en komen overeen met de voorbeeldvragen uit de NHG-wijzer. Op welke wijze draagt dit product bij aan een betere communicatie tussen een Doktersassistent en een Engelstalige patiënt? Monique Het is een goed document waar veel Engelse woorden, zinnen en uitdrukkingen worden gebruikt die heel nuttig kunnen zijn in de praktijk van een Doktersassistent. Als de student deze onder de knie heeft, dan zal dit de communicatie met een Engelstalige patiënt zeker verduidelijken en vergemakkelijken. Margriet Ik denk heel goed, maar kan dat moeilijk beoordelen zonder het te zien en te horen. Ik ben heel benieuwd hoe onze studenten zich in dergelijke situaties staande houden. In de reader staat veel nuttige en leerzame informatie en ik vermoed derhalve zeker, dat de cursus zal helpen in een verbeterde communicatie met een Engelstalige patiënten. 59 4) 5) 6) Zijn de Latijnse benamingen voor de medische terminologie juist en voldoende verwerkt in het product? Monique Prima. Ik heb daar geen fouten in kunnen ontdekken. Het is goed dat het in de teksten voorkomt en het is logisch dat dit niet het geval is in de communicatie met de patiënt. Margriet Ja, heel veel woorden zullen ze herkennen er zijn ook zelfs wat woorden die ze nog niet kennen. Ook goed dat je deze medische termen ook in de artikelen hebt laten staan. Wordt met dit product de/het door u gewenste doel(en) bereikt? Welk(e) doelen wel/niet? (N.B. effect op de leerlingen, uitstraling van de school, effect op de leerwerkbedrijven, stukje professionalisering, onderwijsinspectie, etc.) Monique Absoluut. Op deze manier verzorgen wij gedegen Engelse lessen en integreren wij beroepsmatig Engels in de vaardigheden, waardoor wij ook draagvlak bij de studenten creëren. Dit geeft ook een positieve uitstraling voor het ID College. Margriet In mijn perceptie zeker. Veel BPV-bedrijven willen graag dat hun personeel ook in het Engels met een patiënt kan spreken en vragen er soms zelfs naar. Wij komen zodoende ook tegemoet aan de eisen van de Onderwijsinspectie door generiek Engels met beroepsmatig Engels te combineren en de tevredenheid van de leerlingen over het vak neemt toe. Voldoet het product in totaal aan uw verwachtingen. Zo ja/nee, hoe? Monique Margriet 7) Zelfs heel goed. Het zit goed in elkaar met actieve werkvormen waarin de studenten met het materiaal aan de slag moeten gaan. Het biedt veel variatie door de verschillende vaardigheden die lopen van lezen tot luisteren naar spreken en soms schrijven. Dit zal de studenten zeker aanspreken. Ja, volledig. Zijn er nog wensen over ten behoeve van dit product of wellicht voor een vervolg? Monique Nee, het lijkt mij meer dan voldoende. Een vervolg zalqua tijd niet gaan, omdat de leerlingen in de periode daarna de examens ingaan en dan ook tijd voor specifieke examentraining zullen moeten overhouden. De focus moet dan daarop zijn. Margriet Ik zou ook de volledige lesperiode van 10 weken eens uitproberen en dan nogmaals evalueren, want ik blijf denken dat een aantal dit erg moeilijk zullen vinden en er wellicht meer dan 10 weken voor nodig zullen hebben. Aanvullende opmerkingen? Heeft u naar aanleiding van dit interview nog aanvullende opmerkingen? Monique Het lijkt mij dat studenten hier rustig door heen moeten gaan, want anders zal het voor veel waarschijnlijk te moeilijk zijn. Gelukkig heb je 60 daar in de laatste weken rekening mee gehouden, zodat studenten eventueel meer tijd hebben en snellere studenten wat interessant extra werk waar zij uit kunnen kiezen. Daardoor lijkt deze cursus mij ook een goede voorbereiding op de examens Engels. Margriet Ik kan niet goed inschatten wat het niveau van de studenten is, maar het lijkt mij nog pittig en vrij veel werk. Die extra week 7 zal een deel van de studenten zeker nodig hebben, vermoed ik, misschien hebben ze nog meer tijd nodig. Het helpt natuurlijk wel dat de studenten achtergrondkennis over de stof hebben die ze in het Engels moeten doornemen. De simpele klachten moeten ze met voldoende training aankunnen en als het ingewikkelder wordt, dan zal de arts dat toch uiteindelijk moeten doen. Handig dat je conversietabel van Celcius naar Fahrenheit hebt opgenomen voor temperatuur. Het lettertype zou iets kunnen worden vergroot. Zeker voor dyslectische studenten is het zo wel heel moeilijk. Het is vrij veel tekst op een bladzijde. Je hebt het verder goed voorelkaar. De reader zit goed in elkaar en bevat passende onderwerpen. 