2011-02-27 zwangerschap

De zwangerschap
Berekening uitgerekende datum
• 9 maanden en 1 week na begin L.M
• Vb. L.M 1 januari - à terme 8 oktober
Innesteling eicel
• Een bevruchte eicel zal na ongeveer een
week innestelen in het dikker geworden
baarmoederslijmvlies
• De hechtvlokken groeien later uit tot de
placenta
De eerste 3 maanden
• Het bevruchte eitje deelt zich en ontwikkelt
zich in hoog tempo. Het groeit in deze
periode uit tot minimensje, vruchtwater en
placenta.
Model van embryo van 1 tot 8
weken
Eerste 3 maanden
• Belangrijkste maanden wat aanleg betreft
• Groei van 2 mm in week 4 naar 9 cm. in week
12, dan 60 gram
• Alle belangrijke organen worden aangelegd
• Hartje klopt na 6 weken (hoorbaar vanaf week
12)
• Hersenen, wervelkolom en zenuwen
ontwikkelen zich bijna geheel tussen 5e en 7e
week
• Armpjes, beentjes, oren en ogen ontstaan en
ontwikkelen zich tussen 6e en 8e week
Na 6 weken
Na 9 weken
Na 12 weken
Na 7 weken
Na 8 weken
Na 10 weken
Na 11 weken
Middelste 3 maanden
• Voor het eerst kun je beweging voelen
• Van 3 naar 6 maanden: 60 gram  1 kg
en 35 cm. lang
• Buik begint te groeien
• Rond week 17 ontstaan kleine nageltjes,
lijfje bedekt met donshaartjes, licht en
donker kunnen onderscheiden worden,
geluiden van buitenaf worden gehoord,
baby kan schrikken van lawaai
Laatste 3 maanden
• De baby kan vanaf nu levensvatbaar zijn,
wat nog wel veel medische inspanning
kost
• De laatste maanden staan in teken van
groei en volledige ontwikkeling organen
• Op de huid ontstaat een witachtige, vettige
laag (huidsmeer) en rond week 27 gaan
de oogjes open
Verloskundige, huisarts,
gynaecoloog
• wanneer naar verloskundige (VK) / huisarts
(HA)
• geen pathologie
• onder 36 jaar
• vaak bij 10 – 12 wk zwangerschap
• gynaecoloog:
• eerste zwangerschap / bevalling problematisch
(kunstverlossing)
• Leeftijdsindicatie: 36 jaar en ouder
– Veel grotere kans op chromosomale
afwijkingen zoals bijv. syndroom van Down
• Moeder 20 jr 1: 1528
• Moeder 4 0 jr: 1: 112
• Moeder 45 jr: 1: 28
– onderzoeken zie verderop
(vruchtwaterpunctie / vlokkentest / echo
welke vragen worden gesteld bij
eerste controle
• algemene anamnese
• gegevens / geb datum /
verzek.
• alg med. Geschiedenis
• medicijnen
• evt operaties (rug)
• ongelukken (bekken)
• verloskundige
anamnese
• G1P0
• verloop evt vorige zw.sch.
/ bevallingen
• verloop evt vorige zw.sch.
/ bevallingen
• L.M.
• - uitgerekende datum
G=gravida(zwangerschap)
P=para(bevalling)
controles
•
•
•
•
•
•
•
Bloeddruk
Urine
Gewicht
Bloedonderzoek
Bloedgroep/resusfactor
Indaling baby
Hartslag baby
Controles
Bloeddruk
• normale bloeddruk zwangere 110/70 mm HG. Wordt bij
iedere controle gedaan
• daalt halverwege de zw.schap door vergrote circulatie/
• bloedhoeveelheid neemt toe van 5 naar 6 liter / vergroot
gebied (baarmoeder / borsten)
• hoge bloeddruk is gevaarlijk:
-als onderdruk hoger wordt kan placenta belast worden
zodat er minder zuurstof en voedingsstoffen naar de kind
gaan
-druk in vaten hoog: beschadigen in hersenen, lever,
nieren (afwijkende bloedwaarden)
-naar gynaecoloog nadat aanvangstensie 20 mm HG is
gestegen
-Bij mensen met chronische hypertensie is 90 mm als
onderdruk normaal
controles
•
•
•
•
Urine sticken
Wordt bij iedere controle gedaan
Op glucose diab of zwangerschapsdiab.
Op eiwit: eiwitverlies is vaak in combinatie
met hoge bloeddruk
controles
Gewicht:
• Wordt niet meer standaard door zorgverleners
gedaan: iedere (vrijwel) zwangere heeft eigen
weegschaal thuis.
• Normaal 10 – 12 kilo groei in zw.schap
• Meer als 500 gram per week is teveel: oedemen
(met name in laatste gedeelte van zw.schap).
oedemen bevinden zich op voeten / vingers /
gezicht
• Niet eten voor twee!!
controles
• bloedonderzoek:
• Hb: aan het begin, halverwege en aan het
einde van de zw.schap.
• Daalt door: vergroting bloedcirculatie
• Actie: staaltabletten (ferofumeraat (bruin),
of floradix (drank / homeopathisch)
controles
Bloedgroep/ rhesus
• Bij iedere bevalling is er kans op uitwisseling
van moeder en kinderlijk bloed
• in placenta soort koffiefilter waardoor moederlijk
en kinderlijk bloed gescheiden zijn. Bij
bevalling, ongeluk (stomp buiktrauma) mogelijk
uitwisseling bloed
• Rhesus positief is dominant over rhesus negatief
Moeder rh-, partner rh+, kind rh+
Moeder zal bij volgende zw.schap antistoffen
maken tegen rh+
Wat wordt er verder gecontroleerd
• indaling van de baby
• hartactie van de baby (vanaf 12 wk
zwangerschap)
Tijdstip controles
•
•
•
•
Tot 24e week:
Van 24e tot 30e wk
Van 30 tot 36e wk
Vanaf 36e wk
à 4 wk
à 3 wk
à 2 wk
à 1 wk
echografie
• geluidsgolven
• Bij 5-6 wk kun je al een kloppend hartje
zien
• De echografie wordt gebruikt om
• de duur van de zwangerschap vast te
stellen, (op de dag betrouwbaar tot 16 wk),
• 1 of meerdere kinderen
• Problemen (ligging, groei, placentaligging)
vlokkentest
• alleen op indicatie (familiair voorkomen of 36
jaar en ouder)
• Tussen de 10e en 12e wk
• Chromosoomafwijkingen (syndroom van Down)
• erfelijke stofwisselingsstoornissen (hemofilie),
ziekte van Duchenne (spierziekte)
• spina bifida (open ruggetje)
• eerste zwangerschapscontroles vaak pas bij 12
weken zwangerschap. Risicozwangeren eerder
voor controle. Anders is het termijn voor het
kunnen afnemen van deze test voorbij.
vruchtwaterpunctie
• alleen op indicatie (familiair voorkomen of
36 jaar en ouder)
• rond de 15e week