1.3 Formaliteiten bij de start LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN een – Voorwaarden starten van een betrokken – Inschrijven KBO: ondernemingsnummer – Ondernemingsloket – Registratie BTW-nummer – Aansluiting bij een sociale verzekeringskas/ziekenfonds naar keuze – Openen financiële rekening – Bijkomende vergunningen activiteiten, vestigingswet – Financieel plan in functie van de oprichting van een vennootschap 1 De algemene voorwaarden om handelsactiviteit uit te oefenen toelichten. 2 De formaliteiten bij de start onderneming opzoeken en de documenten lezen en interpreteren. 3 Bijkomende verplichtingen in functie van de oprichting van een vennootschap opzoeken. om een handelsactiviteit – Oprichtingsakte beheersmandaat 4 De kosten, inherent aan de oprichting van een zaak, op actuele websites opzoeken. 5 Aspecten van de begrippen huwelijkscontract en het samenlevingscontract aan de hand van voorbeelden toelichten. voor te bepaalde (handelsnaam) – kosten in verband met de start van een onderneming – Het huwelijkscontract begrip, soorten, impact op de oprichting van een zaak – Het samenlevingscontract: begrip, impact 6 Voor- en nadelen zowel bij de start van een zaak als bij de overname van een bestaande zaak formuleren aan de hand van voorbeelden. – Overname bestaande onderneming: voor- en nadelen 7 Aspecten ivm natuurlijke en rechtpersonen verklaren en illustreren met voorbeelden in het kader van de oprichting van de onderneming. – Onderscheid natuurlijke versus rechtspersoon – Voordelen van een rechtspersoon – Eenmanszaak/vennootschap – Courante vennootschapsvormen: BVBA (EVBA) NV en CVBA,(coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid) Comm A (commanditaire vennootschap op aandelen): voor- en nadelen, kenmerken – Minder courante vennootschapsvormen: CVOA(coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid), VOF(Vennootschap onder firma), Comm V 8 Aspecten van toelichten. diverse ondernemingsvormen (gewone commanditaire vennootschap): voor en nadelen, kenmerken 9 Aspecten van een VZW toelichten. – VZW: voor- en nadelen, doel, kenmerken, criteria 10 Aspecten van het begrip eigen vermogen verklaren. – aandelen, aandeelhouder, dividend: begrip – Aandelen aan toonder/ aandelen op naam; aandelen met of zonder nominale waarde : begrip en verschil – Belang goede relaties aandeelhouders. 11 Aspecten in de relatie tussen de onderneming en de aandeelhouders toelichten. bedrijfsleiding en – Gelijklopende en tegengestelde belangen tussen bedrijfsleiding en aandeelhouders – Algemene vergadering der aandeelhouders: beleidsdoorlichting, toelichting resultaten, dividendenpolitiek, toekomstig beleid,… DIDACTISCHE WENKEN Heel veel van deze doelstellingen kunnen bereikt worden via opzoekwerk, zowel in handboeken, wetboeken als op websites. Dit leerstofonderdeel leent zich uitstekend tot begeleid zelfstandig leren: de leerlingen zoeken en verwerken de info systematisch (met bijvoorbeeld behulp van een leerpad op het elektronisch leerplatform), waarbij jij hen als leraar coacht. 2 3 Je vindt een duidelijk overzicht van de te vervullen formaliteiten bij de start van een onderneming op http://mineco.fgov.be/enterprises/crossroads_bank/pdf/depliant_nl.pdf en bij http://www.mineco.fgov.be/SME/Starters/ZichVestigen_nl-01.htm#P27_1205 of nog op http://www.startersservice.be/, onderdeel van de site van Unizo. De laatste jaren is er veel veranderd op het vlak van de verplichtingen bij de start van een onderneming. Belangrijk is steeds de meest recente info te raadplegen op diverse websites van de Vlaamse overheid of van middenstandsorganisaties. Je kan met je klas een degelijk voorbereid bezoek brengen aan een ondernemingsloket. Op die manier worden leerlingen onmiddellijk geconfronteerd met de realiteit. Ze kunnen vooraf een aantal vragen voorbereiden en deze voorleggen aan de bediende van het loket. Dat bespaart heel wat opzoekwerk en leerlingen