61 Literatuur Basturkmen, H. (2010). Developing courses in English for specific purposes. Basingstoke: Palgrave Macmillan Belcher, D.D. (2009). English for Specific Purposes in Theory and Practice. Michigan: Michigan ELT. Calibris. Kwalificatiedossier Doktersassistent 2013-2014. Ontleend aan http://www.calibris.nl/Onderwijsdocumenten/Kwalificatiedossiers/KD-s-20132014/Kwalificatiedossier-Doktersassistent . Day, J. & Krzanowski, M. (2011). Teaching English for specific purposes: an introduction. Cambridge: Cambridge University Press. Ontleend aan http://www.thecambridgetoolbox.org/english/resourcebox/business/articles/espbooklet.pdf Donk van der, D. & Lanen van, B. (2012). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Uitgeverij Coutinho. KCH. Examineren van moderne vreemde talen en Engels. Ontleend aan http://www.kch.nl/over-ons/overzichten/nieuws/nieuws-enpers/2013/05/31/~/media/Files/examens/ess/notitie_examinering_mvt.ashx Lightbown, P.M. & Spada, N. (1993). How languages are learned. Oxford: Oxford University Press. Steunpunt taal en rekenen mbo. Examinering generieke en beroepsspecifieke eisen taal en rekenen (Cohorten vanaf 2010). Ontleend aan http://www.steunpunttaalenrekenenmbo.nl/steunpuntmbo/download/servicedo cumenten/examinering-nederlandse-taal-en-rekenen-vanaf-cohort-2010generiek-vs-beroepsspecifiek-28032014.pdf 62 LEERVERSLAG Beroepsproduct 3 Naam: Jantine Kingma Student nummer: 1597613 Begeleider HU: Greetje Reeuwijk Cursuscode: OAR-H3BERPDT3-12 Stageschool: ROC ID College Leiden (5 Meilaan) Opdrachtgeefster: Karin Renkema Opleiding: Docent Engels Bachelor Inhoudsopgave Leerverslag Beroepsproduct 3 Paginanummer 1. Inleiding 4 2. Koppeling aan de Kennisbasis 5 3. Werkwijze en tijdsbesteding 8 4. Leerresultaten - Projectvaardigheden - Communicatievaardigheden - Onderzoeksvaardigheden - Ethische aspecten - Divers - Ontwerpvaardigheden - Aandachtspunten voor een volgend beroepsproduct-project 10 10 10 10 10 11 11 11 5. Conclusie 12 Bijlagen: 1 2 3 4 13 17 20 22 Formulier Verkenning Formulier Ontwerp Formulier Beoordelingsadvies opdrachtgever Urenverantwoording 3 1. Inleiding In het kader van mijn opleiding tot Tweedegraads Docent Engels was het de bedoeling dat ik een beroepsproduct zou ontwikkelen dat relevant is voor de school en aansluit bij actuele en gefundeerde kennis. Daarbij diende ik gebruik te maken van geleerde onderzoeksvaardigheden en het product diende gerelateerd te zijn aan het vak (Engels) en SBL-competentie 3 (Vakinhoudelijk en didactisch competent). Ik ben sinds een jaar werkzaam als docent Engels bij het ROC ID College in Leiden op de afdeling Gezondheidszorg en geef daar onder andere les aan Doktersassistenten (mbo 4). Zij krijgen les uit de methode Good Practice 2.0, hetgeen een mbo-methode is met beroepsspecifiek Engels voor diverse beroepsgroepen, maar niet voor Doktersassistenten. Daar klaagden de studenten in het afgelopen jaar regelmatig over. Het overgrote deel van de studenten blijkt na deze opleiding gelijk in de praktijk aan het werk te gaan en niet door te stromen naar het hbo, dus voor hen zou beroepsspecifiek Engels zeer nuttig zijn. Bovendien wordt beroepsgericht Engels ook vanuit overheidswege aangemoedigd, hoewel het voor Doktersassistenten nog geen vereiste is in het kwalificatiedossier. De organisatie had al eerder aangegeven dat zij de studenten graag een beroepsgerichte module Engels zouden aanbieden, maar daarvoor moest eerst een methode worden geselecteerd of materiaal worden ontwikkeld. Dit was een uitgelezen kans voor mijn beroepsproduct, omdat ik zowiezo al het gevoel had dat ik graag iets met beroepspraktijkvorming wilde doen. Daar gaat het in het mbo namelijk vooral over en van de beroepen in de gezondheidszorg heb ik nog niet veel kaas gegeten, gezien mijn puur commerciële achtergrond. Daarnaast kon ik het project van het begin af aan onderzoeken, uitvoeren en evalueren en dat had ik nodig voor Beroepsproduct 3. In dit leerverslag zal ik reflecteren op mijn professionele handelen en de ontwikkeling die ik daarin heb doorgemaakt tijdens de verschillende fases van dit afstudeerproduct en dit zal ik relateren aan de leerdoelen die voor de cursus Beroepsproduct 3 zijn opgesteld. 