Roken tijdens de zwangerschap - Verloskundige Praktijk `t Klaverblad

Roken tijdens de zwangerschap
Volgens recente statistische schattingen blijft circa dertig
procent van alle vrouwen roken als zij in verwachting zijn.
Helaas worden de stoffen die een zwangere vrouw inhaleert
(en het is onmogelijk om niet te inhaleren) in de bloedstroom
opgenomen. Deze stoffen bereiken via het bloed de placenta
(moederkoek), de navelstreng en uiteindelijk ook de foetus.
Gevolgen van roken tijdens de zwangerschap
Roken tijdens de zwangerschap belemmert de groei van de baby en
beïnvloedt wellicht ook de intelligentie nadelig. Bovendien verhoogt het
de kans op een miskraam. Ook kan het ernstige complicaties gedurende
de zwangerschap en bij de bevalling veroorzaken, zoals het loskomen van
de placenta, wat fataal kan zijn. Roken verhoogt de kans op overlijden van
de baby, kort voor of kort na de geboorte.
Het roken van sigaretten houdt in dat het lichaam van moeder en baby
herhaaldelijk wordt blootgesteld aan een mengsel van substanties die
vergiftigend - dus afwijkingen veroorzakend - kunnen zijn: nicotine,
koolmonoxide en kankerverwekkende stoffen. Een zwangere vrouw die
dagelijks twintig sigaretten rookt, ademt dit mengsel gedurende de negen
maanden zwangerschap ongeveer 11.000 keer in.
Ze brengt ongeveer tien procent van haar dag rokend door.
Schadelijke substanties in tabak
Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat twee belangrijke substanties
het schadelijkst zijn: nicotine en koolmonoxide. Roken veroorzaakt een
enorme toename van de hoeveelheid nicotine in de slagaders, waardoor
de bloedvaten zich samentrekken. Diverse onderzoeken brachten aan
het licht dat daardoor niet alleen de bloedtoevoer naar de placenta
verminderde, maar dat ook de ademhaling en de bewegingen van de
foetus trager werden. Concentratie nicotine in foetaal bloed is hoger dan
in het bloed van moeder. Als de moeder rookt, betekent dit dat de
toevoer van zuurstof naar de foetus met maar liefst 25 procent vermindert.
Koolmonoxide is een andere belangrijke component van sigarettenrook.
Koolmonoxide is een gas. Het lichaam van de zwangere vrouw absorbeert
dit giftige gas. Het gas bindt zich in de bloedstroom aan de rode
bloedcellen. Deze rode bloedcellen zorgen voor het zuurstoftransport
door het lichaam. Naarmate er meer koolmonoxide is gebonden, is er
minder ruimte voor zuurstof. De gebonden koolmonoxide kan ook de
placenta passeren. Hierdoor vermindert het vermogen van de foetus om
zuurstof op te nemen, en wordt zijn ontwikkeling geremd.
Risico’s op een rij
• Roken beïnvloedt de vruchtbaarheid. Vrouwen die roken, doen er twee
keer zo lang over om zwanger te raken.
• Vrouwen die roken, hebben een grotere kans op zwangerschapsproblemen en lopen meer risico op vroegtijdige geboorte dan vrouwen
die niet roken.
• Grotere kans (54% voor matige rokers; 130% voor zware rokers) om
een kind te krijgen met een geboortegewicht onder de 2.500 gram,
waarbij het kind gemiddeld 200 tot 250 gram minder weegt dan
normaal.
• Baby’s geboren uit moeders die tijdens de zwangerschap roken, zijn
kleiner dan verwacht voor de zwangerschapsduur.
• Deze baby’s hebben een hogere kans om te overlijden rond de
geboorte.
• Deze baby’s hebben twee keer zoveel kans om te overlijden door
wiegendood.
• Deze baby’s hebben een groter kans op een gespleten gehemelte,
hazenlip of klompvoetje.
2
• Deze baby’s hebben meer kans op een verminderde longfunctie en
oorinfecties. Ook het risico op het krijgen van astma, bronchitis en
darmstoornissen is hoger.
• Baby’s van rokende moeders hebben een grotere kans op
leerproblemen.
Stoppen met roken tijdens de zwangerschap
Als een zware rookster omstreeks het begin van het tweede zwangerschapstrimester stopt of aanmerkelijk minder gaat roken, vermijdt ze de
meest voorkomende zwangerschapscomplicatie ten gevolge van roken:
de baby met een te gering geboortegewicht. De voornaamste fysieke en
verstandelijke stadia in de ontwikkeling van het kind voltrekken zich
na de vierde maand, dus worden deze stadia niet nadelig beïnvloed
als de aanstaande moeder vroeg in de zwangerschap stopt met roken.
Ook wordt de kans op een vroeggeboorte aanmerkelijk minder, omdat
de omstandigheden in de moederschoot veel gunstiger zijn voor het
voortduren van de zwangerschap zonder de nadelige invloeden van
koolmonoxide en nicotine.
Als u op dit moment in verwachting bent en desondanks nog rookt, is het
ook nu nog niet te laat om ermee op te houden. Praat met uw verloskundige
of gynaecoloog over uw rookgewoonte. Misschien zult u dit onderwerp
liever niet met hem of haar willen bespreken, omdat u zich schaamt voor
uw verslaving en u zich toch zorgen maakt over de gevolgen ervan voor
de baby. Griezelverhalen kent u nu wel voldoende: wat u nodig hebt, is
aanmoediging en welgemeende goede raad.
Iedere dokter heeft de verantwoordelijkheid en de plicht zijn patiënten te
helpen bepaalde gewoonten die niet alleen voor henzelf maar ook voor
anderen schadelijk kunnen zijn af te leren.
Smoezen top-vijf
Bevallen van een lichte baby is toch veel makkelijker.
Het is niet zo dat een bevalling van een lichte baby altijd korter duurt en
minder moeite kost dan de bevalling van een zwaardere baby.
Mijn buurvrouw rookt een pakje per dag en heeft ook twee gezonde
kinderen.
Het is niet te voorspellen bij wie het goed en bij wie het fout zal gaan.
Daarnaast zijn de schadelijke gevolgen bij pasgeboren baby’s niet altijd
meteen merkbaar.
3
De baby zit al in mijn buik, nu heeft stoppen weinig zin meer.
Stoppen met roken is altijd zinvol. Nicotine verdwijnt namelijk vrij snel uit
uw bloed.
Van stoppen krijg ik zoveel stress en dat is voor de baby nog slechter.
Roken is altijd schadelijker dan de stress die stoppen met roken met zich
meebrengt. Roken brengt ook stress met zich mee. Als het nicotinegehalte
in het lichaam daalt, wil het lichaam nieuwe nicotine. Zo bent u de hele
dag bezig met het verdrijven van stress.
306226
Ik rook al zolang, de schade is nu al aangericht.
Als u stopt met roken, verdwijnt de nicotine snel uit uw lichaam. Uw baby
zal dan ook geen last meer hebben van deze giftige stof. Als u niet meer
rookt, krijgen u en uw baby geen koolmonoxide meer in het bloed.
VU medisch centrum©
mei 2013
www.VUmc.nl
4