Toon gehele stuk - Gemeente Heemstede

Raadsbesluit
Raadsvergadering: 7 november 2013
ONDERWERP
Eerste begrotingswijziging 2014
SAMENVATTING
In dit voorstel zijn de financiële aspecten van de septembercirculaire 2013 nader uitgewerkt. Deze
hebben zowel betrekking op 2013 als 2014 en volgende jaren. Thans wordt voorgesteld een besluit te
nemen over de financiële consequenties voor 2014. De effecten voor 2015-2017 worden ter kennisname
aangeboden. De financiële consequenties voor 2013 worden meegenomen in de Najaarsnota 2013.
Bij het opstellen van de begroting 2014-2017 was de septembercirculaire 2013 nog niet beschikbaar. Het
accres valt in 2014 bijna € 300 miljoen lager uit dan in de meicirculaire 2013. Helemaal als een verrassing
komt de neerwaartse bijstelling niet. De meicirculaire 2013 bevatte al een winstwaarschuwing. Oorzaken
zijn de maatregelen uit het aanvullende bezuinigingspakket van € 6 miljard om het financieringstekort in
de buurt van de 3% te houden en de tegenvallende economische ontwikkeling. Beide hebben hun
doorwering op de hoogte van de groei van het gemeentefonds.
De neerwaartse bijstelling van bijna € 300 miljoen in 2014 is doorgerekend voor Heemstede € 409.000.
In de begroting 2014-2017 is hiervoor een stelpost opgenomen van € 436.000 gebaseerd op een
doorwerking van € 360 miljoen. Ook de daaropvolgende jaren moet er rekening worden gehouden met
mindere groei van het gemeentefonds. In onderstaande tabel is dit te zien bij punt 1a. Inclusief autonome
effecten geeft de septembercirculaire per saldo een voordelig effect op de begroting 2014 van € 153.000.
Het meerjarenbeeld verslechtert met € 12.000 in 2015, € 168.000 in 2016 en € 175.000 in 2017.
Als aanvullende dekking wordt door ons voorgesteld de loonindexering te verlagen met € 80.000.
In de begroting 2014 is, conform de in de meicirculaire 2013 opgenomen cijfers van het CPB, rekening
gehouden met 2% stijging sociale lasten/autonome loonontwikkeling CAO. In de septembercirculaire is dit
neerwaarts bijgesteld naar 1%.
In onderstaand overzicht zijn de effecten van de septembercirculaire 2013 weergegeven voor de jaren
2014 t/m 2017, inclusief het voorgestelde aanvullend dekkingsplan.
2014
Saldo begroting 2014 en meerjarenbegroting 2015-2017
vóór verwerking septembercirculaire 2013
1. Effecten septembercirculaire 2013:
a. Acressontwikkeling
b. Vervallen stelpost acressontwikkeling
c. Autonome effecten
2. Aanvullend dekkingsplan 2014-2017:
a. Bijstelling loonindexering
Saldo begroting 2014 en meerjarenbegroting 2015-2017
ná verwerking septembercirculaire 2013
613107
1/5
2015
2016
2017
0 -1.777.000 -1.819.000 -2.232.000
-409.000
436.000
126.000
153.000
-579.000
436.000
131.000
-12.000
-741.000
436.000
137.000
-168.000
-753.000
436.000
142.000
-175.000
80.000
80.000
80.000
80.000
233.000 -1.709.000 -1.907.000 -2.327.000
Raadsbesluit
Raadsvergadering: 7 november 2013
Na verwerking van de financiële effecten van de septembercirculaire 2013 en het aanvullend
dekkingsplan 2014-2017 laat de begroting 2014 een positief saldo zien van € 233.000. Deze
begrotingswijziging van de jaarschijf 2014 wordt vastgesteld in de begrotingsraad van november 2013.
Voor de jaarschijf 2015 neemt het tekort af met € 68.000 tot € 1.709.000. Voor de jaarschijven 2016 en
2017 nemen de tekorten toe met respectievelijk € 88.000 en € 95.000 tot € 1.907.000 en € 2.327.000.
