draaiboek loag

advertisement
DRAAIBOEK LOAG
Commissie Concilium Onderwijs Opleiding
en Wetenschap (COW)
Versie april 2014
Gebaseerd op: Klinisch onderwijs en opleiden in de praktijk, Brand et al en LOOG dag
2011
INHOUDSOPGAVE
Hoofdstuk
1
2
3
4
5
6
7
8
LOAG schema 2014, tijdspad 2014
Overzichtstabel
Draaiboek voor werkgroep LOAG van de COW
Draaiboek voor secretariaat
Draaiboek voor locale organisatie
Draaiboek voor inhoudelijke organisatie LOAG-dag
Evaluatie LOAG door jNVKG
Uitzondering
Bijlagen
1. Programma voorbeeld (grote lijnen)
2. Voorbeeld programma uitgewerkt
3. Samenvattend overzicht voor organiserende klinieken
4. Voorbeeld evaluatie jNVKG
5. Format uitnodigingsmail
6. Format bevestigingsmail aanmelding deelnemers
7. Format mail voor sprekers
8. Format mail voor voorzitters en rapporteurs
9. Format mail evaluatie aan organisatie (inhoudelijk en locaal)
10. Format declaratieformulier
11. Organisatie LOAG dag in het kort
2
1. LOAG SCHEMA 2014
Datum
Jaargroep 1
Jaargroep 2
Jaargroep 3
Jaargroep 4
Jaargroep 5
Woensdag
15
Januari
Opleidingsplan
Wetenschappelijk
onderzoek
Utrecht en
Nijmegen
MvI/MOR
CPW: Maaike
Farmacologie
WKGF
Utrecht
Ethiek en recht
PJ
CPW: Benoit
GGZ/UMC
Nijmegen
CB/MK
CPW: Linda
Management
Organisatie van zorg
Breda
(Nijmegen UMC)
RdJ/RP
CPW: Marianne
Soma 1
Soma 2
PG/PsyGGZ
Assessment,
atypische
presentatie
Oncologie en
palliatie
Persoonlijkheidsstoorniss
en en
systeemproblematiek
AMC
NvdV/SdR
CPW:Linda
Gerontologie,
Frailty
geriatrische
syndromen
Tilburg
HM
CPW:Marianne
Ondervoeding
Sarcopenie,
Metabole
stoornissen
GGZNHN, Altrecht, J
JS/JP/AB
CPW:Maaike
Gedragsstoornissen en
psychiatrie bij dementie
Hilversum
CvR
CPW: Benoit
Leeuwarden
DvA
CPW: Linda
Den Bosch JBZ
RvM
CPW: Marianne
Mobiliteit
Cardiovasculair
Psychotische stoornissen,
juridische aspecten
UMC Utrecht
ME
CPW: Maaike
Delier
Rotterdam
FMR
CPW: Linda
Consultatie en
(peri-)operatieve
medebehandeling
Rijnstate
GG/DT
CPW: Linda
Reinier van Arkel
RvdH
CPW: Benoit
Stemmingsstoornissen
Urologische en
digestieve
problemen
Somatiek in de
psychiatrie, verslaving
Locatie:
Paushuize
Utrecht
Amsterdam
SLZ/jNVKG
LT/IK
CPW: KB
Woensdag
19
Maart
Locatie:
Huize
Molenaar
Utrecht
Woensdag
16 April
Locatie:
Huize
Molenaar
Utrecht
Vrijdag 20
juni
Locatie:
Paushuize
Utrecht
Woensdag
24
September
Locatie:
Huize
Molenaar
Utrecht
Woensdag
29 Oktober
Locatie:
Huize
Molenaar
Utrecht
Woensdag
17
december
Locatie:
Huize
Molenaar
Utrecht
jNVKG LOAG
CPW: Maaike
Alkmaar
LB
CPW:
Marianne
Dementie
Nijmegen UMC
MOR/JC
CPW: Maaike
Catharina
Eindhoven
CvdL/GvdA
CPW: Linda
Parnassia
Rk/HK
CPW: Maaike
Amsterdam
Mentrum/Propersona
JvC/CB
CPW: Marianne
Rode initialen: aanspreekpunt lokale organisatie,CPW: contactpersoon werkgroep LOAG
Let op: voor de meest recente versie kunt u zich richten tot het secretariaat. De laatste
versie van het LOAG-schema staat tevens op de website van de NVKG.
3
TIJDSPAD 2014
Tijdspad
Planning
Woe
15 Jan
2014
Woe
19 Mrt
2014
Woe
16 Apr
2014
Vrij
20 juni
2014
Woe
24Sept
2014
Woe
29
Okt
2014
Woe
17
Dec
2014
Door: inhoudelijke
organisatie
Conceptprogramma,
literatuur en
opdrachten opsturen
naar werkgroep
[email protected]
Uitnodiging met
onderwerp
Versturen naar aios
Bespreking concept
programma’s en
opdrachten in
werkgroep en
terugkoppeling
15 sept
19 nov
16 dec
20 feb
24 mei
29 juni
17 aug
15 okt
19 dec
16 jan
20 mrt
24 jun
29 juli
17 sept
Eind okt
2013
Eind nov
2013
Half dec.
2013
Eind mrt
Eind mei
Eind
juni
Sept.
15 nov
19 jan
16 feb
20 apr
24 jul
29 aug
17 okt
15 nov
19 jan
16 feb
20 apr
24 jul
29 aug
17 okt
01 jan
05 mrt
02 apr
06 juni
10 sept
15 okt
3 dec
01 jan
05 mrt
02 apr
06 juni
10 sept
15okt
03 dec
Deadline aanmelding
Door: inhoudelijke
organisatie
Versturen naar aios
via secretariaat:
[email protected]
Definitief
programma
Huiswerk:
PDFs literatuur met
leesopdracht
Vragen maken voor
sprekers
Andere opdrachten
Deadline inleveren
huiswerkopdrachten
Vragen voor
sprekers
Vragen voor
sprekers naar
organisatie
Let op: voor de meest recente versie kunt u zich richten tot het
secretariaat. De laatste versie van het LOAG-schema staat tevens
op de website van de NVKG.
4
2. OVERZICHTSTABEL DRAAIBOEK
Wat
Wie
Wanneer
6
Data
plannen
met
Huize
Molenaar/Paushuize (uitz: jNVKG LOAG
kiest eigen locatie en datum)
Secretaresse
Sept elk jaar
Jaarplanning bekend bij COW
Secretaresse
Sept elk jaar
LOAG schema doormailen (+ website)
Secretaresse
Sept elk jaar
Draaiboek naar organisaties
Secretaresse
Sept elk jaar
Herinneringsmail organisaties
Secretaresse
6 mnd voor LOAG
Thema’s en sprekers bedenken
Organisatoren
6 mnd voor LOAG
Conceptprogramma's klaar
Organisatoren
4 mnd voor LOAG
Conceptprogramma's in werkgroep LOAG
Secretaresse
4 mnd voor LOAG
Overleg
organisatoren
aanspreekpunten
LOAG aanspr.punt
4 mnd voor LOAG
Programma's definitief
Organisatoren
3 mnd voor LOAG
Uitnodigingsmail
Secretaresse
3 mnd voor LOAG
Accreditatie aanvragen via GAIA
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Sluiting inschrijving
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Mail naar deelnemers
(bevestiging+huiswerk)
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Betaling binnen, anders aanmaning
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Huiswerkopdrachten ingeleverd
Vragen doorsturen naar sprekers
*Indien
er
korte
tijd
tussen
de
opeenvolgende LOAG-dagen
Overleg Huize Molenaar/Paushuize over
locatie
*Standaard in elke zaal laptop en beamer
aanwezig. In de plenaire zaal ook
geluidsapparatuur.
Certificaten maken
Secretaresse/
organisatie
1 mnd voor LOAG
en
Declaratieformulieren
 t.b.v.
externe
sprekers
organisatie
 t.b.v. locatie/lunch/drinken
organiserende kliniek
LOAG
naar
naar
5
Secretaresse
Secretaresse
3 wkn voor LOAG
1mnd voor LOAG
1 wk voor LOAG
Presentielijst + certificaten naar
organisatoren
Secretaresse
1 wk voor LOAG
Certificaten en presentielijst
Inh. Organisatoren
LOAG dag
Presentielijst terugsturen naar secretariaat
werkgroep LOAG
LOAG agenderen (werkgroep LOAG)
Inh.organisatoren
1 wk na LOAG
Secretaresse
Verg. na LOAG
Evaluatie jNVKG klaar
jNVKG lid
Verg na LOAG
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Secretaresse
2 wkn na LOAG
“Verlate” certificaten versturen
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Betaling onkostenvergoeding sprekers
secretaresse
2 wkn na LOAG
Financieel overzicht
secretaresse
4 wkn na LOAG
Terugkoppeling naar organisator
LOAG aanspr punt
6 wkn na LOAG
Terugkoppeling aan sprekers
Inh. Organisator
6 wkn na LOAG
Accreditatie
invoeren
KG/internisten
Betalingen controleren
in
GAIA
voor
6
3. DRAAIBOEK VOOR WERKGROEP LOAG VAN DE COW
Vergadering werkgroep LOAG
Op de agenda van de werkgroep LOAG wordt het conceptprogramma vooraf besproken
en worden veranderingen aangegeven. Het programma wordt dus niet meer door de hele
COW goedgekeurd maar slechts door de werkgroep LOAG. Elke inhoudelijke organisator
heeft een aanspreekpunt binnen deze werkgroep. Het LOAG-aanspreekpunt koppelt de
aanpassingen aan het conceptprogramma terug aan de inhoudelijke organisatie.
Na de LOAG worden de evaluaties besproken in de werkgroep en volgt terugkoppeling
naar de organisatie via het secretariaat. De organisatie koppelt terug naar de individuele
sprekers.
Taken aanspreekpunt LOAG
Een lid van de werkgroep LOAG is verantwoordelijk voor de LOAG en zorgt samen met de
secretaresse dat alles volgens schema verloopt. Daarnaast is hij/zij aanspreekpunt voor
inhoudelijke vragen van de organisatie.
De organisatie legt het conceptprogramma voor aan het aanspreekpunt ter goedkeuring.
Eventuele op- en aanmerkingen uit de vergadering van de werkgroep LOAG worden door
het aanspreekpunt teruggekoppeld aan de organisatie. Het aanspreekpunt bevestigt
akkoord voor het definitieve programma aan secretariaat.
NB voorkom uitgebreide mailings, dit schept verwarring bij de organisatie waardoor vaak