4 2. Koppeling aan de Kennisbasis De Generieke Kennisbasis De volgende onderdelen uit de ‘Generieke kennisbasis Tweedegraads lerarenopleidingen’ zijn van toepassing op mijn Beroepsprodukt en daarbij is mijn verantwoording aangegeven. Domein 1. Leren in diverse contexten Subdomein Het concept leren Verantwoording Kernconcept/Methodiek Vormen van leren, in diverse contexten, zoals: leren als het geven van betekenis, formeel leren en informeel leren, ook impliciet en expliciet leren, bewust leren en onbewust leren, intentioneel en incidenteel leren. Mijn Beroepsproduct is ten dele het resultaat van de eigen activiteiten van de studenten. De studenten willen heel bewust en intentioneel zelf betekenis geven aan hetgeen zij leren. De taak van mij is daarbij om vooraf te analyseren welke typen kennis, vaardigheden en houdingen de student zal moeten verwerven om de taak zelfstandig uit te kunnen voeren en daar ben ik in dit product mee bezig. Visies op leren Constructivistische visies op leren. In mijn Beroepsproduct wordt heel duidelijk aandacht besteed aan contextuele aspecten van leren (de context van de werkplek), hetgeen een constructivistische visie is. Zij moeten bestaande (voor)kennis voor deze situaties reconstrueren (naar Engels). In het constructivisme leren studenten vooral tijdens interactie. De student is in meer of mindere mate in staat zijn eigen leerproces te sturen. Leerling-behoeften: competentie, relatie en autonomie (eigenschap van het leerproces). Het product is een resultaat van de behoeften van de studenten, waardoor zij eigenaarschap krijgen en gemotiveerder raken. Modellen voor didactische analyse met daarin aandacht voor de elementen 1 t/m 10 zoals omschreven in 2.11. Lessen en lessenseries plannen, uitvoeren en evalueren. Om dit beroepsproduct tot stand te brengen heb ik gebruik gemaakt van de sleutelvragen uit de ‘didactische analyse’ voor het ontwerpen van een leerarrangement en verschillende elementen uit de modellen didactische analyse gebruikt (o.a. eindkwalificaties-competenties-eindtermen, leerdoelen-leerinhouden-beroepstaken, bronnen en leermaterialen, leertijd, toetsing en evaluatie). In dit beroepsproduct heb ik gewerkt aan het plannen van een lessenserie, deze heb ik ten dele uitgevoerd en vervolgens geëvalueerd. Kwalificatiedossier, het principe van leerwerktaken, onderwijsconcepten: beroepsgerichtonderwijs, onderwijs en opleidingsconcepten kiezen in relatie tot de leerdoelen en de inrichting van een lessenserie. Mijn beroepsproduct is afgestemd op de vereisten in het kwalificatiedossier van de doelgroep, het product bevat leerwerktaken en heeft te maken met beroepsgerichtonderwijs. In het product heb ik bij de inrichting van een lessenserie een concept gekozen in relatie tot de leerdoelen. In mijn product heb ik gepoogd een goede balans te vinden tussen digitale en niet-digitale leermiddelen om een effectief en efficiënt leerarrangement te ontwikkelen. Leertaken die recht doen aan verschil in leerstijlen en informatieverwerking, Taalgericht vakonderwijs en bedragen aan taalverwerving, didactisch model woordenschatuitbreiding, Werkgerelateerd leren in samenhang met het leren in de (beroeps)praktijk, beroepsauthentieke situaties, ontwerpen van een les en andere leerarrangementen. In mijn beroepsproduct zijn meerdere taaltaken verwerkt die tegemoet komen aan verschillen in leerstijlen. De woordenschatuitbreiding is gebaseerd op voorkennis activeren, in context de betekenis van het woord verduidelijken, het inoefenen van het woord met oefeningen en rollenspellen en vervolgens het controleren in authentieke situaties (test). Mijn product betreft het ontwerpen van een