European Commission

EUROPESE COMMISSIE
MEMO
Brussel, 13 februari 2013
De Europese Unie en de Verenigde Staten beginnen
onderhandelingen over een Trans-Atlantisch Handels- en
Investeringspartnerschap
De EU en de VS hebben besloten hun economische banden verder aan te halen door het
eens te worden over het starten van de onderhandelingen voor een uitgebreide
overeenkomst met betrekking tot handel en investeringen. Wanneer deze
onderhandelingen zijn afgerond zal de overeenkomst tussen de EU en de VS de grootste
handelsovereenkomst zijn die ooit tussen twee landen is afgesloten; bovendien zou de
overeenkomst de jaarlijkse economische productie van de EU met 0,5 % kunnen
vergroten.
In een gemeenschappelijke verklaring (MEMO/13/94) benadrukten de president van de
Verenigde Staten Barack Obama, de voorzitter van de Europese Commissie José Manuel
Barroso en de voorzitter van de Europese Raad Herman Van Rompuy dat de Verenigde
Staten en de Europese Unie dankzij deze onderhandelingen de mogelijkheid krijgen om
niet alleen de trans-Atlantische handel en investeringen te vergroten, maar ook bij te
dragen aan de ontwikkeling van internationale regels die het multilaterale handelsstelsel
kunnen versterken.
Het Trans-Atlantisch Handels- en Investeringspartnerschap is erop gericht verder te gaan
dan de klassieke aanpak, waarbij tarieven worden verwijderd en markten worden geopend
voor investeringen, diensten en overheidsaanbestedingen. Het zal bovendien de nadruk
leggen op het met elkaar in overeenstemming brengen van regelgeving en technische
productnormen, die momenteel de belangrijkste belemmering vormen voor de transAtlantische handel. Uit studies blijkt dat de extra kosten die voortkomen uit dergelijke
verschillen in regelgeving te vergelijken zijn met een tarief van meer dan 10 % en voor
sommige sectoren tot 20 %, terwijl klassieke tarieven rond de 4 % liggen.
Het besluit volgt op het overleg in Washington D.C. van vorige week tussen EUhandelscommissaris Karel De Gucht en de Amerikaanse handelsgezant Ron Kirk. Als
voorzitters van de in november 2011 opgerichte "Werkgroep op hoog niveau voor
werkgelegenheid en groei" brachten zij een verslag uit waarin de start van de
onderhandelingen over een uitgebreide overeenkomst tussen de Europese Unie en de
Verenigde Staten met betrekking tot handel en investeringen werd aanbevolen.
MEMO/13/95
Algemene economische voordelen
De
trans-Atlantische
handelsbetrekkingen
vormen
de
ruggengraat
van
de
wereldeconomie. Samen zijn de Europese Unie en de Verenigde Staten goed voor
ongeveer de helft van het BBP van de wereld (47 %) en een derde van de wereldwijde
handelsstromen. Elke dag worden er bilateraal goederen en diensten verhandeld ter
waarde van bijna 2 miljard euro, hetgeen bijdraagt tot de creatie van banen en de groei
van onze economieën. De economische banden tussen onze economieën zijn diep en
divers, met totale investeringen van meer dan 2 biljoen euro.
Recente schattingen tonen aan dat een verstrekkende en ambitieuze overeenkomst tussen
de EU en de VS algemene jaarlijkse voordelen zou kunnen opleveren ter waarde van een
0,5 % stijging van het BBP in de EU en een 0,4 % stijging van het BBP in de VS tegen
2027. Dit komt overeen met aanvullende jaarlijkse inkomsten van 86 miljard euro voor de
economie in de EU en 65 miljard euro aan aanvullende jaarlijkse inkomsten voor de
economie van de VS.
Hoe zal deze overeenkomst eruitzien?