De wijzigingen op de jaarschijven 2015-2017 worden in de begrotingsraad ter kennisname aan de raad
aangeboden.
Verderop in dit voorstel is een nadere uitwerking van bovenstaande financiële effecten opgenomen. Tot
slot zal nog worden ingegaan op de relevante ontwikkelingen rondom de decentralisaties, de herijking
van het gemeentefonds, de wet Houdbaarheid Overheidsfinanciën en de extra gelden voor intensivering
armoedebeleid.
BESLUIT B&W
Het college stelt de raad voor:
1. in te stemmen met de eerste begrotingswijziging 2014 en het aanvullend dekkingsplan 2014-2017 met
betrekking tot de jaarschijf 2014;
2. kennis te nemen van het aanvullend dekkingsplan 2014-2017 met betrekking tot de jaarschijven 20152017;
3. om de eerste begrotingswijziging 2014 te betrekken bij de behandeling van de begroting 2014 in de
raad van 7 en 8 november 2013.
BESLUIT RAAD
De raad van de gemeente Heemstede;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 24 september 2013
besluit:
- in te stemmen met de eerste begrotingswijziging 2014 en het aanvullende dekkingsplan 2014-2017 met
betrekking tot de jaarschijf 2014;
- kennis te nemen van het aanvullende dekkingsplan 2014-2017 met betrekking tot de jaarschijven
2015-2017.
De raad voornoemd, 7 november 2013
de griffier,
613107
de voorzitter,
2/5
Raadsbesluit
Raadsvergadering: 7 november 2013
INLEIDING
In de begroting 2014 is nog geen rekening gehouden met de uitkomsten van de septembercirculaire
2013. Ten tijde van het vaststellen van de begroting 2014 door het college (17 september 2013) was de
septembercirculaire 2013 nog niet beschikbaar en daarom is uitgegaan van de meicirculaire 2013. In de
septembercirculaire 2013 worden gemeenten geïnformeerd over de bijstellingen ten opzichte van de
meicirculaire 2013. Deze circulaire verschijnt op Prinsjesdag, die dit jaar op 17 september viel.
In dit voorstel worden de financiële effecten op de algemene uitkering 2014 vertaald in een eerste
begrotingswijziging voor 2014. De financiële effecten met betrekking tot de algemene uitkeringen 2011
t/m 2013 zullen worden verwerkt in de najaarsnota 2013.
BEOOGD EFFECT
Een begroting 2014 door de raad te laten vaststellen waarbij rekening is gehouden met de laatst bekende
relevante informatie.
EFFECTEN OP BEGROTING 2014 EN MEERJARENBEGROTING 2015 T/M 2017
In onderstaand overzicht zijn de financiële effecten van de septembercirculaire 2013 op de algemene
uitkeringen 2014 t/m 2017 samengevat weergegeven. Naast de acressontwikkeling zijn ook autonome
ontwikkelingen zoals aanpassing maatstaven en actualisatie van hoeveelheden in de cijfers verwerkt. De
toe- of afname van de algemene uitkering is gesplitst in wijzigingen die geen effect hebben op het
exploitatieresultaat, omdat hier ook wijzigingen in kostenbudgetten tegenover staan (zie kolom A, de zgn.
“geoormerkte” gelden), en wijzigingen die wel effect hebben op het exploitatieresultaat (zie kolom B).
Deze laatste wijzigingen, die wel effect hebben op de begroting 2014 en het meerjarenbeeld 2015-2017,
zijn alleen vermeld in de samenvatting van dit voorstel.
