PowerPoint-presentatie

Sociaal werk 2
Stoornis/beperkingen
Stoornissen Thema 10 les 8
PTSS
PTSS
• Wie een traumatische ervaring heeft gehad loopt een kans van minstens 25
procent om een posttraumatische stres stoornis (PTSS) te ontwikkelen.
Kenmerken
• je hebt steeds last van herbelevingen;
• je doet van alles om deze dromen van of herinneringen aan het trauma te
voorkomen;
• je bent voortdurend erg gespannen(voortdurend op hun hoede zijn),
waakzaam en prikkelbaar. Vaak slaap je ook slecht, geen interesse,
vermijden van bepaalde plekken, stemmingswisselingen,
PTSS
type
deel 2
• Dit kan al aanwezig zijn wanneer je een enkele gebeurtenis hebt
meegemaakt, bijvoorbeeld een verkrachting, auto ongeluk, overval.
We noemen dit type-I trauma.
• Vaak ook gaat het om een reeks gebeurtenissen, denk aan incest,
oorlogsituaties.
Dan hebben we het over type-II trauma of ook wel
een complexe ptss.
• Complexe ptss kan erg op de borderline stoornis lijken en volgens
sommigen is er een grote overlap tussen die twee.
Korte film
• https://youtu.be/osLburjlHUA
Behandeling/ Therapie
• Biologische behandelingen
• Medicatie
• Psychotherapie
•
•
•
•
Bv Freud psycho analyse
Ret (rationele-emotionele therapie),
Psychotherapie
Cognitieve therapie
Welke therapie is de beste?
• Er is uit onderzoek gebleken dat psychotherapie echt kan werken.
Welke soort van therapie beter is dan de andere is niet duidelijk,
misschien is dat er niet. Iedere therapie hanteert haar eigen
manieren, gebaseerd op belangrijke bevindingen en theorieën in het
eigen vakgebied. Er is geen therapie die mensen sneller zou helpen,
de therapieën werken op dezelfde manier.
• De factoren die voor elke therapie cruciaal zijn, zijn steun, motivatie
en hoop. Zonder deze drie factoren bij de therapeut en de patiënt is
de therapie duidelijk minder effectief gebleken.
Dissociatieve stoornis
Dissociatieve stoornis
• Wat is dis?
• Iedereen is wel eens aan het dagdromen of is wel een beetje
verstrooid. Heeft u hier zo veel last van dat u niet meer normaal kan
functioneren? Dan kan het zijn dat u een dissociatieve stoornis heeft.
Bij een dissociatieve stoornis denkt en voelt u tijdelijk minder en zijn
uw herinneringen vervormd. U komt als het ware los te staan van uw
eigen bewustzijn en u bent een tijdje ‘van de wereld’. Uw gevoel van
tijd kan verstoord zijn waardoor uren in uw beleving seconden
kunnen lijken.
Wat zijn de symptomen van een dissociatieve
stoornis?
Tijdens het dissociëren kunt u de volgende symptomen ervaren:
• geheugenverlies hebben
• in de war zijn over uw eigen identiteit
• het gevoel hebben ‘los’ te staan van uzelf, ‘als een robot’
• veranderingen in gedrag en stemming
• uw lichaam anders ervaren
• geen pijn voelen
Wat is de oorzaak
Traumatische ervaringen. Denk bijvoorbeeld aan kindermishandeling,
seksueel misbruik, of een groot verlies.
Door dissociatie kunt u nare gevoelens die naar boven komen door een
traumatische ervaring wegdrukken en eraan ontsnappen.
Het kan beschouwd worden als een soort afweermechanisme dat u in staat
stelt extreme angst of stress te verdragen. Wanneer u bij traumatische
ervaringen dissocieert kan het zijn dat u later ook dissocieert wanneer u niet
in gevaar bent.
Meestal gebeurt dit n.a.v. een zogenaamde “trigger”, iets dat doet denken
aan de traumatische ervaring. Zo kunt u gaan dissociëren op momenten dat
de vervelende herinneringen bijna naar boven komen. Uw bewustzijn
schakelt zich dan als het ware uit.
Depersonalisatiestoornissen…
• https://youtu.be/hcAmYGXG7Rw
Dissociatieve amnesie
• Dissociatieve amnesie (dissociatief geheugenverlies)
Onvermogen om belangrijke herinneringen, die met de eigen persoon
te maken, hebben uit het geheugen op te halen (= geheugenverlies,
amnesie).
