Latijns-Amerikastudies Bachelor of Arts Bij ons leer je de wereld kennen Waarom Latijns-Amerikastudies? In het moderne Latijns-Amerika zijn de sporen van de woelige, kleurrijke en soms dramatische geschiedenis nog altijd duidelijk zichtbaar. Wie er nu rondkijkt, ziet een continent vol contrasten: moderne steden tegenover traditionele dorpen, extreme rijkdom naast schrijnende armoede, vruchtbare bossen naast kale hoogvlaktes. Veel Latijns-Amerikaanse landen zijn economische grootmachten in opkomst, zoals Brazilië, Mexico en Chili. Handel tussen Europa en Latijns-Amerika wordt steeds belangrijker. Maar denk ook aan de cultuur uit de regio: Braziliaanse Samba, Argentijnse Tango of de boeken van de Colombiaanse Gabriel Garcia Marquez en de Chileense Roberto Bolaño. Je kiest aan het begin van deze studie voor de variant Spaans-Amerika of Brazilië. Tijdens de opleiding verdiep je je in de moderne geschiedenis, culturele analyse en taalkunde. Als kenner van Latijns-Amerika ben je breed en algemeen inzetbaar. LatijnsAmerikastudies studeren in Leiden 3 Past deze studie bij jou? 4 Lees meer over: Opbouw van de bacheloropleiding 5 Keuzeruimte: jij kiest! Bereid je voor op de arbeidsmarkt 8 Vakkenpakket 10 Voorlichtingsdagen & Contact 6 11 Fotografie: UFB Photo & Digital, Marc de Haan, Hielco Kuipers, klublu / Shutterstock.com (foto p. 4) en Kenneth Pattinama, student Latijns-Amerikastudies (foto p.5). Aan deze brochure, die met zorg is samengesteld, kunnen geen rechten worden ontleend. De meest actuele informatie is te vinden op studereninleiden.nl. Augustus 2016 LatijnsAmerikastudies studeren in Leiden Als afgestudeerde regiospecialist beschik je over een brede kennis van Latijns-Amerika. Binnen de moderne, groeiende economieën komen steeds meer kansen voor LatijnsAmerikakenners. Waarom in Leiden? Alleen in Leiden is het mogelijk een studie te volgen waarin Latijns-Amerika centraal staat. Andere Nederlandse universiteiten richten zich vooral op de taal en geschiedenis van Spanje. Om Latijns-Amerika goed te kunnen begrijpen, bestudeer je de hedendaagse culturele en maatschappelijke ontwikkelingen van deze gevarieerde regio. Leiden is de enige universiteit waar zowel de Spaanse als Portugese taal wordt bestudeerd. Internationaal Latijns-Amerikastudies is bij uitstek een studie met een internationaal karakter. Veel studieboeken zijn in het Engels, Spaans of Portugees geschreven. Om nader kennis te maken met de regio ga je in het tweede jaar naar Latijns-Amerika toe om onderwijs te volgen. Het merendeel van de docenten is zelf afkomstig uit landen in de regio. Drie wetenschapsgebieden Tijdens de opleiding bestudeer je drie wetenschappelijke disciplines: moderne geschiedenis, taalkunde en culturele analyse. Bij moderne geschiedenis ligt de nadruk op de periode na 1945, met speciale aandacht voor de economische en politieke processen in de afgelopen 20 jaar. Met de benodigde historische kennis in je achterhoofd kun je actuele gebeurtenissen en processen beter begrijpen en een plaats geven in de cultuur van een land. Binnen de discipline taalkunde maak je ook kennis met de verschillen in taalgebruik tussen landen en bevolkingsgroepen. Verder leer je over de taalstructuur van Spaans of Portugees en hoe de taal zich door de tijd heen heeft ontwikkeld. Uiteindelijk helpen die inzichten je om goed Spaans of Portugees te lezen, schrijven en spreken. Culturele analyse geeft via literatuur, kunst, muziek en film inzicht in de manier waarop mensen in de regio tegen de wereld aankijken. Nobelprijswinnaar Octavio Paz omschreef dit ooit als ‘een andere manier van westers zijn’. Ook de snelgroeiende invloed van moderne massamedia komt binnen deze