Het is best ingewikkeld om goed antwoord te geven op de vraag wat

Maatschappelijk Werk voor patiënt met Chronisch aandoening
Het is niet eenvoudig om goed antwoord te geven op de vraag wat het
maatschappelijk werk kan betekenen voor een patiënt met een chronische
aandoening. De overeenkomst tussen de patiënten is een lichamelijke ziekte, maar
de psychische effecten die deze ziekte kan hebben op mensen, zullen voor elke
patiënt anders zijn.
Uitgangspunt voor interventie van het maatschappelijk werk is dat de patiënt last
heeft van psychosociale stressfactoren, die de benodigde leefstijlverandering
bemoeilijkt/ blokkeert óf die de ziektelast dermate vergroot dat de patiënt overbelast
dreigt te raken/ raakt. Maatschappelijk werk wordt ingezet voor stressreductie.
Concrete signalen voor een verwijzing naar maatschappelijk werk zijn divers.
Hieronder worden 3 categorieën klachten benoemd en verduidelijk met een aantal
voorbeelden.
 Stressfactoren in het contact tussen de patiënt en zijn omgeving.
Het al dan niet hebben van een goed functionerend sociaal netwerk heeft
invloed op de draaglast van een patiënt. Een patiënt die leeft in een isolement
moet een diagnose alleen verwerken, ervaart geen steun en heeft weinig
afleiding. Dit kan leiden tot overbelasting. Interventie kan gericht zijn op het
vergroten van het sociale netwerk en het stimuleren van maatschappelijk
participatie.
Vb. Wanneer iemand ziek wordt kan dit een ouder-kind of partnerrelatie erg
beïnvloeden. Soms zijn er al onderliggende problemen, zoals
communicatieproblemen die het moeilijk maken om te praten over de
diagnose en gevolgen. De patiënt, het kind of de partner voelt zich niet door
de ander gesteund of begrepen. Er ontstaan onbegrip, conflict in de relatie.
Interventie kan zich richten op het versterken van communicatie en relatie,
door middel van relatiegesprekken.
 Voorliggende problemen die focus op leefstijlverandering bemoeilijken.
Vb. wanneer je grote schulden hebt en elke dag deurwaarders aanbellen, is
het moeilijk om te focussen op leefstijlverandering. Stoppen met roken is
moeilijker wanneer er hoge stress is. Interventie van maatschappelijk werk kan
zich in dit geval richten op budgetbegeleiding.
Vb. wanneer iemand een verstandelijke beperking heeft en overvraagt wordt
door zelfstandig te wonen, is de focus op leefstijlverandering moeilijk. Stoppen
met het drinken van alcohol of het creëren van een duidelijk dagstructuur, is
dan moeilijker. Interventie van maatschappelijk werk kan zich richten op een
aanvraag voor woonbegeleiding.
 Problemen die hun oorzaak hebben in een verstoorde cognitieve en
emotionele reactie van de patiënt.
Vb patiënten die door de ziekte te maken hebben met angstklachten of
somberheid of verstoorde rouw in verband met de verlieservaring. Interventie
Pagina 1 van 2
kan gericht zijn op versterken van de draagkracht of op veranderen van
cognities.
Vb. Patiënten die veel ‘piekeren en malen’. Interventie kan gericht zijn op het
verbeteren van de nachtrust of het veranderen van irrationele gedachten.
Vb. Patiënten die moeite hebben met het voelen van of omgaan met hun
emoties. Interventie is gericht op het veilig uiten van emotie, het ontladen.
Kortom; maatschappelijk werk biedt stressreductie door middel van heel diverse
interventies. Binnen een zorgprogramma zijn interventies gericht op stressreductie
met als doel het verminderen van ziektelast en het optimaliseren van de
mogelijkheden voor gedragsverandering.
Pagina 2 van 2