leerarrangement. Doel, functie en soorten onderwijsleermiddelen met aandacht voor de mate van docent afhankelijkheid. Afstemmen van leermiddelen op het beoogde taalniveau, vak- en beroepsgericht taalonderwijs. Het beroepsproduct bevat verschillende bronnen, media en middelen, waardoor, indien mogelijk voor een student, zeer zelfstandig kan worden gewerkt. De leermiddelen zijn afgestemd op het beoogde taalniveau en het gaat om beroepsgericht taalonderwijs. Leerlingkenmerken 2. Didactiek en leren ‘Model Didactische Analyse’ Leerdoelen en instructiemodellen Vormgeving van leerprocessen Selectie en ontwerp van leermiddelen 5 Begeleiden van leerprocessen Toetsing en evaluatie 6. Professionele docent Praktijkonderzoek Onderwijsvisie en enthiek 7 Nederlands onderwijssysteem Nederlands onderwijsstelsel Differentiatie binnen en buiten klassenverband naar inhoud, proces en product met bijvoorbeeld het BHV-model (basis, herhaling- en verrijkingsstof). Uitvoering geven aan proces- en taakgerichte begeleiding in verschillende leercontexten (binnen en buiten het klassenverband, bij omvangrijkere leeropdrachten, bij het competentiegericht leren. In het product is rekening gehouden met verschillen tussen leerlingen (o.a. leerstijlen, tempo, niveau). De stof kan vrij zelfstandig, maar ook in groepsverband worden doorgenomen. De langzamere leerling heeft meer tijd om te stof op te nemen en te herhalen, terwijl de snellere leerling verrijkingsstof krijgt aangeboden. Ik geef hiermee uitvoering aan procesen taakgerichte begeleiding bij omvangrijkere leeropdrachten en het competentiegericht leren. Toetsplan en toetsdoelen. Toetsmatrijs en het principe van ‘Rubrics’, Validiteit, Betrouwbaarheid en Transparantie. Ontwerp en samenstellen van een toetsvorm inclusief het bepalen van een onvoldoende/voldoende norm (cesuur).Evalueren om de effectiviteit van het onderwijs in kaart te brengen om desgewenst didactische keuzes te heroverwegen. Voor mijn beroepsproduct heb ik en toetsplan en toetsdoelen bepaald en deze zijn gevat in een Rubric met cesuur, die validiteit, betrouwbaarheid en transparantie biedt. Op basis van de resultaten kan ik de effectiviteit van het onderwijs in kaart brengen. Enkele soorten onderzoek en dan met name het praktijkonderzoek (inclusief onderzoekende houding) en het (onderwijskundig) ontwerponderzoek, onderzoekbare vraagstellingen, enkele onderzoeksmethoden (kwalitatief en kwantitatief), enkele instrumenten voor dataverzameling en dataverwerking, betrouwbaarheid en validiteit, methodieken voor praktijkonderzoek en het (onderwijskundig) ontwerpen, diverse bronnen selecteren en raadplegen, rapporteren van en delen (ook presenteren) van verworven inzichten, resultaten doorvertalen naar gebruik in de onderwijspraktijk. In de verschillende fasen van mijn beroepsproduct heb ik alle bovengenoemde kernconcepten en –methodieken uitgevoerd. Onderwijsvisie. In mijn Beroepsproduct komt mijn onderwijsvisie voor het mbo tot uiting. Hoewel ik mij realiseer dat studenten een gedegen basis aan generiek Engels nodig hebben, ook om eventueel door te studeren aan hbo, ben ik van mening dat we in de lessen uit moeten gaan van de taalbehoefte van de student. In een beroepsopleiding betreft dat over het algemeen beroepsspecifieke taal. In feite ben ik zelfs van mening dat het niveau van de student hiermee omhoog gaat. Deze specifieke taal ligt eigenlijk een stapje hoger (Krashen +1) dan het vereiste niveau, maar doordat het binnen de belevingswereld van de student ligt, is dit goed te overzien. Wisselwerking maatschappelijke ontwikkelingen en de veranderingen in de onderwijssector in historisch perspectief; bijvoorbeeld de toenemende invloed van het bedrijfsleven ’80 leidde tot nieuwe wetgeving en het werken met beroepsprofielen en kwalificatiestructuur in het mbo. Mijn product ligt geheel in lijn met de ontwikkeling waarbij het bedrijfsleven meer invloed krijgt. De BPV-bedrijven vragen namelijk steeds regelmatiger naar studenten die de Engelse taal in de praktijk toe kunnen passen en met dit product kom ik aan deze wens tegemoet. De inhoud van het product is gebaseerd op het beroepsprofiel en het kwalificatiedossier van de Doktersassistent (mbo 4). De Kennisbasis Engels Voor de goede orde benoem ik ook de paragrafen uit de Kennisbasis Engels lerarenopleiding voortgezet onderwijs die beperkt of volledig van toepassing zijn in relatie tot mijn Beroepsprodukt. 