verwarring bij de AIOS ontstaat. Werk met één contactpersoon voor de organisatie en
met één aanspreekpunt vanuit de werkgroep LOAG.
Taken werkgroep LOAG evaluator
De LOAG-dagen zullen niet meer worden
geëvalueerd door de werkgroep LOAG. Echter,
indien een LOAG slecht wordt beoordeeld blijkens
uit de jNVKG evaluatie, zal het volgende jaar een
extra evaluator aanwezig zijn vanuit de
werkgroep LOAG van de COW. Deze evaluator zal
meekijken naar sterke en verbeterpunten en
helpen met de verbetercyclus van de organisatie.
Indien gewenst kunnen deelnemende geriaters
gevraagd worden bij te dragen aan de evaluatie.
Taken jNVKG lid
De AIOS, lid van werkgroep LOAG, is tevens
bestuurslid van de jNVKG. Deze AIOS is
verantwoordelijk voor de evaluatie van de LOAG
vanuit AIOS perspectief. Er wordt zowel formatief als summatief beoordeeld door middel
van vrije tekst en cijfers. (zie bijlage 4). De evaluatie wordt besproken in de vergadering
van de werkgroep LOAG na de LOAG en binnen de jNVKG. De werkgroep LOAG koppelt
de evaluatie via het LOAG aanspreekpunt terug aan de organisatie, en vraagt de
organisatie voorgenomen veranderingen terug te melden. (zie bijlage 9).
7
4. DRAAIBOEK VOOR SECRETARIAAT
Wat
Wie
Wanneer
6 Data plannen inclusief locatie
 Houdt rekening met schoolvakanties, COIG,
geriatriedagen, organiserende kliniek
Secretaresse
Sept elk jaar
Definitieve jaarplanning bekend bij COW
en werkgroep LOAG
Secretaresse
Sept elk jaar
LOAG schema doormailen (+ website)
 Doormailen aan:
- Opleiders (niet plv opleiders, niet
opleiders psych)
- Organisatoren
- AIOS klin geriatrie
- PA klin geriatrie
- AIOS
interne,
aandachtsgebied
ouderengeneeskunde
- Website NVKG
Secretaresse
Sept elk jaar
Draaiboek naar organisaties
 Bevat alle informatie
 4 maanden voor LOAG progr klaar
 3
maanden
voor
LOAG
aangepast
programma inclusief literatuur klaar
Secretaresse
Sept elk jaar
Overleg met Huize Molenaar/Paushuize
over logistieke zaken
 oa zalen, audiovisuele middelen beschreven
in draaiboek
Secretaresse
Okt elk jaar
Herinneringsmail organisaties
 samenvatting draaiboek met tijdspad en
format programma (vaste pauzetijden!).
Evaluatie van voorgaande jaar wordt
meegezonden.
Secretaresse
6 mnd voor LOAG
Conceptprogramma klaar
Organisator
4 mnd voor LOAG
Programma in COW werkgroep LOAG
 2 wkn responstijd LOAG aanspreekpunt.
LOAG aanspreekpunt neemt initiatief tot
contact met organisatie.
 Dus geen overleg meer met hele COW!
 2 wkn tijd voor aanpassen organisatie
Secretaresse
4 mnd voor LOAG
Programma definitief
Organisator
3 mnd voor LOAG
Uitnodigingsmail (voor alle onderwerpen
tegelijk) naar
- AIOS klin geriatrie
- geriaters
- PA klin geriatrie
Secretaresse
3 mnd voor LOAG
8
-
AIOS
interne,
aandachtsgebied
ouderengeneeskunde
- Opleiders psychiatrie ( die geen KG
zijn)
(zie format achterin)
130 euro jNVKG-leden
200 euro overigen
Accreditatie aanvragen via GAIA
secretaresse
2 mnd voor LOAG
Declaratieformulieren naar organisatie
sturen
 Verzoek om eigen laptops mee te nemen
naar Huize Molenaar
 Disclosure sheet met verzoek deze aan
begin van presentatie te tonen.
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Routebeschrijving naar organisatie sturen
Sluiting inschrijving
 Verlaat inschrijven mogelijk tot 1 wk voor
sluiting huiswerkopdrachten
 25 euro administratiekosten
Werkgroepindeling maken
(per onderwerp) indien gevraagd
 AIOS als voorzitter of rapporteur
organisatie (indien van toepassing)
 verdeling AIOS over werkgroepen
iom
Huiswerkopdrachten indelen
i.o.m. organisaties
Mail
naar
deelnemers
(per
LOAG
onderwerp aparte mailing)
 Programma met toelichting
 Leerdoelen
 Literatuur (met pdf files)
 Huiswerkopdrachten (ook voor ANIOS)
 Werkgroepindeling
 Routebeschrijving:Huize
Molenaar/Paushuize
Ook mail naar COW Leden en opleiders
(niet plv opleiders, wel opleiders psych):
 Parallelle programma's met toelichting
 Leerdoelen
 Literatuur (met pdf files)
 Huiswerkopdrachten
 Routebeschrijving:Huize
Molenaar/Paushuize
Website
 Programma met toelichting
 Leerdoelen
 Literatuurlijst (geen pdf files, i.v.m.
auteursrechten)
 huiswerkopdrachten
9
Betaling binnen, anders aanmaning
 25 euro administratiekosten
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Huiswerkopdrachten ingeleverd
 Eenmalige reminder voor degene die niet
hebben ingeleverd
 Binnen 3 dagen inleveren anders geen
certificaat
Secretaresse
2 wkn voor LOAG
Vragen
AIOS
voor
sprekers
en
huiswerkopdrachten
naar organisatie
mailen
 organisator stuurt vragen naar spreker
Secretaresse/
organisator
2 wkn voor LOAG
secretaresse
3 wkn voor LOAG
Afzeggingen
 tot 10 dgn van te voren: kosteloos
 10-7 dgn: 50 euro arrangementskosten
 <7 dgn: geen terugbetaling
secretaresse
2 wkn voor LOAG
Overleg Huize Molenaar/Paushuize
 aantal deelnemers per onderwerp
 benodigde apparatuur en zalen
 benodigde catering doornemen
 overige wensen
Secretaresse
2 wkn voor LOAG
Certificaten / presentielijsten maken
 alleen voor deelnemers die aan huiswerk
hebben voldaan en hebben betaald.
 Overige deelnemers kunnen met secr
contact opnemen
 Geen huiswerk = geen certificaat
NB als organisatie niet aan deadlines voldoet (4
wkn de tijd voor de AIOS) enige coulantie,
anders niet.
 Geen betaling = certificaat na betaling
 Digitale handtekening op certificaat van
voorzitter werkgroep LOAG
Secretaresse
1 wk voor LOAG
Presentielijst
en
certificaten
naar
organisatoren versturen
 een lijst voor ochtendaanwezigheid en
verstrekken certificaten aan eind v.d. dag.
Secretaresse
1 wk voor LOAG
Schema indeling AIOS over onderwerpen
en werkgroepen maken voor organisatie
Secretaresse
1 wk voor LOAG
LOAG agenderen werkgroep LOAG
Secretaresse
Verg. na LOAG
Presentielijst terugsturen
naar secretariaat werkgroep LOAG
Inh. organisatoren
1 wk na LOAG
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Indien organisatie dit aangeeft huiswerk
naar
voorzitters
(en
rapporteurs)
doorsturen
Accreditatie
invoeren
in
GAIA
voor
10
KG/internisten
Evaluatie jNVKG klaar
jNVKG
lid/Secretaresse
Secretaresse
Verg na LOAG
“Verlate” certificaten maken en versturen
 Geen huiswerk = geen certificaat
 Geen betaling = certificaat na betaling
 "Smoezen" over niet voldoen huiswerk
terugkoppelen aan opleider, deze kan
beslissen of AIOS toch certificaat "verdient"
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Onkostenvergoeding
sprekers
en
organiserende kliniek
 Declaratieformulieren retour van sprekers
 betaling regelen
 In overzicht financiën LOAG verwerken
secretaresse
2 wkn na LOAG
Evaluaties
 Gemaakt door jNVKG
 Worden gemaild naar secretaresse
 Worden geturfd door secretariaat en
opmerkingen AIOS worden verwerkt.
 CPWlid verwerkt evaluaties tot compleet
overzicht
jNVKG lid en CPW
2 wkn na LOAG
Tel herinnering voor niet betalers
 Laatste verzoek
 Na betaling pas certificaat
 Notoire wanbetalers: na 2 aanmaningen
geen toegang LOAG
secretaresse
4 wkn na LOAG
Financieel overzicht
 Voor
penningmeester
LOAG/vervolgens
naar
penningmeester NVKG
secretaresse
4 wkn na LOAG
secretaresse
-vergadering
werkgroep LOAG
na LOAG
-COW
na
bovengenoemde
vergadering
6 wkn na LOAG
Aanwezigheid en betalingen controleren
 zn aanmaning indien niet betaald
 indien mensen aanwezig waren zonder
aanmelding > verzoek deelnemerskosten
(incl. 10 euro administratiekosten). Deze
mensen komen niet in aanmerking voor
certificaat, want hebben niet aan huiswerk
voldaan.
 Geen afzegging = geen terugbetaling
Evaluaties
besproken
worden
2 wkn na LOAG
werkgroep
COW
en
geagendeerd
en
Terugkoppeling naar organisator
 LOAG aanspreekpunt koppelt terug aan
organisatie, met cc. aan secretariaat
 Organisatie koppelt terug aan sprekers
11
LOAG aanspr punt
organisatie
12
5. DRAAIBOEK LOAG VOOR LOCALE ORGANISATIE
De LOAG-dagen worden georganiseerd in Huize Molenaar/Paushuize
Het secretariaat regelt:

Zalen voor 3 (of 5 in geval van jaardagen)
groepen AIOS x 20-30 AIOS per groep
o Voorzien van audiovisuele middelen
 Computer
 Beamer
 Waar nodig een flap-over
 waar nodig microfoon
o Met mogelijkheid tot werken in
kleinere
groepen
voor
de
werkgroepen
Heldere routebeschrijving


Een heldere routebeschrijving voor in de programma’s

koffie en thee bij aankomst en tijdens pauzes en lunch voor alle deelnemers.
Budget in 2012: 50 euro/deelnemer

De jNVKG zal contact met Huize Molenaar/Paushuize opnemen m.b.t. de borrel na
de LOAG

Verzoekt Huize Molenaar/Paushuize de lijsten met indelingen op te hangen(via
secretariaat verkregen). Indien mogelijk rondsturen van indeling bij
bevestigingse-mail AIOS

Factuur van de gemaakte kosten (zaalhuur / catering) worden bij het secretariaat
ingediend. De factuur voor de borrel van de jNVKG kan naar de jNVKG worden
gestuurd ([email protected]).
Dit is toch niet de taak van het jNVKG lid? Klopt = inh. Organisatoren – kan hier
weg
Huize Molenaar/Paushuize krijgt van het secretariaat:


Het definitieve aantal deelnemers per groep (4 wkn van te voren)
Een schema met indeling van de AIOS per groep en per werkgroep om op te
hangen (3 dgn van te voren)
13
6. DRAAIBOEK LOAG VOOR INHOUDELIJKE ORGANISATIE LOAG
DAG
Zie ook hoofdstuk 1 en 2: overzichtstabel en LOAG schema
Organisatie
De LOAG wordt georganiseerd door 1 hoofdorganisator en
eventueel een extra organisator volgens een jaarlijkse
cyclus. Dit kan een klinisch geriater zijn maar dat hoeft niet
perse. Het schema wie wanneer wat organiseert is vooraf
bekend. Een werkgroep LOAG aanspreekpunt wordt
aangewezen per LOAG. Vier maanden voor de LOAG zal bij
het aanspreekpunt goedkeuring worden gevraagd voor het
programma.
De overige deadlines staan in de overzichtstabel en dienen
strikt gehanteerd te worden.
De voorbereiding
Is een LOAG al eerder geweest, pak het programma en de
evaluaties van voorgaande jaren erbij en reflecteer over de
onderdelen die je wil handhaven of veranderen. Doe dit
jaarlijks zodat er een continue verbetercyclus blijft bestaan
van de LOAG-dagen. Indien je een onderwerp van iemand
overneemt, vraag dan deze informatie op. Onderstaande
Reflecteer en verbeter
tekst is geschreven alsof het een nieuwe LOAG betreft,
echter ook bij vernieuwing van een bestaande LOAG is het
zeker toepasbaar.
De start: het kiezen van thema’s en het opstellen van leerdoelen
Een LOAG-dag kan één hoofdthema hebben met twee subthema’s (ochtend en
middagprogramma) maar variaties daarop zijn mogelijk met bijv 3 of maximaal 4 kleine
thema’s. Kies hierbij thema’s die aansprekend en relevant zijn, waar je als organisator
affectie mee hebt. Voor inspiratie voor geschikte thema’s kan het opleidingsplan en
besluit klinische geriatrie worden geraadpleegd. Het is dus niet erg om binnen een heel
breed hoofdthema (bijv wetenschap) keuzes te maken. Liever een paar subthema’s in de
diepte dan proberen alles in een dag te proppen.
NB de organisatie sluit dit kort met
andere organisatoren ter uitsluiting
van overlap tussen verschillende
thema’s in verschillende LOAGdagen. In het LOAG schema is te
zien welke hoofdthema’s er zijn en
waar
mogelijke
overlap
logischerwijs te verwachten is.
Vervolgens
worden
leerdoelen
opgesteld. Leerdoelen zijn op te
delen in kennis, vaardigheden en
attitudes en laten zich het best
uitdrukken in DE AIOS KENT….
(voor kennis) en DE AIOS KAN (voor
Maak leerdoelstellingen, SMART
geformuleerd
14
vaardigheden en attitudes). De leerdoelen dienen SMART geformuleerd te worden
(specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en bereikbaar en tijdsgebonden). In het
voorbeeldprogramma in de bijlage is dit toegepast.
Het maken van het programma
Als de leerdoelen zijn opgesteld kan dit worden uitgewerkt in een programma (zie
bijlagen 1 en 2). In het programma zijn een aantal vaste elementen. Besef daarbij dat
sommige leerdoelen zich bij uitstek lenen voor lezingen (mn de kennisleerdoelen),
andere leerdoelen zeer geschikt zijn voor werkgroepen (mn de vaardigheid en attitude
leerdoelen). Kies dus de verschillende elementen gericht passend bij de vooropgestelde
leerdoelen.
Hieronder worden de verschillende elementen toegelicht waarna de volgorde in het
programma wordt toegelicht.

Opening en afsluiting
De opening en de afsluiting zijn een essentieel onderdeel van de LOAG. AIOS
leren beter als vooraf verteld wordt wat er geleerd gaat worden en achteraf
teruggekeken wordt op wat er geleerd is.
De opening en afsluiting kan meerdere vormen hebben maar interessante opties
zijn bijvoorbeeld een kennistoets voor het tonen van de hiaten in de kennis
(“bewust onbekwaam maken”) vooraf en het bevestigen van toegenomen kennis
achteraf of het openen en sluiten met dezelfde stellingen om te kijken of de zaal
van mening is veranderd door het onderwijs.
Na de ochtend en tijdens de afsluiting kan er al kort mondeling geëvalueerd
worden met de AIOS zodat de organisatie vast een beeld heeft van de beleving
van de dag.
In de opening worden verder de logistieke punten van de dag besproken.

Presentatie van expert (vast element)
Per thema kunnen er een of meerdere korte presentaties van een expert zijn. Dit
kan een externe expert zijn maar ook een klinisch geriater met expertise op een
bepaald gebied kan zeer geschikt zijn. Externe sprekers dienen geïnstrueerd te
worden door de organisatie. In bijlage 7 is een schriftelijke instructie te vinden,
maar persoonlijk overleg kan zeker bijdragend zijn.
De expert gaat dieper in op het (sub)thema. Er zijn een aantal aandachtspunten
te benoemen voor de sprekers:
Tips voor een succesvolle LOAG lezing!
(LOOG dag 2011, COW/Brand)





Interactief onderwijs met eventueel gebruik van
videomateriaal
Juiste niveau, aansluitend bij kennis en ervaringen AIOS,
relevant voor praktijk. Gebruik makend van vragen van
de AIOS.
NB niet herhalen wat er is voorbereid!!
Juiste hoeveelheid informatieoverdracht
Tijdsbewaking stipt hanteren
Feedback volgt achteraf
Aandachtspunten voor presentatie experts
15
In de selectie van de sprekers moet de lat hoog gelegd worden. Een inhoudelijk
zeer kundige experts is niet altijd gelijk aan een goede docent. Vraag waar
mogelijk referenties op over de presentatievaardigheden van de spreker en/of
bekijk vooraf de presentatie. De AIOS stellen het op prijs als in het programma
reeds de functie van de spreker vermeld staat.
De AIOS maken verdiepingsvragen voor de sprekers. De sprekers krijgen deze
vragen 1 maand van te voren van de organisatie en weten hierdoor wat de AIOS
willen horen over het onderwerp en wat het niveau is van het publiek.
Streef ernaar dat de experts bij het voorbereiden van de presentaties de vragen
van de AIOS ruim van tevoren ontvangen (1 maand van te voren). Het is dan ook
mogelijk de vragen van de AIOS expliciet in de presentatie te verwerken (wordt
door AIOS gewaardeerd), of aan het einde van de presentatie ruimte te maken
voor deze vragen en discussiepunten.
Streef ernaar dat er geen overlap is tussen verschillende sprekers. Dus vergelijk
presentaties als organisatie.

Werkgroepen (vast element)
Voor de werkgroepen worden de deelnemers in groepen verdeeld. Elke AIOS
bereidt vooraf de opdrachten van de werkgroepen voor. Het doel van de
opdrachten voor de werkgroepen moet helder zijn in de instructie. De indeling van
de werkgroepen zal de LOAG-secretaresse doen. De ochtend indeling is anders
dan middagindeling. Elke groep zal i.p. hetzelfde met elkaar bespreken. De
tijdsbewaking is een belangrijk punt van aandacht.
Een aantal punten kunnen bijdragen aan het succes van de werkgroep zoals
hieronder beschreven.
Tips voor een succesvolle LOAG werkgroep!
(LOOG dag 2011, COW/Brand)






Alle AIOS hebben iets voorbereid
Het doel van de werkgroep is helder
De AIOS zit voor. Er is een expert aanwezig.
De tijdsbewaking wordt gehanteerd
Bij kleine werkgroepen is er meer interactie mogelijk
Achteraf volgt feedback op de voorzitter (AIOS)
Aandachtspunten voor werkgroepen
Voor de werkgroepen zijn meerdere invullingen mogelijk. De voorkeur heeft de
eerste optie met vooropgestelde casuïstiek. Echter, goed overwogen kan ook een
andere invulling worden gekozen voor de werkgroep. Voor vragen of een
onderwerp zich leent voor een werkgroep kan worden overlegd met het
aanspreekpunt.
1. Vooropgestelde casuïstiek (voorkeur):
AIOS krijgen casuïstiek aangereikt van de sprekers/organisatoren met bijgevoegd
vragen. De casus beslaan verschillende onderwerpen. De vragen kunnen
verschillende
doelen
dienen:
basiskennis
vragen,
inzichtvragen,
toepassingsvragen etc. Probeer de vragen zo te formuleren dat het diepgang
bewerkstelligt bijvoorbeeld een koppeling tussen theorie en praktijk. De AIOS
16
bereiden deze vragen met hun opleider voor en leveren de antwoorden van te
voren in. Tijdens de werkgroep zullen (enkele) casus doorgenomen worden.
2. Zelf meegenomen casus:
AIOS leveren van te voren een casus in uit de praktijk. Zorg voor een duidelijke
vraagstelling aan de AIOS, bv. casus meebrengen ethisch dilemma (discussie over
ethiek); casus meebrengen over afwijken van bestudeerde richtlijnen (discussie
medisch inhoudelijk); ingewikkelde casus maken over polyfarmacie (oefenen met
een stappenplan); uitslagen cognitieve testen (oefenen met interpreteren).Tijdens
de werkgroep kan er over enkele casus gediscussieerd worden, dan wel geoefend
met bv. een stappenplan hoe een vraagstuk aan te pakken, of anderszins.
3. Overige:
Hierbij kan gedacht worden aan rollenspellen, praktische vaardigheden oefenen,
workshops ….
Ook hier dient een passende huiswerkopdracht aan vooraf te gaan die kan worden
ingeleverd door de AIOS.
Het is niet erg als niet alles wat vooraf als huiswerk wordt ingeleverd wordt
besproken. Diepgang gaat in de werkgroep voor oppervlakkige volledigheid.
Per werkgroep is er één AIOS voorzitter, één expert (klinisch geriater of externe
expert), soms is er ook één AIOS rapporteur.
De voorzitter:
De voorzitter heeft extra leerdoelen zoals beschreven in de instructie voor de
voorzitter. De voorzitter stimuleert discussie, houdt de leerdoelen in de gaten, vat
samen en houdt de tijd in de gaten. Indien wenselijk krijgen de voorzitters van te
voren informatie over wat de AIOS hebben voorbereid. Indien dit wenselijk is
geeft de organisatie dit aan het secretariaat aan zodat het huiswerk kan worden
doorgestuurd naar de AIOS die voorzitter zijn. (voorbeeld: als er gediscussieerd
wordt over zelf meegebrachte casuïstiek is dit belangrijk!).
De expert:
Is bij voorkeur een klinisch geriater en is
aanwezig voor het beoordelen van de
voorzitter en voor het bijsturen van
discussies indien het vastloopt op inhoud.
Daarnaast bewaakt de expert dat de
leerdoelen van de werkgroep voor de overige
AIOS wel behaald worden, ook wanneer een
voorzitter de taken niet goed doet.
Samenvattend
de
expert
observeert
primair ter evaluatie van de voorzitter en
grijpt pas in indien het vastloopt.
De expert observeert
De rapporteur (optioneel):
Indien de verschillende werkgroepen een ander accent of inhoud hebben kan
terugkoppeling aan de hele groep bijdragend zijn na afloop van de werkgroepen
(zie optioneel element terugkoppeling). De rapporteur formuleert discussiepunten
voor de terugkoppeling aan het einde van de werkgroep en koppelt dit
achtereenvolgens bondig terug aan de hele groep.

