Leerplantoelichting stw

Leerplantoelichting stw
Katholiek Onderwijs Vlaanderen Regio Brugge 2016
Dagorde
Kennismaken met de begeleiding
Bronnen van informatie
Vragen noteren
Waarom dit leerplan?
Visie op leerplan
Studierichtingsprofiel en
competenties
2
Vakken binnen STW (NW en SW)
Integrale opdrachten met V en E
Servicedocument
Kijkwijzer opmaak IO en evaluatie IO
Stellingen
Leerplandoelstellingen van de
verschillende componenten
3
Kennismaken
Kennismaken
[email protected] integrale opdrachten -voeding
[email protected]
SW, integrale opdrachten
[email protected]
integrale opdrachten
[email protected] + [email protected]
Expressie
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Natuurwetenschappen
5
Bronnen en informatie
• Leerplannen en servicedocument:
www.katholiekonderwijs.vlaanderen (diensten, secundair
onderwijs, lessentabel)
6
Bronnen en informatie
• Website Personenzorg regio West-Vlaanderen,
www.katholiekonderwijs.vlaanderen (begeleiding, regionale
begeleiding, regio West-Vlaanderen, websites begeleiding:
personenzorg (stw) met onder meer kalender
• www.pinterest.com/personenzorg
• Link expressie regio West-Vlaanderen
www.pinterest.com/elsbilcke/studierichtingen
• Lerarenteam stw op school
7
VRAGEN op post-it
8
Waarom dit leerplan?
Waarom dit leerplan?
Veranderingen in denken over leren en
onderwijzen:
• gebaseerd op een holistisch dynamisch
en emancipatorisch mensbeeld en
• op het sociaal-constructivisme
= begeleiden van het leren leren in de
ruime zin van het woord, leren omgaan
met kennis, leren van en met elkaar…
10
We leren…
11
Wat is leren
( = veranderen = betekenis geven)
• Belang van het brein: ontwikkeling en
verbanden
• Motivatie = ‘zal ik dit kunnen?’ X ‘ is dit
belangrijk voor me?’
• Feedback (concreet adhv smart criteria
met waarom en bijsturing) samen met de
juiste les-start (motivatie, linken…):
groot leereffect!
12
Niet vergeten
• Gun jezelf èn jouw team de nodige tijd
• Laat ook als beginner je stem horen, een
frisse wind …
• Kwaliteit vraagt tijd
13
Visie op leren
Leren in samenhang:
competentieontwikkelend leren
(katholiekonderwijs.vlaanderen):
- samenspel kennis, vaardigheden, attitudes
in een welbepaalde situatie
- ontwikkelen = groeien in kunde = leren
Belangrijk dat leerlingen de samenhang
tussen theorie en praktijk, tussen de
verschillende componenten, tussen kennis,
vaardigheden en attitudes ervaren!
14
Studierichtingsprofiel
en competenties
Studierichtingsprofiel
1 Situering: wisselwerking mens, voeding en
milieu. Vier componenten: SW, NW, V en E!
2 Beginsituatie: geslaagd in eerste graad
Astroom èn brede interesse / ofwel in
tweede graad stw (of andere aso of tso
richting)
3 Vorming vanuit christelijk mensbeeld:
verbondenheid!
16
Studierichtingsprofiel
4 Competenties en waarom!
C1 Binnen een welomschreven opdracht
sociaal wetenschappelijke en
natuurwetenschappelijke onderwerpen
onderzoeken
17
Studierichtingsprofiel
• C2 Binnen een welomschreven opdracht
een persoonsgerichte activiteit voor een
groep organiseren/maaltijd plannen,
voorbereiden en bereiden
18
Studierichtingsprofiel
C3 Binnen een welomschreven opdracht
iets mondeling presenteren voor een
groep
C4 Eigen leren/studieloopbaan in handen
nemen
19
Studierichtingsprofiel
5 Doorstromingsgerichte studierichting
Na de tweede graad stw
- studiegebied personenzorg of andere
Na de derde graad stw
- Se-n-se opleidingen, HBO5 verpleegkunde, graduaat
orthopedagogie …
- bachelor in de sociale, agogische, gezondheids- en
onderwijssector …
20
21
22
Integrale opdrachten
Integrale opdrachten
Context
- doelgroepen: eigen leeftijdsgenoten +
kleine groep gezonde individuen
Groeilijn
- Lln werken onder begeleiding van
lerarenteam
- Lln leren keuzes maken
24
Integrale opdrachten
Competenties in de tweede/derde graad
STW:
- verschillende fasen/doelen in
competenties liggen vast in leerplan!