Tijdens de onderhandelingen zal worden gestreefd naar verstrekkende oplossingen
drie brede beleidsterreinen: a) toegang tot de markt, b) regelgevingskwesties en
tarifaire belemmeringen, en c) regelgeving, beginselen en nieuwe vormen
samenwerking voor het aanpakken van gemeenschappelijke uitdagingen en kansen
de wereldhandel.
voor
nonvan
voor
A) Toegang tot de markt
Tarieven: het vastgestelde doel van de overeenkomst is om zo spoedig mogelijk alle
douanerechten voor transacties van producten uit de industrie en landbouw af te schaffen,
met een speciale regeling voor de producten die het gevoeligst liggen. In het algemeen
liggen de trans-Atlantische handelsbelemmeringen relatief laag, met een gemiddelde van
5,2 % voor de EU en 3,5 % voor de VS (schattingen van de WTO). Deze kosten zijn echter
nog altijd niet onaanzienlijk gezien de omvang van de handel tussen de EU en de VS.
Diensten: beide partijen wensen hun dienstensectoren ten minste net zoveel open te
stellen als zij tot dusver in andere handelsovereenkomsten hebben bewerkstelligd.
Tegelijkertijd streven beide partijen ernaar om hun dienstenmarkten open te stellen in
nieuwe sectoren, zoals de vervoerssector. In de hoofdstukken ten aanzien van diensten en
investeringen zal ook het subfederaal niveau van de overheid worden behandeld.
Investeringen: de doelstelling is om het hoogste niveau van liberalisering en
bescherming van investeringen te bereiken dat de beide partijen tot dusver in hun andere
handelsovereenkomsten hebben bereikt.
Aanbestedingen: Europese ondernemingen die afhankelijk zijn van overheidsopdrachten
vertegenwoordigen 25 % van het BBP en 31 miljoen banen. Daarom kunnen er nieuwe
zakelijke kansen
worden
gecreëerd
door de toegang
tot
markten
voor
overheidsopdrachten op alle niveaus van de overheid open te stellen zonder enige
belemmeringen voor het Europese bedrijfsleven.
2
B) Regelgevingskwesties en non-tarifaire belemmeringen: naar
een beter geïntegreerde trans-Atlantische markt
In de hedendaagse trans-Atlantische handelsbetrekkingen wordt de meest belangrijke
handelsbelemmering niet gevormd door de douanetarieven, maar door de zogenaamde
belemmeringen "achter de grens", zoals de verschillende veiligheids- of milieunormen voor
auto's. Momenteel moeten producenten die hun producten aan beide zijden van de
Atlantische Oceaan willen verkopen vaak tweemaal voldoen aan en betalen voor
procedures om hun producten te laten goedkeuren. Het doel van dit handelsakkoord is
onnodige kosten en vertragingen voor ondernemingen te verminderen en tegelijkertijd het
hoge niveau van gezondheid, veiligheid en milieu- en consumentenbescherming te
waarborgen.
Met dit uitgangspunt zijn beide partijen voornemens zoveel mogelijk hun normen en
procedures met elkaar in overeenstemming te brengen, door een ambitieuze
overeenkomst te bereiken over sanitaire en fytosanitaire belemmeringen (gezondheidsen hygiënenormen, bijvoorbeeld voor levensmiddelen), alsmede over de technische
belemmeringen voor de handel. Daarnaast zullen zij de wetgeving voor specifieke
sectoren op elkaar afstemmen, zoals de wetgeving voor auto's, producten uit de
chemische en farmaceutische sector en andere gezondheidsproducten zoals medische
apparaten. Vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven aan beide zijden van de Atlantische
Oceaan hebben informatie verschaft over waar de belangrijkste knelpunten liggen.
Aangezien niet alle verschillen in regelgeving in één keer kunnen worden opgeheven,
hebben beide zijden een "levende overeenkomst" voor ogen, waarmee geleidelijk een
grotere convergentie kan worden bereikt aan de hand van vastgestelde doelstellingen en
deadlines.
De grootste potentiële voordelen van deze handelsbesprekingen kunnen worden behaald
op het gereglementeerd gebied.