discipline aan bod. Meer informatie: studereninleiden.nl/latijns-amerikastudies 3 Past deze studie bij jou? Als je Latijns-Amerikastudies wilt doen, heb je natuurlijk allereerst belangstelling voor andere culturen. Bovendien wil je je graag in wereldtalen zoals Spaans en Portugees kunnen uitdrukken. Hierdoor kan je rechtstreeks de culturele rijkdom van de regio ervaren. Je krijgt een brede scholing in verschillende disciplines. Je vindt het dus leuk en uitdagend om een samenleving vanuit uiteenlopende wetenschappelijke invalshoeken te bestuderen. Je bent geïnteresseerd in de actuele, culturele en politieke ontwikkelingen en trends van Latijns-Amerika. Daarnaast heb je een open mind en ben je flexibel. De wereld van nu 4 vind je interessant en je voelt je betrokken bij maatschappelijke kwesties, zoals de positie van de inheemse bevolking. Toelating Je wordt rechtstreeks toegelaten tot de bacheloropleiding Latijns-Amerikastudies als je in het bezit bent van een vwo-diploma. Heb je een propedeuse- of einddiploma van een hbo-instelling, controleer dan bij de opleiding of je een toelatingsverzoek moet indienen. Kijk voor de precieze eisen en mogelijkheden op studereninleiden.nl/toegang. Uit de agenda van Jade Reilink, eerstejaars 06:30 Ik woon in Tilburg, dus ik moet vroeg opstaan om de trein naar Leiden te halen. 09:15 In de werkgroep Portugees leren we de subjuntivo te gebruiken. Deze aanvoegende wijs kent het Nederlands niet, maar ik kom erachter dat hij in het Spaans en Portugees juist vaak wordt gebruikt! 11:15 In het hoorcollege De Stad in Latijns-Amerika kijken we The Informal City. Het is een indrukwekkende documentaire, die veel aanknopingspunten voor discussie biedt. 13:00 Het is lekker weer dus ik ga met mijn studiegenoten buiten lunchen. 14:15Taalkunde 1 begint, het laatste college alweer. Het draait in dit vak om klankleer en de uitspraak van woorden. 16:00 Ik blijf regelmatig in Leiden om met vrienden te gaan eten; genoeg leuke plekjes! Maar dit keer pak ik op tijd de trein terug naar huis. 18:30 Ik werk nog even aan een presentatie voor morgen. 20.30 Lekker ontspannen op de bank. 23:30 Slapen. Morgen weer fris van start! Opbouw van de bacheloropleiding Ontwikkel je tot een allround deskundige en bestudeer de actualiteit vanuit drie disciplines: moderne geschiedenis, taalkunde en culturele analyse. Terwijl je je de taal eigen maakt leer je Latijns-Amerika beter begrijpen. Oók door de regio te bezoeken. Algemeen De bacheloropleiding Latijns-Amerikastudies duurt drie jaar. De voertalen van de colleges in de bachelor zijn Nederlands, Spaans en bij bepaalde vakken Portugees. Aan het begin van de opleiding maak je een keuze tussen twee varianten: Spaans-Amerika of Brazilië. Het eerste jaar In het eerste jaar ga je flink aan de slag om de Spaanse of Portugese taal onder de knie te krijgen. Je volgt ook vakken over de verschillende landen en culturen in de regio. Na een inleiding in de moderne geschiedenis van Latijns-Amerika, maak je onder andere kennis met de historische ontwikkelingen in de regio. Met deze bagage kun je de politieke, culturele en sociaaleconomische processen beter begrijpen. Daarnaast maak je kennis met culturele analyse en taalkunde. In je eerste jaar heb je 15 uur college per week en besteed je ook veel tijd aan zelfstudie. Per week ben je gemiddeld 40 uur bezig met je studie. Tweede en derde jaar In het tweede en derde jaar van je bachelor versterk je je analytische vaardigheden. Je verdiept je verder in specifieke vraagstukken en uitdagingen waarmee Latijns-Amerika wordt geconfronteerd. Verder ga je door met het ontwikkelen van je taalvaardigheid Spaans of Portugees, en bezoek je de regio. Terwijl