6 7 3. Werkwijze en tijdsbesteding September In eerste instantie heb ik mij verdiept in de reader en de desbetreffende paragrafen van het boek Praktijkonderzoek in de school (Van der Donk & Van Lanen, 2012). In combinatie met het bijwonen van de cursusbijeenkomsten vormde ik zo een beeld van hetgeen van mij werd verwacht. Ook heb ik gekeken naar producten op de site Samen Opleiden en ideeën omtrent een mogelijk Beroepsproduct 3 met mijn collega’s en medestudenten besproken. Eenmaal op een definitief onderwerp uitgekomen, ben ik eerst in de schoolorganisatie nagegaan wie hiervoor mijn opdrachtgever/ster kon zijn. De volgende stap was het formuleren van de aanleiding en opdracht, de context van de school in relatie tot het probleem en natuurlijk mijn onderzoeksvraag en deelvragen, een en ander in overleg met mijn opdrachtgeefster en de docent expert MVT. Ook ben ik begonnen met het opstellen van een concept literatuurlijst. Het Formulier Verkenning en de Literatuurlijst hebben diverse versies gekend. Oktober/november Nadat alles gereed en ondertekend was heb ik het Startverslag ingeleverd via het nieuwe Digitale Portfolio. Dit was niet gelijk duidelijk, derhalve heb ik hiervoor op de HU site een handleiding en een filmpje opgezocht. Verkennend onderzoek Na een GO was de volgende stap het Verkennend Onderzoek. Met behulp van het Formulier Verkennen van het probleem heb ik bepaald wie de betrokkenen bij dit onderzoek moesten zijn. Op basis van de hoofdvraag en deelvragen voor het Verkennend Onderzoek heb ik vervolgens met het Formulier Doel-middelen praktijkverkenning bepaald welke vragen ik met welk onderzoeksmiddel kon beantwoorden. Op dezelfde wijze ben ik met de literatuurverkenning omgegaan. Ik heb eerst mijn literatuurverkenning gedaan en daarna mijn praktijkverkenning, omdat ik eerst beter wilde weten waarover ik het had. Vervolgens heb ik hoofdstuk 2 van mijn projectverslag geschreven. Aan het ontwerpen van de enquêtes en de leiddraad voor mijn interview heb ik veel tijd besteed, omdat deze een belangrijke verzameling aan informatie moesten verschaffen op basis waarvan ik goede conclusies zou kunnen trekken. Tijdens een les met mijn tweedeklassers heb ik tijd vrijgemaakt voor de enquête. Met mijn collega docent Engels en de docent expert MVT van het ID College had ik al contact gehad over mijn onderzoek, maar zij konden praktisch gezien alleen een enquête invullen. Met de docenten van de praktijkvakken kon ik separate afspraken maken voor een interview. Van hen had ik veel informatie nodig over onderwerpen waar ik weinig vanaf wist en daarvoor was het interview geschikt. Eerst heb ik de resultaten van het interview en van de vragenlijsten voor de studenten/docenten geordend en vervolgens heb ik op basis van deze gegevens de resultaten en conclusies voor de praktijkverkenning geschreven. Bij de literatuurverkenning heb ik de onderzoeksvragen heel goed geprobeerd in het oog te houden, maar ik dwaalde regelmatig af en moest informatie schrappen. De resultaten heb ik uiteindelijk geordend per onderzoeksvraag en daar vanuitgaande heb ik de conclusies voor de literatuurverkenning getrokken. Het Beroepsproduct Het schrijven van een beknopte conclusie was de volgende stap in het proces en ook het uit de verzamelde informatie deduceren van de ontwerpeisen voor het product en deze correcte verantwoord weer te geven. 