Terugkoppeling werkgroepen (optioneel element)
17
Indien de werkgroepen inhoudelijk verschillen of andere accenten hebben kan
terugkoppeling aan de hele groep zinvol zijn voor het leereffect van de hele groep.
Indien de werkgroepen precies gelijk zijn voegt dit weinig toe. Gebruik de
terugkoppeling dus alleen als er in de verschillende werkgroepen andere dingen
worden geleerd die nuttig zijn voor de rest om ook te leren. De aangewezen
rapporteur koppelt terug.

Presentatie door AIOS (optioneel element)
Sommige onderwerpen beslaan veel deelgebieden. Presentaties van enkele AIOS
zijn dan zeer geschikt. Indien gekozen wordt voor presentaties door AIOS is een
aantal zaken belangrijk. Kies voor een specifiek onderwerp, dat in 10-12 minuten
door AIOS kan worden gepresenteerd. Als de presentatie door meerdere AIOS
wordt voorbereid, laat dan één AIOS het woord voeren. Streef naar diepgang in
de presentaties door een erg specifieke vraag te formuleren; dus niet "vertel iets
over polyfarmacie" maar bv. "wat is de evidence voor het effect van saneren van
polyfarmacie op mortaliteit en morbiditeit".
Andere AIOS kunnen met deze zelfde vraagstelling verdiepende vragen
voorbereiden en van te voren inleveren. Er is een mogelijkheid van het geven van
feedback door de zaal op de presentatie van de AIOS. Let dan wel op dat de
“regels van Pendleton” goed beheerst dienen te worden alvorens hiertoe over te
gaan.
(http://www.bicomed.nl/images/pdf/brandboendermaker_feedback_ntvg2009.pdf
). De voorzitters van deze beoordeling (organisatoren) zetten de gezamenlijke
beoordeling op papier om mee te geven aan de AIOS.
Voor de presentaties voor AIOS gelden verder dezelfde criteria als voor de
presentaties van de experts.

Presentatie door “niet inhoudsdeskundige” expert (optioneel)
Als extraatje aan het programma kan worden gedacht aan een expert met
raakvlak aan het onderwerp. Dit kan een extra dimensie geven aan de dag.
Voorbeelden: patiëntenperspectief over wilsverklaringen door patiënt, historie van
pijn door historicus.
Van losse onderdelen naar een sterk programma
Het programma van de LOAG kent
een vaste structuur zoals ook in het
voorbeeld programma te zien is in de
bijlage.
Grofweg ziet een programma er als
volgt uit:
-
Opening
Lezing(en)
koffiepauze
werkgroep
lunch
lezing(en)
koffiepauze
werkgroep
afsluiting
Er kan uiteraard op deze volgorde
gevarieerd worden, maar bedenk je
Sommige volgordes zijn wenselijker dan
andere volgordes
18
vooraf waarom dit het programma sterker zou maken aangezien deze volgorde als
“optimale volgorde” kan worden gezien.
De opening en afsluiting blijven logischerwijs op deze plek in het programma. De pauzes
zijn verspreid over de dag waarbij rekening is gehouden met de concentratieboog van
volwassenen, na te lang aaneengesloten onderwijs is het rendement minimaal.
Bovendien liggen de pauzes vast, aangezien de verschillende groepen AIOS tegelijk
pauzeren. Een afwisseling tussen lezingen en werkgroepen (meer passief en actieve
vormen van onderwijs) leidt aantoonbaar tot betere kennisopname. Daarbij zijn de
lezingen als het goed is bedoeld voor primair kennisleerdoelstellingen, de werkgroepen
voor vaardigheid-doelstellingen. De volgorde eerst lezing dan werkgroep is dan logisch:
eerst wordt (basis)kennis gedoceerd waarna er achtereenvolgens wordt gewerkt aan de
bijpassende vaardigheid.
Huiswerkopdrachten
Het doel van het huiswerk is om alle AIOS op gelijk uitgangsniveau te krijgen, de AIOS te
motiveren en te prikkelen en het leerresultaat te optimaliseren door meerdere keren met
hetzelfde onderwerp bezig te zijn.
Het huiswerk voor de AIOS kan het verschillende onderdelen bestaan.
 Achtergrondliteratuur (alle AIOS)
Hiermee komen alle AIOS op min of meer gelijk uitgangsniveau. Doordat de basiskennis
aanwezig is kan tijdens de LOAG de nadruk liggen op diepgang vanaf deze basiskennis.
AIOS bereiden zich voor uit de bekende kernboeken van de opleiding of door middel van
digitaal (in PDF) door u aan te leveren literatuur. Van de AIOS wordt echter wel verwacht
dat zij kennis hebben van de basisliteratuur.
Voor de beschikbare kernboeken: zie website NVKG. Wat de AIOS moeten voorbereiden
wordt aangegeven door de organisatie. Het is van belang dat het merendeel van de
literatuur gekoppeld is aan de opdrachten en dat de hoeveelheid literatuur niet te groot
is. Formuleer een leesopdracht voor de literatuur, zeker bij bv het gebruik van
omvangrijke richtlijnen: met welke vraag/vragen in het hoofd moeten ze de literatuur
lezen? Alle literatuur is drie maanden van te voren aangeleverd bij het secretariaat. NB
Het is dus niet dus niet de bedoeling dat de literatuur op de LOAG besproken wordt, het
dient het uitgangsniveau te zijn. Als de literatuur op de LOAG wordt besproken nadat de
AIOS het ook al hebben voorbereid werkt dat demotiverend!
 Een verdiepende vraag per spreker (alle AIOS)
Hiermee krijgen de sprekers input over het niveau en interessegebied van het publiek.
Daarnaast krijgen AIOS inzicht in wat zij persoonlijk zouden willen leren. Door dit vooraf
te bedenken leert de AIOS efficiënter.
 Voorbereiding werkgroepen (alle AIOS)
Alle AIOS bereiden de opdrachten voor de werkgroepen voor zodat tijdens de werkgroep
discussie voorop kan staan.
 AIOS presentaties (optioneel, enkele AIOS)
Een optioneel element zijn de presentaties door de
AIOS. Hiervoor kunnen AIOS worden aangewezen door
het secretariaat. De organisatie zorgt voor zeer
heldere instructies over wat er van de AIOS wordt
verwacht.
 Voorzitter en rapporteur (enkele AIOS)
Enkele AIOS worden als voorzitter en evt ook enkele
AIOS als rapporteur aangewezen. Hiervoor kunnen
19
AIOS worden aangewezen door het secretariaat. De organisatie zorgt voor heldere
instructies voor de voorzitters en rapporteurs (zie bijlage 8)
De huiswerkopdracht voor alle AIOS wordt door de organisatie in de mail bevestiging
aanmelding beschreven. (zie bijlage 6). Er volgen losse mailtjes over de optionele
huiswerkopdrachten, als deze mailtjes er zijn wordt dit
De instructiemail kan niet
aangekondigd in de deelnamemail.
duidelijk genoeg zijn
Mailing


Voor optimale duidelijkheid bij de AIOS worden programma, leerdoelen, literatuur,
routebeschrijving en huiswerk (inclusief toelichting) in één bijlage in de mail naar
de AIOS gestuurd. Je krijgt van het secretariaat het format, dit dient te worden
aangevuld en te worden teruggestuurd naar het secretariaat. Het secretariaat
zorgt voor de verspreiding onder de deelnemende AIOS.
Maak een instructiemail voor sprekers (ook voor AIOS praatjes), voorzitters en
rapporteurs (zie bijlagen 7/8)
Hoe maak je van jouw LOAG een succes-LOAG
Hieronder staan nog 10 tips die je kan nalopen om het beste van de LOAG te maken en
je als organisatie te behoeden voor veel gemaakte “missers”.
Tien tips voor een succesvolle LOAG!
(vrij naar grondslagen voor volwassen leren uit klinisch onderwijs en opleiden in de
praktijk, Brand & LOOG dag 2011, COW/Brand)










Kies relevante thema’s toegespitst op de oudere patiënt
Kies onderwerpen binnen de belevingswereld van de AIOS, bijvoorbeeld door
een koppeling met de dagelijkse praktijk zodat de AIOS kan reflecteren op eigen
handelen
Motiveer de AIOS, zorg bijvoorbeeld voor actuele en prikkelende literatuur
Kies het juiste niveau van kennisoverdracht, ga uit van de goed voorbereide AIOS
en maak het dus niet te makkelijk. Herhaal de literatuur in principe niet! AIOS die
zich niet hebben voorbereid hoeven het niet te kunnen volgen
Maak heldere leerdoelen en communiceer deze met de AIOS
Zorg voor interactief onderwijs, ook in de lezingen
Laat de sprekers de presentaties maken adv de vragen van de AIOS en laat ze
noemen dat het daarop gebaseerd is
Ben enthousiast als organisator en expert
Houdt de tijdsbewaking in acht!
Zorg dat de instructiemailing helder is en dat er geen “extra” mailtjes nodig zijn
20
Financiën