Effecten septembercirculaire 2013 op begroting 2014 en meerjarenbegroting 2015-2017
jaar
2014
2015
2016
2017
613107
uitkering
september
circulaire
2013
20.443.000
18.624.000
18.479.000
18.234.000
uitkering
mei
circulaire
2013
20.153.000
18.513.000
18.518.000
18.280.000
toename /
afname
290.000
111.000
-39.000
-46.000
A
waarvan
geen effect
op resultaat)
B
waarvan
wel effect
op resultaat
(geoormerkt)
(- = nadelig)
137.000
123.000
129.000
129.000
3/5
153.000
-12.000
-168.000
-175.000
verwerking
1e begrotingswijziging 2014
1e begrotingswijziging 2014
1e begrotingswijziging 2014
1e begrotingswijziging 2014
Raadsbesluit
Raadsvergadering: 7 november 2013
EFFECTEN OP BEGROTING 2013
De septembercirculaire 2013 heeft ook gevolgen voor de algemene uitkeringen 2011 t/m 2013.
Deze zullen samen met de effecten uit de meicirculaire 2013, u gemeld bij brief van 5 juni 2013, worden
verwerkt in de najaarsnota 2013. Om aansluiting te houden met de cijfers in de najaarsnota 2013 zijn de
effecten van beide circulaires in onderstaand overzicht weergegeven.
Effecten septembercirculaire 2013 op begroting 2013
jaar
2013
2012
2011
uitkering
september
circulaire
2013
19.693.000
20.517.000
20.502.000
uitkering
december
circulaire
2012
20.118.000
20.360.000
20.492.000
toename /
afname
A
waarvan
geen effect
op resultaat)
B
waarvan
wel effect
op resultaat
(geoormerkt)
(- = nadelig)
-425.000
157.000
10.000
69.000
8.000
3.000
-494.000
149.000
7.000
verwerking
Najaarsnota 2013
Najaarsnota 2013
Najaarsnota 2013
Bij brief van 5 juni 2013 informeerden wij u over de gevolgen van de meicirculaire 2013. Hierin melden wij
voor de algemene uitkering 2013 een nadeel van € 523.000 o.a. door onderuitputting van budgetten 2012
van departementen, die ook hun doorwerking hadden op het gemeentefonds. In de jaarrekening 2012
van de gemeente Heemstede is rekening gehouden met een nadeel van € 130.000. Kortom: naar
aanleiding van de meicirculaire 2013 is een aanvullend nadeel voor de begroting 2013 van € 393.000
(€ 523.000 minus € 130.000) gemeld. Op het moment van verschijnen van de meicirculaire 2013 was de
Voorjaarsnota 2013 al gereed. Dit betekent dat het nadeel van € 393.000 nog niet is verwerkt in de
begroting 2013. Dit vindt alsnog plaats in de Najaarsnota 2013.
Echter uit de septembercirculaire 2013 blijkt dat -naast de onderuitputting 2012- nog wat geringe
positieve effecten zijn verwerkt. Het totaal te verwerken nadeel in de Najaarsnota 2013 daalt hierdoor per
saldo van € 393.000 naar € 338.000 (-€ 494.000 + € 149.000 + € 7.000).
HERIJKING GEMEENTEFONDS
In de meicirculaire 2013 is aangekondigd dat het gemeentefonds per 2015 integraal wordt herijkt. Het
streven om de definitieve voornemens uiterlijk in de meicirculaire 2014 bekend te maken is nog van
kracht. Momenteel lopen de “tweede fase” onderzoeken. Hierin wordt onderzocht hoe de nieuwe clusters
en ijkpunten worden vormgegeven. Deze onderzoeken zullen naar verwachting in december 2013
worden afgerond. De planning zoals opgenomen in de meicirculaire is nog actueel. De voorgenomen
uitgangspunten die de fondsbeheerders willen hanteren bij de herijking zijn op de regiodagen van het
Ministerie van BZK voor de zomer gedeeld met gemeenten. Daarnaast worden platforms van gemeenten,
waaronder de VNG en de G32 actief betrokken bij dit project. Zo zal er in oktober 2013 een brede
bijeenkomst plaatsvinden waaraan zowel de platforms als de verschillende departementen zullen
deelnemen. In deze bijeenkomst zullen alle deelnemers uitgebreid worden geïnformeerd over de
aanleiding, het
onderzoek en over de doelen van de herijking en hebben zij de gelegenheid om hun zienswijze te geven.