- duidelijke groeilijn of cesuur tss tweede
en derde graad
25
Competentiedoelen binnen de
tweede graad
– C1: werken met afgebakende onderzoeksvragen, een werkplan
opstellen, informatie zoeken uit één bron, een onderzoek
uitvoeren en de resultaten beoordelen, rapporteren, resultaten
voorstellen, uitvoering van een onderzoek evalueren.
– C2: uit een aanbod een activiteit/maaltijd/gerecht kiezen voor
een doelgroep; een werkplan maken; een activiteit
uitvoeren/maaltijd bereiden; uitvoering van een activiteit
evalueren.
– C3: een onderwerp afbakenen; een korte mondelinge
presentatie voorbereiden; een korte mondelinge presentatie
geven met ondersteuning van één of meerdere opgegeven
hulpmiddelen; een korte mondelinge presentatie evalueren.
– C4: eigen leren in handen nemen, samenwerken, reflecteren,
omgaan met feedback, oriënteren op derde graad.
26
Competentiedoelen binnen de
derde graad
– C1: leerling bakent zelf onderzoeksvragen af, een werkplan
opstellen, informatie zoeken uit meerdere bronnen, een
onderzoek uitvoeren en de resultaten beoordelen, rapporteren,
resultaten voorstellen en een eigen mening formuleren,
uitvoering van een onderzoek evalueren.
– C2: een gepaste activiteit/maaltijd/gerecht kiezen voor een
doelgroep; een werkplan maken; een activiteit uitvoeren/een
maaltijd bereiden, anticiperen op de doelgroep; uitvoering van
een activiteit evalueren.
– C3: een onderwerp afbakenen; een langere mondelinge
presentatie voorbereiden; een langere mondelinge presentatie
geven met ondersteuning van zelfgekozen hulpmiddelen, het
beantwoorden van vragen van toehoorders; een langere
mondelinge presentatie evalueren met hulp van toehoorders.
– C4: eigen leren in handen nemen, samenwerken, reflecteren,
omgaan met feedback, oriënteren op verdere (studie)loopbaan.
27
Integrale opdrachten
COL en leren in samenhang = IO!
- IO wordt opgebouwd vanuit één of meerdere
competenties met inhoudelijke integratie
vanuit twee of meer componenten
- Begeleid / gecoacht door multidisciplinair team
- V en E zijn middel tot COL èn Lpd V en E
worden binnen IO gerealiseerd
28
Servicedocument juni 2011
Deel 1: werken met integrale opdrachten
Deel 2: doelenboek met competenties en
lpd V en E
• Planningsinstrument /raamplan
• Doelenboek en groeimap voor leerlingen
• Evaluatieinstrument voor team en lln
29
• Servicedocument IO kijkwijzer
• Kijkwijzer bij evaluatie binnen
integrale opdrachten STW
• Gebruik van deze kijkwijzers tijdens
vakvergaderingen / schoolbezoeken
begeleiders,…
30
Stellingen
1 De vier competenties moeten in elke IO
aan bod komen
2 Leerplandoelstellingen V kunnen
verwezenlijkt worden in het
complementair gedeelte
3 Leraar SW kan geen deelopdracht NW in
een IO begeleiden
4 Leraren E bieden alle expressievormen
aan
31
Stellingen
5 Binnen voeding is het belangrijk dat wat
men klaarmaakt klopt met wat binnen het
voedingsvoorlichtingsmodel wordt
gepromoot
6 Doelen Voeding en Expressie zijn een
middel om de competenties te bereiken
7 De titel van een IO geeft de samenhang
tussen twee of meerdere componenten
weer
32
•
Vakken binnen STW
Sociale wetenschappen
• Leerplan sociale wetenschappen
• Lpd sw moeten in sw bereikt en
geëvalueerd worden.
