Zeeuwse Gronden Nieuwe woonvorm met toekomst Jan van Blarikom Lezing Similes, 26 maart 2011 Waar staat Zeeuwse Gronden voor? - Resultaten behandeling van mensen met een ernstige psychiatrische stoornis beperkt - Nieuw perspectief op herstel langere termijn noodzakelijk - Zeeuwse Gronden: - Stevige bodem bieden aan mensen met ernstige psychiatrische stoornis - ook op langere termijn Huidige situatie • In optimale geval biedt behandeling: - Veel tijd en aandacht bij aanvang psychiatrische stoornis - Opname Instellen op medicatie Gesprekken / therapieën Begeleiding terug naar samenleving Resultaat • Schizofrenie: 80 % terugval (minstens eenmaal) binnen vijf jaar • Manisch-depressieve stoornis en depressieve stoornis, gunstiger resultaten maar ook daar groep die regelmatig terugvalt en te maken heeft met aanzienlijke beperkingen. Gevolg • Langdurige opnames (hospitalisatie) • Terugkerende opnames (draaideur) • Maatschappelijke achteruitgang / isolement • Ernstige achteruitgang (forensische setting / zwervend bestaan) Uitzichtloze situatie…. • Mens met psychiatrische stoornis gelooft niet meer in verbetering • Ouders raken uitgeput • Hulpverleners zijn die lastige patiënt (en ouders) zat • Iedereen wordt boos op elkaar – en keert teleurgesteld de rug naar elkaar toe Maar…. • Herstel is mogelijk • Keerpunt vaak na 5 jaar • Tegen de tijd dat iedereen ‘uitgeblust’ is – ontstaan vaak de eerste tekenen van herstel Nieuwe visie op lange termijn noodzakelijk • Herstel is een proces dat zich afspeelt over een termijn van 10, 20, 30 jaar • Herstel is ook: leren leven met beperkingen. • Bijdrage ‘behandeling’ aan herstel is zeer beperkt Wat bevordert het herstel Mensen met een ernstige psychiatrische stoornis de tijd geven die nodig is! De tijd die nodig is • Visie document Raad van Bestuur Stichting Wonen en Psychiatrie Herstel in de tijd (voorwaarden) • Verblijf buiten het psychiatrisch ziekenhuis • Zo zelfstandig mogelijk leven • In sociaal verband • Begrenzen van de stoornis • Werk / zinvolle dagbesteding Zeeuwse Gronden Zeeuwse Gronden • Samenwerking ouders en hulpverleners • Voorziening voor mensen met een ernstige psychiatrische stoornis • Die we de tijd willen geven die nodig is, onder goede omstandigheden Nieuwe woonvorm (voorbeeld: Klaasenstraat Terneuzen) Kenmerken • Iedere bewoner heeft eigen appartement (Inclusief: eigen voordeur, huiskamer, slaapkamer, keuken, badkamer) • Alle bewoners hebben toegang tot gemeenschappelijke ruimte (en evt. tuin) om elkaar te ontmoeten (samen koken, koffie drinken, tv kijken, spelletjes doen) Binnentuin nieuwbouw locatie Axel Autonomie en verbondenheid • Door eigen appartement – kan de bewoner zo zelfstandig mogelijk wonen • Door gemeenschappelijke ruimte, bestaat er de mogelijkheid tot ontmoeting en ontstaan er nieuwe sociale verbanden Samen op eigen benen staan Vrijheid en begrenzing • Bewoners krijgen de mogelijkheid hun leven zo in te richten als bij hen past: het leven van de een speelt zich af om en nabij het appartement, een ander werkt buiten de deur. • Begrenzing: waar de stoornis (wanen, hallucinaties) het leven van de bewoner dreigt over te nemen, worden medicijnen gegeven en zonodig wordt de verantwoordelijkheid (tijdelijk) overgenomen. Werk / zinvolle dagbesteding • Bewoners worden gestimuleerd werk (of dagbesteding) naar hun eigen mogelijkheden op te pakken – Werken in en rond de woonvorm – Werken in beschermde setting • Dagactiviteitencentrum • Klusdienst • Samenwerking zorgboerderij – Aanstelling binnen Zeeuwse Gronden – Regulier werk Klusdienst • Bewoners voeren allerlei klussen uit bij andere bewoners tegen bescheiden vergoeding. Uitgangspunt is meedoen: vakmensen en mensen met twee ‘linkerhanden’ – wie wil kan meedoen. Geïntegreerde zorg • Wonen, behandelen, begeleiden, dagbesteding – vormen een eenheid binnen Zeeuwse Gronden • Wat niet gescheiden is, kan niet gescheiden worden: dat geldt voor de mens en zijn aandoening; dat geldt voor de aangeboden zorg Financiering • Zeeuwse Gronden wordt gefinancierd voor de volgende activiteiten • Behandeling • Begeleiding • Wonen (verblijf) • Dagbesteding Behandeling • Behandeling wordt officieel omschreven als ‘op genezing gerichte zorg.’ • De financiering van deze zorg is ondergebracht bij ‘zorgverzekeraars’. • Iedere inwoner van Nederland kiest eigen zorgverzekeraar. Behandeling wordt via instantie / arts gedeclareerd. Declaratie behandeling • DBC “Diagnose Behandel Combinatie” - Op grond van diagnose ontvangt cliënt behandeling: - Psychiater (medicijnen) - Psycholoog - Sociaal psychiatrisch verpleegkundige - Verpleegkundige - Verrichtingen worden gedeclareerd in DBC Declaratie begeleiding • Dagelijkse begeleiding is de belangrijkste activiteit van Zeeuwse Gronden • De begeleiding wordt betaald vanuit de AWBZ = Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten • Dit is een ‘oude wet’ – ingesteld door de Staat om onverzekerbare kosten, zoals opname bij langdurige psychiatrische ziekten te betalen Van bed (intramuraal) naar begeleiding (extramuraal) • Het overheidsbeleid is ‘bedden’ in het psychiatrisch ziekenhuis om te zetten naar begeleiding op woonplekken buiten het psychiatrisch ziekenhuis • Bewoners Zeeuwse Gronden krijgen 7 tot 15 uur begeleiding in de week, dit wordt betaald vanuit de AWBZ. Twee vormen financiering AWBZ begeleiding • Een bewoner huurt zelf een appartement (inkomen / uitkering meestal via sociale dienst) – Extramurale begeleiding op indicatie • Een bewoner krijgt verblijfplaats toegewezen – Zeeuwse Gronden stelt appartement met begeleiding tot de beschikking Nadere uitwerking • In de ‘woonclusters’ zijn beide constructies aanwezig: • Bewoner huurt zelf appartement gekoppeld aan ‘zorgcontract’ • Bewoner krijgt verblijfplaats toegewezen • Qua wonen geen verschil – zorg aan bewoners met verblijfplaats is intensiever Dagbesteding • Deze activiteit wordt vergoed door – Zorgverzekeraar (gericht op genezing) – AWBZ – structurele dagbesteding – Gemeente (WMO) – maatschappelijke (re)integratie Conclusie financiering • Financiering vanuit verschillende bronnen - overheidsbeleid gericht op verscheidenheid, zorgverzekering, AWBZ en gemeentes – Zeeuwse Gronden gericht op eenheid, verschillende financieringstromen moeten voor de bewoner één geïntegreerde vorm van zorg opleveren • Zeeuwse Gronden • Onafhankelijke GGZ instelling • Psychiaters, psychologen, verpleegkundigen en (woon)begeleiders in dienst van Zeeuwse Gronden • Zorg – op geïntegreerde wijze aangeboden aan bewoners www.zeeuwse-gronden.nl