8 December/januari Het Beroepsproduct (vervolg) Uiteindelijk kon ik Formulier Ontwerp invullen en laten ondertekenen door mijn opdrachtgeefster en dit met een GO afsluiten. Vormgeving, evaluatie, presentatie Eerst heb ik de inleiding van hoofdstuk 4 geschreven en het plan van aanpak en middelen voor de evaluatie bepaald, alsmede de middelen uitgewerkt. Gelijk daarna ben ik begonnen met een aanzet voor de vormgeving van mijn product om dit voor de vakantie nog deels af te kunnen stemmen met de betrokken docenten. Het product heb ik in de kerstvakantie afgerond, derhalve kon ik dit in de eerste en tweede lesweek na de kerstvakantie uitproberen en het aan het eind van die tweede week evalueren met de studenten. Met de praktijkdocenten heb ik een afspraak voor een interview gemaakt en hen een reader meegegeven. De docenten Engels ontvingen een reader met de enquête. Aangezien ik uit de cursusbeschrijving had begrepen dat alles op 15 januari op de HU gepresenteerd moest zijn, had ik dit als deadline aangehouden voor de presentatie aan mijn collega’s. Gelukkig bleek dit niet het geval en toen heb ik de planning in overleg met mijn opdrachtgeefster aangepast, anders kon ik het product slechts eenmaal uitproberen en hadden de docenten weinig tijd voor het doornemen van de reader voorafgaand aan de enquête en het interview. In een paar dagen heb ik de resultaten van de evaluatie geordend en de resultaten en conclusies in paragraaf 4.3 ingevuld. Ook heb ik voor mijn collega’s in PowerPoint een presentatie gemaakt en gepresenteerd. Een kort verslag hiervan heb ik toegevoegd aan paragraaf 4.3. Na afloop van de presentatie heb ik het beoordelingsadvies met mijn opdrachtgeefster besproken. Na het schrijven van de samenvatting heb ik alle onderdelen van mijn projectverslag samengevoegd tot een geheel en ben ik aan mijn leerverslag en uitwerking van mijn urenverantwoording begonnen. Zie urenverantwoording tijdsbesteding in bijlage 4 9 4. Leerresultaten Aan de hand van de leerdoelen van de cursus reflecteer ik hieronder op mijn handelen en de ontwikkeling die ik daarin heb doorgemaakt ten aanzien van mijn houding en vaardigheden. Projectvaardigheden In de periode dat ik werkzaam ben geweest in de communicatiebranche heb ik meermaals een volledig communicatieplan geschreven waarbij diverse personen betrokken waren en waarin onderzoek was opgenomen ten behoeve van een communicatief doel van de cliënt. Het komt mij derhalve niet onbekend voor om stap voor stap te gaan van een initiële situatie naar een gewenste situatie op basis van een plan van aanpak dat is gefundeerd op onderzoek. Hoewel de cursushandleiding van Beroepsproduct 3 niet op alle onderdelen even duidelijk was over de volgorde en invulling van de gewenste verslagen, ben ik er door extra ordening en planning, alsmede afstemming met mijn medestudenten of de docent van de cursus, in geslaagd om het project op de rit te krijgen. Aangezien mijn communicatiewerk al weer even geleden was, vormden de verduidelijkte stappen voor praktijkonderzoek (Van der Donk & Van Lanen, 2012) voor mij een nuttige handleiding. Ik heb daar heb veel nieuwe vaardigheden van opgestoken voor mogelijk toekomstig onderzoek in het onderwijs, onder andere hoe ik data uit verschillende bronnen kan organiseren en hieruit conclusies kan trekken. In eerste instantie moest ik even op stoom komen, maar uiteindelijk ben ik erin geslaagd om de verschillende onderdelen van het onderzoek en het product te realiseren en daarbij heb ik de betrokkenen naar mijn gevoel op een positieve wijze weten te mobiliseren. Communicatievaardigheden Mijn relatie met de tweedeklas Doktersassistenten is goed en de studenten vonden het heel leuk dat ik (het ID College) wat voor hen ging ontwikkelen en ze gingen enthousiast met het uiteindelijke product aan de slag om zo zelf betekenis te geven aan hun leren. Ik had voor hen wat lekkers meegenomen als dank voor de evaluatie en dit werd op prijs gesteld. Naar mijn idee kost het mij weinig moeite om mensen te enthousiasmeren ten behoeve van dit soort projecten, ondanks het feit dat zij weinig tijd beschikbaar hebben. De docenten Engels hebben welliswaar een enquête ingevuld omdat onze uren niet overeen kwamen, maar in pauzes en bij regionale bijeenkomsten hebben wij er regelmatig uitgebreid over gesproken, alsmede voorafgaand aan het onderzoek toen ik op zoek was naar een onderwerp. De betrokkenheid en het medeleven waren groot en dit gold eveneens voor de praktijkdocenten en mijn opdrachtgeefster. Zij waren graag bereid om mee