je daar studeert leer je het land, de cultuur én de taal nóg beter kennen. In je derde jaar kies je een van de disciplines waarin je je specialiseert en waarin je uiteindelijk ook je eindwerkstuk schrijft, in het Nederlands, Spaans of Portugees. Voor dit werkstuk doe je onderzoek naar een Latijns-Amerikaans onderwerp naar keuze. De academische vaardigheden die je voor dit onderzoek nodig hebt, oefen je al vanaf het begin van je studie. Enkele voorbeeldtitels van een eindwerkstuk zijn: wwDe staat en inheemse sociale bewegingen in Bolivia onder de regering Morales wwDe stad en de ruïne in urbane kronieken over Havanna wwSpanglish en Portuñol, een vergelijking tussen twee fenomenen van talen in contact wwDe impact van de Olympische Spelen op het internationale imago van Brazilië 5 Een regio vol levenslust en een diversiteit aan culturen en denkwijzen Het eerste studiejaar Dit zijn enkele vakken van het eerste jaar: Inleiding moderne geschiedenis van Latijns-Amerika Je eerste kennismaking met de samenleving van Latijns-Amerika. Al snel zul je merken dat er tussen de landen zowel veel overeenkomsten als grote verschillen zijn. Dat maakt dit deel van de wereld ook zo boeiend. Je leert over de belangrijkste historische ontwikkelingen en maakt kennis met de politieke, culturele en sociaaleconomische processen van nu. Natievorming in Latijns-Amerika In dit vak ga je dieper in op de LatijnsAmerikaanse samenleving. Je verzamelt kennis over maatschappelijke groeperingen en organisaties, bijvoorbeeld van boeren en indianen. Een ijkpunt in de geschiedenis van het continent is de onafhankelijkheid in het begin van de negentiende eeuw. De verschillende staatsvormen en maatschappelijke ontwikkelingen sinds die tijd passeren de revue. De stad in Latijns-Amerika Vanwege grootschalige migratie van het platteland naar de grote steden maakt LatijnsAmerika sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw een ongekend proces van verstedelijking door. Momenteel leven acht van de tien Latijns-Amerikanen in stedelijke gebieden. 6 Dr. José Carlos Aguiar docent Latijns-Amerikastudies De abrupte en grootschalige concentratie van mensen in grote steden is gepaard gegaan met tal van problemen: werkloosheid, gebrek aan huisvesting, onveiligheid en geen toegang tot openbare diensten en scholing. In dit college analyseer je de belangrijkste aspecten van de stedelijke problematiek van Latijns-Amerika. Taalvaardigheid Spaans of Portugees Kennis van Spaans en/of Portugees is een onmisbaar hulpmiddel om Latijns-Amerika te begrijpen. Dan kun je later in je studie boeken en kranten lezen en onderzoek gaan doen in Latijns-Amerika. Taalkunde Spaans of Portugees Waarin verschilt het Portugees van Brazilië met het Portugees uit Portugal? En waarom? Welke invloed hebben inheemse talen op het Latijns-Amerikaanse Spaans? In dit vak ga je op zoek naar antwoorden op deze en andere taalkundige vragen. Latijns-Amerika in woord en beeld Dit vak geeft je een algemene inleiding in de Latijns-Amerikaanse literatuur. Aan de hand van bekende, vertaalde literatuur en van enkele invloedrijke films wordt de verbeelding van de Latijns-Amerikaanse werkelijkheid kritisch onder de loep genomen. Denk aan stereotypen over drugs en geweld in een populaire serie als Narcos of over romantiek en politiek in de mythische figuur van Che Guevara. Het tweede en derde jaar Het tweede en derde studiejaar bestaan uit een combinatie van verplichte vakken en keuzevakken. Je sluit de bachelor af met een eindwerkstuk. Verblijf in Latijns-Amerika In het tweede studiejaar volg je enkele maanden colleges aan universiteiten in Latijns-Amerika. Je volgt disciplinaire collleges en colleges Taalvaardigheid Spaans of Portugees. Ook verblijf je in een gastgezin. Zo heb je direct contact met de LatijnsAmerikaanse samenleving. In het kader van democratisering vindt er tegenwoordig in Latijns-Amerika een bloei aan maatschappelijke bewegingen plaats. Vanuit de sociale geschiedenis legt José Carlos deze bewegingen uit aan studenten. ‘We bestuderen “lo latinoamericano”: de diversiteit aan culturen, denkwijzen en de levenslust die Latijns-Amerika zo spannend maakt.’ Een selectie vakken uit het tweede jaar: wwTaalvaardigheid Spaans of Portugees wwInternationale Betrekkingen van LatijnsAmerika wwBraziliaanse Cultuur en Literatuur wwTaalkunde Spaans-Amerika of Taalkunde Portugees wwWetenschapsfilosofie Een selectie vakken uit het derde jaar: wwPubliek Beleid in Latijns-Amerika wwOnderzoeksmethodologie: Culturele Analyse wwTaalvariatie van het Spaans wwGlobal Crossings: Brazil and Cultural Dialogues in the Lusophone World Bekijk de studiegids via: studereninleiden.nl/latijns-amerikastudies 7 Keuzeruimte: jij kiest! Håvar Solheim promovendus Aan de Universiteit Leiden kun je je studie zoveel mogelijk laten aansluiten op jouw eigen interesses en ambities. In het derde jaar van je bachelor heb je een keuzeruimte van 30 studiepunten. Je vult die voor een belangrijk deel zelf in met bijvoorbeeld een keuzepakket, een PraktijkStudie, een stage of een buitenlandverblijf. Zo geef je verdieping of verbreding aan je studie. Keuzepakket Je kunt besluiten in je keuzeruimte je kennis van Latijns-Amerikastudies verder te verdiepen met extra colleges die aansluiten bij je opleiding Latijns-Amerikastudies. Je kunt bijvoorbeeld de ‘tweede taal’ van de opleiding leren. Of je kunt juist je blik verbreden en vakken volgen buiten je eigen opleiding, bijvoorbeeld bij Geschiedenis, Culturele Antropologie of Bestuurskunde. Je kiest uit speciaal samengestelde pakketten (minoren), of je vult je keuzeruimte met een pakket van samenhangende keuzevakken. PraktijkStudies Alleen in Leiden kun je de bacheloropleiding Latijns-Amerikastudies combineren met een PraktijkStudie. Je kiest een PraktijkStudie als invulling van je keuzeruimte. Met een PraktijkStudie verdiep je je in werk waarvoor jij als student Latijns-Amerikastudies geknipt bent. Bovendien vul je de theorie aan met praktijkgerichte kennis. Een PraktijkStudie 8 is een hele goede voorbereiding op de arbeidsmarkt. Er zijn bovendien een aantal Leidse masterprogramma’s die hier op aansluiten. Er zijn vijf PraktijkStudies: wwBoek, Boekhandel en Uitgeverij wwEducatieve minor wwEuropese Unie Studies wwInternationaal en Intercultureel Management wwJournalistiek en Nieuwe Media Håvar is geïnteresseerd in de achtergronden van de geweldsspiraal in Colombia. ‘Als promovendus doe ik onderzoek in de hoofdstad Bogotá naar de manier waarop de lokale bevolking betrokken is bij het veiliger maken van hun directe omgeving. Een geweldige baan, want dit is wat ik het liefst doe: onderzoek uitvoeren in Latijns-Amerika.’ Stage lopen Een stage is ideaal om te ontdekken wat je wel en niet interessant vindt. Zo kun je nagaan of datgene wat je leuk lijkt wel echt bij je past. Denk hierbij aan de sector waar je in kunt werken, het soort werk of de rol die je uitoefent. Handig om tijdens je studie te ontdekken, zo geef je richting aan je verdere loopbaan. In een stage doe je ook werkervaring, extra vaardigheden en handige netwerkcontacten op. En dat is precies wat werkgevers vragen, zelfs van starters op de arbeidsmarkt. Door een stage werk je bovendien al op het niveau van je opleiding. en/of analytische vaardigheden. Denk aan stages in de journalistiek, de uitgeverij, het onderwijs, in de voorlichting en pr, in het