PowerPoint-presentatie - Chronische ziekte bij kinderen

Op Koers
groepscursussen psycho-educatie en vaardigheidstrainingen
voor chronisch zieke kinderen
Emma Kinderziekenhuis AMC - Amsterdam
Inhoudstafel
•
•
•
•
•
Inleiding
Interventie
Onderzoek
Discussie & conclusie
Bron
1. Inleiding
• Stijging van kinderen die opgroeien met chronische ziekte
• Oorzaak: vooruitgang kindergeneeskunde en kinderchirurgie
• Gevolg: problemen op cognitief, gedragsmatig en/of sociaalemotioneel vlak
2. Interventie
• Aanleiding: Groepsinterventies
• Focus: emotionele steun, versterken van aanpassing, aanleren zelfmanagement, …
• Effectiviteit: aanleren copingstrategieën, verbeteren van kennis over
symptoomvermindering, …
• Gebruik homogene groepen: vergemakkelijking aantonen van effecten
Opletten voor exclusiecriteria!
2. Interventie
• Achtergrond: gebaseerd op inzichten uit de cognitieve psychologie
- Uitleggen hoe gedachten, gevoelens en gedrag elkaar beïnvloeden (DVDmodel)
- Alternatieve respons vinden op moment van stressveroorzakende situatie
- Integratie gedragsmatige technieken zoals modeling, management van
onvoorziene gebeurtenissen, ...
- Doel: negatieve/verstoorde gedachten omzetten in positieve/proactieve
gedachten
2. Interventie
• Doelgroepen:
- Kinderen en jongeren met een chronische ziekte
- Kinderen en jongeren die behandelt zijn voor een vorm van kanker
- Broers en zussen van kinderen en jongeren met een chronische
ziekte.
• Indeling op basis van leeftijdscategorie:
- Op Pad: 8-12 jaar
- Op Weg: 12-18 jaar
• Per cursus 6-8 kinderen o.l.v. één psycholoog en twee groepsbegeleiders
2. Interventie
• Inhoud van de cursus:
- Zes wekelijkse sessie met enkele centrale thema’s zoals infomatie
verzamelen en geven over ziektes, aanleren relaxatietechnieken, …
Vb: Informatie verzamen en geven over ziektes: kinderen worden gevraagd
hun eigen verhaal te doen, informatie op te zoeken en/of te vragen.
• Cursus wijkt af voor kinderen en adolescenten die behandelt zijn voor een
vorm van kanker
3. Onderzoek
• Methode:
- Procedure: kinderen of jongeren kunnen zichzelf aanmelden of worden
aangemeld door behandelaar, vullen drie keer vragenlijst in (T0, T1, T2)
- Evaluatiestudie in de periode van mei 2003 tot mei 2005
- Meetinstrumenten: Interventie-gerelateerde uitkomstmaten (VOK-k, CCSSk), Sociaal-emotionele uitkomstmaten (CBCL-prf, ZBV-K, …), statistische
analyse
3. Onderzoek
• Resultaten: 109 cursisten
- Interventiegerelateerde uitkomsten: directe vooruitgang ziektegerelateerde
vaardigheden & predictieve controlestategieën, cognitieve copingstrategieën
bleven gelijk
- Sociaal-emotionele uitkomsten: minder gedrags- en emotionele problemen,
sterker eigenwaardigheidsgevoel, fysieke verbetering, geen effecten op
alledaags functioneren of angstgevoel
Discussie & conlusie
•
•
•
•
Veelbelovende resultaten
Eerste gunstige effect in heterogene groep met leeftijdsspreiding
Vond enkel plaats in Emma Kinderziekenhuis AMC
Eerste stap gezet naar groepsinterventie voor chronisch zieke kinderen en
adolescenten
BRON
• Last, B.F., Maurice-Stam, H., Scholten, L., Onland-van Nieuwenhuizen, A.M.
& Grootenhuis, M.A. (2008) Op Koers: groepscursussen psycho-educatie en
vaardigheidstraining voor chronisch zieke kinderen. Tijdschrift voor
Kindergeneeskunde, 76, 190-199.
• Geraadpleegd op 17 oktober 2015