C) De aanpak van gemeenschappelijke uitdagingen en kansen met
betrekking tot de wereldhandel in de 21e eeuw
In het licht van de omvang van het trans-Atlantisch partnerschap en de invloed ervan op
de internationale handelsstromen, zullen de onderhandelaars ingaan op die onderwerpen
die verder gaan dan de bilaterale handel en ook bijdragen tot de versterking van het
multilaterale handelsstelsel.
Intellectuele-eigendomsrechten: zowel de EU als de Verenigde Staten zullen zich
inzetten voor het behoud en de bevordering van een hoog niveau van bescherming van
intellectuele-eigendomsrechten, met inbegrip van de handhaving daarvan. Gezien de
efficiëntie van hun respectieve systemen is het niet de bedoeling naar harmonisatie te
streven, maar een aantal specifieke kwesties vast te stellen waarvoor de verschillen zullen
worden aangepakt.
Handel en duurzame ontwikkeling: beide partijen zijn voornemens samen te werken
aan de sociale en milieuaspecten van handel en duurzame ontwikkeling, op basis van wat
elke zijde al heeft ontwikkeld in bestaande handelsovereenkomsten.
Andere wereldwijd relevante uitdagingen en kansen: om ervoor te zorgen dat dit
een echte eenentwintigste-eeuwse overeenkomst is, waarin rekening wordt gehouden met
de onderlinge verbondenheid van economieën, streven beide partijen naar een aanpak
van handelsgerelateerde aspecten van douane en handelsbevordering, mededinging en
staatsbedrijven, grondstoffen en energie, het midden- en kleinbedrijf en transparantie.
3
De Werkgroep op hoog niveau voor werkgelegenheid en groei
Tijdens de topontmoeting tussen de EU en de VS van 28 november 2011 is een
Werkgroep op hoog niveau voor werkgelegenheid en groei opgericht, die wordt geleid door
Amerikaanse handelsgezant Ron Kirk en EU-handelscommissaris Karel De Gucht. De
werkgroep kreeg de opdracht beleid en maatregelen vast te stellen ter bevordering van
handel en investeringen tussen de EU en de VS teneinde de werkgelegenheid,
economische groei, en internationaal concurrentievermogen in beide economieën te
ondersteunen. De president van de VS, de voorzitter van de Europese Commissie en de
voorzitter van de Europese Raad verzochten de werkgroep om nauw samen te werken met
alle van belanghebbenden uit de publieke en private sector.
Het huidige eindverslag is de afronding van deze werkzaamheden. In het verslag, dat een
vervolg is op een tussentijds verslag van 18 juni 2012, wordt de start aanbevolen van
onderhandelingen over een brede overeenkomst inzake handel en investeringen. In het
verslag wordt de gezamenlijke aanpak van beide zijden beschreven met betrekking tot de
voornaamste punten van dergelijke onderhandelingen en wordt verduidelijkt op welke
punten de EU en de VS overeenstemming hebben bereikt en op welke wijze zij invulling
willen geven aan het brede scala aan gebieden dat deel zal uitmaken van de
overeenkomst.
Volgende stappen
Beide partijen beginnen nu met de interne procedures die zullen leiden tot de
daadwerkelijke start van de onderhandelingen op een zo vroeg mogelijk moment. Aan de
zijde van de EU zal de Europese Commissie de Raad een voorstel voor
onderhandelingsrichtsnoeren voorleggen, waarover laatstgenoemde zal moeten besluiten.
Dit is gepland voor de tweede helft van maart. De Amerikaanse regering is voornemens
om een bericht aan het Congres te zenden waarmee een proceduretijd van 90 dagen
wordt opgestart. Beide partijen hebben de intentie om snel vooruitgang te boeken zodra
de onderhandelingen zijn begonnen.
Meer informatie
MEMO/13/94
Eindverslag van de Werkgroep op hoog niveau voor werkgelegenheid en groei
Meer informatie over de handelsbetrekkingen tussen de EU en de VS
4