bedrijfsleven of bij de overheid. Het is ook mogelijk om in het buitenland stage te lopen. Wat voor stages zijn er? Afhankelijk van je studie, je specialisatie en jouw voorkeur zijn er verschillende stages mogelijk. Sommige stages sluiten direct aan op het vakgebied van je studie, andere stages doen vooral een beroep op je communicatieve Meer informatie over de keuzeruimte vind je op: studereninleiden.nl/latijns-amerikastudies Voor een volledige academische opleiding ga je na je bachelor door met een master Aangezien de masteropleiding Latin American Studies de enige Europese masteropleiding buiten Spanje is die gegeven wordt in de Spaanse taal, kan er gebruik gemaakt worden van de meest recente werken van Latijns-Amerikaanse onderzoekers. In deze master leg je de nadruk op de hedendaagse praktijk in de regio. Meer informatie vind je op unileidenmasters.nl. Tom Loomans ouderejaars Naar het buitenland Meer weten? Je leert een taal en cultuur pas écht goed kennen door je er een tijdlang in onder te dompelen. Vandaar dat voor bachelorstudenten in hun tweede jaar een verblijf van één semester in Latijns-Amerika vast onderdeel is van het onderwijsprogramma. Studenten die hebben gekozen voor de richting Spaans gaan naar Chili, studenten die zich verdiepen in Brazilië en het Portugees leren gaan naar Brazilië. Studenten verblijven in lokale gastgezinnen die zijn geselecteerd door de opleiding Latijns-Amerikastudies. Als je vragen hebt over het perspectief van jouw studiekeuze, kun je altijd contact opnemen met je studiecoördinator. Tijdens en tot een half jaar na je studie kun je ook terecht bij de Studenten Loopbaan Service voor antwoorden op je vragen. Ontdek wat bij je past door sollicitatieworkshops of een loopbaantest en doe handige werkgeverscontacten op. ‘Het buitenlandverblijf in het tweede jaar is een enorm pluspunt. Ik ben naar de Argentijnse stad La Plata geweest om daar aan de Universidad Nacional de La Plata te studeren. Die ervaring heeft mij zelfs zo beïnvloed dat ik heb besloten om het laatste deel van mijn scriptie in La Plata te gaan schrijven. Ik wil zeker geruime tijd in Argentinië gaan wonen en werken, en ben van plan om stage te lopen aan de Nederlandse ambassade in Buenos Aires.’ Meer informatie: studereninleiden.nl/latijns-amerikastudies 9 Bereid je voor op de arbeidsmarkt En dan ben je afgestudeerd. Je beschikt over brede kennis van een regio in opkomst en spreekt de wereldtalen Spaans en/ of Portugees. Bovendien ben je een onafhankelijke, kritische denker en kun je je goed uitdrukken in woord en geschrift. Dat maakt je geschikt voor veel verschillende functies. Op weg naar werk Waar je later werkt, hangt af van je eigen interesses, kennis en vaardigheden en de studiekeuzes die je maakt. Het is dus handig als je je al tijdens je studie voorbereidt op een toekomstige baan. Dit kan bijvoorbeeld door het kiezen van een specialisatie of door de invulling van de vrije keuzeruimte met een stage, minor of een buitenlandverblijf. De studiecoördinator van de opleiding en de Studenten Loopbaan Service adviseren je hierbij. Het loont om ook een master te gaan doen, daarmee vind je een baan op hoger niveau. Waar kun je aan de slag? Na het afronden van de bachelor LatijnsAmerikastudies ben je voor verschillende werkgevers interessant. Dit komt door je kennis van een grote regio en de academische vaardigheden die je hebt opgedaan. Je kunt bijvoorbeeld aan de slag als regioanalist, onderzoeker, communicatiespecialist, docent of journalist. 