Per fasegebonden / jaargebonden LOAG (dus per onderwerp) is in totaal voor
zowel de sprekers als de organisatoren 500€ beschikbaar als onkostenvergoeding.
Dit kan naar eigen inzicht worden verdeeld. Hiernaast kunnen de sprekers tevens
reiskosten declareren.
Het declaratieformulier dat gebruikt kan worden door de organisatoren / sprekers
ontvangt u via het secretariaat.
Voor speciale verzoeken kan contact opgenomen worden met het LOAGsecretariaat:
Taken secretaresse werkgroep LOAG
(zie ook draaiboek secretariaat)
 Logistiek LOAG a.d.h.v. het draaiboek
o
secr. verzorgt de mailing van en naar de AIOS
o secr.
stuurt
uitnodigingen,
bevestigingen,
programma,
voorbereidingsopdrachten, werkgroepindeling en de literatuur aan de
deelnemers/AIOS
o secr. stuurt de opleiders het programma en de literatuur
o secr.
stuurt
organisatie
onkosten
declaratieformulier
en
een
routebeschrijving naar de LOAG-locatie t.b.v. de sprekers
o secr. maakt indien relevant werkgroep indeling en mailt deze vier weken
voor de LOAG aan de deelnemers en organisatie.
 Taken secretariaat m.b.t. de voorbereidingsopdrachten:
o secr. maakt een indeling van de AIOS voor de voorbereidingsopdrachten.
o
voorbereidingsopdrachten worden bij het secretariaat ingeleverd
door de AIOS, de secretaresse houdt bij wie wat heeft ingeleverd,
inleveren huiswerkopdracht is een voorwaarde om het certificaat te
ontvangen.
o bij niet tijdig inleveren wordt er eenmalig een herinneringsmail verzonden.
o De vragen aan de sprekers worden 1 maand van te voren ingeleverd door
de AIOS en aan de organisatie en desbetreffende sprekers doorgemaild.
 Secretaresse LOAG is tijdens de LOAG niet aanwezig
Evaluatie
 Een korte mondelinge evaluatie aan het eind van (de ochtend en) de dag met de
AIOS
 door de jNVKG en CPW, d.m.v. het invullen van de evaluatieformulieren door AIOS
 terugkoppeling volgt naar organisatoren na bespreking in werkgroep LOAG
vergadering
 de organisator vult op het ontvangen evaluatieformulier in hoe het programma voor
de volgende keer zal verbeteren, en mailt dit terug aan de LOAG werkgroep
21
7. EVALUATIE LOAG DOOR jNVKG / CPW
Het
bestuurslid
van
de
jNVKG
en
de
contactpersonen van werkgroep LOAG (CPW) zijn
verantwoordelijk voor de evaluatie van de LOAG
waarbij het perspectief van de AIOS centraal staat.
Doel is hiermee bij te dragen aan de verbetering
van de LOAG.
Het bestuurslid van de jNVKG maakt de
evaluatieformulieren (zie bijlage 4) en neemt deze
mee naar de LOAG. Tijdens elke LOAG worden aan
alle AIOS evaluatieformulieren uitgedeeld met het
verzoek deze in te vullen. Deze worden aan het eind
van de LOAG ingenomen door het bestuurslid van
de jNVKG en deze stuurt ze op naar het
secretariaat. Het secretariaat turft de enquêtes en
werkt de opmerkingen van AIOS uit en stuurt dit naar de CPW. De CPW maakt
deuitwerking van de evaluatie zo snel mogelijk, en stuurt dit naar het secretariaat.
Het secretariaat agendeert de evaluatie voor de eerstvolgende vergadering van de
werkgroep LOAG.
Na de vergadering van de werkgroep LOAG wordt
door het aanspreekpunt terugkoppeling gegeven
aan de organisatie via het secretariaat, en wordt
gevraagd voorgenomen veranderingen terug te
melden (zie bijlage 9).
22
De evaluatie dient de
verbetercyclus van de
organisatie
8. UITZONDERING
Er is een LOAG dag die een uitzondering vormt.
jNVKG LOAG
Deze wordt geheel zelfstandig georganiseerd door de AIOS. De jNVKG regelt de
organisatoren, de locatie en de datum.
De basis is gelijk aan een gewone LOAG. De organisatoren krijgen een werkgroep LOAG
aanspreekpunt. De deadlines zijn gelijk.
De organisatie regelt de financiële afhandeling en aanmeldingen zelf. Het secretariaat
staat ze bij waar nodig.
23
BIJLAGEN
1. Programma voorbeeld (grote lijnen)
2. Voorbeeld programma uitgewerkt
3. Samenvattend overzicht voor organiserende klinieken
4. Voorbeeld evaluatie jNVKG
5. Format uitnodigingsmail
6. Format bevestigingsmail aanmelding deelnemers
7. Format mail voor sprekers
8. Format mail voor voorzitters en rapporteurs
9. Format mail evaluatie aan organisatie (inhoudelijk en locaal)
10. Format declaratieformulier
24
BIJLAGE 1: PROGRAMMAVOORBEELD (grote lijnen, pauzes staan vast)
Format: Programma LOAG
..... u =
vaste tijdsblokken, eventueel gezamenlijk iom andere organisatoren
afwijken bijv bij grote reisafstanden
9.00u
ontvangst en aftekenen presentielijst ochtend
9.30u
welkom en opening
10.00u
Eén of twee lezingen
11.15u
Koffiepauze (15 min)
11.30u
Werkgroepen
12.30u
Lunch en ALV jNVKG of praatje NVKG/LVAG/Jonge Orde (60 min)
13.30u
Lezing(en)
15.00u
koffiepauze (15 min)
15.15u
werkgroepen
16.30u
afsluiting
16.45u
einde en verstrekken certificaten na aftekenen presentielijst middag
AANSLUITEND jNVKG Borrel
Optionele elementen
 terugkoppeling werkgroepen
 Presentaties door AIOS (bijv 3 x 10 minuten, 3 x 5 minuten discussie en vragen)
 Lezing door niet inhoudelijke expert
jNVKG onderdeel tijdens lunch pauze
 ALV jNVKG in maart, juni, september, december
 Praatje NVKG/LVAG/Jonge Orde in januari, april, oktober; dit zal tijdig worden
doorgeven aan de organisatie
25
BIJLAGE 2 VOORBEELD PROGRAMMA UITGEWERKT
PROGRAMMA LOAG FARMACOLOGIE
Jan 2012, jaargroep 3
9.00 uur
Aankomst en ontvangst
9.30 uur
dr. P.A.F. Jansen, klinisch geriater klinisch farmacoloog UMC Utrecht
Welkom heten en toelichting op het programma
9.45 uur
Plenaire aanvangstoets
10.00 uur
Presentaties AIOS farmacokinetiek
(verdeling onderwerpen volgt per mail: absorptie distributie metabolisme
excretie)
10.30 uur
werkgroep farmacokinetiek
(inhoudsexperts: Jansen, Drenth-van Maanen, Lefeber, Orij)
11.15 uur
PAUZE
11.30 uur
Presentatie AIOS farmacokinetiek en dynamiek
(verdeling onderwerpen: receptoren, PGP, interacties lever en interacties
nier)
12.30 uur
LUNCH + jNVKG vergadering met LVAG bezoek
13.30 uur
Drs AC Drenth-van Maanen, klinisch geriater io klinisch farmacoloog io UMC
Utrecht
Optimaliseren van polyfarmacie, hoe doe je dat?
14.00 uur
werkgroep polyfarmacie (inhoudsexperts: Jansen, Drenth-van Maanen,
Lefeber, Orij)
15.00 uur
PAUZE
15.15 uur
Drs. AC. Drenth- van Maanen, klinisch geriater klinisch farmacoloog i.o.
Medicatie-overdracht bij opname en ontslag
15.45 uur
Werkgroep medicatieoverdracht
16.30 uur
afsluiting met plenaire toets
16.45 uur
einde programma
AANSLUITEND jNVKG Borrel
26
LEERDOELSTELLINGEN
De AIOS kent:
-
de verschillende onderdelen van de farmacokinetiek: absorptie, distributie,
metabolisme en excretie.
de veranderingen in de farmacokinetiek bij ouderen
farmacodynamische basisprincipes zoals receptorbinding
interacties en bijwerkingen bij ouderen
de polyfarmacie optimalisatie methode
De AIOS kan:
-
Het toepassen van farmacokinetiek op casuistiek en praktijksituaties
Het beoordelen van polyfarmacie en het aanpassen van medicatie aan de hand
van de polyfarmacie optimalisatie methode
Het verrichten van een medicatie anamnese
Het maken van een medicatieoverdracht
Het belang van en de verantwoordelijkheid voor een volledige
medicatieoverdracht voor andere zorgverleners inzien
27
LITERATUUR
1. Deel 1 “algemene farmacologie” uit de Sesam Atlas van de farmacologie, 1e druk,
Lullmann
2. De hoofdstukken “Farmacokinetiek” en “Geneesmiddelen bij ouderen” uit het
Farmacotherapeutisch Kompas 2010.
3. Jackson S, Jansen P, Mangoni A. Prescribing for elderly patients. Wiley Blackwell
2009. Hoofdstuk 1 Clinical pharmacology of aging.
4. Drenth-van Maanen AC, van Marum RJ, Knol W, van der Linden CM, Jansen PAF.
Prescribing Optimization Method for improving prescribing in elderly patients
receiving polypharmacy: results of application to case histories by general
practitioners. Drugs Aging 2009;26(8):687-701. PMID 19685934
5. Spee J, van Marum RJ, Egberts TCG, Drenth-van Maanen AC, Jansen PAF.
Gestructureerde medicatie anamnese bij opname helpt een juist overzicht van de
thuismedicatie te verkrijgen. NTVG 2010;154:487-494. PMID 20356426
6. Richtlijn medicatieoverdracht in de keten. Te vinden op:
http://ephor.artsennet.nl/Patientenzorg.htm
28
ROUTEBESCHRIJVING
Huize Molenaar Utrecht: http://www.huizemolenaar.nl/onlinerouteplanning.html
Paushuize Utrecht: http://www.paushuize.nl/routebeschrijving.html
29
HUISWERKOPDRACHTEN
-
Alle AIOS bestuderen alle hierboven beschreven literatuur
-
Alle AIOS bereiden een korte presentatie voor over een onderwerp dat wordt
toegewezen via de mail.
o Duur max 10 min (dus ong 10 dia’s)
o Maak je presentatie visueel aantrekkelijk
o Ga in op de veranderingen bij ouderen
o Ga in op de relevantie voor de praktijk van dit deel van de basiskennis
oftewel wanneer zou je deze kennis in de praktijk kunnen toepassen (vb.
het verband tussen halfwaardetijd en werkingsduur bij benzo’s bij
ouderen).
o Herhaal slechts heel kort wat er in de bestudeerde literatuur staat:
maak je presentatie voor de voorbereide AIOS! Ga de diepte in, het
is niet erg als degene die zich niet heeft voorbereid je niet kan
volgen.
o zie verder de algemene instructie voor sprekers op een LOAG verstrekt
door het secretariaat
-
Alle AIOS bereiden werkgroep 1 en 2 voor door het uitwerken van de casus
-
Sommige AIOS zullen per mail worden aangewezen als voorzitter van de
werkgroep
(door het lage aantal werkgroepen, waarschijnlijk 2 zal er geen terugkoppeling
zijn in tegenstelling tot anders)
De uitwerking van de van de werkgroepen wordt in een word bestand
aangeleverd bij het secretariaat. De presentaties worden in powerpoint
aangeleverd bij het secretariaat.