• Voorbereiding, uitdieping, inoefenen kan
in IO.
• IO kan rond inhoud van sw in samenhang
met andere componenten en i.f.v.
competentieontwikkeling opgebouwd
worden.
34
Sociale wetenschappen
• Accenten ifv COL:
- ondersteunende kennis cfr studie van..
- werkmodellen als ondersteuning
- begeleid oefenen en vaardig worden in
communicatie, samenwerken…
- onderzoeken
- reflecteren en feedback geven
- eigen leerproces
-…
35
Sociale wetenschappen
36
Tweede graad
Derde graad
DS 1: Verkennen van eigen
mogelijkheden als leerling
binnen STW
DS 6: Verkennen van eigen
mogelijkheden als leerling
na STW
Sociale wetenschappen
37
DS 2: Verduidelijken van
leerprocessen
DS 2: Onderzoeken hoe de
lichamelijke, cognitieve en
sociaal-emotionele ontwikkeling
van de mens verloopt
DS 3: Passend communiceren
in verschillende situaties
DS 3: Schetsen van de samenhang
van de elementen die een rol
spelen in het pedagogische
handelen en van de wederzijdse
beïnvloeding waarbinnen het
pedagogisch handelen plaatsvindt.
DS 4: Waarnemen en observeren
van menselijk gedrag en interacties
DS4: In kaart brengen welke
factoren “gedrag” beïnvloeden
en de relatie met leren illustreren.
Sociale wetenschappen
DS 5: Omgaan met rechten
en plichten als jongeren
DS 5: In kaart brengen hoe
men als mens deel uitmaakt
van de samenleving
DS 6: Verkennen en illustreren
van de diversiteit tussen mensen
De mens en zijn gedrag als uitgangspunt
38
Schema ‘mens en gedrag’
‘Psychologie, een inleiding’ Academia Press, Gent 2004
39
Voeding
•
•
•
•
Voeding is een middel tot COL
Binnen de context van het leerplan
Door middel van Integrale Opdrachten
Equivalent van 2 uur/ week
• Eigen lpd 2 de graad – 3de graad,
moeten ook geëvalueerd worden!
• Kader = gezonde voeding: NVGP –B ,
actieve voedingsdriehoek
40
Voeding
2de graad:
• 10 lpd , met onderliggende doelen
• Lpd, let op het gebruik van werkwoorden:
toelichten, gebruiken, toetsen,
verduidelijken, kiezen, verantwoorden,
aanpassen, bereiden,…
• Bereiden voor doelgroepen ( met eigen
wensen , noden, …)
41
Voeding
3de graad:
• 11 lpd , met onderliggende doelen
• Lpd, let op het gebruik van
werkwoorden:
(Aanvullend 2de graad) argumenteren
• Bereiden voor doelgroep en context
42
Natuurwetenschappen
• Tweede graad: 3-4 uur
• Derde graad: 4-5 uur
43
Waarom natuurwetenschappen ?
• Maatschappelijk belangrijk:
economisch, technologisch, cultureel, filosofisch …
Wetenschap voor de burger van morgen
(breed vormend)
• Zorgen voor een ‘kritische massa’:
- wetenschappen (evt. verdere studies)
- technische beroepen
Wetenschap voor de wetenschapper – technieker van
morgen
(specifiek vormend)
44
45
Voor wie natuurwetenschappen ?
• Breed vormend is voor iedereen belangrijk!
(los van onderwijsvormen!)
De diepgang, de voorbeelden (contexten) … worden voor een deel
bepaald door het studierichtingsprofiel (profiel van de leerling)
• Specifiek vormend (los van onderwijsvormen!)
Voorbeelden:
-
46
Wetenschappen aso
Techniek-wetenschappen, Biotechnische wetenschappen
Industriële wetenschappen
Natuurwetenschappen in stw
• Breed vormend: wetenschap voor de burger
- contextrijk
- kwalitatief versus kwantitatief
- inzicht primeert op regeltjes
• Specifiek vormend: verdere studies
- voeding, dieetleer
- verpleegkunde
47
Wat in natuurwetenschappen ?
