Verslag 2012 - 2013 Sociale bescherming en armoede Een bijdrage aan politiek debat en politieke actie 18 december 2013 www.armoedebestrijding.be Welkom Ides Nicaise Voorzitter van het Beheerscomité van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting • Samenwerkingsakkoord ter bestendiging van het armoedebeleid tussen de federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten, met oprichting van het Steunpunt als interfederale overheidsinstelling • Opdracht: evaluatie van de effectiviteit van de uitoefening van grondrechten, vanuit een invalshoek van armoede • Op basis van de dialoogmethode: overleg met talrijke verschillende actoren in de strijd tegen armoede, vertrekkende van de ervaringen van mensen in armoede en hun verenigingen Voorstelling Verslag 2012-2013 Françoise De Boe en Henk Van Hootegem Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting Inleiding • Armoederisico 15,3 % • Armoederisico zonder sociale uitkeringen met uitzondering van pensioenen 26,8 % zonder alle sociale uitkeringen 42 % • Maar beschermt sociale bescherming iedereen even goed? Sociale bescherming voor wie ziek is of een handicap heeft • Gezondheidszorgen zijn van goede kwaliteit, toegankelijk en betaalbaar maar - niet-toegang - blijvende socio-economische ongelijkheden • Rol van de OCMW’s maar heel verschillende praktijken, indruk van willekeur • Invaliditeitsuitkeringen en tegemoetkomingen voor personen met een handicap: terug naar een job? Sociale bescherming voor kinderen en hun gezin • Kinderbijslag = vast en regelmatig bedrag dat de gezinnen vrij kunnen besteden om hun kinderen op te voeden • Een complex systeem maar geen problemen met betrekking tot de toegang • Kinderbijslag = recht verbonden aan het bestaan van het kind en afschaffing van de passage via de rechthebbende Sociale bescherming voor wie geen werk heeft • Tendens naar activering, maar effecten op de levenssituatie van de betrokkenen inzetten op de oorzaken van armoede en werkloosheid • Failissementsverzekering voor zelfstandigen : omvorming naar een soort stopzettingsvergoeding • Statuut van samenwonende: rem op gezinsvorming, familiale solidariteit, groepswonen sociale zekerheid: debat over afschaffing sociale bijstand: onderzoek naar kosten en baten Sociale bescherming voor huidige en toekomstige gepensioneerden • Verhogen van pensioenleeftijd? voor mensen in armoede is langer werken geen evidentie: vroegtijdige veroudering en socio-econ. gezondheidsongelijkheden • Belang van de gelijkgestelde perioden • Tweede en derde pensioenpijler versterken de ongelijkheden; belang van versterking van de eerste pijler • Complexiteit van het systeem, problematiek van de non take-up Bij wijze van besluit • Sociale bescherming als grondrecht (cfr. art. 23 van de Grondwet) • Druk op sociale bescherming verminderen door: belang van preventie en voorkomen van risico’s, diversifiëren financieringsbronnen, uitvoeren Europese aanbeveling actieve inclusie • Belang van algemeen beleid, selectieve maatregelen zijn soms noodzakelijk maar ze mogen niet de hoeksteen worden van de sociale zekerheid Reacties • Dhr. Harald Mollers, minister van Gezin, Gezondheid en Sociale zaken van de Duitstalige Gemeenschap en voorzitter van de Interministeriële Conferentie Integratie in de Samenleving • Mevr. Eliane Tillieux, minister van Gezondheid, Sociale actie en Gelijkheid van kansen van Wallonië • Mevr. Brigitte Grouwels, Brussels minister en lid van het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), belast met Welzijn en Gezondheid, en van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC), belast met het Beleid inzake Bijstand aan Personen • Dhr. Cédric Verschooten, kabinet mevr. Maggie De Block, staatssecretaris voor Maatschappelijke integratie en Armoedebestrijding en voorzitster van de Begeleidingscommissie van het Steunpunt www.armoedebestrijding.be