te werken en trokken hier behoorlijk wat tijd voor uit, terwijl zij weinig tijd over hadden tussen de lessen. Vanzelfsprekend zorg ik er van mijn kant altijd voor dat ik mijn werk op school op orde heb en waar nodig bijspring (Open Dagen, planning examens, surveilleren e.d.). De combinatie van een ontspannen persoonlijk contact en enige goodwill voor mijn inspanningen zullen ongetwijfeld aan deze inzet hebben bijgedragen. Onderzoeksvaardigheden Ik heb door dit beroepsproduct veel opgestoken over het ontwikkelen van een lessenserie en alles waarmee je daarbij rekening moet houden, over de aanpak en vereisten ten aanzien van beroepsmatig Engels en de motivatiefactor van studenten als ze iets gaan doen wat ze echt willen leren. Een prettige bijkomstigheid is dat ik mij nu beter kan verplaatsen in de beroepspraktijk van mijn leerlingen doordat ik mij daar voor dit beroepsproduct in heb verdiept. Ik ben in staat gebleken om de juiste informatie boven tafel te krijgen, door literatuuronderzoek te verrichten, materialen van de praktijkvakken te onderzoeken en daarnaast de betrokkenen uitgebreid te ondervragen en hieruit valide conclusies te trekken die hebben geleid tot een product dat aan de verwachtingen voldoet. Ethische aspecten Ik heb alle betrokkenen voorafgaand geïnformeerd over het doel van mijn onderzoek. Vanzelfsprekend ben ik zorgvuldig omgegaan met de verstrekte informatie en heb ik audio- 10 opnames vernietigd, nadat ik de informatie had uitgewerkt en deze met hen had afgestemd. Het onderzoek heb ik met de grootst mogelijke zorgvuldigheid uitgevoerd en de data van mijn onderzoek zijn controleerbaar. Tussentijds heb ik regelmatig de status of nieuwe informatie teruggekoppeld aan mijn opdrachtgeefster en de betrokkenen en het totale proces en de resultaten heb ik aan het eind aan hen gepresenteerd. Divers Ik heb in het proces een beter beeld gekregen van de totale organisatie van het onderwijs in het mbo en de wijze waarop deze is ontstaan (o.a. de invloed van het bedrijfsleven). Het bedrijfsleven blijft uitermate belangrijk voor ons, want zonder BPV-bedrijven kunnen onze studenten niet op stage en derhalve hun opleiding niet afronden. Daarom is het ook goed om richting deze bedrijven aan te kunnen geven dat wij op de opleiding specifiek Engels voor op de werkplek kunnen aanbieden. Ontwerpvaardigheden Na het verwerken van de gewenste aanpassingen wordt mijn beroepsproduct volgend schooljaar in de lessen opgenomen. Uit de evaluatie bleek dat het product voldeed aan de behoefte van alle betrokkenen. Hiermee heb ik een klein steentje bijgedragen aan de continue ontwikkeling van de organisatie. De feedback van mijn opdrachtgeefster was hierbij “Je hebt een mooi en bruikbaar product neergezet en je bent zeer zelfstandig te werk gegaan. Je mag tevreden zijn, jouw doel is behaald”. Aandachtspunten voor een volgend beroepsproduct-project Een punt van aandacht is mijn planning. In het eerste stuk van het onderzoek is het noodzakelijk om meer vaart te maken, anders komt er erg veel druk op het eind te liggen. Natuurlijk is er altijd wel sprake van onverwachte omstandigheden in zo’n proces, maar daarmee zal ik in mijn planning rekening moeten houden. Ik moet iets meer aandacht besteden aan de opmaak van mijn product, zodat de pagina’s overzichtelijk blijven. Voor dyslectische leerlingen is ook een groter lettertype van belang. 11 5. Conclusie Mijn conclusie na evaluatie en presentatie is dat ik in staat ben geweest om een bruikbaar product te ontwikkelen dat relevant is voor de school. Ik heb geleerd welke stappen ik moet zetten om praktijkonderzoek in een school te verrichten en heb dit op een harmonieuze wijze binnen de organisatie kunnen volbrengen, daarbij rekening houdend met ethische aspecten. Ondanks beperkte kennis van de medische wereld en de beroepsgroep ben ik in staat geweest om nuttige informatie te selecteren ten behoeve van mijn product. 