Uiterste inleverdatum.....
30
Werkgroep Optimaliseren polyfarmacie
Casus 1
Een 77-jarige man komt bij u op het spreekuur omdat hij zich sinds enkele maanden,
moe, slap en duizelig voelt. Hij heeft ook maagklachten. Hiervoor neemt hij meermalen
per dag paracetamol/codeïne, waarvan hij dan slechts een paar uur opknapt. Daarom
gebruikt hij ook nog naproxen. Hij heeft geen koorts, zijn eetlust is goed, maar hij heeft
wel een moeizaam defecatie patroon met harde ontlasting. Hij eet gezond met veel fruit
en groente. Dagelijks drinkt hij een groot glas grapefruitsap. Bloeddruk: 130/80 mmHg,
hartfrequentie 90/min r.a. U meet geen orthostase.
Voorgeschiedenis
1973 ernstig auto-ongeval, waarna amputatie linkerbeen (nadien fantoompijn, waarvoor
behandeling door pijnteam), buikwonden en meerdere fracturen
1987 angina pectoris
1996 CABG
2001 littekenbreuk buikwand, waarvoor gezien cardiopulmonale status geen operatie
Meerdere PTCA’s, waarvan de laatste juli 2010
Polymyalgia rheumatica, diabetes mellitus type 2, hypertensie, COPD
Laboratoriumonderzoek
GFR (MDRD) 29 ml/min, HbA1c 64 mmol/mol (8,0%), LDL 5,0 mmol/l
Medicatie
acetylcysteïne inhalatie
atorvastatine
carbasalaatcalcium
clopidogrel
enalapril
fentanyl pleister
hydrochloorthiazide
metformine
naproxen
nitroglycerine spray
oxazepam
paracetamol/codeïne
pregabaline
prednisolon
salbutamol
salmeterol/fluticason
2 dd 600 mg
1 dd 10 mg
1 dd 80 mg
1 dd 75 mg
1 dd 10 mg
25 μg/uur 1x per drie dagen
1 dd 25 mg
3 dd 500 mg
2 dd 220 mg
0,4 mg/D zo nodig
1 dd 10 mg
4 dd 500/20 mg
2 dd 150 mg
1 dd 7,5 mg
5 à 6 dd 100 μg/D
2 dd 50/500 mg
Opdracht
Optimaliseer de bovenstaande polyfarmacie volgens het 6 stappen plan. (referentie:
Drenth-van Maanen AC et al. Drugs Aging. 2009;26(8):687-701). Welke medicatie denk
je dat deze patiënt niet gebruikt? Maak een sheet/dia met twee kolommen met links de
problemen en rechts de bijbehorende medicatie en geef tijdens de presentatie de
wijzigingen aan ten opzichte van de oorspronkelijke medicatie. De voorzitter van de
werkgroep zal aangeven welke stappen u benadrukt.
Casus 2
Een man van 73 jaar komt bij u op het spreekuur voor controle. Het gaat eigenlijk wel
aardig. Hij vindt het jammer dat hij nooit meer buiten komt door zijn lichamelijke
beperkingen. Hij heeft geen pijn, de mictie en ontlasting verlopen probleemloos. Zijn
belangrijkste klacht op dit moment is een verhoogde valneiging, waarbij hij het gevoel
heeft door de benen te zakken. Hij vraagt of het door de medicatie komt en vertelt dat
het hem niet altijd goed lukt om alle medicijnen te slikken. Tot slot vertelt hij nog dat hij
ivm een hardnekkige schimmelinfectie aan een nagel, die hij met zelfzorggeneesmiddelen
31
niet wegkrijgt, sinds kort gestart is met itraconazol 100 mg 1x/dag, dat hij nog in huis
had liggen van zijn vrouw.
Voorgeschiedenis
1985 cryptogene temporale epilepsie
1988 hypertensieve encephalopathie en TIA
2002 morbus Parkinson
2006 hersenstaminfarct
2007 urosepsis
2008 prerenale nierfunctiestoornis bij decompensatio cordis
2008 chronisch subduraal hematoom bij doorgeschoten INR
2009 primaire hyperparathyreoidie, waarvoor adenectomie bijschildklier
2010 PTCA
Perifeer vaatlijden, recidiverende urineweginfecties, diabetes mellitus 2, lactaatacidose
op metformine, benigne prostaathyperplasie
Aanvullend onderzoek
GFR (MDRD) 52 ml/min, HbA1c 40 mmol/mol (5,8%), HF 85/min r.a., RR 110/75 mmHg
Huidige medicatie
acetylsalicylzuur
1 dd 80 mg
alfuzosine
1 dd 10 mg
diltiazem
2 dd 120 mg
carbamazepine
1 dd 300 + 1 dd 200 mg
dipyridamol
2 dd 200 mg
enalapril
1 dd 20 mg
esomeprazol
1 dd 40 mg
foliumzuur
1 dd 0,5 mg
furosemide
1 dd 20 mg
gabapentine
4 dd 400 mg
glimepiride
1 dd 4 mg
isosorbidemononitraat 2 dd 60 mg
levetiracetam
1000-1000-750 mg (afbouwschema)
levodopa/carbidopa 4 dd 62,5 mg
magnesiumoxide
3 dd 500 mg
mebeverine
2 dd 200 mg
metoprolol retard
1 dd 100 mg
paracetamol
4 dd 500 mg
pioglitazon
1 dd 45 mg
simvastatine
1 dd 40 mg
tolterodine
1 dd 4 mg
Opdracht
Optimaliseer de bovenstaande polyfarmacie volgens het 6 stappen plan. (referentie:
Drenth-van Maanen AC et al. Drugs Aging. 2009;26(8):687-701.) Welke medicatie is
groot of klein? Maak een sheet/dia met twee kolommen met links de problemen en
rechts de bijbehorende medicatie en geef tijdens de presentatie de wijzigingen aan ten
opzichte van de oorspronkelijke medicatie. De voorzitter van de werkgroep zal aangeven
welke stappen u benadrukt.
Bespreek de grote en kleine geneesmiddelen met hun inname problemen.
32
BIJLAGE 3: SAMENVATTING OVERZICHT ORGANISATERENDE KLINIEKEN
(zie lichtgele vlakken)
Wat
Wie
Wanneer
6 Data plannen met locaties (uitz: jNVKG
LOAG kiest eigen locatie en datum)
Secretaresse
Sept elk jaar
Jaarplanning bekend bij COW
Secretaresse
Sept elk jaar
LOAG schema doormailen (+ website)
Secretaresse
Sept elk jaar
Draaiboek naar organisaties
Secretaresse
Sept elk jaar
Herinneringsmail organisaties
Secretaresse
6 mnd voor LOAG
Thema’s en sprekers bedenken
Organisatoren
6 mnd voor LOAG
Conceptprogramma's klaar
Organisatoren
4 mnd voor LOAG
Conceptprogramma's in werkgroep LOAG
Secretaresse
4 mnd voor LOAG
Overleg
organisatoren
aanspreekpunten
LOAG aanspr.punt
4 mnd voor LOAG
Programma's definitief
Organisatoren
3 mnd voor LOAG
Uitnodigingsmail
Secretaresse
3 mnd voor LOAG
Accreditatie aanvragen via GAIA
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Betaling binnen, anders aanmaning
Secretaresse
2 mnd voor LOAG
Huiswerkopdrachten ingeleverd
Vragen doorsturen naar sprekers
*Indien
er
korte
tijd
tussen
de
opeenvolgende LOAG-dagen
Overleg organiserende kliniek over locatie
Secretaresse/
organisatie
1 mnd voor LOAG
Secretaresse
3 wkn voor LOAG
2 wkn voor LOAG
Certificaten maken
Secretaresse
1 wk voor LOAG
Presentielijst + certificaten naar
organisatoren
Secretaresse
1 wk voor LOAG
Certificaten en presentielijst
Inh.Organisatoren
LOAG dag
en
Declaratieformulieren
 t.b.v.
externe
sprekers
organisatie
 t.b.v. locatie/lunch/drinken
organiserende kliniek
LOAG
naar
naar
Sluiting inschrijving
Mail
naar
(bevestiging+huiswerk)
deelnemers
33
Presentielijst terugsturen naar secretariaat
werkgroep LOAG
LOAG agenderen (werkgroep LOAG)
Locale organisatie
1 wk na LOAG
Secretaresse
Verg. na LOAG
Evaluatie jNVKG klaar
jNVKG lid
Verg na LOAG
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Betalingen controleren
Secretaresse
2 wkn na LOAG
“Verlate” certificaten versturen
Secretaresse
2 wkn na LOAG
Betaling onkostenvergoeding sprekers
factuur organiserende kliniek
secretaresse
2 wkn na LOAG
Financieel overzicht
secretaresse
4 wkn na LOAG
Terugkoppeling naar organisator
LOAG aanspr punt
6 wkn na LOAG
Terugkoppeling aan sprekers
Inh. Organisator
6 wkn na LOAG
Accreditatie
invoeren
KG/internisten
in
GAIA
voor
34
BIJLAGE 4: VOORBEELD EVALUATIE jNVKG
Evaluatie LOAG
2012
Gedragsproblematiek, euthanasie bij dementie
Betekenis
-- ruim onvoldoende, - onvoldoende, ± voldoende, + goed, ++ zeer goed
Voorbereiding:
Hoeveel uur heb je besteed aan de voorbereiding?
Heb je alle onderwerpen bestudeerd?
Indien ‘nee’ svp toelichten
Waren de instructies helder?
Wat vond je van de opdrachten?
Wat vond je van de literatuur?
….. uur
NEE
JA
----
+
+
+
++
++
++
Programma onderdelen
Voordracht analyse probleemgedrag, non-farmacologische interventies, Dr. M. Mertens
a. Vond je de inhoud nuttig?
-±
+
b. Hoe vond je het niveau?
-±
+
c. Wijze van presentatie?
-±
+
++
++
++
Voordracht psychofarmacologie, Dr. R.J. van Marum
a. Vond je de inhoud nuttig?
b. Hoe vond je het niveau?
c. Wijze van presentatie?
Werkgroep gedragsstoornissen bij dementie
a. Vond je de inhoud nuttig?
b. Hoe vond je het niveau?
c. Begeleiding ?
----
----
-
±
±
±
-
±
±
±
+
+
+
++
++
++
-
±
±
±
+
+
+
++
++
++
Voordracht dementie, probleemgedrag en doodswens. Verhaal van een mantelzorger, Stella
a. Vond je de inhoud nuttig?
-±
+
b. Hoe vond je het niveau?
-±
+
c. Wijze van presentatie?
-±
+
Werkgroep euthanasie bij dementie. Drs. Rob Jonquere
a. Vond je de inhoud nuttig?
b. Hoe vond je het niveau?
c. Begeleiding ?
----
-
±
±
±
+
+
+
Braam
++
++
++
++
++
++
Voordracht juridische basis behandeling bij dementie in somatisch ziekenhuis, Mr. R. v.d. Avort
a. Vond je de inhoud nuttig?
-±
+
++
b. Hoe vond je het niveau?
-±
+
++
c. Wijze van presentatie?
-±
+
++
Algemeen
Tijdsbewaking
Zijn de leerdoelen behaald?
Indien ‘nee’ svp toelichten
---
Deze LOAG krijgt van mij een rapportcijfer
Wat zijn je belangrijkste leerpunten?
Heb je onderdelen gemist?
………
Extra opmerkingen
35
-
±
±
+
+
++
++
BIJLAGE 5.1: FORMAT UITNODIGINGSMAIL FASE-GERICHTE LOAG
Beste AIOS,
Graag nodig ik je uit voor de LOAG van Datum met als onderwerpen:
ONDERWERP (SOMA 1)
ONDERWERP (SOMA 2)
ONDERWERP (GGZ)
te PLAATS
Je kunt je vanaf nu, tot uiterlijk voor (datum – 2 maanden), voor deze dag opgeven.
Aanmelden kan alleen per mail bij het secretariaat COW: [email protected]. Vermeld in de
aanmelding welk onderwerp je wilt bijwonen.
De kosten voor deelname bedragen € 130.- voor jNVKG-leden en € 200 voor niet jNVKGleden en dienen voor (datum – 2 maanden) overgemaakt te worden op ING
bankrekeningnummer 8244086 t.n.v. NVKG Utrecht, onder vermelding van
LOAG ONDERWERP Datum Indien het ziekenhuis de rekening voor je betaalt, dient
een deelnemer vermeld te worden. Na ontvangst van de betaling ben je ingeschreven als
deelnemer en ontvang je de literatuur.
Deze dag wordt georganiseerd door namen organiserende klinieken
Samengevat:








Datum LOAG: datum
Onderwerp: onderwerpen
Locatie: Locatie
Adres: adres te plaats
Inschrijving tot uiterlijk (datum – 2 maanden) via e-mail: [email protected] o.v.v.
gekozen onderwerp
Betaling moet uiterlijk (datum – 2 maanden) binnen zijn
Als bijlage: programma's en leerdoelen van de drie onderwerpen
Voor inschrijving en betaling na bovengenoemde data wordt het inschrijfgeld
verhoogd met € 25,-.
Met vriendelijke groet,
Chantal Verzijl
Secretariaat LOAG
36
BIJLAGE 5.2: FORMAT UITNODIGINGSMAIL JAARGROEP-GERICHTE LOAG
Beste AIOS,
Graag nodig ik je uit voor de LOAG van Datum met als onderwerpen:
ONDERWERP
ONDERWERP
ONDERWERP
ONDERWERP
ONDERWERP
(Jaargroep
(Jaargroep
(Jaargroep
(Jaargroep
(Jaargroep
1)
2)
3)
4)
5)
te PLAATS
Je kunt je vanaf nu, tot uiterlijk voor (datum – 2 maanden), voor deze dag opgeven.
Aanmelden kan alleen per mail bij het secretariaat COW: [email protected]. Vermeld in de
aanmelding welk onderwerp je wilt bijwonen.
De kosten voor deelname bedragen € 130.- voor jNVKG-leden en € 200 voor niet jNVKGleden en dienen voor (datum – 2 maanden) overgemaakt te worden op ING
bankrekeningnummer 8244086 t.n.v. NVKG Utrecht, onder vermelding van
LOAG ONDERWERP Datum Indien het ziekenhuis de rekening voor je betaalt, dient
een deelnemer vermeld te worden. Na ontvangst van de betaling ben je ingeschreven als
deelnemer en ontvang je de literatuur.
Deze dag wordt georganiseerd door namen organiserende klinieken
Samengevat:








Datum LOAG: datum
Onderwerp: onderwerpen
Locatie: Locatie
Adres: adres te plaats
Inschrijving tot uiterlijk (datum – 2 maanden) via e-mail: [email protected] o.v.v.
gekozen onderwerp
Betaling moet uiterlijk (datum – 2 maanden) binnen zijn
Als bijlage: programma's en leerdoelen van de vijf onderwerpen
Voor inschrijving en betaling na bovengenoemde data wordt het inschrijfgeld
verhoogd met € 25,-.
Met vriendelijke groet,
Chantal Verzijl
37
Secretariaat LOAG
BIJLAGE 5: FORMAT MAIL BEVESTIGING AANMELDING
Beste allen,
Wij danken je, mede namens de organisatie, hartelijk voor de inschrijving voor de LOAG
van Datum met onderwerp
Bijgaand treft U in dezelfde bijlage:
 De routebeschrijving
 Programma met toelichting
 Leerdoelstellingen
 De literatuur voor het programma van deze dag
 Huiswerkopdrachten: Casuïstiek (aantal)
 Eventueel overige documenten

Huiswerkopdrachten:
Licht hier het huiswerk toe. Wat moeten de AIOS op wat voor manier
inleveren. De uitwerkingen moeten voor (datum – 2 weken) naar het
secretariaat van de LOAG worden verstuurd: [email protected]
De ingeleverde vragen worden vooraf toegestuurd naar de sprekers t.b.v. de
presentatie: Goede vragen zorgen voor verdieping!
Indien U bent ingedeeld als voorzitter of rapporteur (of overige opdracht)
krijgt u hierover separaat bericht.
Volledigheidshalve wil ik U erop attenderen dat het voldoen van het
inschrijfgeld, uw aanwezigheid (tekenen van de presentielijst bij aankomst en
vertrek) en het vervullen van de opdrachten voorwaarden zijn voor het
verkrijgen van een certificaat.
Ik vetrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
Chantal Verzijl
Secretariaat LOAG
38
BIJLAGE 7: FORMAT MAIL VOOR SPREKERS
Beste Naam,
Wij danken U, mede namens de organisatie, hartelijk voor uw aanwezigheid op de LOAG
van Datum met onderwerp
Bijgaand treft U in de bijlagen:
 De routebeschrijving (aan te leveren door organiserende kliniek)
 Programma, leerdoelstellingen en huiswerkopdrachten van de deelnemers
(identiek aan mail voor AIOS)
 De instructie voor sprekers
 Declaratieformulier
Vooraf krijgt u van ons (aan te leveren door organiseren kliniek) de vragen aangeleverd
die zijn opgesteld door de aanwezige AIOS. Graag zouden we u willen vragen uw
presentatie hierop aan te laten sluiten. Daarnaast zouden we u willen vragen de
instructie voor sprekers door te nemen.
Een terugkoppeling van de evaluatie van de LOAG ontvangt u via ons enige tijd
na de LOAG.
Ik vetrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd of Uiteraard lichten we
een en ander graag persoonlijk aan u toe.
Voor vragen of overleg kunt u contact op nemen met .......
Met vriendelijke groet,
Inhoudelijke organisatie LOAG,
onderwerp NOEM ONDERWERP
BIJLAGE INSTRUCTIE VOOR SPREKERS
Instructie spreker Landelijk Onderwijs AIOS Geriatrie (LOAG).
Inhoud van dit document:
1. Structuur van de dag
2. Wie is uw doelgroep?
3. Wat wordt er van u verwacht?
4. Feedback achteraf
1. Structuur van de dag
De LOAG is een onderwijsdag voor AIOS klinische geriatrie bestaande uit lezingen en
werkgroepen. De organisatie van de LOAG vertelt u waar u moet zijn en op welk tijdstip
u verwacht wordt. Door de organisatie wordt de tijd zeer strikt bewaakt. Op het
programma kunt u zien hoeveel tijd er voor uw presentatie is. De discussie is bij deze tijd
inbegrepen. U bent van harte welkom om aan te sluiten bij de lunch waar de AIOS
39
eventuele specifieke vragen die niet aan bod kwamen aan u kunnen stellen en de overige
programmaonderdelen.
2. Wie is uw doelgroep?
Uw toehoorders zijn AIOS Klinische Geriatrie, dit is het medisch specialisme voor de
kwetsbare oudere patiënt in het ziekenhuis. De Klinische Geriatrie legt zich toe op
ouderen met meerdere aandoeningen tegelijkertijd, vaak gaat het om een combinatie
van lichamelijke, psychische en sociale problematiek. De opleiding Klinisch Geriatrie
bestaat uit een 2 jarige basisopleiding Interne Geneeskunde, 1 jaar Ouderenpsychiatrie
en 2 jaar Klinisch Geriatrie (perifeer en/of in een UMC). De AIOS voor wie u spreekt
hebben veelal de 2 jarige basisopleiding Interne Geneeskunde afgerond.
3. Wat wordt er van u verwacht?
Van u als expert wordt verwacht dat u voortbouwt op het thema zoals beschreven in de
door u opgegeven literatuur. Het is nadrukkelijk niet te bedoeling te herhalen wat de
AIOS al hebben voorbereid. De basiskennis wordt bekend verondersteld. U zou
bijvoorbeeld in kunnen gaan op nieuwe inzichten en met name op de toepassing van het
geleerde in de praktijk. De oudere patiënt dient hierbij steeds centraal te staan zodat het
relevant is voor de AIOS. In het algemeen wordt een interactieve presentatie
gewaardeerd maar met name bij een presentatie langer dan 20 minuten is het meestal
aan te bevelen uw presentatie te ondersteunen met een interactief deel, waarbij u
bijvoorbeeld stellingen met stemmingen of een klinisch probleem bespreekt.
De AIOS maken verdiepingsvragen voor de sprekers. Deze ontvangt u ongeveer 1 maand
van tevoren van de organisatie, hierdoor weet u wat de AIOS willen horen over het
onderwerp en wat het niveau is van het publiek. Het is dan ook mogelijk de vragen van
de AIOS expliciet in de presentatie te verwerken (dit wordt zeer door AIOS
gewaardeerd!), of aan het einde van de presentatie ruimte te maken voor deze vragen
en discussiepunten.
De organisatie kan u verzoeken uw presentatie vooraf in te zien. Op deze manier kan
men samen met u inschatten of de lengte en inhoud van de presentatie past binnen het
programma.
4. Feedback achteraf
Middels een evaluatieformulier wordt u door de AIOS beoordeeld op presentatie en
inhoud; hierna krijgt u in de vorm van TIPS en TOPS van de organisatie constructieve
feedback.
40
BIJLAGE 8: FORMAT MAIL VOOR VOORZITTERS EN RAPPORTEURS
Beste AIOS,
Voor de LOAG met Datum met onderwerp bent u ingedeeld als voorzitter of
rapporteur (een vd twee) van de werkgroep met onderwerp
Bijgaand treft U in de bijlage de instructie voor de voorzitters en rapporteurs aan
U zult beoordeeld worden op het voorzitterschap of rapporteur zijn. Neem daartoe een
KPB formulier mee te downloaden via: : http://www.nvkg.nl/artsen/opleiding/portfolio.
Ik vetrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
Chantal Verzijl
Secretariaat LOAG
INHOUD BIJLAGE:
Instructie werkgroepen LOAG.
Doel van de werkgroep:
In een constructieve discussie over een onderwerp dan wel de meegebrachte casus wordt
kennis vergaard.
Instructie voorzitter:
Leerdoel: de AIOS leert gedurende de jaren van de opleiding effectief een werkgroep te
leiden.
Instructie: De bedoeling is om de groep tot een constructieve discussie te stimuleren
waarbij elke AIOS aan bod komt. De tijd moet strak worden bewaakt, dus let goed op
dat je regelmatig samenvat wat er tot nu toe is besproken, ook om de rapporteur de
kans te geven discussiepunten te noteren. Het kan zijn dat de expert ingrijpt, echter dit
is alleen het geval wanneer een discussie bijvoorbeeld inhoudelijk vastloopt of de
werkgroep anderszins vastloopt.
Indien wenselijk krijgen de voorzitter en rapporteur van te voren informatie over wat de
AIOS hebben voorbereid via het secretariaat.
Achteraf wordt de voorzitter beoordeeld door de aanwezige klinisch geriater/ expert dmv
een KPB formulier (zelf meenemen).
Instructie rapporteur:
Leerdoel: De AIOS leert hoe effectief terug te rapporteren vanuit een werkgroep.
Instructie: De bedoeling is om samen met de voorzitter maximaal twee concrete
discussiepunten uit een werkgroep naar voren te brengen en deze te presenteren voor de
hele groep AIOS zodat er een discussie ontstaat en/of eventueel een vraag aan de
aanwezige inhoudelijk expert kan worden gesteld. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling
te herhalen wat er is gezegd tenzij de verschillende werkgroepen inhoudelijk anders
waren waardoor dit leerzaam is voor collega AIOS die een andere werkgroep hebben
gevolgd.
41
Doel aanwezige expert:
Per werkgroep zal een expert (een van de organiserend klinisch geriaters) aanwezig zijn.
Het primaire doel van de expert is observeren echter indien een discussies vastloopt (bv.
op een inhoudelijk punt) kan de expert bijspringen.
Achteraf vindt de beoordeling van de voorzitter en rapporteur plaats door deze persoon
middels een KPB. Let op: deze dienen zelf te worden meegenomen door de AIOS! (te
vinden op: http://www.nvkg.nl/artsen/opleiding/portfolio.
42
BIJLAGE 9: FORMAT MAIL EVALUATIE AAN ORGANISATOREN (INHOUDELIJK EN LOCAAL)
Beste NAAM ORGANISATOR,
Hierbij ontvangt u de evaluatie van de door u georganiseerde LOAG ONDERWERP / DATUM .
Deze evaluatie is opgemaakt door de jNVKG en door werkgorpe LOAG n.a.v. de door de AIOS
ingevulde enquêtes na de LOAG.
Uit de evaluatie komen positieve punten en verbeterpunten naar voren. Graag vernemen wij in een
schriftelijke reactie hierop wat voor uzelf als organisator de belangrijkste goede voornemens zijn voor
het volgende jaar en welke wijzigingen u wilt doorvoeren.
Ook zijn wij altijd benieuwd naar suggesties voor gewenste verbeteringen bij secretariaat of werkgroep
LOAG, en het LOAG programma als geheel.
Ons aller doel blijf immers: Een continue verbetering van het landelijke geriatrische onderwijs.
Met grote waardering voor de onder hoge druk geleverde inspanningen,
Met vriendelijke groet,
Chantal Verzijl
Secretariaat werkgroep LOAG
43
BIJLAGE 10: Format declaratieformulier
Declaratie formulier NVKG
LOAG: onderwerp
Datum: datum
Spreker
Naam:
Adres: …………………………………………………………..
Woonplaats:…………………………………………………..
Vergoeding:
spreker
€
reiskosten*
€
Bankrekeningnummer: ………………………………….
*
(2de klas treinkaartje – origineel meesturen svp - of € 0.19/km)
44
BIJLAGE 11:
Organisatie LOAG-dag in het kort
Hoe kan het goed en efficiënt: tips en trics
Voorbereiding:
Praktisch / format:
Maak gebruik van NVKG format van jaar ervoor
Enthousiasmerende opening, duidelijke afsluiting
Afwisseling in plenaire verhalen en andere werkvormen (werkgroepen rondom casus of maken
protocol, beoordelen video’s, elevator pitches, …)
Maak het onderwijs interactief
Leerdoelen geformuleerd in de vorm van ‘de aios kent…’ en ‘de aios kan…’, zo SMART mogelijk
Huiswerkopdrachten:
o Streef naar 4-6 uur in totaal, reken op ca. 45 min tot 1 uur per artikel
o Bij laten aanleveren van PPT of casus door aios: gebruik deze ook tijdens LOAG dag
Literatuur:
o Denk aan leesopdrachten, met name bij richtlijnen
o Denk ook aan boekenlijst COW
- Houd je aan het tijdspad (zie onder en 2e blz). Scheelt herinnerings e-mails vanuit NVKG/LOAG-WG en
irritatie aios over te late programma’s/huiswerkopdrachten.
Tijdspad
Planning
Woe
16 Jan
Woe
20 Mrt
Woe
24 Apr
Woe
19 Jun
Woe
18 Sept
Woe
30 Okt
Vrij
13 Dec
Conceptprogramma,
literatuur en opdrachten
sturen naar
[email protected]
Inleveren definitief
programma inclusief
huiswerk en PDFs
literatuur bij
[email protected]
16 sept
20 nov
24 dec
19 feb
18 mei
30 juni
13 aug
16 nov
20 jan
24 feb
19 apr
19 jul
30 aug
14 okt
Inhoudelijk:
Maak klinische relevantie duidelijk
Naast theorie zeker ook aandacht voor doorvertaling nieuwe kennis en vaardigheden naar dagelijkse
praktijk. Wat zijn praktische handvatten?
Op maat: goede aansluiting bij niveau aios, bv door vooraf laten formuleren van vragen, en juiste
hoeveelheid informatie overdracht (niet teveel of te weinig)
LOAG dag zelf:
Goede tijdsbewaking
Enthousiasme
Neem een laptop mee, beamer is aanwezig
Vervolg:
Declaraties naar NVKG
Evaluatie (eigen en vanuit enquête/LOAG-WG terugkoppeling)
Check: aanpassen programma nodig? vernieuwen literatuur nodig? En zo start nieuwe cyclus.
Voor meer details:
Zie draaiboek LOAG (recentste versie wordt door NVKG meegestuurd bij uitnodiging voor opsturen concept
programma) en boek ‘Klinisch onderwijs en opleiden in de praktijk’, Paul vd Brand ea
45
TIJDSPAD 2014
Complete schema
2 belangrijke deadlines voor de inhoudelijke organisatoren: in lichtblauw
De LOAG van
Woe
15 Jan
Woe
19 Mrt
Woe
16 Apr
Vrij
20 Jun
Woe
24 Sept
Woe
29 Okt
Woe
17 Dec
Conceptprogramma,
literatuur en opdrachten
sturen naar
[email protected]
15 sept
19 nov
16 dec
20 feb
24 mei
29 juni
17 aug
NVKG: Uitnodiging met
onderwerp
Versturen naar aios
15 okt
19 dec
16 jan
20 mrt
24 jun
29 juli
17sept
Bespreking concept
programma’s in WG en
terugkoppeling
Eind okt.
2013
Eind nov.
2013
Half dec.
2013
Eind mrt
2014
Begin
mei
2014
23 mei
2014
Juni/juli
2014
Deadline aanmelding
door aios
15 nov
19 jan
16 feb
20 apr
24 jul
29 aug
17 okt
Inleveren definitief
programma inclusief
huiswerk en PDFs
literatuur bij
[email protected]
15 nov
19 jan
16 feb
20 apr
24 jul
29 aug
17 okt
NVKG: Versturen
definitieve programma
naar aios
15 nov
19 jan
16 feb
20 apr
24 jul
29 aug
17 okt
Deadline inleveren
huiswerkopdrachten
voor aios
01 jan
05 mrt
02 apr
06 juni
10 sept
15 okt
03 dec
NVKG: Vragen voor
sprekers naar organisatie
01 jan
05 mrt
02 apr
06 juni
10 sept
15 okt
03 dec
Tijdspad en planning
46
Download