Vier rubrieken in de algemene DS
•
•
•
•
Onderzoekend leren
Relatie wetenschap en samenleving
Veiligheid en gezondheid
Grootheden, eenheden en grafieken
Deze rubrieken sluiten aan bij de nieuwe vakgebonden ET
natuurwetenschappen voor de 2de graad tso
48
Wat in natuurwetenschappen ?
• Onderzoekend leren:
Hoe gaan wetenschappers tewerk?
(aan wetenschap doen –versus-
over wetenschap leren)
Hypothesevorming, experimenteren en waarnemen, rapporteren,
reflecteren over de onderzoeksresultaten.
De onderzoeksvraag en werkwijze wordt binnen NW aangeboden.
Eigenlijk wordt de wetenschappelijke methode als didactische
werkwijze gebruikt.
49
Wat in natuurwetenschappen ?
• De relatie tussen ‘Wetenschap en samenleving’
- wetenschap en maatschappij
(bv. technische realistaties met een beter rendement zowel
ecologisch als economisch interessant)
- wetenschap en cultuur
(bv. de wetenschappelijke methode is zo succesvol gebleken dat zo
ook wordt gebruikt in de menswetenschappen)
- wetenschap en duurzaamheid
(oplossingen voor ecologische problemen zijn veelal ook te vinden in
doorgedreven wetenschappelijke en technologische evoluties)
50
Wat in natuurwetenschappen ?
• Veiligheid en gezondheid:
Veilig en milieubewust uitvoeren van experimenten: eigen
gezondheid en die van anderen, opvolgen van instructies, GHS
(Globally Harmonised System of Classification and Labelling of
Chemicals: H- en P-zinnen)
• Grootheden, eenheden en grafieken
Grootheden en eenheden enkel binnen contexten.
Grafieken interpreteren belangrijker dan vraagstukken oplossen.
51
Hoe natuurwetenschappen geven ?
• Leerplandoelstellingen interpreteren vanuit en de
evaluatie toespitsen op onderzoekend leren,
wetenschap en samenleving, veiligheid en gezondheid,
grootheden, eenheden en grafieken.
• Niet de feiten, formules, vraagstukken, … op zich zijn
belangrijk!
• Voorbeelden kiezen die aansluiten bij leefwereld van
de leerling en het studierichtingsprofiel
52
EXPRESSIE in STW
= zich uitdrukken
Inhoud leerplan
• 1 impressie en expressie
• 2 activiteiten uitwerken en
ondersteunen
• 3 presenteren
54
Vanuit contexten
•
•
•
•
55
beeld
beweging
klank
woord
1 Impressie en expressie
1 Beschouwen
-
56
kunst
cultuur
expressievormen
eigen creatieve uitingen
1 Impressie en expressie
2 Inleven
-
57
kunst
cultuur
expressievormen
eigen creatieve uitingen
1 Impressie en expressie
3 Creëren vanuit
- impressie
- concept
- emotie
58
1 Impressie en expressie
 experimenteren
 kiezen (diamantstructuur)
60
1 Impressie en expressie
4 Reflectie
- expressieve creatie
- talenten
- culturele oriëntatie
61
1 Impressie en expressie
5 Communicatie
- eigen impressie
- eigen creatieve expressie
62
2 Activiteiten uitwerken
en ondersteunen
1 expressiemogelijkheden verkennen
2 samenwerken
3 verschillende expressievormen
63
2 Activiteiten uitwerken
en ondersteunen
Vanuit contexten
•
•
•
•
64
beeld
beweging
klank
woord
3 Presenteren
• 1 stapsgewijze opbouw
• 2 eigen expressieve uitingen
• 3 via verschillende expressievormen
• 4 voor een groep presenteren
• 5 bouw gestructureerde vrijheid in voor de
leerlingen
65
Tips
- Voorzie genoeg tijd!
(stappenplan – diamantstructuur)
- Werk opdracht volledig af!
(extra tijd)
- Geef niet teveel opdrachten!
 enkele opdrachten goed afwerken
66