ORIËNTATIE A. UITWENDIGE VERSCHILLEN Typerende kenmerken? - Assymetrisch - Geen skelet - Gevarieerde vorm - Mond of vangarmen - Vrij bewegend - Weekdieren = mollusken - Tweede grootste stam van het dierenrijk - Kalkachtige schelpstructuren vormen goed aanpassen aan omgeving - wereldwijd verspreid - Stam kan onderverdeeld worden in klassen. Octopussen - In wereldzeeën en oceanen Pompbewegingen Sterk ontwikkelde zintuigen en zenuwstelsel Leven solitair Goede jagers Pijlinktvissen - Pijlvormige vinnen Reuzenpijlinktvis tot 20m groot Één van de grootste ongewervelde dieren ter wereld Noordzee: kleine soorten Eetbaar CALAMARI Zeekat - Inktvissen die tot 50 cm groot kunnen zijn Rugschild wordt vaak terug gevonden (inwendige schelp) Zeeschuim, poreus Lekkernij voor vogels en gebruiken de kalk voor bouw van eierschalen Kokkels - In getijdenzone, onder strandoppervlak Stevige, geribbelde, hartvormige schelp Eetbaar Eetbare hart schelp Wulken - - Grotere weekdieren in Noordzee Kegelvormige spitse schelp (soms +10 cm hoog) Lijden onder tinhoudende verf op schepen stoffen die voortplantingsorganen aantasten Venusschelpen - Ingegraven in zeebodem Kleine geribbelde schelp, top naar binnen gebogen Tot 2 weken in vogelmaag door gesloten schelp vogel poept ze levend uit Muizenoortjes - Heel kleine weekdieren In brak water, tussen oeverplanten, dicht bij hoogwaterlijn Spitse schelp, dunne schaal, enkele centimeters groot Ademen door longen Wijngaardslak - Landslak Ademt met longen Leven van bladeren, groenten en fruit Graven een holletje in de winter winterslaap Enige landweekdieren Eetbaar ESCARGOTS OPDRACHT 3, PAGINA 83 Longen Mond met Vangarm Kop met voelhorens Week lichaam Geen uitwendige Schelp 2kleppige Schelp Uitwendige Schelp Octopus - - + + - + - Pijlinktvis - - + + - + - Zeekat - - + + - + - Kokkel + + - + - - - Wulk + - - + + - - Venusschelp + + - + - - - Muizenoortje + - - + + - + Wijngaardslak + - - + + - + VERGELIJK DE BESTUDEERDE WEEKDIEREN A. Welk gemeenschappelijk criterium hebben de weekdieren? WEEK LICHAAM B. Met welk dier heeft de kokkel het grootst aantal criteria gemeen? VENUSSCHELP C. Welk criterium onderscheidt deze twee dieren van de andere weekdieren? TWEEKLEPPIGE SCHELP D. Welk criterium onderscheidt de zeekat, de octopus en de pijlinktvis van de andere weekdieren? MOND MET VANGARMEN E. Met welke dieren heeft de wulk het grootste aantal kenmerken gemeen? MUIZENOORTJE EN WIJNGAARDSLAK F. Welk criterium onderscheidt hen van de andere weekdieren? KOP MET VOELHORENS G. Welk criterium onderscheidt de wulk van het muizenoortje en de wijngaardslak? WULK ADEMT NIET MET LONGEN MAAR MET KIEUWEN OPDRACHT 5, P 84 3 klassen zoeken - Toepasselijke naam zoeken voor elke klasse - Voorbeelden zoeken voor elke klasse - Kenmerken zoeken voor elke klasse MAAR NATUURLIJK! Slakken zijn hermafrodiet! Liefdespijl wordt afgeschoten Kalkachtig staafje van ongeveer 1 cm Stimuleert copulatie Verhindert afbraak donorsperma Meer zaadcellen bereiken opslagzakje B. PRIMITIEVE EN ECHTE MOLLUSKEN Verschil? Primitieve mollusken hebben nog geen echte schelp. OPDRACHT 7, P 86 Bekijk de vormen en noteer de juiste klasse TANDSCHELPEN TWEEKLEPPIGEN SLAKKEN MUTSDRAGERS BIO + : DE KLASSE VAN DE SLAKKEN - Bevat als enige ook landbewoners - Elk slakkelichaam is langwerpig - Slakkenlichaam bestaat vooral uit water - Achteraan hebben we een gespierde voet kruipen, zwemmen, of graven - Slijmerige huid beschermen tegen uitdroging + betere grip - Voorzijde: kop met 2 of 4 tentakels - Kortste tentakels: tasters of voelhorens geuren waarnemen - Langere tentakels: oogstelen met eenvoudige lichtreceptoren - Assymetrisch spiraalvormige schelp of slakkenhuis, ingewandenzak - Draaiing schelp: nadeel ingewanden hebben weinig plaats ZEENAAKTSLAK Wat valt er op? Giftig doordat ze weinig bescherming hebben door het ontbreken van een “huis” BENOEM DE DELEN VAN DE SLAK