komen in contact met de dagelijkse praktijk. Het geheel van vragen en antwoorden kan worden weergegeven via een tekstverwerker. Deze opdracht kan gegeven worden in het kader van de GIP. 4 Info te vinden op http://mineco.fgov.be/enterprises/crossroads_bank/pdf/depliant_nl.pdf 5 Mogelijke bronnen: http://www.notare.be/huwelijk.htm; http://www.mineco.fgov.be/enterprises/vademecum/Vade1_nl.htm#P35_6367 Voor het samenlevingscontract: http://www.juridat.be/cgi_loi/loi_a.pl?language=nl&caller=list&cn=1998112335&la=n&fromtab= wet&sql=dt='wet'&tri=dd+as+rank&rech=1&numero=1 Het samenlevingscontract wint de laatste jaren wel aan populariteit, maar strikt juridisch is er veel minder geregeld dan in een huwelijkscontract. Het is belangrijk dat leerlingen de gevaren inzien van bv het wettelijk stelsel als huwelijkscontract bij de oprichting van een vennootschap. De verschillende soorten huwelijkscontracten moeten bij wijze van voorbeeld goed geanalyseerd worden. Nuttig is te wijzen op de gevolgen van een huwelijkscontract bij het faillissement van een onderneming. Verschillen tussen de diverse huwelijksstelsels kunnen worden aangetoond als er bv gebouwen moeten worden verkocht. Op wiens grond zijn de gebouwen gezet? Kan er wel verkocht worden? Wie is aansprakelijk voor de schuld? Het is belangrijk dat de leerlingen zelf voorbeelden kunnen geven die kunnen duiden op gevaren voor de onderneming en dat ze het belang van een huwelijkcontract voor de onderneming kunnen formuleren. 6 7 8 Info kan gevonden worden op http://www.mineco.fgov.be/enterprises/vademecum/Vade1_nl.htm#P35_6367 Of op de site van Ondernemend Vlaanderen; strategische beslissingen http://www2.vlaanderen.be/ned/sites/wegwijs/ondernemen.htm http://ewbl-publicatie.vlaanderen.be/Uploads/Overname_van_een_onderneming.pdf Het is niet de bedoeling de overname van een bestaande zaak in detail te ontleden wat betreft de waardering. De kennis van voor- en nadelen van een overname is voldoende. Boekhoudkundig zal dit item ook niet verder worden uitgewerkt. . Rond deze doelstelling is heel wat informatie te vinden op de volgende websites:http://www.mineco.fgov.be/SME/Starters/NatPers_nl-03.htm#P144_10206 http://www.mineco.fgov.be/enterprises/vademecum/TocFor_nl.htm http://www.startersservice.be/infoadvies.jsp?kw=Vennootschap http://www.startersservice.be/images/res205533_1.pdf#search=%22'overname%20van%20ee n%20bestaande%20zaak'%22 Het is de bedoeling dat de leerlingen een aantal criteria van deze vennootschapsvormen zelf opzoeken en schematisch verwerken. Volgende criteria worden best vergeleken voor alle vennootschapsvormen: a. Oprichting: oprichtingsakte, minimum aantal aandeelhouders, aansprakelijkheid van de oprichters, financieel plan, b. Kapitaal: minimumkapitaal, volstorting van het kapitaal, inbreng in natura, inbreng in geld c. Aandelen: soorten aandelen, overdracht van aandelen, d. Bestuur: bestuur van de vennootschap, aansprakelijkheid bij faillissement, controle op de vennootschap e. Algemene vergadering: jaarvergadering, aanwezigheid bestuurders en commissaris f. Boekhoudkundige verplichtingen: inventaris, jaarrekening en verslag, aanleggen van wettelijke reserve g. Fiscaliteit: vennootschapsbelasting of niet. De leerlingen zullen doorheen de opdracht zelf ontdekken dat er vennootschapsvormen wettelijk zeer goed zijn uitgewerkt (NV en BVBA) en waarbij de aansprakelijkheid van de bestuurders beperkt blijft en dat er ook zogenoemde 'onveilige' vennootschapsvormen bestaan. (CVOA, VOF) Bij een faillissement zijn bij deze laatste vormen geen wettelijke veiligheidsclausules ingebouwd. De bestuurder is dus volledig aansprakelijk, deze vormen zijn risicovol. Deze opdracht kan gegeven worden in het kader van de GIP. 9 Rond de wetgeving van de VZW is info te vinden op http://www.mineco.fgov.be/enterprises/vademecum/Vade1_nl-02.htm#P429_74532 Dezelfde criteria als onder doelstelling 8 kunnen hier worden opgezocht.