Werkbundel: HOEKENWERK GELUID HOEK 1: Geluid is …?! STAP 1: Experiment Wat gebeurt er? Hoe komt dit? Besluit: Geluiden zijn: …. STAP 2: Zelf al opgemerkt? Zet een kruisje als jij dit al gezien of gevoeld hebt. Ja Wanneer het dondert, trillen de ramen. Wanneer ik mijn muziek heel luid zet dan trillen de boxen of andere voorwerpen in de buurt van de boxen. Wanneer ik muziek heel luid zet, doen mijn oren pijn. Neen Lees de info en duid met fluo het belangrijkste aan. Geluid bestaat uit trillingen. Deze trillingen bewegen zich voort door de lucht. Ze bereiken ook onze oren met daarin het trommelvlies. Het trommelvlies kan je vergelijken met een trommel. Het is opgespannen en vangt de trillingen op. Wanneer de trillingen te sterk zijn en het geluid dus te hard dan kan dit pijn doen en je oor beschadigen HOEK 2: Toonhoogte STAP 1: Opdracht toonhoogte Hoor je altijd hetzelfde? Wat hoor je in de verschillende standen? Lees de info en beantwoord daarna de vragen. Het verschil in geluid is een gevolg van een verschil in toonhoogte. Een ander woord voor toonhoogte is frequentie. Wanneer je fluit met ingeschoven stand zal de toon hoog zijn. Dit komt omdat de trillingen in de fluit kort zijn als je nu blaast. Korte trillingen geven een hoge toon. Wanneer je fluit met uitgeschoven stand dan zal de toon laag zijn. De trillingen zijn dan langer. Ook wanneer je zingt, kan je hoog of laag zingen. De toonhoogte van geluid wordt uitgedrukt in Hertz. De mens hoort tussen 20 Hertz (lage tonen) en 20 000 Hertz (hoge tonen). Een ander woord voor frequentie = ………………………………. De toonhoogte van een geluid wordt aangegeven in ………………………….. . De mens hoort tussen de ……………………... Hertz en de ………………….. Hertz. STAP 2: Gehoor bij mensen en dieren 1. Lees de info over het gehoor bij dieren en duid met fluo het belangrijkste aan. De meeste dieren horen veel hogere tonen dan de mens. Geluiden hoger dan het hoorbare geluid voor de mens noemt men ultrasone geluiden. Geluiden die lager zijn dan het hoorbare geluid voor de mens noemt men infrasone geluiden. Toch horen niet alle dieren zo goed. Een slang is doof en hoort dus niets. Maar een slang voelt wel de kleinste trillingen via haar huid. 2. Bekijk de tabel en beantwoord de vragen. Dier Hoorbaar geluid (Hertz) Mens 20 – 20 000 Sprinkhaan 100 – 15 000 Roodborstje 250 – 21 000 Hond 15 – 50 000 Kat 60 – 65 000 Olifant 1 – 20 000 Vleermuis 1000 – 120 000 Dolfijn 150 – 150 000 Welk dieren horen ultrasone geluiden? ………………………………………………………………………………………… Welke dieren horen lagere geluiden dan de mens kan horen? …………… Welk die hoort de hoogste geluiden? ………………… HOEK 3: Geluid of lawaai? Decibels STAP 1: Opdracht aantal decibels raden Lees de informatie over decibels en duid het belangrijkste aan in fluo. De eenheid om de sterkte van geluid uit te drukken is decibel (dB). Hoe harder of luider geluid, hoe groter het aantal decibels. Geluiden die hoger zijn dan 75 dB kunnen schadelijk zijn voor je oren. Dit is de veiligheidsgrens. Vanaf 100 dB zullen je oren echt pijn doen. Of geluid schade zal aanbrengen aan je oren hangt af van twee zaken: het aantal dB (boven 75dB) de tijd die je wordt blootgesteld aan lawaai Decibelschaal: Schrijf aan de hand van de verbetersleutel de verschillende geluidsbronnen op de juiste plaats op de decibelschaal. STAP 2: Oefening ‘equal energy rule’ Zoals je gelezen hebt, speelt ook de tijd die je wordt blootgesteld aan lawaai een rol. Hoe langer je sterke geluiden hoort, hoe schadelijker. Onze oren kunnen 75dB aan gedurende 8u. Maar voor elke 3dB extra halveert de tijd dat je het geluid mag horen. Dit heet de ‘equal energy rule’. Dat wil dus zeggen dat je aan 78dB 4u mag blootgesteld worden. Reken nu zelf verder uit aan de hand van deze regel: 75dB = 8u 81dB = …………….. 90dB = ………….. 78dB = 4u 84dB = ……………… 93dB= …………… HOEK 4: Test je gehoor! STAP 1: Gehoortest Hoe goed hoor jij volgens de test? STAP 2: Tips Ga op de website op zoek naar tips en noteer ze: -