Deze vergeten herinneringen kunnen een periode van enkele minuten
tot het hele leven beslaan. Als het geheugen daaromtrent terugkeert is
vaak moeilijk vast te stellen of de hervonden herinneringen (deels)
correct zijn of niet.
Verschijnselen en oorzaken…
• Mogelijke verschijnselen (o.a.)
Geheugenverlies, verwardheid, angst, paniek.
• Mogelijke oorzaken (o.a.)
Branden, verkeersongelukken, overstromingen, traumatische
gebeurtenissen zoals seksueel misbruik en verkrachting,
oorlogservaringen, concentratiekamp-ervaringen, overlijden van een
dierbare, bedreigende psychische ervaringen zoals epileptische
aanvallen of psychosen, drugs
Somatoforme stoornissen…
• somatisch-symptoomstoornis is een ernstige, chronische aandoening.
• Hierbij hebben mensen last van talloze lichamelijke klachten
waarvoor geen medische verklaring te vinden is zoals:
• hoofdpijn
• misselijkheid
• buikpijn
• vermoeidheid
• flauwvallen
• pijn bij rug, buik, borst en hoofd
• Deze klachten worden vaak beschreven als ondraaglijk. Er kan binnen
de somatisch-symptoomstoornissen onderscheid gemaakt worden of
iemand voornamelijk pijn ervaart of juist andere lichamelijke
klachten.
Conversiestoornis
• Conversie betekent letterlijk omzetten. Een conversiestoornis zet
bepaalde psychische problemen om in iets lichamelijks. Dit is een
onbewust proces. Voor de medische wereld zijn de klachten vaak een
raadsel: iemand kan van de ene op de andere dag opeens niet meer
praten, is verlamd, doof of blind. De medische oorzaak hiervan is
echter niet te vinden
Hypochondrie/Ziekteangststoornis
• Mensen met hypochondrie ervaren constant de angst dat ze een
ernstige ziekte hebben, ondanks dat dit door onderzoek wordt
uitgesloten.
Andere gespecificeerde somatischsymptoomstoornis of verwante stoornis
• Bij een andere gespecificeerde somatisch-symptoomstoornis is er sprake
van klachten, zonder dat daar een medische verklaring voor is gevonden en
zonder dat er sprake is van een andere psychische stoornis. Soms wordt er
wel een medische oorzaak gevonden, echter zijn de klachten dan veel
ernstiger dan men zou verwachten bij de oorzaak. Er wordt gedacht dat de
klachten worden versterkt door een psychische component. Voorbeelden
hiervan zijn klachten als:
• vermoeidheid
• verlies van eetlust
• problemen met maag-darmkanaal
• problemen met de urinewegen
Slaap-waakstoornissen…
Slaap-waakstoornissen…
• Een waakstoornis is een vorm van een slaapstoornis.
Mensen die gedurende langere tijd slecht, ’s nachts
onrustig of te weinig slapen en daardoor overdag niet
fit zijn kunnen last hebben van een slaap-waakstoornis.
Soms leiden mensen aan een niet tegen te houden
slaperigheid overdag. Ook dan kan er spraken zijn van
een slaap-waakstoornis.
• Als slaap-waakklachten in een periode van drie
maanden minimaal drie keer per week optreden en
overdag gepaard gaan met klachten als
• vermoeidheid, slaperigheid, concentratieproblemen en
prikkelbaarheid, is sprake van een chronisch slaapprobleem.
Slaap-waakstoornissen kunnen op basis van de
klachten van een patiënt als volgt worden
ingedeeld:
• Slecht slapen ’s nachts
• Vergrote slaperigheid overdag
• Verstoringen van het slaap-waakritme
• Ongewenste gedragingen ’s nachts
Insomnia…
• We spreken van insomnie, langdurige slapeloosheid, als het niet kunnen inof doorslapen en/of te vroeg wakker worden een maand of langer speelt,
minimaal drie keer per week voorkomt en klachten geeft overdag.
• Patiënten die lijden aan langdurige slapeloosheid – zonder dat daarvoor
een specifieke lichamelijke of psychische oorzaak is aan te wijzen – kunnen
in een vicieuze cirkel terecht komen.