10 Organisaties waar studenten LatijnsAmerikastudies werken zijn: wwMinisterie van Binnenlandse Zaken/IND wwInternational Film Festival Rotterdam wwAmbassade van Chili wwBoom uitgevers Den Haag Arbeidsmarktonderzoek De Studenten Loopbaan Service doet regelmatig onderzoek naar de mogelijkheden van studenten op de arbeidsmarkt. In 2015 is onderzoek gedaan naar afgestudeerden van de opleidingen in de Geesteswetenschappen in de jaren 2012 tot juli 2015. In die periode vond gemiddeld van alle opleidingen 71% van de ondervraagden binnen 2 maanden een baan. 74% daarvan vond toen direct een baan op hbo- of universitair niveau, in uiteenlopende branches, bijvoorbeeld in het bedrijfsleven, de non-profitsector of het onderwijs. De arbeidsmarkt verandert voortdurend. Uit arbeidsmarktonderzoek weten we dat het loont om relevante werkervaring en buitenlandervaring op te doen, stage te lopen en een netwerk op te bouwen. Studenten die dit tijdens hun studie hebben gedaan, vinden vaker een baan op hoger niveau. Meer weten over arbeidsmarktperspectief? jouwvooruitzichtopwerk.nl Waar komen onze studenten terecht? 20% Overheid en semioverheid 16% Onderzoek 16% Overig 12% Gezondheids- en welzijnszorg 8% Communicatie 8% Non-profit (bijv. bij ideële organisatie) 8% Onderwijs 8% Reisorganisatie/luchtvaart 4% Industrie Bron: Arbeidsmarktonderzoek onder afgestudeerden Latijns-Amerikastudies 2012 t/m 2015. Studenten Loopbaan Service Geesteswetenschappen. Linn ten Haaf management trainee Linn volgt een management traineeship bij Unilever. ‘Deze baan ligt niet het meest voor de hand, maar toch komen bepaalde vaardigheden zeker van pas. Bijvoorbeeld mijn kennis van het Spaans. Ik gebruik het niet dagelijks, maar op een internationaal kantoor is het wel makkelijk als je met iemand kunt overleggen in zijn of haar moedertaal. In de toekomst hoop ik naar het buitenland te kunnen, dan komt mijn Spaans goed van pas. Dat is ook de reden dat ik voor Unilever heb gekozen. Het is een internationaal bedrijf: dat biedt mogelijkheden in verschillende landen.’ Maak kennis met ons Wil je meer weten over de opleiding Latijns-Amerikastudies en beleven hoe het is om in Leiden te studeren? Kom langs op onze voorlichtingsactiviteiten! Open Dag Op de Open Dag ontdek je alle opleidingen van de Universiteit Leiden. Oriënteer je op de informatiemarkt, bezoek opleidingspresentaties en beleef je toekomstige studentenstad. Kijk voor de datums en meer informatie op: universiteitleiden.nl/opendag Proefstuderen Bij de opleiding volg je colleges met andere studiekiezers. Samen met een docent behandel je vooraf uitgewerkte opdrachten. Zo maak je op een actieve manier kennis met de inhoud van de studie. Meeloopdag Loop mee met een student en beslis of de studie goed bij je past. Je schuift aan bij echte hoor- en werkcolleges en proeft de sfeer op de universiteit. Heb je vragen over de opleiding of de voorlichtingsactiviteiten? We helpen je graag! studereninleiden.nl/latijns-amerikastudies [email protected] 071 527 1111 11 Verleg je grenzen en prikkel je nieuwsgierigheid op de Universiteit Leiden. Je hebt de keuze uit een breed aanbod van 46 bacheloropleidingen en 78 masteropleidingen in de mooie historische steden Leiden én Den Haag. De universiteit draagt bij aan jouw academische én persoonlijke ontplooiing. Je volgt colleges en doet onderzoek naar maatschappelijk relevante onderwerpen onder de hoede van docenten en hoogleraren van internationale kwaliteit. Onze reputatie sinds 1575 helpt jou straks bij het vinden van een baan. Netwerken kan volop binnen onze internationale universiteit waar je studenten en docenten uit de hele wereld ontmoet. Jouw mening telt. Welke denkbeelden je ook hebt, welk geloof je ook aanhangt, vrije meningsvorming staat bij ons voorop. Ontdek het zelf. Je bent welkom bij de Universiteit Leiden! Bij ons leer je de wereld kennen