EC ziet wel de noodzaak, maar niet de urgentie

EC ziet wel de noodzaak, maar niet de urgentie van de circulaire
economie
Vandaag, 2 december 2015, heeft Eurocommissaris Frans Timmermans, zijn plan
gepresenteerd voor de transitie naar een Europese Circulaire Economie. Een deel
van de plannen was reeds uitgelekt en heeft bij sommigen een teleurstellend gevoel
opgeleverd. Als Van Gansewinkel, die aanjager wil zijn van de circulaire economie
en de verbindende schakel vormt tussen product, gebruik, recycling en secundaire
grondstof voor nieuwe producten, zijn we gematigd enthousiast. Het plan van
Timmermans heeft goede bedoelingen, maar mist urgentie en snelheid. De
klimaatverandering en grondstoffenschaarste ontwikkelen zich sneller dan de
plannen van de EU.
Afvalpakket of circulaire economiepakket?
De Europese Commissie lijkt vooral aandacht te hebben om de hoeveelheid te
storten en verbranden afval terug te dringen en dat is positief. Helaas is er echter
weinig aandacht voor de daadwerkelijke transformatie naar een circulaire economie,
waarbij het grondstoffenverbruik wordt ontkoppeld van de economische groei. Een
economie waarbij producten en materialen worden gezien als een tijdelijke
opslagplaats van grondstoffen en deze hun waarde behouden.
De Europese Commissie lijkt dus wel de noodzaak in te zien van de omvorming van
de lineaire naar de circulaire economie, maar helaas niet de urgentie. We stevenen
af op een schaarste aan grondstoffen, dus we hebben echt geen tijd meer te
verliezen. Daarom is het plan van de Europese Commissie naar meer afvalscheiding
en minder storten en verbranden de goede richting, maar niet het eindpunt. Uiteraard
is de situatie in Oost-Europese landen totaal anders dan bij ons en staat daar
afvalscheiding en recycling nog in de kinderschoenen. Maar we moeten in Europa
niet afzakken naar een gemiddelde om de achterblijvers mee te krijgen en te
stimuleren. We moeten ook de West-Europese landen die als koplopers fungeren,
blijven stimuleren en verder zien te krijgen.
Bedrijfsleven
Bedrijven willen niet stilzitten, maar doen. Het Nederlandse bedrijfsleven ziet én de
noodzaak én de urgentie én de kansen om daadwerkelijk toe te werken naar een
circulaire economie. Liever vandaag nog dan morgen. Het recyclen en herwinnen
van grondstoffen is noodzakelijk om het huidige welvaartsniveau te kunnen
handhaven en aan toekomstige generaties dezelfde kansen te bieden. Naast de
noodzaak van deze transitie als antwoord op de groeiende vraag naar schaarse
grondstoffen en het terugdringen van CO2-uitstoot, biedt dit ook grote economische
voordelen om in ons land op een duurzame manier grondstoffen te produceren uit
afval.
Dus het bedrijfsleven gaat door! Er bevinden zich in ons klantenbestand veel
bedrijven die vragen om hulp bij het circulaire denken en doen. Die ons vragen om
mee te denken over hoe ze producten zodanig kunnen ontwerpen dat ze in de
volgende fase eenvoudig te demonteren zijn en hoe de gebruikte materialen opnieuw
kunnen worden ingezet in nieuwe producten. Die ons vragen om recyclaat voor in
hun producten en hoe ze circulair kunnen inkopen.
Daar komen geweldige innovaties uit voort en dat vliegwiel gaat onverminderd door.
De circulaire economie wordt dan ook gedreven door vernieuwingen die het mogelijk
maken dat afval weer grondstof wordt. Ecologie en economie gaan daarbij hand in
hand. TNO heeft bijvoorbeeld berekend dat een transitie naar een volledig circulaire
economie het Nederlandse bedrijfsleven meer dan € 7 miljard kan opleveren.
Verbindende schakel in de circulaire economie
In een circulaire economie is samenwerking het sleutelwoord. Als afvalinzamelaar én
recycler hebben wij als geen ander inzicht in het afval aan het einde van een cyclus
en het begin van een nieuwe cyclus door de grondstoffen die we produceren. Daar
ligt de toekomst: samen met partners innovatieve concepten ontwikkelen die veel
verder gaan dan een efficiënte en duurzame inzameling van afvalstromen.
Nationaal Afvalrapport
In de Groene Toptrein die afgelopen vrijdag door Nederland reed, hebben wij de
resultaten van de Nationale Afvaltest in de vorm van een glossy rapport gelanceerd:
‘wAARDEvol’. Uit de vele inspirerende verhalen die in het rapport zijn opgenomen,
blijkt dat er nog veel potentie zit in het duurzamer maken van onze samenleving.
Naast het bedrijfsleven heeft iedereen daarin een rol te pakken. Milieuorganisaties
kunnen bijvoorbeeld helpen te focussen op maatschappelijk relevante vraagstukken
en die op een positief-kritische manier mee helpen aanjagen. Ook hebben burgers,
als gebruiker en bron van grondstoffen, een belangrijke rol. Daarnaast zou de
overheid nog meer een juiste ‘level playing field’ kunnen creëren via wetgeving en
stimuleringsregelingen voor de economie van morgen.
Tot slot
Circulaire economie is breder dan het onderwerp ‘afval’. Het gaat over het juiste
design van een product, het stimuleren van hergebruik van grondstoffen in producten
en een lagere belasting op arbeid. Daar zal Van Gansewinkel zich voor blijven
inzetten!
Marc Zwaaneveld
CEO Van Gansewinkel
NOOT voor redactie
Quote Marc Zwaaneveld:
‘Het plan van Timmermans heeft goede bedoelingen, maar mist urgentie en snelheid.
De klimaatverandering en grondstoffenschaarste ontwikkelen zich sneller dan de
plannen van de EU.’