De verdeeleffecten van de herijking zullen uiterlijk begin 2014 bekend zijn en met de platforms en
departementen worden gedeeld.
613107
4/5
Raadsbesluit
Raadsvergadering: 7 november 2013
DECENTRALISATIES
Over de decentralisaties van AWBZ (naar WMO), jeugdzorg en Participatiewet met ingang van 2015
wordt cijfermatig niets nieuws bekend gemaakt. Eerder was in de meicirculaire 2013 een indicatie
gegeven voor jeugdzorg op basis van een historische verdeling. Verder wordt nu een vooraankondiging
gedaan voor de verdeling van de nieuwe WMO in oktober aanstaande. Dan wordt ook duidelijk of de taak
van persoonlijke verzorging al dan niet naar de gemeenten gaat. Informatie over de Participatiewet wordt
doorgeschoven naar de meicirculaire van volgend jaar. Dan worden ook de andere onderdelen
geactualiseerd. Zo wordt pas dan bekend wat het effect is van een korting van 40% op het budget
huishoudelijke hulp. Het is de bedoeling dat naast de algemene uitkering in het gemeentefonds een apart
deelfonds komt voor de 3D-operatie. Details als ingangsjaar, omvang bedragen en ontschotting zijn nog
niet bekend.
WET HOUDBAARHEID OVERHEIDSFINANCIËN (WET HOF)
De Wet Hof betreft de Nederlandse uitwerking van Europese afspraken ten aanzien van de
overheidsfinanciën. Deze is op 4 juli 2013 aangenomen in de Tweede Kamer. Invoering is voorzien
voor uiterlijk eind 2013. Hierin is geregeld dat medeoverheden een gelijkwaardige inspanning moeten
leveren in het kader van het respecteren van de de Europese begrotingsdoelstellingen. Gestuurd wordt
op een macronorm voor het EMU-saldo voor de gemeenten gezamenlijk. Zo wordt voorkomen dat het
toezicht zich richt op de individuele gemeente, provincie of waterschap. Het voorkomt ook dat de
individuele referentiewaarde voor het EMU-saldo als een knellende norm gaat werken. Voor wat betreft
het toezicht op het EMU-saldo wordt volstaan met monitoring en toezicht op macroniveau. De macronorm
voor de gezamenlijke decentrale overheden mag maximaal -0,5% BBP bedragen. Naar aanleiding van
het financieel akkoord is aan de koepels de mogelijkheid gegeven om gezamenlijk tot een nieuwe
verdeling te komen van de macronorm. De gesprekken hierover lopen nog. Met het oog daarop is in
de septembercirculaire geen overzicht gegeven van de individuele referentiewaarden. In overleg met
de koepels is besloten om publicatie hiervan op te schorten tot de tweede helft van oktober. De
individuele referentiewaarde bedroeg voor 2013 voor Heemstede € - 2,0 miljoen. Uit de in augustus
aangeleverde cijfers voor de extra EMU-enquête 2013 blijkt dat Heemstede hier naganoeg aan voldoet.
Het in de begroting 2014 opgenomen EMU cijfer over 2014 blijft ruimschoots onder de € - 2 miljoen.
INTENSIVERING ARMOEDEBELEID
In het regeerakkoord is een intensivering van het armoedebeleid opgenomen van € 80 miljoen in 2014
oplopend naar € 100 miljoen in 2015. Vrees was dat dit voornemen (deels) zou sneuvelen in het geweld
om € 6 miljard aan maatregelen te treffen, maar dat bleek achteraf niet nodig. In een volgende circulaire
zal de verdeling bekend worden gemaakt. Wel wordt in deze circulaire voor dit doel in 2013 eenmalig
€ 19 miljoen beschikbaar gesteld.
613107
5/5