• Cognitieve gedragstherapie kan dan aangewezen zijn om precies de
factoren die bijdragen aan de insomnie in kaart te brengen en aan te
pakken.
• De kern de slaaptherapie is de slapeloosheid te doorbreken en ander
gedrag en een andere denkwijze aan te leren.
Hypersomnia…
• dagelijks terugkerende perioden van overmatige slaperigheid. Iemand
heeft de behoefte om overdag meerdere dutjes te doen. Deze klachten
duren langer dan een maand en bemoeilijken het normaal functioneren in
het dagelijks leven.
• Langdurige hypersomie kan leiden tot geheugenproblemen, problemen
met werk, studie, sociale contacten en het hebben van weinig energie.
Ongeveer 5 tot 15% van de bevolking lijdt aan hypersomnie.
•
De ernst van hypersomnie kan verschillen van bijvoorbeeld vermoeidheid
na een maaltijd tot ongewenst inslaap vallen in gezelschap. Bij
hypersomnie kan automatisch gedrag voorkomen, waarbij iemand zich niet
meer kan herinneren wat hij of zij heeft gedaan.
Narcolepsie
• de patiënt dagelijks kampt met een onbedwingbare en overmatige
slaperigheid overdag. De patiënt valt meerdere malen op een dag zo
maar in slaap, zonder dit te kunnen tegenhouden. Het ongewild in
slaap vallen overdag, is bij deze patiënten geen directe consequentie
van een verstoorde nachtslaap. Bij narcolepsie zijn er vaak ook andere
symptomen zoals plotselinge spierverslapping of zeer levendige
dromen.
• Patiënten met narcolepsie kunnen gebaat zijn met bepaalde
medicijnen. Deze genezen de aandoening niet maar onderdrukken de
symptomen waardoor de patiënt beter kan functioneren in het
dagelijks leven. Geplande slaappauzes en een regelmatige leefwijze
dragen daaraan ook bij.
Parasomnie
• Bewegingen of ‘ongewoon gedrag’ tijdens de slaap komen in vele
varianten voor, variërend van praten in de slaap tot veelvuldig
slaapwandelen. Slaapstoornissen die gepaard gaan met ongewone
bewegingen of ongewoon gedrag worden ook wel aangeduid met de
verzamelterm parasomnie. Hieronder rekenen we ook aandoeningen
zoals het rusteloze benen syndroom. Een deel van de patiënten is zich
in het geheel niet bewust van zijn parasomnie, waardoor gevaarlijke
situaties kunnen ontstaan. Parasomnie kan leiden tot een slechte
kwaliteit van de slaap.
Slaapapneu
• Mensen met slaapapneu, een verstoorde ademhaling tijdens de slaap,
hebben aanvankelijk niet-specifieke klachten zoals slaperigheid overdag,
concentratieverlies en soms hartkloppingen. De klachten nemen
langzamerhand toe.
• Bij patiënten met een apneu valt de ademhaling tijdens de slaap stil. De
ademstilstand duurt enkele seconden tot zelfs enkele minuten en treedt
veelvuldig op. De hersenen geven telkens een signaal om weer te ademen.
Ten gevolge van dat signaal wordt de apneupatiënt steeds een beetje
wakker. De slaap werkt dan niet meer herstellend terwijl het lijkt alsof de
patiënt met slaapapneu gewoon doorslaapt.
•
Slaapapneu 2
• Er zijn verschillende vormen van slaapapneu. OSAS (obstructief
slaapapneu syndroom) komt het meest voor en gaat gepaard met luid
snurken. De verstoorde ademhaling wordt dan veroorzaakt door
afsluiting van de keelholte tijdens de slaap. Bij CSAS (centraal
slaapapneu syndroom) geven de hersenen te weinig prikkels om te
ademen tijdens de slaap. Deze diagnose is moeilijker te stellen.
• De meeste patiënten met slaapapneu zijn gebaat met CPAPapparatuur. Dit is een toestel dat de luchtdruk in de neus- en
keelholte verhoogt. Dit voorkomt afsluiting van de keelholte. Er treedt
dan geen ademstilstand meer op.
Verdieping… leeftijdsgebonden stoornissen.
• Waar denk je aan….
• Blz… 182 t/m 191..
• Bedenk een casus. Per onderdeel…