12 BIJLAGE 1 13 14 15 16 BIJLAGE 2 17 18 19 BIJLAGE 3 20 21 BIJLAGE 4 URENVERANTWOORDING Totaal aantal uren Algemene uren Plenaire bijeenkomsten (6x 1,5 uur. 1 les gemist) September 2014 Bestuderen reader & boek Praktijkonderzoek in de school Producten op Samen Opleiden doornemen Op internet in mbo-documentatie zoeken naar ideeën voor onderwerpen Overleg met diverse collega’s op ID College over mogelijk onderwerp en bepalen opdrachtgever/ster Kwalificatiedossier Doktersassistent doornemen (i.v.m. generieke en beroepsgerichte eisen) Uitwerken bijlage A en B ter bespreking in de plenaire bijeenkomst, aanpassen, met opdrachtgeefster en docent expert MVT afstemmen, wijzigingen doorvoeren, informatie indikken (na plenaire bijeenkomst), laten tekenen door opdrachtgeefster Uitwerken bijlage C Eerste opzet literatuurlijst (geschikte literatuur, artikelen en officiële documenten zoeken) Schrijven Hoofdstuk 1 (par. 1.1. -1.3) Totaal algemeen + september 2014 Oktober/november 2014 Getekende bijlage B scannen, opnemen in Startverslag, PDF maken, Startverslag Uploaden in Digitaal Portfolio (handleiding downloaden, filmpje bekijken, etc.), nogmaals uploaden (niet PDF), wijzigingen Startverslag doorvoeren op basis van feedback Bijlage D Formulier doel-middelen praktijkverkenning invullen Bijlage F Formulier Doel-middelenschema literatuurverkenning invullen Inleiding paragraaf 2.3.1 schrijven, Literatuurverkenning uitvoeren, resultaten geordend uitwerken (par. 2.3.2), conclusies trekken en beschrijven (par. 2.3.3) Inleiding verkennend onderzoek schrijven (par. 2.1), alsmede inleiding en onderzoeksvragen praktijkverkenning (par. 2.2.1) en plan van aanpak en middelen (par. 2.2.2) Onderzoeksmiddelen ontwikkelen (2 enquêtes, interviewleidraad) Organiseren van interviews en het afnemen ervan, afstemmen en verzenden enquêtes docenten Engels, produceren enquêteformulieren studenten + afnemen en begeleiden enquête Resultaten student enquêtes verwerken en ordenen, idem docenten Engels + navragen en verwerken onduidelijkheden, uitwerken en ordenen informatie interviews Resultaten en conclusie praktijkverkenning schrijven (par. 2.2.3) Conclusie verkenning schrijven (par. 3.1), ontwerpeisen (par.3.1) en vormgeving (3.3) Divers Totaal oktober/november Subtotaal 9 5 2,5 10 5 2 8 1,5 12 3 ____ 58 6 1,5 1,5 18 8 14 11 12 6 8 3 ____ 89 147 December/januari 2014 Bijlage H Formulier Ontwerp invullen, bespreken en laten ondertekenen door opdrachtgever, uploaden in Digitaal Portfolio Verwerken feedback ontwerpverslag Schrijven inleiding en evaluatievragen (par. 4.1), plan van aanpak en middelen (par. 4.2), middelen uitwerken Afspraken voor interviews en presentatie vastleggen, planning vormgeving, evaluatie, presentatie maken Inventariseren eventueel aanwezig medisch materiaal voor vormgeving, verzamelen benodigde documentatie docenten praktijkvakken (Readers praktijkvakken, NHG map, verschillende casussen, e.d.) 4 3 10 3 4 22 Vormgeving van het product + tussentijdige afstemming met docenten en opdrachtgeefster, rubric ontwikkelen, handleiding docenten Uitproberen product in de lessen, enquête laten invullen/begeleiden door studenten, afgeven en toelichten reader en enquête docenten Engels, interviews afnemen docenten praktijkvakken, planning aanpassen in overleg met opdrachtgeefster en docenten praktijkvakken (i.v.m. 2x uitproberen, interviews en presentatie) Resultaten enquêtes studenten en docenten Engels ordenen, interviews uitwerken en resultaten ordenen, tabel analyse resultaten evaluatie maken t.b.v. conclusies, conclusie evaluatie uitwerken (par. 4.3) Presentatie voorbereiden en uitwerken in PowerPoint, reistijd, presentatie(s) geven, formulier beoordelingsadvies bespreken met opdrachtgever Paragraaf 4.3 aanvullen met resultaten presentatie Samenvatting van 250 woorden schrijven Alle onderdelen van het Projectverslag samenvoegen en checklist afwerken Leerverslag schrijven, verantwoording kennisbasis uitwerken en urenverantwoording vanaf klad uitwerken Projectverslag registeren op Archimedes Kennisbank Voorzijde en inhoudspagina projectverslag, project- en leerverslag samenvoegen, projecten leerverslag plus het product uploaden via het digitaal portfolio Divers Totaal december/januari Totaal Beroepsproduct 3 58 7 14 10 1 2 6 20 1 5 3 151 298 23
